w
Er zijn ook regelingen getroffen voor den
bouw van 8500 oorlogsvliegmachinea en voor de
opleiding van 6000 vliegers in den loop van
dit jaar.
ludnstrieele firma's in alle deelen des lands
hebben zich bereid verklaard om oorlogswerk te-
verrichten, terwijl een inventaris van de nationale
hulpbronnen is gemaakt, «elke ter beschikking
van de Vereeniede Staten en hunne bondge-
nooten is gesteld.
de rondvraag deelde de beer Wesdorp Nederland op z'n malst
0 N D E R W IJ S.
De heer E. ten Hove, onderwijzer aan de
U. L. O. school te Tholen is geplaatst op de
lijst van bij voorkeur benoembaren bij het openb.
lag. onderwijs te 's-Gravenhage.
Tholen. De Rijksnormaallessen alhier hebben
haar goedeu naam weder gehandhaafd. Alle
leerlingen, die voor de akte-examens L.O. op
gingen slaagden.
Zeker een groote voldoening voor Directeur
en Leeraren dier inrichting.
mee, vernomen te hebben, dat aan de schippers
van Tholen en Brninisse, die op de Zuiderzee
varen, 1 L. petroleum per week verstrekt wordt
voor hun lantarens, eu hij vroeg of lerseke niet
in dat genot zou kunnen deelen. De voorzitter
kon meedeelen dat daar gegronde hoop voor was.
Do heer Bom gaf in overweging het groote
havenlicht te omheinen, om te voorkomen, dat
de jeugd er bij kau. De voorzitter antwoordde
dat de gasmeester daartoe reeds een plan ont
worpen had.
In aansluiting op een vroegere bespreking in
den raad, vroeg de heer Willeinseu of er Irans
was dat den ingezetenen langer kookgas zou
wordeu verstrekt. De voorzitter gaf een bevre
digend antwoord.
Zijn
Van onze berichtgevers.
IERSE KE. Donderdag werd bij bekkenslag
bekend gemaakt, dat van heden af van voor-
middags 5 uur tot namiddags 8 uur onafgebroken
kookgas zou worden geleverd.
ST-MAARTENSD1JK. Door de brandstoffen-
commissie alhier werd jl. Zaterdag aan de inge
zeter.en gedistribueerd een hoeveelheid van 52 ton
Limb, förberkolen, aan elk gezin 70 K.G. tegen
den prijs van 3 cent per kilo, overeenkomende
met f 2,55 per H.L. van 86 E.G.
Was deze hoeveelheid van ongeveer 600 H.L.
door de brandstoffencommissie te Middelburg
aan de ingezetenen van Zealand's hoofdstad ge
distribueerd, dan zouden de Middelburgers daar
voor aan hun brandstoffencommissie hebben be
taald een bedrag van f330 (zegge driehonderd
en dertig gulden) miuder. Hoe dit te verklaren
Wel de berekening is heel eenvoudig. De brand
stoffencommissie te Middelburg heeft den maxi
mumprijs der Hollandsche kachelkolen vastge
steld op f2 per H.L. en de brandstoffencom
missie te St-Maartensdijk laat de ingezetenen
f2,55 per H.L. betalen. Bij het Rijkskolendis-
tributiebureau is tegen dezen bovenmatigen prijs
protest aangeteekend.
(Zou het duurdere vervoer hier de oorzaak
niet van zijn? Middelburg ligt aan de spoorlijn,
St-Maartensdijk ruim 17 K.M. van het naaste
station. Red.)
OUD-VOSSEMEER. Er komt veel drink-
gebrek, de meeste regenbakken zijn ledig en
aan openbare gebouwen is de voorraad zeer
gering, gelukkig dat men weer goed gebruik
kau maken van de norton-wel op „Het Erfje',
die weer goed water geeft.
Aan het Veer liggen nog altijd een hoe
veelheid aardappelen, welke indertijd naar werd
gemeld, voor de gemeente Wormerveer werden
gekocht, maar thans ook zullen gedistribueerd
worden voor onze gemeente. De hoeveelheid, die
er vóór den winter gestort werd bedroeg ruim
1900 H.L., maar door de vorst zijn er heel wat
afgegaan.
POORTVLIET. Aan de wed. M. Quakkeiaar
alhier werd bij Kon. besluit van 7 Mei jl. een
gratificatie verleend vaa f 100, wegens het gemis
van haar kostwinnenden zoon, die tijdens de
mobilisatie in 1914 op een noodlottige wijze te
Ter Neuzen om het leven kwam.
ST-PHILIPSLAND. Naar vernomen wordt,
heeft de Heer W. C. van der Sleijdcu tegen
1 Augustus a.s. ontslag als Burgemeester dezer
Gemeeute aangevraagd.
SCHERPENISSE. Benoemd tot vaandrig van
het cloveniersgilde alhier de heer W. L. Klos
zulks in de plaats van de heer C. G. Hartog
die wegens zijn huwelijk ontslag als zoodanig
moest namen.
THOLEN. Op 30 Mei en 1 Juni heeft te
Middelburg de iudeeling plaats gehad van de
landstormplichtigen jaarkl. 1908.
Van Tiiolen zijn ingedeeld
op 30 Mei O. Schot en J. Verkamman,
op 1 Juni L. P. v. d. Hoofd, P. Peerestam,
J. H. Schot..
Openbare Raadsvergadering te lerseke
van Woensdag 30 Mei, 's avonds 6'/2 uur.
Tegenwoordig waren 10 leden, één vacature,
voorzitter de burgemeester.
Deze las een plan van de firma Boesewinkel
te Zutfen tot verandering van den grindweg naar
het station Kruiningen in een macadamweg, van
welk werk de raad in zijn vergadering van 22
dezer de wenschelijkheid had uitgesproken bij
motie van den beer Wiileinsen.
Na ampele bespreking werd besloten dit werk
aan genoemde firma te gunnen tegen den prijs
van t 2,34 plus 5 voortoezicht. Het werk
kan behoudens overmacht nog vóór de bieten
campagne klaar zijn. Er zal een leening van
f 25.000 voor uitgeschreven worden, af te lossen
in 20 annuïteiten.
De voorzitter stelde de vraag of nu niet tege
lijk de stralen verbetering kou ter hand worden
genomen. Dit vond instemming, maar de raad
meende dat uitstel tot het volgende jaar ge-
wenscht was, omdat het werk niet meer voor
den herfst kon afloopeD. Er kon dan ondertus-
scben een plan met kostenberekening gemaakt
worden. In dien zin werd besloten. Dit jaar zal
men de f 2000 verwerken, die op de begrooting
staan.
De Cupéry had den grintweg op verschillende
plaatsen gemeten en daarbij was hem gebleken,
dat de weg niet overal 4 M. breed zou kunnen
worden. De toegezegde medewerking van den
heer E. de Jonge zon dus te paB komen, maar
niet voldoende zijn.
GEMENGD NIEUWS.
Jhr. De Savornin Lohman.
Diusdag 11. vierde jhr. De Savornon Lohman
zijn 80eu verjaardag. Zeer veel belangstelling
viel den grijzen staatsman ten deel, zoowel van
particuliere zijde als van vereenigiugen.
Onder de telegrafische gelukwenschen aan den
tachtig-jarigen gezoudeu, was er ook een van
Z. K. H. den Prins persoonlijk.
Voorts zonden meer telegrammen het bestuur
van den Nederlandschen Anti-Oorlogsraad, vele
Kamerledeu en corporaties.
Het kabinet deed van zijn belangstelling
blijken door hel persoonlijk bezoek van ver
schillende ministers, waaronder Z.Exc. Cort van
der Linden, minister van Staat.
Tot hen, die eveneens persoonlijk hun gelak-
wenschen kwamen aanbieden, behoorden nog de
president en de griffier der Tweede Kamer, de
president der Rekenkamer, de commissaris der
Koningin in de provincie Zuid-Holland, de
burgemeester der residentie, kapitein Rehmrev,
als afgevaardigde van het comité „tndië Weer
baar" en een groot aaDtal Kamerleden. De fractie
der Unie-liberalen was vertegenwoordigd door
de heeren P. Rink en A. Roodhuijzen.
Donderdagmiddag werd hij gehuldigd door
aanbieding vau een huldeblijk bestaande uit zijn
borstbeeld vervaardigd door deu beeldhouwer
Dupuis en een album bevattende de namen der
deelnemers. Onder de aanwezigen die deze
plechtigheid bijwoonden waren o.m. de ministers
Cort v. d. Linden, Loudon eu Treub, de oud
ministers Kuyper, Colijn, De Waal Malefijt,
Van Raalte, Harte vanTeckleuburgen Heemskerk,
verschillende leden van de Tweede Kamer, be
nevens tal van andere belangstellenden.
De heer Lohman werd toegesproken door den
voorzitter van het comité jhr. mr. dr. J. C. de
Geer die deed uitkomen wat de heer Lohman
als staatsman voor ons land heeft gedaan.
De Voorzitter der Tweede Kamer huldigde
eveneens den heer Lohman, hij betreurde het
dat door de sluiting der Kamer dit uiet io het
pailemeut had kunnen geschieden, een huldiging
watrop spreker recht had want men kon zich
de Tweede Kamer niet voorstellen zonder den
heer Lohman, naar wien alle leden zoo gaarne
luisteren. Spr. hoopte dat de jubilaris nog lang
deel nit zal maken van het parlement waarvan
hij een groot sieraad is.
Daarna nam de heer Lohman het woord, deze
zeide zeer getroffen te zijn door de hulde hem
gebracht. Zeer heeft het hem getroffen Hat, tuen
het plan van huldiging bekend werd tal van
personen van uiteenloopende 'richting gevraagd
hebben om aan de huldiging te mogen meedoen.
Dit heeft hem getroffen, niet omdat hij een alle
mansvriend is, maar omdat af] gesteld is op dé
achting en de waardeering van anderen.
Daarna was er gelegenheid om den jabilaris
persoonlijk de hand te drokken.
Ook ons Vorstenhuis heeft zich niet onbe
tuigd gelaten, H. M. liet door haar particulieren
secretaris den jubilaris ten zijnen huize een
cadeau aanbiedeD.
De veenbrand in Drente.
Men kan nu berekenen, dat bij den grooten
veenbrand in Drente in totaal ongeveer 1500
dagwerk turf is verloren gegaan. Met dit kwan
tum zouden 250 turfschepen met opperlast kun
nen geladen worden.
De Koningin heeft tot leniging van den nood
in de geteisterde streken aan het provinciaal
comité in Drente f 10,000 gezonden. De Konin
gin-moeder zond een belangrijke partij goederen
voor kleeding en ligging.
Er heeft zich een comité gevormd, met den
Commissaris der Koningin in Drente als voor
zitter, dat giften van particulieren in ontvangst
neemt.
Bij den brand zijn, naar thans is vastgesteld,
de volgende personen omgekomen Twee kin
deren van den veenarbeider Derk van der Ley;
het oude echtpaar Oosterloode veenarbeider
Jan Herder; de 40-jarige vrouw vau den arbei
der Blokde vrouw van den arbeider v. d. Heide;
de 63-jarige turfdijker Zweep en het gezin van
den schipper Brands, bestaande uit man, vrouw
en 6 kinderen, derhalve samen 16 persoDen.
Verbrand zijn: 6 kleine boerderijen te 2e
Exloermond, 72 arbeiderswoningen te Valther-
mond, 1 woning te N.-Weerdinge en 5 te Erf-
seheideuveen, verder 5 schepen.
Omtrent het gezin van schipper Brands wordt
gemeld, dat dit bestond uit man, vrouw en 12
kinderen. Twee zoons zijn gemobiliseerd, vier
dochters, van wie een gehuwd is, verblijven
elders, terwijl met den vader en de moeder zijn
omgekomen vijf dochters vsn 13 tot 18 jaren,
onder wie een tweelingspaar, en de jongste zoon,
de 11-jarige Eildert. De asch van al deze om
gekomenen is Zaterdagmorgen in ééne kist ver
zameld, op de Noorder begraafplaats te Groningen
ter aarde besteld.
In „ouder de streep" komt in het Handbl.
het volgende voor
Edelachtbare. Ik mocht dau zoo
zeggen, dat Onze Lieve Heer daar in Drente
maar rare kostgangers heeft. Niet alleen onder
de veenarbeiders, maar ook onder de „autori
teiten". „En dat is nu niet om te zeggen dat
komt van Brussel of van Gent, maar de papieren,
die wijzen het nit,'' zooals destijds mijn
buurman aan de schaafbank het zei, als hij zijn
sterkste argument ging te berde brengen. Luister,
of liever, lees
Z'u Edelachtbare was burgemeester van een
gemeente, waariu vele en groote stukken veen
in brand stonden. Z'n Edelachtbare had evenwel
gelegenheid tóch lust om te gaan zien, wat er
nu eigenlijk was van dien brand, en bleef kalm
iu het leutige dorp, waar het gemeentebestuur
resideerde.
Toen kwam de Koningin, om te zien, wat de
brand al voor ellende had teweeg gebracht en
wat gedaan zou kunnen worden ter hnlpe.
„Wel, wel," zei z'n Edelachtbare,
„komt de Koniogin in 't veen 1" hij stopte
z'n pijp, wrong zijn rechtervoet weer in de la>
kensche pantoffel, die, door 't lange zitten, eraf
gegleden was, en hij voer voort, zooals wel
licht deze of gene ondentijdsche romanticus,
„placht" te zeggen wel, wel 1 zoo, zoo
en zou de Koningin nog bij ons op 't dorp
komen
Verder reikte Z.E.A.b.'s belangstelling niet.
Echter ging de belangstelling van de Koningin
belangrijk verder, en toen zij dan in 't veen
was, en al de ellende zag, en vernam, dat veel
van de ellende, welke zij gezien had, was ge
beurd binnen het ambtsgebied van Z.E.A.b.,
draaide zij de rollen om, zij ontbood niet
Z.E.A.b. bij zich, maar, om de zaak te be
spoedigen, en de dingen af te doen, gaf zij baar
chauffeur last, naar het dorp te rijden, waar
het gemeentebestuur resideerde, en stil te houden
voor Z.E.A.b.'s deur.
De chauffeur van de koninklijke auto, hoe
hij 't klaar speelt, mag joost weteu, kent
altijd en overal den weg, eu reed naar het huis
van Z.E.A.b.
H. M. had de wijze voorzorg
om den
gouverneur der provincie mede te nemen. Wat
uiet onnoodig bleek, want Z.E.A.b. verdraaide
't om zijn huis nit te komen, en H. M.kou
toch moeielijk zelve Z.E.A.b. uit zijn buis gaan
halen, zij stuurde er haar provincialen
commissaris op af, en na lang praten liet
Z.E.A.b. zich dan eindelijk overhalen, hij
wrong weeral zijo rechtervoet in de lakeDSche
pantoffel, die door 't lange zitten eraf gegleden
was, en ging naar buiten, langzaam en
goedmoedig schuifelend de vijftien passen van
de huisdeur naar het tuinhek, en de vier passen
van het tuinhek naar de auto van H. M.,
en toen.... was er een gesprek, dat ons de be
scheidenheid verbiedt gehoord te hebben.
't Duurde maar kort, twee, drie minuteD
misschieD. Toen schoot de koninklijke auto weer
voort, naar de brandende venen, Z.E.A.b.,
z'n linkerhand steunend tegen een boompje aan
den weg, pulkte met z'n rechter wijsvinger zijn
halstarrige rechter lakensche pantoffel weer aan
den voet, ging sloffend de vier passen naar
het tuinhek, en de vijftien passen van het tuin
hek naar de huisdeur.
Overigens had Z.E.A.b. maar een zéér klein
gaatje ia z'n rechter sok, achterin, aan den hiel,
en dót komt bij de beste families voor.T.L.
Er zijn neg meer van die wondere Burge
meesters, of wellicht is het dezelfde wel. Toen
de ramp iu den Haag bekend was, belde Minister
Cort van der Linden den Burgemeester van
Emmen op. Het gemeentehuis was uiet aange
sloten en zoo moest Z.Ed. Achtb. naar hotel
Postma komen. De minister kon echter wachten
de burgemeester stuurde den hotelhouder terug
met de boodschap dat de minister maar aan den
hotelhouder moest vertellen wat hij te zeggen had
Door regeeringszorgen kwam een autospnit
der gemeente Den Haag in den nacht te Emmen.
De Commandant meldde zich aan deu wouing
van den burgemeester, diens zoon deed den
commandant weten dat hij naar Nieuw Weerdinge
moest. Ja dat is mij bekend antwoordde de
brandweerman maar hier woont de burgemeester
en daar heb ik mij te melden. Burgemeester
wou niet te voorschijn komen, hij het met de
Haagsche brandweer niets te maken, zoonlief
zeide dat ze niets met een en ander te maken
hadden.
We lezen thans dat de .Burgemeester van
Emmen in de Woensdag gehouden raadszitting
heeft medegedeeld dat hij met 1 November ont
slag heeft gevraagd.
Te Amsterdam is een postbeambte, die
de kas van het hoofdpostkantoor naar de bij
kantoren bracht, bij het bijkantoor aan de Bloem
gracht door twee personen aangevallen en be
wusteloos geslagen. Daarna verdwenen de aan
randers met bijna f 4000 aan papiergeld en
specie,, die de beambte ook bij zich had. Ook
een aantal aangeteekende brieven is ontvreemd.
De schoonmaakster vond hem even later be
wusteloos.
Een kleine O. W.-ster.
Onlangs werd een nog geen twaalfjarig meisje
betrapt op smokkelen. Hel wicht had net één
enkele week het edele bedrijf uitgeoefend. Ze
smokkelde stukken kwatta van 6 cents per stuk
en verkocht, die over de grens weer voor 60
cents per stuk, zoo had ze juist in zeven
avonden het sommetje van f 700 schoon verdiend
Men kan hiernaar afmeten welke geweldige
sommen worden opgestreken door de smokkelaars
engro8.
Zwitserland heeft evenals wij gebrek aan
kolen, doordat Dnitschlani niet voldoende zendt.
Nu ontvangt Duitschland van Zwitserland groote
hoeveelheden aluminium. De Zwit9ersche fabrie
ken, die alaminium leveren, verbruiken dagelijks
een 125.000 paardekracht aan electriciteit. De
fabrikanten hebbeo echter thans gedreigd AU
Duitschland geen voldoende kolen zendt, dan
zullen we deze en andere electrische kracht, die
ten behoeve van Duitschland wordt aangewend,
voor 't eigen land benutten, zoodat de Dnitscher
het dan maar zonder ons aluminium, enz. moet
redden. Men gelooft, dat Duitschland voor die
bedreiging zal zwichten.
De Coöp. Groolhandelsvereeniging „De
Handelskamer" heeft iu een adres aan den Mi
nister er op gewezen, dat hier te lande nog
groote partijen koffie verborgen moeten zijn en
dat het noodig zal zijn, dat deze ter beschik
king van den Nederlandschen verbruiker worden
gesteld. Het „bakje koffie" is in ons land, vooral
bij de kleine burgerij en op het plattelaad, haast
een levensbehoefte.
De Zuiderzee-plannen.
Het wetsontwerp tot afsluiting en droogmaking
der Zuiderzee is in de Tweede Kamer gunstig
ontvangen. Vele leden drukten er hun instem
ming mede nit. Tegenover de betuiging van in
genomenheid voerden eenige andere leden aan,
dat zij, hoewel geenszins blind voor de bekoring
vau dit werk, de bezwaren en de onzekerheid,
vooral op financieel gebied, zoo groot oordeelden,
dat zij voorshands niet kouden besluiten aan
dit ontwerp hun stem te geven. Erkennende
de groote beteekenis welke het werk voor ons
land zal kunueu hebben, meenden zij, dat bij
nauwgezette overweging van alle vraagstukken,
die bier ter sprake komen, de bedenkingen, die
tegen de onderneming zijn aan te voeren, toch
waarlijk niet licht mogen worden geacht.
Die bedenkingen betreffen, behalve verschil
lende onderdeelen der plannen in de eerste plaats
de wijziging, welke in de levensomstandigheden
van tal van burgers, thans langs de Zuiderzee
woonachtig, zal worden aangebracht, wijzigingen
van economischep, maar ook van hygiëuiscben
aard, gelijk de ervaring na de drooglegging
van de Haarlemmermeer heeft aangetoond. Voorts
zagen verscheidene dezer ledeö in de ODgunstigen
toestand der schatkist, ook een overwegend bezwaar
om in de naaste toekomst het werk ter hand te
nemen.
De voorstanders merkten hiertegen weer
op dat, indien de buitengewone omstandig
heden de lasten der Staatshuishouding al aan
zienlijk hebben verzwaard, die omstandigheden
tevens op gelukkige wijze aan het licht hebben
gebracht dat de finaticieele draagkracht van de
ualie veel grooter is dan vroeger werd vermoed.
Een ander groot bezwaar tegeu het plan zien
sommigeu voorts in de omstandigheid, dat na
alsluitiug der Zniderzee de Groninger en Friesche
dijken bij storm een veel grooteren wateraaudrang
zullen moeten doorstaan dan thans.
RECHTSZAKEN.
De rechtbank te Middelborg eisebte heden
tegen H. van S. te lerseke wegens mishandeling
van J. Prins 15 gulden of 30 dagen hechtenis.
Kerknieuws.
2,30
iavond*
PREDIKBEURTEN.
THOLEN.
Ned. Herv. kerk voorm. 10 uur en nam.
uur ds. Enkelaar. Nam. Doopsbediening.
Ned. Protestantenbond Afd. Tholen
GEEN DIENST.
Geref. kerk voorm. 9,30 uur en nam. 2 uur
cand. Bakker uit Amsterdam.
Geref. Gem. voorm. 10, nam. 2,30 uur en 'a avond*
6,30 uur ds Janse.
POORTVLIET.
Ned. Herv. Kerk, voorm. 10,30 en nam. 3 uur
leeskerk.
Geref. kerk, voorm. 10,30 en nam. 3 uur dhr.
De Graaff, 's avonds 6 uur leeskerk.
SCHERPENISSE.
Ned. Herv. kerk, voorin. 10,30 de. Steenbeek,
en nam. 3 uur geen dienst.
Geref. kerk, voorm. 10.30, nam.
6.30 uur leeskerk.
ST-MAARTENSDIJK.
Ned. Herv. kerk, voorm. 10,30 ds. Broeken, nam.
3 uur leeskerk.
Geref. kerk, voorm. 10.30, nam. 3 en avond*
6,30 uur leeskerk.
STAVENISSE.
Ned. Herv. kerk, voorm. 10,30 ds. Kamsteeg,
's avonds 7 uur leeskerk.
Oud Geref. kerk, voorm. 10.30, nam. 3 en 'a avonds
7,30 leeskerk.
OUD-VOSSEMEER.
Ned. Herv. kerk, voorm. 10,30 ds. Verschoor
van Poortvliet, welke den beroepen predikant A.
van Griethuyzen van Hagestein zal bevestigen. Nam.
3 uur ds. Van Griethuyzen, intrêe.
Geref. kerk, voorm. 10.30 en nam. 3 uur ds. C.
Staal, 's avonds 6,30 leeskerk.
IERSEKE.
Ned. Herv. kerk voorm. de heer J. J. Sandee,
godsdienstleeraar te Goes, nam. Ds. van Wijngaarden
te Waarde. Voor- en nam. collecte voor de zending.
Geref. Kerk, voorm. en nam. ds. Meyer.
Chr. Ev. Gem., voorm., nam. en avonds ds.
Biomet.
Oud Ger. Gem. voorm., nam. en avond*
ds. Kersten.
Burgerlijke Stand.
Gemeente THOLEN van 25 Mei1 Juni 1917-
Geboren Antje, d.v. N. Breur en van J. J.
van Dijke.
Gehuwd J. W. Galden, jm. en E. Corue-
lisse, jd.
Overleden: Franciska Cornelia Janssens, 28 j.
Johanna Lindhout, 73 j., weduwe van J. Boo
gaard. Adrianus Hendrikus van Eekelen, 82 j.}
echtgen. van A, van Osta,
Het
