IERSEKSCHE EU
THOOLSCHE COURANT
fo. 1810
Zaterdag 29 November 1919.
Vijf en dertigste jaargang
Eerste Blad.
Firma J. M. C. POT - Tholen.
e Rentekaart en het Renteboekje.
Van onze berichtgevers.
vel
.51
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,15, franco
per post f 1,225. Voor het buitenland 90 cents, zonder Geïll. Zondagsblad.
UITGA.VE
Telef. Interc. no. 16.
Adverteutiëa van 1 tot 4 regels 60 cents iedere regel meer 15 cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
(Uit te knippen en te bewaren).
Eenige mededeelingen omtrent het gebruik
de rentekaart en het renteboekje zullen
len thans ongetwijfeld zeer welkom zijn.
Laten we dan in de eerste plaats den nadruk
op leggen, dat het bezit van een rentekaart
ior een verzekeringsplichtige het bewijs is, dat
of zij ook verplicht verzekerd is.
Wie dus na 3 December a.s. geen rentekaart
ieft ontvangen en wel verzekeringsplichtig is
1 daarvan direct het Dadeel ondervinden, dat
voor hem geen premie wordt betaald, maar
bovendien ook strafbaar, omdat hij zich niet
dig heeft aangemeld.
Onmiddellijk deze verplichting nog nakomen,
1 het aangeraden zijn om deze nadeeleo zooveel
ogelijk te beperkeu.
De betaling van de premie geschiedt door het
akken van een zegeltje op de rentekaart.
Op de rentekaart moet dA 3 Dec. a.s. bij de
irste loonbetaling in iedere week een zegeltje
ordt geplakt. In de eerste week op het vakje
eoummerd met 1, in de tweede week op het
,kje genummerd met 2 en zoo vervolgens,
oewel dit geen verplichting is, verdient het
inbeveling, dat deze zegeltjes door den werk-
ever van een datum worden voorzien, b.v. op
3 zegeltje, dat geplakt wordt op Zaterdag
Bebember 1919, schrijve men met inktpot-
iod 6/12 '19.
Voor iemand die per maand betaald wordt,
logen bij de betaling vijf zegeltjes tegelijkertijd
'orden geplakt. In dergelijke is het voldoende,
alleen het laatst geplakte zegeltje wordt
edagteekend, n.1. met een datum vallend-in de
alste week, waarover de betaling loopt.
Overigens is het verboden om woorden ot
sekens op de rentekaart of de zegeU te schrijveD.
Het plakken van de zegeltje moet geschieden
oor den werkgever, die deze kan koopen aan
lk postkantoor en bij eiken .Raad van Arbeid.
mm Van welke waarde de te plakken zegeltjes
^loeten zijn staat op de aanplakbiljetten, in
dvertenties en wordt bieronder ook nog vermeld.
De rentekaart zal in de komende jaren telkens
oor een geheel jaar geldig zijn, maar voor de
erste maal is zij, om redenen van administra-
ieven aard, voor korteren tijd geldig. Men lette
aarom zeer nanwkenrig op den dag tot wanneer
eze kaart geldig is. Deze dag staat vermeld op
binnenzijde der kaart.
Een week voor den laatsten dag der geldig-
leidsduur moet de kaart afgegeven of opgezonden
rorden aan den Raad van Arbeid in welks ge-
lied men dan gewoonlijk werkt.
In de plaatsen waar geen Raad van Arbeid
evestigd is, kan dit geschieden door afgifte
an het postkantoor. Zoowel de Raad van Arbeid
ls het postkantoor geeft een bewijs van ontvangst
aarvoor af.
Voor de eerste keer zal de kaart waarschijnlijk
log niet volgeplakt zijn als hij opgezonden moet
orden, men lette das goed op den laatsten dag
er geldigheidsduur. Indien de rentekaart wordt
ewaard door den werkgever is deze verplicht
ot tijdige inlevering.
Door den Raad van Arbeid wordt de ont-
angen kaart gecontroleerd en de waarde bere-
:end. De waarde van de verschillende rente-
aarten vormen tezamen den grondslag van de
ente, waarop men later bij invaliditeit of onder-
om recht krijgt.
De rentekaart moet men zelf bewaren, of tegen
lewijs aan zijn werkgever in bewaring geven.
In het laatste geval kan men deze te allen
ijde doen teruggeveD.
Zij, die niet jegens hun werkgever, verbonden
ïjn voor al de werkdagen vallend in een ka-
enderweek, dus b.v. losse arbeiders, en werksters,
rijn verplicht om hun rentekaart bij zich te
lebben.
Ieder arbeider of werkgever, die in het bezit
van een rentekaart, is verplicht om deze op
le daartoe gedane vordering te vertoonen aan
le daarvoor aaugewezen ambtenaren of beambten
ran den Raad van Arbeid.
In geval van overlijden van den verzekerde
noet daarvan binnen 7 dagen worden bericht
ezonden aan den Raad van Arbeid en daarbij
le rentekaart worden overgelegd.
De Raad van Arbeid zal dan de noodige
oorlichting verder geven op welke wijze We-
luwen of Weezen rente kan worden aangevraagd.
Ook bij het bereiken van den 65-jarigen
eeftijd of bij voorkomende invaliditeit moet de
oopende rentekaart worden overgelegd bij de
lanvraag om rente.
Het renteboekje moet telkens bij de opzen-
3ling van de rentekaart worden overgelegd.
Daarin wordt dan door den Raad van Arbeid
le waarde van de ingeleverde rentekaart bijge
schreven en bij de nieuwe rentekaart weder
eruggezonden.
ten bedrage van
60 cent.
Ten slotte wordt nog de aandacht gevestigd
op de bepaling der wet, waarin staat:
„De arbeider kan niet vorderen betaling
„van zijn loon in geld, indien hij zijn
„rentekaart niet aan zijn werkgever in
„bewaring heeft gegeven en hij aan den
„werkgever niet overlegt een rentekaart
„met voldoende open zegelvakken voor de
„zegels, die ter voldoening der premiën
„daarop geplakt moeten worden."
De rentekaarten moeten zindelijk bewaard
worden.
Verminkte of onherkenbare zegels, of zegels
geplakt na afloop van den geldigheidsduur zijn
van onwaarde.
VERPLICHTE
INVALIDITEITSVERZEKERING.
Behoudens nadere vaststelling bij Koninklijk
Besluit is na 3 Dec. 1919 ieder werkgever
verplicht op straffe van geldboete van ten hoogste
honderd gulden (art. 209, 382 Inv.wet),
bij de uitbetaling van het loon daarenboven
uit te betalen voor elke week een premie aan
MANNELIJKE ARBEIDERS,
van 21 jaar en ouder, ten bedrage vau 60 cent.
18 tot 21 jaar 50 cent.
n ld1 *i 18 40 cent,
doch voor jougens van 14 tot 18 jaar
werkzaam in de zee-, rivier- of binnen-
visscherij, ten bedrage van 50 cent.
VROUWELIJKE ARBEIDERS,
van 21 jaar en ouder, voor zoover die werk
zaamheden verrichten
ln apotheken
of belast zijn met de leiding
van of toezicht op personeel
en met administratieve
of technische bureauwerk
zaamheden
het onderwijzend personeel,
alsmede het verplegend per
soneel.
overige van 21 jaar en ouder, als
dienstboden, werksters enz. teu bedrage
van 50 cent.
van 18 tot 21 jaar, voor zoover die werkzaam
heden verrichten
in den handel en bij het
verkeerswezen,
in hotels en koföehuizen,
bij het sorteeren van lompen
of afval,
als verplegend personeel,
bij de visscherij op zee,
rivieren en binnenwateren,
zoomede de arbeiders be
last met
leiding van of toezicht op
personeel,
met administratieve of tech
nische bureauwerkzaam
heden en
onderwijzend personeel,
overige van 18 tot 21 jaar, als dienstboden,
werksters enz. ten bedrage van 40 cent.
14 tot 18 jaar 40 cent.
een en ander behoudens «nkele, in het gebied
van den Raad van Arbeid te Goes weinig voor
komende uitzonderingen.
Aan hen, die alleen loon in natura genieten
moet, ongeacht geslacht ot leeftijd, een premie
van 25 CENT betaald worden.
De betaling geschiedt door het plakken van
een zegel op de rentekaart van den arbeider.
Deze zegeb zijn aan elk postkantoor en bij
eiken Raad van Arbeid verkrijgbaar.
De arbeider kan betaling van ziju loon niet
vorderen, indien hij aan zijn werkgever, niet
overlégt een rentekaart met voldoende open
zegelvakken voor de zegels, die geplakt moeten
worden.
De Voorzitter van den Raad van Arbeid
te Goes,
Mr. J. W. GOEDBLOED.
ten bedrage
van
50 cent.
PROVINCIALE STATEN VAN ZEELAND.
De Waterleiding op Tholen.
Bij besluit van 17 Juli 1914 werd onder be
paalde voorwaarden door de Provinciale Staten
aan een door de gemeenten op bet eiland Tholen
op te richten Naamlooze Vennootschap, ten doel
hebbende de stichting en exploitatie van een
drinkwaterleiding, een renteloos voorschot ver
leend tot de helft van het bedrag, hetwelk door
het Rijk zou worden beschikbaar gesteld en in
geen geval meer bedragende dan 5 °/Q van het
maatschappelijk aandeelenkapitaal der Veunoot-
scbap.
De Raad van beheer dezer inmiddels tot stanp
gekomen Vennootschap wendde zich thans tot de
Staten met de mededeeling, dat door de Raden ner
belanghebbende gemeenten is besloten, het aan
deelenkapitaal te verhoogen tot een bedrag van
f 1.250.000 plus 15 reserve. In verband hier
mede wordt verzocht de rentegarantie te brengen
op een bedrag van f 62.500 zijnde 5 0/o van
het verhoogde aandeeleokapitaal.
Het komt Ged. Staten voor, dat het belang
der Provincie medebrengt, deze onderneming,
die aanvankelijk ten gevolge van den inmiddels
uitgebroken wereldoorlog niet kon worden uitge
voerd, maar waarmede thans een begin kan
worden gemaakt, te steunen. Teg«n verhooging
der rentegarantie kan geen bezwaar bestaan,
wanneer evenals bij genoemd Statenbesluit ook
thans ouder de voorwaarden wordt opgenomen,
dat van deze garantie eerst dan zal behoeven
worden gebruik gemaakt, indien de tekorten op
de exploitatie grooter blijken dan geraamd werd,
ten gevolge waarvan de reverve geheel is uitgeput.
Uit eeo schrijven van den directeur vau het
Rijksbureau voor drinkwatervoorziening, gericht
tot bedoelden Raad van beheer, blijkt voorts,
dat in bet maatschappelijk kapitaal begrepen is
een bedrag voor den aanleg ten behoeve der
gemeente Halstereo. Aangezien deze gemeente
geen deel uitmaakt van Zeeland, is bet naar
bet oordeel van Ged. Staten billijk, dat de reute-
garantie zich niet nitstrekke tot dat deel van
het kapitaal, hetwelk voor bedoelden aanleg is
benoodigd.
Ged. Staten stellen de Provinciale Staten voor
te besluiten
aan de N.V. Waterleidingmaatschappij Tholen,
ten doel hebbende de stichting en exploitatie
van een drinkwaterleiding, een renteloos voor
schot te verleenen tot de helft vau het bedrag,
hetwelk door het rijk zal worden verleeud, en
in geen geval meer bedragende dan 5 van
het maatschappelijk aandeeleukapitaal der Ven
nootschap met uitzonderiog van dat deel, bet-
welk is bestemd voor den aanleg ten behoeve
van de gemeente Halsteren, onder de volgende
voorwaarden
1. dat in de bedragen der leeningen eene,
kapitaal-reserve worde opgenomen, ten minste
bedragende 15 van het maatschappelijk aan
deelenkapitaal, dienende tot bestrijding der ver
liezen, welke in de eerste jaren te verwachten
zijn, zoodat van de rentegarantie eerst dan zal
behoeven te worden gebruik gemaakt, indien de
tekorten op de exploitatie grooter blijken dan
geraamd werd, tengevolge waarvan de reserve
geheel is uitgeput.
2. dat, wanneer de exploitatie der waterleiding
winst gaat afwerpen, de door de Provincie ver
strekte rentelooze voorschotten zullen moeteD
worden terugbetaald volgens dezelfde regels, als
voor de teiugbetaling der voorschotten znlleu
worden gesteld.
DE TWEEDE KAMER
zit al midden in de begrooting. Woensdag, Donder
dag en Vrijdag werden nog algemeene beschou
wingen geleverd (nam. replieken) afgebroken
Donderdagavond door de behandeling en unanieme
aanneming van hoofdstuk Buitenlandsche Zaken.
Op den beftigen aanval van den heer Marchant
op den beer Troelstra volgde een even heftig en
tevens geestig verweer van laatstgenoemde. Do beer
Marchant zal dat verweer denkelijk niet gauw ver
geten. De heer Troelstra noemde zijn tegenstander
de clown van de reactie, en in diens idealisme
toonde bij oen bekrompen en klein geschermutsel.
Het is bepaald interessant om dat geschermutsel te
lezen, nog interessanter zal 't geweest zijn het aan
te hooren, maar met dat al is o.i. het belang van
't land er al heel weinig in betrokken.
De beer Visser v. IJzendoorn betoogde in zijn
'repliek, dat de tractaten met België aan de Staten-
Generaal moeten overgelegd worden dit vond bij
in 't geheel niet in strijd met art. 59 der grondwet
zooals de minister-president beweerd had.
Donderdagavond rakelde de beer Wijnkoop bet
geval van 't glas water nog eens op, om te be-
toogen, dat het verbaal geheol bezijden de waarheid
was, en Vrijdag kwam de heer v. Ravesteijn ook
nog eens op deze zaak terug om zijn geestverwant
van allen blaam schoon te wasscben. Alweer een
vermakelijk spiegelgevecht waarin ook derden zich
wierpen.
De beer r. Ravesteijn hield verder een weidscbe
lofrede op de Russische Sovjetregeering en 't tegen
gestelde van oen lofrede tegen het kapitalisme en
de politiek en tactiek der sociaal-democraten, inde
eerste plaats tegen Troelstra,
De heer Rutgers (a.r.) was niet zeer tevreden
over het militair beleid der regeering en hij vreesde
dat we ons daardoor op een gevaarlijken weg be
vonden. In den regel is zulk een zienswijze geen
lof, doch in dit geval leek het er wel wat op
zooveel is zeker, dat de regeering den beer Rutgers
zijn woorden niet euvel zal geduid hebben. Waarom
niet Omdat deze, in strijd met verscheidene sprekers,
van meening was dat de minister van oorlog te
bescheiden was geweest, hij had niet te veel ge
vraagd, maar te weinig, in diens begrootingsverlaging
met 31/2 millioen onder pressie der Kamer maakte
hem ougerust.
De lieer van der Waerden leverde een vervolg
op zijn beschouwing betreffende socialisatie. .„Soci
alisatie" zei bij „moet groeien".
Het is oen procesIn 't begin daarvan zal 't
loonstelsel blijven bestaan, doch 't karakter or van
zal zich geleidelijk wijzigen, en eerst in 't volledig
gesocialiseerde bedrijf, dat is bet socialisme, zal 't
loonstelsel geheel van karakter veranderd zijn. Men
kan als men wil oogenblikkelijk in bepaalde be
drijven met socialisatie beginnen, met name in 't
kolenbedrijf, maar voor de andere bedrijven is een
onderzoek noodig".
Dien dag Vrijdag werd gestemd over 5 moties,
waarvan 3 verworpen werden. Aangenomen werden
een motie Rink, stroven der regeering naar zuinigheid
en een gewijzigde motie Marcbaut, maatregelen om
de productie en distributie meer dienstbaar te maken
aan 't algemeen belang.
Aangenomen werden daarna Hoofdstuk 1 Huis
der Koningin, hoofdstuk 7a nationale schuld, boofdst.
12 onvoorziene uitgaven en de wet op de middelen.
Dinsdag behandelde de Kamer een beele rij kleine
ontwerpen, die alle worden aangenomen. Bij een er
van protesteerde de heer van Beresteiju er tegen
dat de regeering te dikwijls geld uitgal zonder de
kamer er in te kennen en hij stelde een motie in
waarbij de regeering verzocht wordt zoo min moge
lijk het budquet-reebt der volksvertegenwoordiging
voorbij te gaan.
De heer Gerbard beklaagde zich er over dat in
den onderwijsraad, maar één socialist zitting ge
kregen heeft. De minister antwoordde, dat bij zich
bij de samenstelling van dien raad bijna uitsluitend
beeft laten leiden door de vraag naar bekwaamheid
en bevoegdheid en niet naar partijschap.
De minister werd ook ter verantwoording geroepen
door den heer van Ravesteijn en wel ovor bet
niet benoemen van een revolutionnair aan de Leidsche
Sterrenwacht. Antwoord van den minister:
Do bedoelde mynheer was een bolsjewistische
buitenlander, die over de grenzen was gezet en zoo
hier ie land was gekomen. Hij wilde niet beloven
zijn denkbeelden voor zichzelf te houden. Van zoo
iemand was Z.Ex. niet gediend.
Natuurlijk volgde daarop eeu motie van dr. Van
Ravesteijn, waarvan de aandachtige lezer den inhoud
wel kan' gissen. Zij werd met 37 tegen 35 stemmen
verworpen.
De pers verliet dien namiddag haar tribune om
dat de voorzitter do zitting buitengewoon lang rekte
en er nog een avondvergadering moest volgen.
Woensdag voortzetting der algemeene beschouwingen
over de onderwijsbegroting.
Verscheidene leden deden een goed woord voor
de onderwijzers en onderwijsbelangen. De beer
Ossendorp vroeg om een subsidie voor bet bureau
voor kinderbescherming te Amsterdam, opgericht
door -den Bond van Ned. Onderwijzers en om spoedige
betaling van den duurtetoeslag en de maand extra
salaris. De heer Kruijs kwam op voor de vrijheid
van meeningsuiting van de onderwijzers, waaraan
z.i. nog veel ontbreekt, en vond een zekere propa
ganda voor betere maatschappelijke toestanden op
de school niet ongepastde beer v. Ravesteijn steldo
een motie in om de aanvangswedde der onderwijzers
te bepalen op f1800 en de 5 periodieke verboo
gingen f100 hooger te stellen. Deze motie zal later
behandeld worden, de minister achtte de behandeling
thans ontijdig, De heer v. d. Molen vond 20 perc.
verbooging van de pensioenen onvoldoende.
De minister kwam ook aan 't wonrd enzeiteziju
ideeën over vrijheid van meeningsuiting uiteen,
algemeene regelen kunnen daarvoor Z.i. niet gegeven
worden. De langzame uitbetaling van toeslagen en
extra-salaris ligt aan de gemeentebesturen.
ST-ANNALAND. In de op 27 dezer ge
houden vergadering van den Dijkraadder
waterkeering van den calam. Suzannapolder
werden met alg.J st. vastgesteld de om
schrijvingen der gewone en buitengewone
werken aan de zeewering uit te voeren in
den dienst 1920/21. De kosten der gewone
werken zijn geraamd op f975.die der
buitengewone werken op f11520.
Verder werd met algemeene stemmen
besloten om naar aanleiding van de circu
laire van H.H. Gedeputeerde Staten d.d.
17 October jl. de jaarwedde van den voor
zitter te verhoogen met f 30 en te brengen
op f 130.en die van het Lid van Bestuur
met f 15 waardoor die komt op f65.
De vaste jaarwedde van den secretaris
ontvanger werd verhoogd met f 150 en
gebracht op f300 en de percentsgewijze
belooning onveranderd gelaten.
Nog werd de jaarwedde van den water
bouwkundigen ambtenaar bepaald op f2000
met eene tegemoetkoming voor het gemis
van vrije woning ad 8 dier jaarwedde.
Het presentiegeld der leden van den
Dijkraad werd gerpgeld a f 5 per verga
dering tot een maximum van 6 vergade
ringen en ten slotte nog de belooning van
den dijkwachter tevens bode vermeerderd
met f 40 en gebracht op f 80.
Tot leniging van den nood in Oos
tenrijk is alhier verzameld f640,10, terwijl
vermoedelijk ook eenige kinderen zullen'
kunnen worden geplaatst.
1ERSEKE. Verleden week Zaterdagavond
trad hier weer een spreker op in 't belang
der moderne vakorganisatie. Er was veel
belangstelling. Bijna 100 hoorders vulden
de zaal van 't hotel Nolet.
Op initiatief der Werkmansvereeni-
ging is hier een vereeniging opgericht voor
den bouw van arbeiderswoningen. Binnen-