IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
No. 1722
Zaterdag 30 Maart 1918.
Vier en dertigste jaargang
)n,
Eerste Blad.
E
DE OORLOG
Firma J. NI. C. POT - Tholen.
Publicatiën.
Donkere dagen.
Faillissementen in Nederland.
GEMENGD NIEUWS.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,10, franco
per post f 1,175. Voor het buitenland 90 ceDts, zonder Geïll. Zondagsblad.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
Adverteutiën van 1 tot 4 regels 60 centsiedere regel meer 15 cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
gro
Burgemeester en Wethouders van Tholen maken
bekend, dat de ingevolge de Additioneele Arti
kelen der Grondwet vastgestelde kiezerslijst voor
bet jaar 19181919 zooals deze thans luidt, van
beden tot 15 Mei van het volgende jaar van kracht
blijft, behoudens de wijzigingen daarin ten gevolge
van rechterlijke aitsprakeo te brengen.
De feiezerslyst blyft voor een ieder op de secre-
terie der gemeente ter inzage nedergelegd en is in
afdruk tegen betaling der kosten, verkrijgbaar.
Tholen 25 Maart 1918. 12
12'
Verjaring van Vorderingen.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Tholen
brengen belanghebbenden in herinnering, dat alle
vorderingen ten laste van het Rijk, de provincie en
de gemeente, over het dienstjaar 1917 voor of
op den laalsten Juni aanstaande, bij de bestureu
de ambtenaren, die het aangaat, moeten zijn
ingediend. Alle op dien termijn niet-ingediende vor
deringen worden voor verjaard en vernietigd ge
houden.
Voorts worden belanghebbenden varzocht niet den
uitersten termijn af te wachten, maar de indiening
der bewijsstukken zooveel mogelijk te bespoedigen.
Tholen, 28 Maart 1918. 15
ikte
iver
de-
roor
Hel
t bij
pijn
20e-
reD,
iuse
ge.
ied-
Zij
lijk,
rer-
3 t'
vau
rer-
iks-
90
HUURPRIJSVERHOOGING.
Artikel 2, eerste lid, der Haurcommissiewet ver
plicht den verhuurder van een woning, vallende
onder de Huurcommissiewet, om, als hij met den
huurder na 1 Jaoaari 1916, doch vóór de instelling
der Huurcommissiewet, eeu overeenkomst heeft aan
gegaan, waarbij een hoogere- huurprijs bedongen is,
daarop binnen een maand na de instelling der Huur-
commissie goedkeuring te vragen van de Huurcom-
missie, of wel zich jegens den huurder bereid te
verklaren den huurpijs te verlagen tot dien van
1 Januari 1916.
De Huurcommissie voor deze gemeente is vastge
steld op 4 Maart 1918.
Indien derhalve niet vóór 5 Apiil 1918 aan de
Huurcommissie goedkeuring is gevraagd op hourprijs-
verhooging als bovenbedoeld geldt voor de betrokken
woning wederom de huurprijs van 1 Januari 1916.
Door huurders, die van de Huurcommissie geen
bericht ontvingen van goedkearing van zoodanige
huurprijsverhooging, is dus geen hooger huurprijs
verschuldigd dan die van 1 Januari 1916.
Nadere inlichtingen verstrekt de secretaris der
Huurcommissie.
De Huurcommissiewet is in deze gemeente van
toepassing ten aanzien van de woningen, die op,
of laatstelijk vóór 1 Januari 1916 verhuurd zijn voor
een huurprijs, per week berekend, van ten hoogste
f 4.ten aanzien van woningen vóór of op 1
Januari 1916 niet verhuurd geweest zijnde voor ten
hoogste dat bedragten aanzien van de nieuw ge
bouwde woningen, na 1 Janaari 1916 voor het eerst
in gebruik genomen, welke voor het eerst zijn ver
huurd voor ten hoogste genoemd bedrag.
Tholen, Maart 1918.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Be Burgemeester,
J. W. WAGTHO.
Be Secretaris,
43 H. J. LABAN.
De Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
de Minister van Landbouw enz. heeft goedgevonden
te bepalen
de bons 11 en 13 der thee- en koföekaarlen
zullen niet geldig zyn voor de aflevering van thee
door tasschenhandclaars aan detaillisten
de bons 15 en 17 zullen niet geldig zyn voor
eenige aflevering van thee eo kannen das, als van
geene waarde zynde, vernietigd worden.
Voor zoover de nog beschikbare voorraden het
zullen toelaten, zal de distributie van thee, voor
wat betreft de aanvulling van voorraden bij detail
listen worden hervat.
Het tijdstip waarop weder aan consumenten zal
mogen geleverd worden zal nader worden bekend
gemaakt.
Bon 19 eener thee- en koffiekaart is niet geldig
voor den aankoop van thee door den verbruiker,
doch door inlevering van dien bon, zal een ver
bruiker aanspraak verkrygen op de levering van
thee op bon 21 en zoo mogelijk nog op een of
meer der volgende oneven genummerde bons.
De houder van eene thee- en koffiekaart levert
daartoe zijo kaart bij den winkelier in, die de kaart
op de rugzijde alstempelt of op ander wyze duidelijk
waarmerkt voor ontvangst van bon bon 19.
De winkelier die van een verbruiker bon no. 19 in
ontvangst neemt verplicht zich daardoor voor zoo
ver hij daartoe instaat zal zijn, dien verbruiker te
zullen verkoopen het rantsoen thee, dat voor
dien verbruiker nog beschikbaar kan worden gesteld
te leveren ineens of in gedeelteo, geiijk nog nader
bekend wordt gemaakt.
Voor verdere bepalingen welke den handel be
treffen, wordt verwezen naar de ministrieele be
schikking, welke op de secretarie ter inzage ligt.
Tholen, den 27 Maart 1918. 41
De Burgemeester,
J. W. WAGTHO.
Het zijn donkere dagen die ons land door
gaat maken. Leden we de laatste jaren reeds
onder het toenemend gebrek aan voedingsmid
delen, than9 meldt de hongersnood zich aau
met al zijn gevolgen.
Volgens berichten uit Den Haag wordt ons
broodrantsoen 30 Maart op twee ons per dag ge
steld en dan i9 er alleen oog maar genoeg om
één maaud voor we door onzen nieuwen oogst
brood kunnen krijgen, toe te komen. En dan
rijst toch zeker de vraag voor hoe lang is dan
onzen nieuwen voorraad voldoende?
Daarbij komt nog het bericht dat het er met
de vleeschvoorzieuiug ook slecht voorstaat. Indien
met de distributie van twee ons per week en
per persoon wordt voortgegaan is met de maand
Augustus oneen veestapel nagenoeg uitgeput en
kan alleen nog met een zéér kleine rantsoe
neering worden doorgegaan indien ONZE GE-
HEELË VEESTAPEL WORDT AFGE
SLACHT.
Zooals vanzelf spreekt is het dan eveneens
met de vetvoorzieniog ook mis. Naar de be
richten luiden wordt Maandag reeds aangevangen
met een rantsoeneering van boter.
En dit is dan een gevolg van de onmee-
doogende maatregelen van beide oorlogvoerende
partijen tegenover ons land dat stipt zijn neu
traliteit haudbaafde. Duitschland torpedeerde
onze schepen beladen met voedsel voor menscb
en dier. De beschermers der kleine naties rooven
onze schepen en maken het ons onmogelijk voor
voedselvoorziening zelf te zorgen.
Kalm berusten is het eenigste wat wij kunnen
doen.
Dat 9poedig de vrede moge komen en ods
land op die wijze voor een der verschrikkelijkste
bezoekingen die over het menschdom kunnen
komen, bespaard moge blijven.
Volgens mededeeling van het Handelsinfor
matiebureau van Van der Graaf Co's Bureaux
voor den Handel zijn over de afgeloopen week,
einJigende 23 Maart, in Nederland uitgesproken
17 faillissementen tegen 28 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot eu met 23 Maart 1918
206 faillissementen tegenover 198 over hetzelfde
tijdperk van het vorige jaar.
Zoo is dan eindelijk het lang voorbereide offensief
los gekomen. Niet het reeds een heelen tijd iu de
pon zijnde Knge!sch-Frau9ck-\merikaanscke offensief,
waarvan het de vraag was zal het en wanneer zal
het nu komen, maar eeu zorgvuldig en betrekkelijk
in stilte voorbereid offensief der centralen aan het
Sommefront. Hindenburg heeft gesproken in het
begin der vorige week: „Wij zijn nu de sterkste in
aantal en in macht aan het Westerfront" eu daarop
is de Keizer naar het front vertrokken om zelf de
reuzenpoging die ondernomen zou worden, bij te
wonen. Want immers Hindenburg zou toch Z. M. den
Keizer niet beschamen En Woensdag is de dans
begonnen, waarvan eerst Vrijdagavond de eerste be
richten hier binnenkwamen. Deze berichten deden
dadelijk reeds zien dat dit geen gewone plaatselijke
gevechten zouden zijn, maar een op reusachtige
schaal ondernomen doorbraakpoging. Immers de
eerste Engolsche telegrammen spraken er reeds van
dat de Duitsche artillerie de pogingen zeer krachtig
ondersteunde en dat wanneer we niet de noodige tegen
maatregelen kunnen nemen, schijnt de toestand wan
kelend. Opmerkelijk is het dat de Duitsche poging
voornamelyk is gericht tegen de Engelsche linies
ook wordt er op het Fransche gedeelte vau het front
hier en daar taai gestreden, doch het groote offen
sief is tegen het Engelsche front. En 't gevolg is
geweest dat de Duitschers bijna het geheele gebied
dat door de Engelschen in 't vorige jaar na eenige
weken zwaron strijd werd veroverd, nu binnen eene
week werd heroverd.
Wij doen hier en daar een greep uit de vele
berichten die over den strijd binnen kwamen en
nog komen.
De eerste Duitsche berichten melden
Onder de leiding van Z. M. den Keizer is de
aanvalsslag tegen het Engelsche front bij Atrecht
Kamerijk en 8t. Queniin sedert twee dagen aan de
gang. Ook gisteren werden groote vorderingen
gemaakt.
Divisies van legergroep van Kroonprins Rupprecht
namen stormenderhand de hoogten ten N.W.
van Croisilles. Tusschen Fontaine les Croiselles en
Moeuvre drongen zij in de tweede vijandelijke stelling
biunen en namon de daarin gelegen dorpen Vaulx,
Vraucourt en Mochies. Sterke Engelsche tegenaan
vallen mislukten. Tusschen Gonneliou en de. Omig-
non-beek werden de beide eerte vijandelijke stellingen
doorbroken.
Wij staan voor de derde vijandelijke linie. Onder
den druk van deze successen ontruimde de vijand
zijn stellingen in den sector ten Z.-W. van Kamerijk.
Wij hebben den tegenstander over Démicourt, Fles-
quiéres en Ribécourt vervolgd.
De troepen van de legergroep van den Duitschen
Kroonprins hebben tusschen de Omignon-beek en
de Som me na het veroveren van de eerste vijande
lijke stellingen den weg naar het Holnon-bosch en
de hoogten van Savy en Roupy veroverd en dringen
in de derde vijandelijke stelling binnen.
Ten zuiden van de Somme braken onze divisies
door de vijandelijke linie en wierpen' den vijand
onophoudelijk voorwaarts dringend, dezen over het
Crozet-kanaal naar het westen terug.
Ten Z. van Péroune is de overgang over de
Somme geforceerd. Stormerderhand werden de hoogten
van Misonette, waarom in den Somme-slag hevig
is gestreden, benevens de dorpen Biaches eu Bar-
leux gonomen. §terke vijandelijke tegenaanvallen
mislukten bloedig voor onze linies.
Het leger vau generaal Hutier heeft na een hevige
gevecht den vijand bij Marchelepot en Hattencourt
aan den spoorweg PéronneRoy teruggeworpen,
Wij namen het door Franschen eu Engelschen
sterk verdedigde Etalon.
Van Noyon aangevoerde Fransche divisies werden
bij Frémicourt on Betbincourt verslagen. Busssy
werd genomen. Wij staan op de hoogten ten N. van
Noyon.
Do buit aan kanonnen is gestegen tot 963 stuks.
Meer dan 100 pantserauto's liggen in de veroverde
stellingen.
Ten Zuiden van de Somme wierpen wij den vijand
na heftigen strijd ovor Chaulnes en Lihons terug.
Roye werd stormenderhand genomen, Noyon na een
bloedig straatgevecht van vijanden gezuiverd. Wij
hebben onze andere stellingen van 1916 in het
Westen op vele plaatsen overschreden. Reeds meer
dan 1000 kanonnen werden buitgemaakt, benevens
veel ander krijgsmateriaal. Het aantal gevangenen
bedraagt reeds byna 50.000.
De Engelschen nemen de boel nogal kalm aan,
zoo het schijnt. Donderdag deelde Bonar Law in
het Lagerhuis mede, dat de Duitschers 's morgeus
over oen front vau 50 mijl tusschen Scarpe en Oise
een infanterieaanval deden, een aanval op grooter
schaal dan iu dezen oorlog op eenig front is gedaan.
Er was niet de minste verrassing hierbij, want de
aanval geschiedde ju>st daar, waar hij volgens de
inlichtingen zou plaats hebben. Drie dagen geleden
kregen wij van het hoofdkwartier bericht, dat de
vijand definitief tot den aanval had besloten.
Koning George heeft zich gehaast den Engelschen
een hart onder den riem te steken. Hij seinde n.1.
"an den opperbevelhebber veldmaarschalk sir Dou-
glas Haig„Ik kan u verzekeren, dat ik en mijn
volk de kracht, moed en zelfverloochening, waar
mede de troepen onder uw bevel aan veel sterkere
aanvallon zoo heldhaftig blijven weerstand bieden,
recht laten wedervaren. Het Rijk volhardt bij zijn
kalm vertrouwen in zijn soldaten. God schenke hun
kracht in deze ure van beproeving." Op dit telegram
zond Haig het volgende antwoord: „Het goedgun
stige telegram van Uwe Majesteit heeft het geheele
leger in Fraukrijk bemoedigd. Ik verzoek Uwe Ma
jesteit onzon eerbiedigen dank te willen aanvaarden
en de verzekering, dat wij ons tot het uiterste zullen
inspannen om ons het vertrouwen door Uwe Maje
steit en het geheele volk in dit uur van de natio
nale beproeving in ons gesteld, waardig te toouen."
Ook de berichten der Engelschen van het front
doen aannemen dat men daar vol goeden moed is
en regelmatig terugwijkt door den sterken drang
der Duitsche aanvallen, echter niet dan na den
Duitschers ontzaggelijke verliezen te hebben toege-
gebracht.
Over het algemeene zijn de berichten der
Entente geruststellend, al onderschatten zen
ernst van den toestand. Ovor het algemeen wordt
deze slag gekenschetst als de laatste groote poging
van Duitschland on de laatste groote veldslag in
dezen oorlog.
Als de Duiischors nu niet slagen, zegt een Engelsch
blad, dan hebben wij den oorlog zoo goed als zeker
gewonneD.
Ondertusscheu is vanaf Vrijdag iedere dag Parijs
beschoten uit een verdragend kanon dat 100
kilometer achter de linies staat opgesteld.
Eiken dag worden schoten gelost om de ongeveer
20 minuten. Een bericht hiorover meldt
De beschieting vau Parijs met het vér-dragend
kanou is gisteren voortgezet. De oniploffingskracht
der granaten moet echter veel minder zijn dan die
van luchtkanonnen van dezelfde grootte. In één ge
val drong een granaat in de muur van eun huis
van vier verdiepingen, waardoor een groot gat ont
stond, maar zonder het dak te beschadigen. De
ruiten van de derde verdieping sprongen, maar die
van de tweede blevon heel en de meuschen die ge
wond werden, waren alleen op de bovenverdiepingen.
Een andere granaat baande zich een weg door het
dak van een oud huis, waardoor een stuk metsel
werk naar beneden kwam, doch de derde verdieping
blijft ongeschonden en de huurders blijven er huizen.
In de laatste dagen zijn opnieuw enkele feiten
aan 't licht gekomen, die betrekking hebben op de
voorgeschiedenis van den oorlog.
Zoo heeft Pichon, de Fransche minister van
buitenlandsche zaken, meegedeeld, dat, wanneer
Frankrijk bij den aanvang van den oorlog verklaard
had neutraal te zullen blijven, in den strijd tusschen
de Centralen en Rusland, de Centralen dan zouden
hebben geëischt, dat ze de Fransche vestingon Ver
dun en Toul zouden moeten bezetten. Van Duitsche
zijde is dit bericht bevestigd.
Daaruit blijkt dus, dat de Duitschers Frankrijk
tot den oorlog zouden hobben gedwongen, want in
deze voorwaarden kon Frankrijk natuurlijk nooit
treden.
Heel wat stof is verder opgejaagd over een bro
chure van Prins Lichnofsky, bij den aanvang van
den oorlog Duitsch gezant te Londen. Hij geeft in
deze brochure, die overigens tegen zijn wil is ge
publiceerd, Duitschland de schuld van het uitbreken
van den wereldoorlog ten minste voor een goed deel.
Veel bewijskracht heeft zijn betoog echter nieter
blijkt eigenlijk alleen uit, dat hij een andere poli
tiek voorstond dan de Duitsche regeering. Zoo was
hij tegen het verbond met Oostenrijk. Hij gevoelde
veel voor een verbond met Engeland. Zooals men
misschien weet, is ook de Duitsche Keizer een tijd
lang hier een voorstander van geweest. Misschien
heeft Prins Lichnofsky wel gelijk, als hij beweert,
dat deze oorlog niet uitgebroken zou zijn, als Enge
land en Duitschland oen verbond hadden gesloton.
De Geallieerden hebben huu bedreiging werkelijk
uitgevoerd en onze handelsschepen, welke in hun
havens lagen, in beslag genomen. Onze regeering
heeft reeds scherp tegen deze zeeroof geprotesteerd.
Merkwaardigerwijze hebben ook de in ons land ver-
loevende Engelsche officieren tegen deze handelwijze
der Geallieerden geprotesteerd.
Bij de ontvangst van een aantal Bntscbe krijgs
gevangenen uit Duitschland heeft de Engelsche ge
zant Zaterdagavond te Scheveningen ook de inbe
slagneming der Nederlandsche schepen aangeroerd.
Nadat generaal Thompson en Baron van Heeckeren
de manschappen hadden toegesproken, nam de En
gelsche gezant het woord: „Zijn jullie bij je aan
komst in Holland niet hartelijk ontvangen vroeg
de gezant, waarop allen antwoorden.- „Ja! Hartelijk,
zeer hartelijk."
„Welnu," ging de gezant .voort, „ik kan u ver
zekeren, dat overal waar de Engelsche soldaten zich
in Holland verloonen, hun eenzelfde hartelijke ont
vangst ten deel valt. En daarom stel ik er prijs op
hedenavond hier eens te verklaren hoezeer wij En
gelschen het betreuren, dat de geassocieerde regee
ringen dezer dagen gedwongen waren maatregelen
te nemen tegen Holland, welke, spr. erkende het
volmondig, Holland zeer onaangenaam waren. Spr.
wilde thans niet uitwijden over de noodzakelijkheid
van de genomen maatregelen, hij wilde slechts de
ernstige hoop koesteren, dat de vriendschap tusschen
Holland en Engeland, welke de hier geïnterneerde
krijgsgevangenen zoo ondubbelzinnig ontvingen, er
niet door zal verminderd worden. Het Engelsche
volk heeft zeer veel sympathie voor het Nederland
sche volk en kent ook geen ander verlangen, dan
in de toekomst met het Hollandsche volk in de
hartelijkste vriendschap te leven."
De Schependiefstal.
Meer dan drie kwart van onze schepen zijn
we kwijt en met Juli zal er geen boterham
meer zijo.
Eo dan de manier, waarop de Engelsche en
Amerikaansche grootmachten met uitgestreken
gezichten met ons sollen.
Je boterham kwijt? zegt Engeland. Wel neen,
mijn beste vriend, dat begrijp je verkeerd. We
zullen zorgen hoor, dal er 50,0U0 ton tarwe
voor je beschikbaar komt iu een Nootd-Ameri-
kaansche haven en evenveel iu een Zuid-Ameri-
kaausche haven. Zend dus dadelijk maar schepen,
om dit graan te halen. We zullen ze geen
stroobreed ip den weg liggen, we zullen ze kolen
verstrekken en we zullen er geen oogenblik aan
denken, om... ook die schepen iu te pikken, als
we ze eenmaal in onze haveos hebben.
Dat laatste vertrouweu we al niet eens zoo
grif meer, want de ondervinding heeft hare
lessen. En wat de andere fraaie beloften betreft,
dat is niets meer dan gek-aansieken.
Neen, van die tweemaal 50.000 ton tarwe
hebben we af te blijven, hoe *guU de geassoci
eerden ze ons ook aanbieden.
Ze weten wel, dat Duitschland in omgekeer-
aeu zin reeds vooraf de coüditie had gesteld
we zullen jelui schepen, die nu iu een Ameri
kaansche of Engelsche haven liggen, vrij graan
naar Nederlaud lateu breng n, geen duikboot
zal er op loeren, maar de schepen, die op mo
ment veilig in Nederlaud liggen, moeten er
blijven in elk geval voor elk uitvarend schip
moet een ander van buiten-af in de plaats komen.
Daar zitten we nu.
Engeland en Amerika zeggenzend maar
schepen, maar die we hebben, houden we vast.
En Duitschland zegt laat maar vrij de schepen,
die nu in Amerika of Engeland liggen, graan
aanvoeren, maar ik laat niet toe, dat ja schepen
uitzendt, want die zouden evengoed als de
andere kunnen worden binnengepalmd.
Daar zweeft onze boterhim. Want de som
van deze wederzijdscbe vriendelijkheid is, dat
we geeu schip binnenkrijgen eu geen schip
kunnen uitzenden.
Aldu9 kaatseö, zegt de N.R.Ct., de oorlog-
voereudeu over ons boofd heen den bal elkaar
toe. We zullen beurtelings uitgenoodigd worden
onzen toorn uaar Engeland en Amerika of
Duitschland te richten, en het eind van het
lied is, dat wij de slachtoffers zijn. En weldra
zonder boterham zitten.
Maar meer dan onze vloot en ons brood
aldus onze minister-president Cort van der
Linden met edele verontwaardiging in de Tweede
Kamer is ons onze zelfstandigheid lief en
daaraan zullen we trouw blijven tot aan deQ
bedelstaf, terwijl we tot Engelaud en Amerika