IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
1786
Zaterdag 14 Juni 1919.
Vijf en dertigste jaargang
-
Uv
'r P y b I i c a t i 8 n.
Firma i. Hl. C. POT - Tholen.
«3°
SA
BINNENLAND.
Van onze berichtgevers.
GEMENGD NIEUWS.
18b
Oit blad Tereohijnt eiken Zaterdag,
jyi per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,16, franco
*W post f 1,22'. Voor het buitenland 90 cents, zonder Geïll. Zondagsblad.
''aralag ven den toestand der gemeente,
emeeiler en Wethouders der gemeente Tholen
bekend, dat het door hen aan den Raad ge
verslag vaa den toestand der gemeente over
T,jrige laar, tegen betaling der kotten, ter ge-
gMecretarie verkrijgbaar is gesteld,
ilen, 7 Juni 1919.
Bargemoetter en Wethonders voornoemd,
De Burgemeester,
J. W. WAGTHO.
De Secretarie,
H. J. LABAN.
UITGAVE
Telef. Intero. no. 16.
Adverteutiëavan 1 tot 4 regels 60 centsiedere regel meer 15 cents.
Grootte der letters naar plaatsroimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Stc
Vooraitter van het Ceatraal-atembarean voor
lulrkieting van ledan van den Baad maakt bekend,
p Zaterdag 31 Juni 1919, dei voormiddag!
r ten gemeentehaite eene openbare vergadering
iet bureau zal gehouden worden, ten einde te
ren, wie lullen benoemd zyn in de plaatsen
r ^en, die hunne benoemingen niet hebben aange-
T.lolsn, den 13 Juni 1919. 10
J. W. WAGTHO.
pi 1420 Juni 1919 kunnen gebruikt worden
folgende coupons uit de LEVENSMIDDELEN,
IcIgfJES, d>o geen overdruk hebben
^120 voor 31/2 ons suiker.
J. Russcher is «onder bon zouteviseh te ver-
i f 0,40 per pond.
de aardappelenkaart is te verkrijgen op
no. 20 zes K.G. aardappelen per persoon,
de EINDERBOEKJES is geldig:
n no. 80 voor 3l/2 ons suiker,
01 ;heidsduur van couponnen der BROODKAART
r het 98e tydvak van 1220 Juni 1919.
igheidsduur van de MARGARINEKAARTEN
iet 4a tydvak bon no. 5 van 1219 Juni
irine ta verkrijgen by A. Cense.)
len, den 18 Jani 1919. 17
Da Burgemeester,
J. W. WAGTHO.
«g hi.ld de Provinoi.le Ze.uwsoh. Ver-
I Ing „H.t gro.n. Krui." te Goes hare
irgadering, alwaar van da 45 afdeelingen
A vertegenwoordigd waren, uitbrengende
45 stemmen,
■ijn openingsrede gaf de voorzitter, dr.
Plagge van Souburg eea kort overzicht
'Het arbeidsveld over 1918.
n het door den secretaris nitgebraeht jaar-
g over 1918, waaraan o.m. ia ontleend,
thans 45 afdeelingen met een totaal van
12000 leden ii aangesloten,
egen we U eraan toe dat helaas van nit
iland nog slechts éëne afdceling o.l. Tholen
et verbond der Provinciale is opgenomen,
^ptlien meerdere vereenigingen zich bij haar
>ten, dan kreeg men hier een district dat
raak knnnen maken op de vorming
ie» centraal magazijn, waarin, ten gebruike
afdeelingen, zoodanige groote voorwerpen
tn opgenomen, welker aanschaffing door de
bescheiden geldmiddelen der vereanigingen
telden achterwege moet blijven.
ia niettamin eeuige beweging in deze
ng waar te nemen, ook al heeft Scherpenisae
are ingewonnen informaties geen nader
it deen booren.
te St-Maartensdijk ia een voorstel tot
Hpiting bij de.Provinciale aanhangig gemaakt.
Kaperdaad kan eene bijdrage van 7% van do
Xe contributiën geen overwegend bezwaar
t verslag gaf overigens tot geen bijzondere
aanmarkingen aanleiding, alleen zal het voor
i66t de algemeens vergadering aan alla
ingei worden gezonden en zoo mogelijk,
ige posten dor rekening ter nadere ver-
lijking worden gedetailleerd.
volgende algemeene vergadering zal te
ogen of Middelbnrg worden gehouden.
•1 leden van het hoofdbestuur werden her-
lr md de heeren C. E. Plugge te Souburg,
Gieben te Middelburg en M. Nienwen-
1| te Krabbendijke, terwijl inde plaats van
an Doorn te Noordgouwe, die naar elders
jókken is, werd benoemd de heer L. Padmos
eeater van Duivendijke.
behandeling van bet rapport over de
eheiijkheid en de mogelijkheid van vol
le wijkverpleging in Zeelaod, uitgebracht
den heer A. J. Hoorweg, arts te Hein-
zand, die beide eigenschappen onomwonden
•tigend heelt beantwoord, io een zoo lijvige
pldere uiteenzetting van dit vraagstuk, dat
van alle zjjdeu een welverdiende hulde werd
JA verschillende door den rapporteur gestelde
"lesies werden dan ook alle aangenomen,
de derde, waarin bij het orgaoisaeeren van
wijkverpleging wordt aangeraden tevens do
ia. leulose-bestrijding als onderdeel van het
'a vetten, en welke enkel deze wijziging
ieiilfciog dat gelezea zou worden „in het oog"
>0
De meerderheid van het hoofdbestnnr wilde
de samenkoppeling van wijkverpleging en tnber-
cnlose-bestrijding doen vervallen.
Na uitvoerige debatten werd de conclnssie
evenwel aangenomen met 31 tegen 9 stemmen
stemmen en 2 onthoudingen, nadat te verstaan
waa gegeven dat de vareenigingen ten alle tijde
vrijblijfen de combinatie naar omstandigheden
te aanvaarden.
Het in verband hiermede staande voorstel
van het Hoofdbestuur tot het aanvragen aan de
Prov. Staten een subsidie van f 5000 of minstens
zooveel dat elke gemeente of c.mbinatie waar-
wijkverplegiug bestaat of wordt ingericht een
bedrag van f 200 subsidie kannen genieten,
werd na breedvoerige bestrijding zoodanig ge
amendeerd, dat de aanvraag bijv. tot een maximum
van f 2000 zat worden gedaan, zoodra van vol
doende activiteit bij de afdeelingen zal blyken
dat aan de Staten grondig materiaal voor een
dergelijke aanvraag zal kunnen worden verstrekt.
Inzake de ontsmetting in Zeeland zal een af
wachtende bonding worden aaDgenomen tot de
nadere planoeo van den rijksontsmettingsdienst
kenbaar zullen zijn.
Ten slotte werd aan het Hoofdbestuur opge
dragen een onderzoek in te stellen naar de beate
wijze van ziekenvervoer in onze eigenaardig
gesitueerde provincie.
Do Zaeuwsche Landbouw-Onderlinge.
In het Hotel .Prins van OraDje" te Goes,
werd op 10 Toni de Algemeene Vergadering
gehonden van de Zeeuwsche Landbouw-Onder
linge, onder leiding van den beer H. A. HankeD.
Uit het jaarverslag over 1918 blijkt, dat op
31 December waren aangesloten 1139 landbou
wers.
Er hadden in 1918 plaats 4,71 ongevallen.
Hiervan betroffen 3 patroonsongevallen en
7 gevallen van bedrijfsziekten. In 1918 werd
6 malen aangifte gedaan van een ongeval met
doodelijkeo afloop.
Aan 3 der door aen ongeval getroffen arbei
ders moeit een blijvende nitkeering worden toe
gekend, terwijl 4 patiënten op dit oogenblik
nog eeo tijdelijke uitkeering genieten. In hoe
verre bet noodig zal zijn aan deze een blijvende
uitkeering toe te kennen, valt thans nog niet
te zeggen. Met inbegrip van deze 4 waren 17
der getroffenen langer dan 2 maanden invalide.
Als oorzaken vau de ongevallen worden ge
noemd
voertuigen 29, paarden 67, hoornvee 6, land
bouwmachines 20, vallen van den arbeider 63,
vallen van het voorwerp 6, beknelling 16, krachts
inspanning 71, soijdende werktuigen 85, infectie
53, oogkwetsingen 21, brandwonden 7, breken
van bet gereedschap 3, bedrijfsziekten 7, diverse
oorzaken 16.
De onkosten die voor de patroons op deze
verzekering komen, bedragen over het verslagjaar
f 1.35 per f 100.jaarloon. Voor een knecht
die f 500.loon per jaar verdient worden de
kosten nog gean 13 cent per week. Voor deze
kleine uitgave worden ook de geldelijke gevolgen
van de zwaarste ongevallen gedekt.
De siekte-verzekeriDg voor inwonend personeel
beeft aich gedurende het verslagjaar wederom
uitgebreid. Het aantal deelnemers steeg tot 550.
De gemiddelde kosten pat verzekerde bedroegen
f9.92 per jaar.
POSTERIJEN EN TELEGRAFIE.
Bjj Kon. Besloit van 5 dezer, is tot direc
teur van bet Postkantoor Tholen benoemd, met
ingang van 1 Juli a.i. de beer J. Spaan, thans
in gelyke betrekking te Wemeldinge.
Onder dankbetuiging vau H. M. de Ko
ningin is eervol ODtslag verleend aan den heer
D. Keur te Scberpenisse, als opzichter van bet
Kroondomein, en in diens plaats zijn zoon be
noemd, de beer J. Keur te Scberpenisse.
LANDBOUW.
Landbouwtentoonstelling Goes.
Naar men ons mededeelt, zal ook H. M. de
Koningin de Tentoonstelling den 17 Jnni a.s.
bezuekeD.
De Fokdag en Concours-Hippique te Tholen.
De vereeniging vau wie het initiatief om
dezen dag te honden, is uitgegaan, kau wel
bogen op veel belangstelling. Het aantal in
schrijvingen bedraagt ongeveer 200, zoodat het
zeker alle verwachtiugen overtreft.
Den 16 Juli zal voor Tholen zeer zeker een
drnkken dag worden.
DE TWEEDE KAMER.
In de zitting van Donderdag der vorige week
nam da Kamer een reeks van wetten betreffende
dnurtetoeslagen en andere wetten in behandeling
die alle verboogiug der staatsbegroofiDg voor
1919 noodzakelijk maken.
Eerst duurtetoeslagen aan de ambtenaren en
beambten in Nederland en Nederl. Indië.
Het wetsvoorstel neemt als grondslag het
salaris op 1 Jan. 1918.
De heer Ter Laan wil als grondslag nemen
bet salaris op 1 Jan. 1919 en bepalen, dat de
toeslag minstens zal bedragen f 300 voor ge
huwden en f 225 voor oogehnwdeD. De heer
Smeek wil die cijfers brengen op 200 en
150 gld.
De beer Bavesteijn, die altijd roijaal is, vond
dat alles veel te laag.
Minister de Vries zei in zijn rede ter be
antwoording der sprekers o.a. dat er verscheidene
adressen van ontevreden ambtenaren bij hem
ingekomen zijl die op de regeering eeo slechten
indruk gemaakt hebben en waarin uitdrukkingen
voorkomen als „Om den tuin loiden door de
regeering" en „eischen stellen aan de regeeriDg"
oüder allerlei dreigementen.
Zulke uitdrukkingen, zei spreker, vindt de
heer Ter Laan mooi, hij wordt er bepaald lekker
van, maar op spreker maken ze een anderen
indruk.
Het stelsel Ter Laan zal 26 millioen kosten
dat van den minister 25 millioen. Hij acht
toelage van 1 300 en f 225 eenvoudig onmogelijk
en tracht aan te toonen dat de grondslag op
1 Jao. 1918 gewenschter is dan die op 1 Jan.
1919. De minister gaf eenige tegemoetkoming
die de sprekers niet bevredigden.
Den volgenden dag (Vrijdag) werden de moties
verworpen eö de wet zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen. Daarop volgden de dnurte
toeslagen op pensioenen en wachtgelden en op
weduwpensioeo voor de zeemacht.
Het ontwerp stelt als greDs van 't pensioen
boven welke g6en bijslag gegeven wordt f 2000
voor gehuwden en f 1200 voor ongehowden.
De bser Ketelaar wensebte die grenzen te
brengen op f 8000 eo f 2000.
De heer da Zeeuw stelde een motie voor,
waarbij de regeeriog uitgenoodigd wordt om
voorstellen in te dienen tot verboogiog vao alle
pensioenen en wachtgelden terwyl de commissie
van rapporteurs een motie indiende om de grens
voor den toeslag te brengen op f 3000 aan
pensioen of wachtgelden en andere inkomsten.
Minister de Vries liet de beslissing omtrent
de laatstbedoelde motie aan de Kamer over,
maar van bijelag aan gemeente-ambtenaren,
waarook al out gevraagd waa, wilde hij niets
weteD. Wat de motie-De Zeeuw betreft, de mini
ster had daartegen bezwaren, maar hij voegde
er de voor alle gepensioneerden en wachtgelders
belangrijke verklaring bij, dat als de waarde
daling vau het geld blijvend is, de pensioenen
cn wachtgelden verhoogd moeten worden.
Nadat ook nog andere ministers over de
toeslagen voor ambtenaren tot bun departementen
behoorende gesproken hadden kwam men tot
stemming.
De motie van de commissie vsn rapporteurs
(f 3000 als grens) en die van Ketelaar, werden
aangenomen en eveneens alle dnurtetoeslagont-
werpen, de laatste zonder hoofd. stemmiDg.
Woensdag volgde een credietaanvriga voor d»
oorlogsbegrootiug ruo 1918 tot een bedrag van
148 millioen tegelijk met de zaak van de ver
goedingen aan gedemobiliseerde dienstplichtigen
en commissies vsn toelichting daarvoor.
De heer Ter Laan bepleitte spoedige algeheele
demobilisatie en was over veel wat bet leger en
de vergoedingen betreft zeer ontevreden.
De beer Kruijt sprak een kort woord, maar
als naar zijn wensch gehandeld werd, zon bij
met zijD weinige zinntn meer verkregen hebben
dan honderden andere aprekers in de Kamer
met hun honderdmaal zoo lange redevoeringen.
Hij eiEcbte namelijk onmiddellijk liquidatie vau
het leger, op ataanden voet. Natuurlijk een
vrome wensch.
Het crediet werd toegeataau.
Bij een volgend ontwerp betreffende demobi
lisatievoorzieningen, bood de heer Ter Laan een
amendement aan met de bedoeliog het vrijwillig
verblijf ouder do wapenen mogelijk te makeo
tot 31 December. De bedoeling was om mili
tairen die in de burgermaatschappij misschien
geen plaats zullen viudeo, een onderdak en
onderbond zullen verschaffen, doch de heer
Marchant merkte op, dat het amendement de
vermilitairiseering van 't volk zou bevorderen,
en de heer Kruijt, dot liet op legerversterking
neerkwam, belde dingen, waar de soc.-democrateu
tegeu zijn. Dit belette niet dat de sociaal-demo
craten allen voor 't amendement stemden, doch
zij waren ook de eaoige voorstemmers
Het ontwerp werd aangenomen evenals dat
lot wijziging vau de landstormwet.
In 't wetsontwerp tot wijziging der oorlogs-
zeeoogevallenwet bleef de Kamer steken, nadat
zij vernomen had, dat de minister Aalberse hard
werkt aan een defluitieve ongevallenwet voor
zeelieden.
ST-MAARTENSDIJK. Blijkens de rekening
der Ned. Herv. Kerk over 'l jaar 1918 be
droegen de ontvangsten f 11950,43 de uit
gaven f10887,575; goed alot 11612,85'
De voornaamste posten van ontvang waren
Landpachten f4197,265; opbrengst van ver
huurde zitplaatsen f 2543,60 goed slot vorig
dienstjaar f4306,145.
De voornaamste posten van uitgaaf waren,
behalve predikantstoelage, onderhond Kerkge
bouw en consistorie f 533,09 onderbond van
de pastorie f 628,57sDijk- of polderlasten
f501,46; onderhoud van het kerkhof (296,83
Grondbelasting f251,815; arn Movr. de Wed.
Broekers afkoopsom van het jaar van gratiae
f 2548tegemoetkoming begrafeniskotten Da.
Broekers f 550.Rijtoighaur G. Polderman
f 388,85 en Rijtuighuor Ring Tholen f 137,60.
OUD-VOSSEMEER. In deze gemeente doet
zich voor een geval van besmettelijke keelziekte.
IERSEKE. Donderdag werd bij openbare
veiling, behoudens goedkeuring van 't visscherij-
bestuur, verkocht, bet pacht- en vischrecbt ge
durende 30 jaar vau 't kreefienperceel no. 374
io de Ooster-Schelde bij Gorishoek.
De pacht bedraagt f 280.per jaar.
Kooper werd de heer J. C. Polderman alhier
voor f 6300.
In den nacht van Zaterdag op Zondag ia
bij den beer J. v. d. Velde het deurtje van
het ijzeren hek aan de Damstraat weggenomeo.
Men heeft o.a. io de nabij gelegen vate go-
vischt, doch tevergeefs.
Telepathisohe proefnemingen.
^Telepathie (het overbrengen van gedachten)
is geen gedachtenlezen, maar het vermogen een
opdracht uit te voeren, die iemand slechts in
gedachten geeft."
Aldus luidde de omschrijving van wat door
een telepaat, een jeugdig Oostenrijker te Amster*
dam voor een aantal genoodigden, journalisten,
medici e.a. zou worden uitgevoerd. De telepaat,
Rabini geheeten, verrichtte verschillende proeven.
Uit den zak van een der aanwezigen heeft by
een perspenning opgediept, spelden die in een
parapluie en onder de lapel van jassen en man»
tels verborgen waren, bracht hij aan 't licht,
met behulp vau zijn wichelroede speurde hy
bepaalde, door de opdrachtgevers aangewesen
personen op en hij deed dit alles zóó dat ook
de sceptici, de menschen die gekomen waren
in de stille hoop hem te kuniien ontmaskeren,
aan zijn telepathische goede trouw niet konden
twijfelen, zegt het Hbl.
Maar het meest interaasant was een andere
proef. Hij zou een binnen de stad Amsterdam
verborgen voorwerp binnen twee uur lang*
telepathischen weg, alleen door overdraging van
gedachte, vinden en ook eene vooraf iu 't geheim
vastgestelde handeling volbrengen.
Daarvoor was een comité van professoren,
geneesheeren en journalisten gevormd, waarvan
een der leden, prof. J. van Rees, in een kamer
van een laboratorium iu een boekenkast «en
doos met enveloppen had geplaatst. Een dier
enveloppen was verzegeld en bevatte foto's.
De bedoeling was nu, dat Rubini dat cou
vert zou vinden en brengen naar de inrichting
voor p9jchische therapie Keizersgracht 489,
waar het op een bepaalde plaats gedeponeerd
moest worden.
Een tiental auto's kwamen voor en weldra
zette de stoet zich in bewegiag.
In den eersten wagen zate 3 de medici, naast
den chauffeur troonde blootshoofd de telepaat,
een tengere jonge man, in wiens bleek gezicht
de zware oogleden dadelijk de aandacht trekken.
De tweede wagen herbergde de vier in het
complot betrokken journalisteo, en daarop
volgden dan de andere genoodigden, voor wie
het doel vau deu tocht onbekend bleef.
De opdrachtgever had in strenge volgorde
voortdurend te denken aan datgene wat de
heer Rubini het eerst moest doen rechts rijden,
links afslaan. De telepaat zeide dan, na eerst
door middel van een uit koperdraad vervaar
digden baud, dien hij in de hand hield, contact
gezocht te hebben met den opdrachtgever welken
weg de chauffeur moest volgen. Wèl werd het
een zonderlinge zwerftocht door de straten van
Amsterdam, want niet altijd voerde de telepaat
precies de hem in gedachten gegeven bevelen
uit.
Eu ook gebeurde het nu en dan, dat da
wil van een verkeersagent niet strookte met de
plannen van den opdrachtgever.
Telkens wanneer op bruggen en pleinen halt
werd gehouden, omdat het kruisen van ver*
schillende wegen een nieuw contact tusschen
opdrachtgever en telepaat noodig maakte, kwamen
van allen kant de nieuwsgierigen opdagen, Zij