a
BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
Ingezonden Stukken
vaartuig, ma balasting van f 18. De beer Ter
Laan stelde toot f 100. Ondanks de bestrijding
van den minister werden beide rerhoogingen
aangenomen.
Met een laatste maar niet goedgekeurde poging
▼an denaelfden voorsteller in denzelfden geest,
was de behandeling van 't wetsvoorstel voltooid.
De eindstemming volgt later.
Vrijdag besloot de Kamer dat de openbare
behandeling van de arbeidswet van mioister
Aalberse zal beginnen op 2 Juli, de nieuwe
onderwijswet pas na het zomerreces.
Na kreeg de heer Oud gelegenheid voor zijn
interpellatie betreffende het marinepersoneel. Hij
vroegWat is de opvatting van den minister
omtrent de verhouding tot de verschillende
organisaties van 't marinepersoneel? Moet vast
gehouden worden aan 't bestaande stelsel van
werving Hoe denkt de minister over de zoo
genaamde militie-marine Wil hij de instelling
bevorderen van een permanente (voortdurende)
commissie voor de salarissen van 't marineper
soneel Zal de minister voor het personeel-
vraagstuk een nieuwen koers volgen Voorts
zegt men aldus besloot de heer Oud dat
het schip fDe Zeven Provinciën' hier te lande
is aangekomen met 90 gevallen van geslachts
ziekten aan boord, an dat bij aankomst absoluut
onvoldoende hulp is verstrekt. Is den minister
daarvan iets bekend
Op deze reeks vau hoogstbelangrijke vragen
moest de nieuwe miuister Bijleveld antwoorden,
die heden in de Kamer voor 't eerst voor 't
voetlicht trad. Men begrijpt dat de Kamer in
spanning was over 't gean Z.E. sou antwoorden.
We moeten ons over deze interpellatie, die
bijna de geheele zitting van Vrijdag in beslag
uam, natnurlijk zeer beperkeo.
Z.E. verheugde zich, Daar hij zeide, over de
belangstelling der Kamer, welke daaruit bleek,
dat de gestelde vragen uitgaan vau 't standpunt,
't welk ook het zijue is, dat een marine voor
ons land onmisbaar is. Zij is het instituut om
het ons van God opgelegde gezag te handhaven,
leder die tot de marine behoort, moet daar
onvoorwaardelijk aan meewerken, en een organi
satie die 't gezag niet wil erkennen is onduld
baar. Spreker zal iedere poging tot het tegendeel
weerataan. leder hooger geplaatste is echter
bevoegd om met zijn ondergeschikten te over
leggen over punten die met het gezag in direct
verband staan met de organisaties kan evenwel
over zulke punten slechts bij uitzondering worden
overlegd, voor andere punten (die du* niet met
het gezag in direct verband staan) is dat overleg
met de organisaties mogelijk en noodig.
Spreker acht organisaties van marinepersoneel
inderdaad nuttig en hij zal ze 8teunen.
Het vrywilligers-instituut is naar zijn over
tuiging het principieel aangewezen middel om
de vloot te bemannen.
De Kamer, vooral de linkerzijde, werd onrustig
en verloor haar aandacht. Zij was over 't ant
woord van den minister niet voldaan, zijn debuut
maakte een ongunstigen indruk en zij stak dit
niet onder stoelen en banken. De heer Ond
verklaarde ronduit zeer teleurgesteld te zijn. Do
rede van den minister vond hij vaag. Het was
alles theorie, niet9 positiefs, woorden en niets
dan woorden.
Enkele andere leden spraken in denzelfden
geest.
Ook over 's miuisters antwoord betreffende
„De Zeven Provinciën" was de Kamer niet
tevreden.
De minister gaf inlichtingen en bevestigde
dat de ziekea zouder geneeskundige behaudeling
of onderzoek van boord moesten, omdat er geen
dokter aanwezig was, maar de heer Oud be
weerde, dat de minister de schuld daarvan op
iemand schoof, die geen blaam verdiende.
Wat de miuister tot verweer tegen de critiek
der Kamer aanvaarde kan in 't kort weergegeven
worden met wat Forbeeke eenmaal bij zijn
debat uitsprak: „Schenk mij uw vertrouwen eu
wacht op mijn daden
Daarna werd het debat gesloten.
Dinsdag eu Woensdag dezer week behandelde
de Kamer het wetsvoorstel op het Nijverheids
onderwijs en kwam daarmee klaar op de eiud-
stemming na.
Algemeen was men verheugd over deze voor
dracht eu ook tevreden over den inhoud, wat
natuurlijk niet uitsloot dat de Kamer heel wat
pogingen (amendementen) tot verbetering aan-
bood.
Een der leden wenschte dcD naam Nijverheids
onderwijs te veranderen in vakonderwijs, doch dit
gelukte niet.
Een paar anderen vonden dat de minister de
Vries nog te veel vasthield aan 't particulier
initiatief. De heeren van Wijnbergenen Hazevoet
roemden zeer wat het particulier initiatief had
tot stand gebracht en wellichten dit, evenals de
heer v. d. Molen nog als uitgangspunt te be
houden.
De Miniater zei daarvan, dat in zijn stelsel
't welk aansluit aan dat der ineenschakeling»-
commisaie, het particulier initiatief voorop gaat
daarna komt de gemeente en eindelijk het rijk.
De heer Ketelaar verdedigde een amendement
om in art. i nog de vakken ziekenverpleging
en landboQwhuishoudkunde op te nemen. Het
eerate vak werd afgewezen, het anderè aange
nomen.
Nog werden enkele amendementen aange
nomen o.a. van Gerhard die tot verzuiming
van 't onderwijs moeten strekken, een ander
't welk de bijdragen der gemeente van 49 tot
30 percent bracht en eindelijk een waarbij ook
voor zeevaartscholen de subsidie tot 75 percent
der kosten kan stijgen.
zal deze plechtigheid moeten plaats hebben en
is dus het einde daar van een strijd die zoo
vele jaren heeft geduurd en zoovele millioenen
slachtoffers heeft geëischt.
Eerst weigerden de Dnitschers de onder-
teekening van de nadere vredesvoorwaarden daar
hierin voorkwam de schuld vaststelling van de
Dnitschers aan den oorlog en de uitlevering
zou worden gevraagd van den Duitschen keizer
en Dnitschers, waaronder voornamelijke hoogere
militairen, die last gegeven hebben waardoor
vele eigendommen zonder noodzaak verwoest en
onschnldigen zijn gedood.
De geallieerden gaven toen te verstaan dat
de vredesvoorwaarden uiei meer voorwijziging
vatbaar waren en das moesten worden aange
nomen. Reeds waren groote troepenverplaatsingen
in de richting van liet nog niet bezette gedeelte
van Duitschland geschiedt, zoodat bij niet aan
neming van de voorwaarden aangenomen kon
worden dat een groot gedeelte van Duitschland
eveneens zou worden bezet.
De Duitsche regeerder* durfden de onder*
teekening van het vredestractaat zooals het was
voorgelegd, niet aan en riepen de nationale
vergadering bijeeD, die met groote meerderheid
de regeeriog machtigde het vredesverdrag te
teekeöen.
Den 23 Juni des namiddags halfvijf deden de
de Duitsche gedelegeerden aan Clemenceau de
mededeeling toekomen dat de Duitsche regeering
zich bereid verklaarde de voorwaarden der Ge
allieerden zonder voorbehoud te aanvaarden.
Toen deze tijding bekend gemaakt werd
heerschte overal in de ententelanden groote
vreugde, kanonschoten verkondigden deze heuge
lijke tijding alom.
Als gevolmachtigden om de vrede te teekenen
treden thans op de ministers van Buitenlandsche
zaken en van verkeerswezen, die hebben gemeend
zich niet te mogen onttrekken van hun taak.
Zaterdag 28 Juni zal dus de vrede onder groote
praal te Versailles worden geteekend, in dezelfde
zaal waar 47 jaren geleden het Duitsche Rijk
is gesticht.
Zooals men weet is een groot gedeelte van
de Duitsche vloot bij het sluiten van den wapen
stilstand in Engeland geïnterneerd, om later
onder de geallieerden te worden verdeeld. De
Daitsche vice-admiraal die het bevel over deze
vloot had, heeft zooals later bleek, bevel ge
geven de schepen te laten zinken, omdat
hij, dacht dat de wapenstilstand voorbij
was en geen vrede zou worden gesloten. Na
tuurlijk zijn er veel ententebladen die schreeuwen
over trouweloosheid, daarentegen zijn er veel
anderen die «eggen dat de Daitsche admiraal
gelijk heeft en dan recht heeft op de bewon
dering van ieder marineofficier, daar ook
Engelsche officieren gelijk zouden hebben ge
handeld en liever de schepen hebben laten
zinken dan ze in handen te laten vallen van
den vijand. Het mooiste is echter de uitlating
van een Engelich blad dat onomwonden zegt
dat het gelukkig is dat de schepen zijn gezonken,
daar de verdeeling onder de geallieerden toch
allicht aanleiding had gegeven tot moeilijkheden.
De Kroonprins gevluoht.
De geruchten doen de ronde dat de Duitsche
Kroonprins van Wieringen is ontsnapt en zich
naar Duitschland heeft begeven. Bevestiging
kan echter nog niet worden verkregen.
THOLEN. De heer M. Christiaanse kwam
Dinsdag tijdens het verrichtten van werkzaam
heden in zijn tnin zoo noodlottig te vallen dat
hij een been brak eu per brancard naar huis
moest worden vervoerd.
DE VREDE.
Het tijdstip waarop de vredesvoorwaarden zullen
worden geteekend. nadert. Zaterdaj? 28 Juni
—ffT
worden
Door Ged. Staten is met 1 Juli eervol ont
slag verleend aan den heer C. J. Boomsluiter
te Staveniise al» ontvanger der rechten voor het
gebrnik van den Provinciale steiger aldaar.
De heer I. K. Tan Heuven herdenkt 1
Juli a.s. den dag waarop hij voor 45 jaar op de
Provinciale griffie werkzaam werd.
Sedert 1 April 1910 is de heer van Heuven
hoofdcommies.
Tholen. Bij Kon. besluit van 25 dezer is
benoemd tot Griffier bij het Kantongerecht
alhier, de heer Mr. A. S. Hoogstra te Gouda.
POSTERIJEN EN TELEGRAFIE.
ST-MAARTENSDIJK. Met ingang van 16
Juli benoemd tot res.-ambtenaar der posterijen
met standplaats Zwolle de heer J. Braam, dir.
van het Post- en Telegraafkantoor alhier.
Levende dooden.
De gemeente Enschedé wordt er specialiteit
in. Het vorig jaar werd een te Losser gevonden
lijk herkend als te zyn van zekeren T. K. uit
Enschedé, zoodat deze als ^overleden' werd
ingeschreven. Later bleek, dat T. K. nog gezond
en wel rondwandelde.
Tbaus heeft men in die gemeente waarschijn
lijk een dergelijk geval. Onder de gemeente
Lonneker werd een lijk gevonden. Bij onder
zoek kwam men tot de conclusie, dat het moest
zijn van zekeren H. uit Enschedé die reeds
geruimen tijd zoek is. Er werd aangifte van
gedaan en EL werd als „overleden" geboekt.
Iutusschen bleek later vast en zeker, dat het
lijk van een ander was, n.1. dat van den
59-jarigen B. nit Losser, die sedert een drie
tal weken werd vermast. Wanneer H. nu
mettertijd weer komt op opdagen, zal Enschedé
dus wel twee #levendo dooden' onder zijne
inwoners tellen.
Leelijk gefopt.
*En zou ik ook niet eens een luchtreisje mee
mogen makeu vroeg een buitenman, die een
bezoek bracht aan het vliegkamp te Haarlem
mermeer. h
fWel zeker, mijnheer, u treft het, zei de
vlieger, „ik ga zoo dadelijk omhoog. Stap maar
iu". En toen het boertje dat gedaan had, werd
hij stevig vastgesnoerd. „Voor 't vallen, ziet n
we kunnen niet te voorzichtig ziju".
Het boertje begreep, maar toen men hem twee
uren in dien toestand liet, zoodat hij geen vin
verroeren kon, en de vlieger nog maar altijd
geen aanstalten maakte, om het luchtruim in
te gaan, begreep hij nog meer. Hij moest ge
nadig smeekeu om weer vrij te komen, had
eerbiedig een koolblad in outvangst te nemen
„ter decoratie voor zijn heldenmoed", en moest
toen maar gaaw maken dat hij weg kwam. Maar
hij kan er later toch over opsnijden, dat hij
twee uren in een vliegmachine gezeten heeft.
De Rijkskolendistributie gehandhaafd.
De vrede is thans verzekerd, maar daarmee
hebben we nog niet terstond normale toestanden
terug. Omtrent de braadstoffenvoorïieniug b.v.
wordt voorloopig nog wel handhaving van de
regeeringsbemoeiïug r.oodig geacht. De verhou
dingen in het buitenland zijn nog niet zoodanig,
dat geregelde aanvoeren van steenkolen in vol
doende hoeveelheden eo vereischte kwaliteit zijn
te verwachten en daarom wordt de rijkskolen
distributie voor den volgenden wiuter gehand
haafd.
De tut f is echter van 1 Juli a.s. af in den
vrijen handel -erkrijgbaar. De verveners kunnen
deze tegen de door het Rijk gegaraudeerde
prijzeu verkoopen. Dat wil zeggen, dat de turf
niet goedkooper wordt. In de plaatsen, waar in
normale tijden hoofdzakelijk turf werd gestookt,
zal dit ook thans moeten geschieden naar de
brandstuffendistricten in de veenstreken zullen
dan ook niet meer kolen worden gezonden dan
in het vorige distributiejaar.
De Engelsohe oensop.
In oorlogstijd is de censor een noodzakelijk
kwaad. De Engelsche censor vooral is in den
wereldoorlog een ware plaaggeest geweest voor
menigen neutralee briefschrijver. Gelukkig is
het leed thans geleden de Engelsche censor
is opgeheven.
Intusschen heeft de censor aan Engeland
zelf belangrijke diensten bewezen. Er was onder
de millioenen brieven, die onderzocht zijn, na
tuurlijk veel onschuldigs maar ook heel wat ver
keerde zaken is de censor op het spoor gekomen
menige spion is ontmaskerd.
De Engelsche postcensor las een 375.000
brieven per dag en kende niet minder dan 142
talen. Aan het bureau van den censor waren
4680 personen werkzaam.
De gewone manier van doen van spionnen
was, dat zij b.v. een onschuldigen brief schreven
met de groeten aan oom, waarin de hoop werd
uitgesproken, dal zijn jicht over zou zijn, enz.,
terwijl het eigenlijke bericht met onzichtbaren
inkt geschreven werd. De censor had eeu goed
middel alle mogelijke onzichtbare inkt zichtbaar
te maken. Ook wel maakte de spion gebruik
van stenografie, waarvau echter de censor even
goed op de hoogte was.
Er werden nog andere trucs gebezigd. Op
een onschuldig nitzieuden brief was achter op
de enveloppe een plattegrond van Amsterdam
geteekend. De censor bestudeerde het kaartje
en ontdekte dat al de tramlijnen in... Morse-
schrift geteekend waren De inhoud van deze
verborgen mededeeling bracht de politie op het
spoor van een gevaarlijken spion, die zijn lot
niet ongaan is.
De afdeeling welke de brieven met onzicht
baren inkt behandelde heeft ontdekt, dat een
brief, met melk geschreven, zichtbaar kan worden
gemaakt door er wat graphiet overheen te wrijven
en een, waarvoor citroensap is gebezigd, kan
worden leesbaar gemaakt met een warm strijk
ijzer. Een brief, geschreven met menschelijk
speeksel, kan heel gemakkelijk gelezen worden
als men er een penseel overheen strijkt, ge
doopt in blaawen inkt.
Een vreemde plaats.
In het café yVischlast" ouder Ilpendam heeft
een zwaluwpaar zijn nest gebouwd op de aan
den zolder hangende petroleumlamp. De diertjes
zijn heelemaal niet schuw en vliegen door de
deuren in en uit. 's Nachts laten de bewoners
een raampje opeu voor de weinig verterende
pensiongasten. In het nestje bevinden zich al
eenige eitjes, zoodat de vogels straks gaan
broedeD, en hunne jongen in de herberg zullen
groot brengen.
Schending van telegram-geheim.
Te 's-Graveuhage zijn verschillende telegraaf
ambtenaren aangehouden, verdacht van den
inhoud van regeeringstelegrammen te hebben
bekend gemaakt. Een der verdachten heeft be
kend en is in arrest gebonden. De anderen zijn
weder in vrijheid gesteld. Men zegt dat in deze
zaak ook betrokken is een bekend Kamerlid,
die een leideude plaats bekleedt.
Het moet gelden het mededeelen van deu
inhoud van twee telegrammen van de justitie
te VGravenhage, gericht aau den burgemeester
van Amsterdam, betreffende het zenden van
troepen naar de hoofdstad. Afschriften van die
telegrammen moet de gearresteerde hebben ge
zonden aan het Kamerlid mr. Troelstra.
Die toezeuding zou door den telegrafist geheel
uit eigen beweging en belangeloos geschied zijn.
In verband hiermede is door een der soc.
dem. Kamerleden tot den Minister de vraag
gericht of mr. Troelstra aanleiding heeft gegeven
tot het in zijn handen stellen van deze tele
grammen. Is dit zoo dan zou de s.d.a.p.,
Troelstra niet meer kunnen erkennen als haar
leider.
De landarbeideretfaking.
Het gaat bij de nog altijd voortdurende sfc
van Groninger landarbeiders hard tegen
tusschen de boeren en de arbeiders. Het on
schiet welig op en das doen de boereu al
best, om losse werkkrachten te doen w
tegen buitensporige loouen. Het Volk
telt, dat een koppel van 30 man uit Winsc!
met de tram naar Bellingwolde was gekt
De voorman der stakers echter sprak met
hoewel de boer hun een loon van f l|
dag toezei, besloten ze per eerstvolgenden
terug te keeren.
Door de boeren is een oproep in de Veli
geplaatst, waarbij alle boerenzoons, en dol
tegen billijke veTgoeding worden verzoeh
tijdelijk te komen helpen, tan einde sterk
staan tegenover de arbeiders, die niet
zelf staken, maar ook han zoons en do*
uit den dienst roepen.
INGEZONDEN.
Versiering van Potlepels.
Door het Bestuur vau de Noord-Hollan
Vereeniging voor Volkskunst worden be
rijke Prijsvragen uitgeschreven.
Het vraagt inzending van VERSIERDE
LEPELS, ieder vrijlatend welke varsierin
te passen, mits de lepel als gebrnikstu
waarde behoudt. Aan grootte en vorm van
lepel is men niet gebonden.
Het vrrsieien van een Potlepel is een
vraag waaraan in waarheid oud en jong ki
meedoen.
Als prijzen voor de mooist versierde
worden uitgeloofd een prijs van f 25.—
van f 15.een van f 10.en twee van f
Zij die hunne krachten aan de uitwe
van deze prijsvraag willen wijden, wordei
zocht naam, woonplaats en beroep, zoo
ook leeftijd, vóór 15 Juli op te geven aa
der volgende adressen
G. J. Blees Kzn., Voorzitter N.Holl. 1
Volkskunst, Westzijde 166, Zaandam;
Mej. Elis. M. Rogge, Secr.sse., N.Holl.
v. Volkskunst, Koninginneweg 98, Haa
Otto van Tussenbroek, Directeur Musei
Kunstnijverheid, Haarlem.
De inzending van de versierde Potlepeli
opeu tot en moet geschieden vóór 1 Nov*
aan het Museum v. Kunstnijverheid te Hai
In aansluiting met deze prijsvraag, vraa
Bestunr inzending van* bewerkte en ver
POTLEPELREKKEN, DEURKNOP
BROODBORDEN, STOVEN, BORSTEL!
versierden rug en BORSTELHANGERI
nevens VOKMPLANKEN.
Ook voor deze iuzendingen worden geld[
bestemd. Zij die deze voorwerpen wensci
te zenden worden eveneens verzocht hun
aan eeu der bovenstaande adressen op te
Ook hiervoor is de inzending opengesW
1 November, en het adres van inzendii
Museum v. Kunstnijverheid te Haarlem,
Het Bestuur van de
Noord-Hollandsche Vereeniging voor Volks
G. J. BLEES Kzn., Voorzitter
ELIS M. ROGGE, Secretaressi
WATERLEIDING EN SPOORWEGAANI
1
f'
Geachte Redactie.
In Uw blad van 21 Juni jl. kwamen tw
richtjss voor welke mijne bizondere aandacht tr
Het eene was eene verzuchting uit Oud-Vos**
„Waoneer drinkwaterleiding?", het tweedede
deeling dat Gedeputeerde Staten aan Pror
hebben voorgesteld het verzoek om eene re
voorschot voor den aanleg eener spoorlyu op'
en overbrugging van de Eendracht aan te
tot de najaarszitting.
Kort ingezetene van het eiland zynde, ge
uit een groote stad, en du* de ongemakken
wonen op het platteland met zich mede brenj
gevoelende, zult U begrijpen dat beide be;
me zeer interesseerden.
Drinkwaterleiding en communicatie met de
wereld, dat zijn twee zaken waarvan het
Tholen totaal is verstoken. En nu wil ik dir
geven dat IK U dit niet behoef te vertel
vertrouw dat hierop veel meer de aandacht t
gevestigd, hel komt me echter voor dat dit
noeg kan worden herhaald.
In dit bij uitstek droge jaargetijde wor
gemis aan drinkwater hier dermate gevoeld,
voor eeu vreemdeling een raadsel is dat
nog steeds zonder drinkwaterleiding doet, en
dat men altham niet ten spoedigste de bandefx
slaat om te trachten het eiland uit de drinl
misère te helpen.
Wat ergens anders b.v. Zuid-Be vela
mogelyk is, ban toch op het welvarende
zeer zeker ook ook uit hygiënisch oogpunt
opvangen van regenwater ten einde dit tegel
voor drinkwater uit den tijd.
Is het waterleiding-vraagstuk dus zeer urgt
minder is dit het geval met den spooraanleg
van in het tweede berichtje sprake is. Hoela
geleden is dat het renteloos voorschot werd
vraagd weet ik niet, evenmin is het me bel
de behandeling reeds meermalen is uitgeste
mededeelingen van betrouwbare personen
gemeente is me echter gebleken dat re?ds vo
wereldoorlog, dus in 1914, plannen tot spc
aanleg bestonden. De oorlog is voorbij, en d< K.
staat geteekend te worden, en reeds te lang is
in zijn isolement gelaten. Het is dan ook ie
dat niet dan op zeer gegronde motieven Prov n
er in zullen toestemmen, dat de behandeling
aanvraag om een renteloos voorschot tot de
zitting wordt verschoven. Het Thoolsche
zal goed doen hieraan zijne bizondere aand
wijden.
Ik dank de Redactie voor de verleende
ruimte en heb de eer te zgn, hoogachtend,
Uw dw. dn.|
H.
St-Maartensdijk, 23 Juni 1919,
'i