IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
■■I
1797
Zaterdag 30 Augustus 1919.
Vijf en dertigste jaargang
Firma J. M. C. POT - Tholen.
Publicatie n.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag,
tja per kwartaal 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,15, franco
post f 1,225. Voor het buitenland 90 cents, zonder Geïll. Zondagsblad.
UITGAVE
Telef. interc. no. 16.
Adverteutiënvan 1 tot 4 regels 60 centsiedere regel meer 15 cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
LOTING VOOR DE MILITIE.
Burgemeeiter van Tholen maakt bekend, dat
ng voor de lichtiig van 1920 voor deze ge-
zal plaats hebben op het gemeentehuis op
ig 2 September 1919, des namiddagB, 1.30
Wie aan de loting deelnemen,
de loting nemen deel alle voor de lichting
»re?en personen, met uitzondering van hen
die vóór den aanvang der loting voor de ge-
blijken te zijn overleden
lie voor den dienst bij de militie ongoschikt
ivonden
die vóór 1 September van dit jaar bij onher-
jk geworden uitspraak van den militieraad of
(deputeerde Staten of bij Koninklijke beslissing,
e[n ingesteld beroep genomen, voorgoed of tijdelijk
n dienst zijn vrijgesteld
die vóór 1 September van dit jaar onherroepe-
jtzij voor goed hetzij voorloopig van den dienst
gesloten.
igeschrevenen, die aan de loting moeten deel-
worden uitgenoodigd om op het hierboven ver
uur ter aangegeven plaatse aanwezig te zijn.
Bepalingen betrekkelijk de loting,
ingeschreven worden in de volgorde van het
Vflstisch register afgeroepen, ten einde zelf een
_4er te trekken. Is de afgeroepen ingeschrevene
ekomen of wel buiten staat of onwillig zelf
mmer te trekken, dan kan dit geschieden
ajn vader, moeder, voogd of curator. Is ook
'et opgekomen of wel buiten staat of onwillig
Immer te trekken, dan geschiedt het trekken
jen Burgemeester, het Lid van don Gemeente-
f den ambtenaar der gemeente, bij de loting
woordig. Het lotingsbiljet wordt alsdan be-
i ter secretarie van de gemeente, voor welke
t werd. Aldaar kan de loteling het biljet binnen
naanden na de trekking afhalen of doen afhalen.
Bezwaren tegen de loting.
J* belanghebbende lotelingen of door hun vader
)r, voogd of curator kunnen tegen de wijze
a8p de loting is geschied, bezwaren worden in-
sht bij den Commissaris der Koningin. Het
ar«chrift kan op ongezegeld papier worden
d, doch moot, behoorlijk met redenen omkleed
derteekend, binnen tien dagen, te rekenen van
waarop de loting is afgeloopen, tegen be-
ran ontvangst worden ingeleverd bij den Bur-
ister. Van de uitspraak van den Commissaris
a Koningin geschiedt ten spoedigste openbare
Iving en daarvan wordt tevett9 bij persoon-
nisgeviug mededeeling gedaan aan hen, die
aren inbrachten.
aren, niet ingericht of niet ingeleverd op de
n aangegeven wijze, kunnen geen gevolg
>len, 26 Augustus 1919. 62
cc De Burgemeester,
J. W. WAGTHO.
"II, d
imeester en Wethouders van Tholen maken
dat op 1 SEPTEMBER 1919, nieuwe leer-
op de OPENBARE LAGERE SCHOOL
s. in worden toegelaten.
Iers en Voogden van kinderen die vóór 1 No-
Hf 1919 zes jaar worden, kunnen aangifte doen
ffn kinderen, die zij wenschen toegelaten te zien,
hoofd der school, die daartoe zitting zal
p op VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1919, des
van 5 tot 7 uur in het gebouw der Open-
igére School alhier.
leren, die niet tijdig zijn aangegeven, kunnen
rden toegelaten.
September kunnen kinderen op de BEWAAR-
'L worden toegelaten, die vóór 1 September
rie jaar worden.
Augustus 1919.
[5 I' Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
J. W. WAGTHO.
De Secretaris,
H. J. LABAN.
Vergadering van den gemeenteraad
l St-Maartensdijk op Vrijdag 22 Aug.,
des nam. 3'/, ure,
zitterde heer J. Polderman, burge-
oordig de heeren Groenewege, Hage,
'g, Bastiaanse, Gakeer en Quakkelaar.
ig de heer Kloet.
secretariaat «ordt, wegens ziekte van
i Meloen, waargenomen door dea heer
run Nieuwenhuijze.
de lezing der notulen merkt de heer
ng op bij de vraag der distributie niet
Q|4en te hebben over schoenenen klompen,
Over sokken en kousen.
voorzitter, dit beamende, zegt voorts dat
Jor den heer Kloet geuite klacht over een
•pping van een riool, dit toen reeds was
lf 'pen.
beer Quakkelaar wijst er op, tot antwoord
jn vraag naar hot nog in dienst zijnde
sutie-personeel te hebben ontvangen, dal
twee personen in fnnetie zijn, terwijl hem
^gjleken, dat ook Everaors nog in dienst is.
I T| voorzitter stemt dit toe, daar voor de
kaartenregeling nog evenveel werk is en
«ra moeielijk kan gemist worden.
(Earna warden de notulen goedgekeurd.
Ingekomen stokken, als:
wi*vive v,n G«d, Staten tot roedede-lino
der rijksbijdrage ingevolge de wet van 24 Mei
1897 (fl.621/, per inwoner) ad f 4735.25
b. een schrijven van de Kon. Ned. Auto
mobielclub ter herinneriog aan huo schrijven
van Maart 1916, dat zij bereid is minstens de
beltt der koeten bij te dragen in het opruimen
van belemmeringen in het uitzicht, het weg
nemen van scherpe bochten en meer dergelijke
voor een snel verkeer bevorderlijke zakeD, zoodat
indien de gemeenteraad een dezer werken even
tueel zon ter hand nemen, zich tot voornoemde
club om steun in de kosten daarvan kan wenden
c. een schrijven van den rijks-ontvanger tot
afdracht van een bedrag van f 540.93 aan den
gemeente-ontvanger
d. missive van Ged. Stalen tol kennisgeving
van eeue beschikking van den Minister van
Binnenlandsche Zaken, dat het ondste raadslid,
bij afwezigheid van den burgemeester, in de
verplichte zitting op den eersten Diosdag van
September, als voorzitter zal fuogeeren, in
wiens handen de overige leden de voorgeschreven
eeden of beloften zullen afleggen
e. een schrijven van het rijks-college van
bijstand ter uitvoering der Woningwet dat het
mandaat met het aan deze gemeente toegezegd
bedrag van f151.65, is doorgezonden aan den
ministor van financiën.
Alle voor kennisgeving aangenomen.
II. De commissie die zich heeft belast met
het nazien der gemeente-rekening over 1918,
verklaart bij monde van den heer Bijnberg, dat
alles in orde is bevondeD.
De heer Qnakkelaar wijst op de hooge cijfers
van de kolen.
De voorzitter zegt dat dit ook zijn aandacht
bad getrokken en beeft er daarom een onderzoek
naar ingesteld.
De kolen behooren tot de seizoen-levering,
bijv. die in 1916'17 door M. J. Hoek zijn
geleverd vindt men terug in de rekeningen over
die jaren. In 1918 zijn de kolen deels betrokken
van een in beslag genomen ladiDg, deels van
de distributie, en boewei een deel er van bestemd
was voor 1919, moesten deze contant worden
betaald. Hetgeen dus over twee jaren was ver
deeld, komt in ééue rekening. Daarbij in aan
merking genomen de dubbele prijs in vergelijking
met normale jaren, is het verschijnsel reeds
verklaard.
De heer Qnakkelaar verklaart zich niet vol
daan er is weinig gestookt en toch voor ruim
f 1022 in rekening gebracht; in 1916 bedroeg
dit f 400. Als de burgemeester een onderzoek
instelt, moet hij dit ook doen bij de brand-
stoffencommissie.
De rekening in ontvang op f 77919.33'/2,
en in uitgaaf op f 71864.AS'/j.
Alzoo met een goed slot van f 6054.90,
wordt met algemeene stemmen op één na,
die van den heer Quakkelaar, voorloopig vast
gesteld.
III. De rekeuiug van het Weezen-Armbe-
stuur, tot geene op- of aanmerkingen aanleiding
gegeven hebbende wordt met algemeene stemmen
vastgesteld in ontvang op 1 14514.32'/2 in nit
gaaf op f 11409 '/j alzoo tot een batig slot van
f3104,71.
IV. Aangeboden wordt de gemeentebegrooting
voor 1920 tot een balanscijfer van f51952.26.
De belangrijkste afwijking met die van voor
gaande jaren vertoont de post onderwijs met
haar rijksbijdrage van f 12753 tegen f 6200 in
1919.
Maar ook de verhooging van wat men de
nitgaven in de gemeentelijke huishouding kan
noemen vorderen een grootere bron van ont
vangst die Borg. en Wetb. gemeend hebben
te moeten vinden in de verhoogiug van den
hoofdelijken omslag tot f19000.
De nieuwe raad zal bij zijn entiée terstond
een aardig kluifje vinden ter oriënteering van
zijn taak.
V. De begrooting voor het Weezen-Armbe-
stuur tot een balanscijfer van fl3384.28'/2
wordt eveneens aangeboden.
De voorzitter voegt hieraan toe dat in de
inkomsten ook begrepen is de opbrengst ran
ruim 107 H.A. verpachte gronden, waarvan het
meerendeel bet volgende jaar teneinde loopt,
welke pachtgoederen met die der Kerk, Gemeente
en Kroondomein een zeldzaam vruchtbaar veld,
als in weinige andere gemeenten, bieden voor
de toepassing van de Landarbeiders wet en
waarmede in de toekomst witlicht is rekeniDg
te honden.
VI. Op zijn gedaan verzoek wordt aan Nath.
Nelisse ontheffing voor den tijd van een half
jaar verleend van zijnen aanslag in de honden
belasting, naardien de bond waarvoor de aan
slag verschuldigd was in het begin des jaars
is overleden.
De heer Quakkelaar informeert te dezer ge
legenheid er naar, hoe er gehandeld moet worden
met de acbterstalligen.
De voorzitter zegt dat in dit geval de gero.-
ontvanger de wettige middelen moet aanwenden.
Eerst e-na aaptns"ip£ en da" enne wflor-ptiMwino
zenden en blijft dit zonder gevolg dan per
deurwaarder innen.
De beer Quakkelaar en enkele andere leden
beweren dat, volgens mededeeling van den ont
vanger, deze die uiterste macht niet bezit.
De voorzitter betwist zulks, ook aan de hand
van de gemeentewet, maar zal er bovendien
de instructie van den ontvanger eens op nazien
VII. De heer Tazelaar heeft aan Burg. en
Wetb. de regeling der waarneming van zijn
praktijk medegedeeld tijdens zijne vacantie.
De beer Qoakkelaar wijst er op, dat bier een
vervanger behoorde te wezenals er zich ia
deze uitgestrekte gemeente wat opdoet en de
dokter van Scberpenisse en die van Stavenisse
zijn ook eens afwezig, wat best mogelijk ia, dan
verkeert men aanstonds in groote moeilijkheden.
Er had best een vervanger kunnen wezen.
Hij zon gaarne zien dat dit in het vervolg
plaats had.
Andere leden beamen dit, terwijl de voor
zitter toezegt, zoo noodig, in die leemte te
zullen voorzien.
VIII. Van mej. A. C. Slier is dd. 30 Juli
een schrijven ingekomen met verzoek haar ont
slag te willeu verleenen als hoofd der bewaar
school. Op 7 Aug. komt vao baar een ander
verzoek in tot uitgifte van een stuk grond om
daarop een buis te kunnen doen bonwen of het
tbans door baar bewoonde bois te verhoren,
ten einde kostgangers te kunnen bonden, en op
18 Aug. zendt zij weer een schrijven tot in
trekking van verzoek om ootslag.
De vergadering betreurde de loop dezer zaak,
doch kan niet aiders dan deze brieven voor
kennisgeving aannemen.
IX. Ingevolge nader ingesteld onderzoek zal
de waterplaats aan de school gewijzigd wordeQ
en aan de achterzijde worden aangebracht.
X. Straatverlichting. De voorzitter brengt het
ontwerp tot leveriog van stroom door de Electr.
Centrale, ten behoeve der straatverlichting in
behandeling, waarvan hij veronderstelt dat door
de breede beschouwingen die daarvan door het
bestuur der Centrale, tijdens de plaats gehad
hebbende conferentie, zijn geleverd, uitgebreide
besprekingen minder noodig znllen zijn.
De heer Bijnberg drukt zijn spijt uit in die
bedoelde conferentie niet tegenwoordig te hebben
kunnen zijn, doordat bij een blinde broeder ran
Stavenisse moest afhalen. Waar hij das totaal
niets van die besprekingen en onderhandelingen
afweet, wenscht hij daarmede in kennis te
worden gesteld. Bij voorbaat verklaart hij zich
al tegen een afzonderlijk net. Dat is weggegooid
geld, want als de Centrale geen licht geeft, of
eigenlijk geen licht wil geven tot 's nachts 2
uur, dan hebben we geen afzondetlijk net noodig.
De daarvoor benoodigde f 1000 zou dan maar
enkel dienen voor het lijntje tot verlichting van
de postronte. Dat de Centrale tot 's nachts 2
uur geen licht wil geveu, komt alleen bierdoor
dat dan even een man naar de Centrale zou
moeten gaan om de handel over te halen, en dat
verkiest men niet.
De voorzitter betwist ditbet afzonderlijk
net is noodig om ten allen tijde over stroom
te kunnen beschikken als de noodzakelijkheid
daartoe blijkt, zooals bij brand, hoog water,
feestelijkheden of iets dergelijks in Middelburg
is ook slechts licht tot half 12.
De beer Bijnberg betwijfelt dit en vindt het
noodzakelijk tot 2 uur 's nachts licht te hebben
wil dc Centrale dat niet geven, dan is een
afzonderlijk net niet noodig en allerminst om
daarvoor f 1000 uit te geven, waaraan we niets
hebben. Als het bestuur de poitroute ecu ge-
heele nicht kan verlichten, kan het ook wel
stroom geven tot 2 uur, en doet bet dit niet,
dan hoopt hij dat de audere leden met hein
één van gedachte znllen zijn dat de kosten voor
dat afzonderlijk net geheel onnoodig zijn en
dat we te waken hebben voor overbodige uit
gaven.
De voorzitter tracht nog het tegendeel aan
te toonen, doch ook de heer Hage wijst op de
verandering der zaak doordat het verlichten tot
2 nar zou vervallen en waardoor ook hij het
afzonderlijk net niet noodig acht.
De voorzitter zegt dat de aftredende leden
wel tot op het laatste oogenblik op de bres
staan.
De heer Bijnberg beaamt dit, door dit niet
alleen du, maar steeds tot zijn plicht geacht te
hebben, waar het betreft de besturing der gelden
van de gemeente.
Daarna wordt met algemeene stemmen besloten
voor de straatverlichting stroom te betrekkeu
gelijk dit in den aanvang van dit jaar is ge
schied.
Na de afhandeling der ageüda wijst de heer
Gakeer op de afbrokkeling van den steenen beer,
waarnaar de voorzitter een onderzoek toezegt.
Eveneens komt ter sprake de bouw vao het
woonhuis op de fundamenten van de oostpoort,
waaromtrent de voorzitter bij wijze van erfpacht
of recognitie een bedrag van f 2.50 's jaars
voorstelt te heffen.
De heer Quakkelaar kan zich daarmede niet
vereenigen. Als anderen voor dergelijke zaken
niet hebben moeten betalen, dan is 't ook niet
noodig dit van dezen te vergen.
De heer Rijnberg meent dat destijds aan den
toenmaligen eigenaar Louis de Wilde het recht
is gegeven tot gebruik van den mnur.
De voorzitter zegt, dal, ondanks de bebou
wing, deze poort op het kadaster blijft staan,
waarvoor de gemeeDte moet betaleD, betgeen dau
kan geschieden nit die recognitie.
Intnsschen wordt dit pont asngeboudeu tot
eene volgende vergadering, nadat men nader zal
hebben kunnen uitvorichen de aan Louis de
Wilde gestelde voorwaarde tot gebruik van den
bedoelden muur.
Op eene nadere beschouwing van den heer
Groenewege tot mogelijke verbreeding van den
weg aan die poort, kan niet verder worden
ingegaaD, omdat de vergunning tot bouwing op
den muur was gegeven.
Ten slotte wendt de voorzitter zich tot de
aftredende leden, voor wie deze zitting wel de
laatste zal zijn, die zij bijwonen.
Hij gevoelt zich gedwongen ben dank, har
telijk dank te zeggen voor al betgene zij in het
belang der gemeente hebben gedaan. De ont
roering snoert me als 't ware de keel, als ik
terugdenk aan het vele waaraan gij hebt mede
gewerkt tot heil onzer gemeente. Ecd enkele
greep voert mij onwillekeurig naar de woning-
bouw, zooals die door de gemeente is ter hand
genomen en waardoor zoovelen nit een ellendigen
staat zijn overgebracht naar die nette woningen
niet vergeten mag daarbij dat de beer Bijnberg
daarin beeft gediend van adviezen, die zeer op
prijs zijn gesteld.
Denken we aan de ontruiming van de kleine
kade, dit wel is waar voor bet oogenblik nog
geen fait accompli is, maar waarvan we toch
kannen zeggen dat bet langzamerhand daghet
in bet oosteD.
Waterleiding en lokaalspoor, de twee hoogst
belangrijke laken voor oos eiland en ook voor
onze gemeente, zijn mede door uw toedoen mo
gelijk geworden en al is 't waar dat ze door
den oorlog niet tot uitvoering konden komen,
men ziet niettemin thans hare verwezenlijking
tegemoet, waarvan vooral de ijzeren weg ons
uit ons isolement moet verlossen.
Deze enkele zaken gevoegd bij de vele andere
waaraan gij uwe medewerking verleeDdet, noopt
mij n naast dank, ook alles goeds voor uw
verder leven toe te wenschen, in welke we ver
trouwen dat de banden van vriendschap, welke
werden gelegd, nog nauwer aangehaald znllen
worden en waarin we U tevens verzoeken ons
in vriendelijk aandenken te houdeD, gelijk wij
steeds met genoegen aan de samenwerking, die
wel niet altijd langs denzelfden weg ging, maar
wel naar een zelfde doel, het gemeentebelang,
zullen terugdenken. Hel ga U allen wel 1
De heer Bijnberg is aaogenaam getroffen voor
het woord van dank, gehoord nit den mond van
den voorzitter.
Gedurende al den tijd dat hij lid van den
gemeenteraad was, beeft hij al wat in zijn ver
mogen was uitsluitend gedaan in het belang der
gemeente en der gemeenteoaren. Hij heeft ge
arbeid voor alle menscben eo is zich niet bewast
willens of wetens ooit iels anders op het oog
te hebben gehad dan bet belang waarvoor hij
wa9 geroepen.
Waarom mij dan niet herkozen, zon men
kunnen vragen. Maar hoe gaat dat iu de wereld
Wanneer ge de zaken zoo rechtvaardig behan
delt en er niet op let of een vriend of eeu
minder vriendschappelijk gesteld menscb met
deze of gene maatregel al of niet gebaat ie, en
bier véér of daar tegen moet stemmen, afge
scheiden van wie dit of dat verzoek kwam,
en dan denk ik speciaal aan de onderwijzers
dan gaat men er in den regel met zijn vrienden
niet op vooruit en toch deed ik nooit andera
dan wat recht en rechtvaardig was.
In de vlucht der Belgen, die we hier behulp
zaam behandelden en in distributie handelde ik
niet anders. Ik gevoel mij nog verplicht mijn
dank te brengen aan nw ambtsvoorganger, uw
vader, voor het groot vertrouwen dat bij im mij
stelde door mij die belangrijke posten toe te
vertrouwen, en die ik naar mijn beste weten
vervulde en in het besef dat dit vertrouwen
nimmer is beschaamd geworden.
Waar ik mij zoo van mijn plicht heb ge
kweten, neem ik met eeu zekere gerustheid
afscheid van u en draag de belangeu der ge
meente aan onze opvolgers over, die beier nog
hun taak znllen moeten vervollen als wij die,
naar ODze beste weten, vervnld hebben.
Na verschillende handdrukken te hebben ge
wisseld, wordt de vergadering gesloten.
NASCHRIFT.
Naar aanleiding van de gevallen beslissing
inzake de straatverlichting is 't misschien Diet
ondienstig, niet om het standpunt van bet
Rpstnnr der Centrale uiteen te zetten alsof dit