«EBtllai, piiji aai ie lelup ?ai scslsrtall lutlnv. eiz.
l\o. 1677
Zaterdag 19 Mei 1917.
Drie en dertigste jaargang.
Eerste Blad.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prjs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.10, franco
per pust fl,J7b. Voor het buitenland 90 cents, «ouder geïll. Zondagsblad.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan het
bureau te T kolen ot vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te ierseke.
UITGAVE
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
Telrf. Intbrc. 16,
Pub I i c a t i n.
KIEZERSLIJST.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Tholen,
ronken bekend, dat de op 22 Maart 1.1. gowyzigde
kiezerslijst voor de jaren 19141918, zoosls deze
thans luidt, van heden tot 15 Mei van bet volgende
jaar van kracht blylt, behoudens wyzigingen ten
gevolge van rechtelijke uitspraken en aanteekeningen
omtrent schorsing.
Bedoelde lyst blylt voor een ieder ter secretarie
der gemeente ter inzage nedergelegd en in afschrift
of afdruk, tegen betaling der kosten verkrijgbaar.
Tholen, 15 Mei 1917,
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester
J. W. WAGTHO.
De Secretaris,
H. J. LABAN.
Distributieregeling voor Huiden en Leder.
De Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
de Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel
heeft vastgesteld een distributieregeling voor huiden
en leder.
In verband hiermede wordt het voigende medege
deeld
Slachters mogen huiden, afkomstig van door hen
geslachte paarden, runderen en kalveren, niet afleveren,
dan aan by het Ryks'distributiekantoor voor huiden
en Ieder ingeschreven Huidenclubs of aan ingeschreven
handelaren.
Slachters van schapen mogen huiden, afkomstig
van door hen geslachte schapen, niet afleveren dan
aan ingeschreven schapenblooiers.
Slachters en schapenblooters vorderen van iedere
aflevering van huiden een gespecificeerd ontvangst
bewijs.
leder slachter doet wekelyks aan het bestuur der
gemeente, waar zyn slachterij is' gevestigd gespecifi
ceerde opgave van het aantal stuks vee, dat door
hem werd geslacht en van de aflevering der door
zyn toedoen gevallen huiden onder bijvoeging der
ontvangstbewijzen, hiervoren bedoeld.
Iedere schapenblooter doet wekelyks aan het bestuur
der gemeente zyner inwoning opgave van het aantal
der door hem afgeleverde huiden onder bijvoeging
der ontvangstbewijzen, hiervoren bedoeld.
Modellen voor het doen van deze opgaven zijn
aan het gemeentelijk distributiebedrijf verkrijgbaar.
Geen andere modellen mogen daarvoor worden ge
bruikt.
Tholen, 16 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
J. W. WAGTHO.
Kapitein-Intendant belast met de Hooivordering
in Zeeland deelt den Burgemeesters mede, dat
door de landbouwers en veehouders iu Nederland
ook dit jaar wederom, een gedeelte van het door
hen te oogsten hooi zal inoetenwsorden afgestaan,
om te voorzien in de behoefte van het Leger.
Te zijner tijd zal Uwe bemiddeling voor de
vordering daarvan worden ingeroepen.
De hoeveelheid hooi, welke door eiken land
bouwer moet worden geleverd zal niet worden
bepaald naar de hoeveelheid, die op het oogen-
blik der vordering in zijn bezit is, doch worden
afgeleid nit
a. de oppervlakte van wei- en klaverland,
welke hij in 1917 heeft of gehad heeft:
b. de hoeveelheid bijvoer (stroo, voederbieten,
pulp, enz.)
c. de grootte van den veestapel.
Hieruit volgt onmiddellijk, dat geen rekening
zal worden gehouden met voorgenomen verkoopen
van veevoeder en, meer in het bijzonder, niet
met den voorgenomen verkoop van hooi.
POSTERIJEN EN TELEGRAFIE.
Naar wij vernemen is de heer P. J. Waale,
Directeur van het Post- en Telegraafkantoor
alhier benoemd als lid van de commissie voor
de in Juli en Augustus a.s. te houden examens
van den telegraafdienst van adspirant-commies
en surnumerair der Posterijen en Telegrafie.
TARWE El* AARDAPPELS.
In deze benarae tijden vormen beide boven
staande gewassen de voornaamste van alle
landbouwcultures. Als er genoeg tarwe was en
als de bodem van Nederland voldoende aard
appelen oplevert, dan behoeven we mits we
niet uitvoeren vooreerst nog geen honger te
lijden. Niemand kan met zekerheid beweren,
dat we den volgenden winter niet zullen ingaan
metnog alt ij d oorlog. En daar
om is er geen enkel gewas, dat de beide boven
staande in belangrijkheid op 't oogenblik
overtreft. Het is de ernstige plicht afgezieo
van het feit, dat het ook zijn belang is van
eiken landbouwer, dat èn het tarweland en de
aardappelvelden een zoo groot mogelijken oogst
opleveren. Nu zijn de omstaudigheden niet aller-
gunstigt. Het is lang koud geweest, en er is
nog al wat wintertarwe bevroren en het land is
verleden jaar slecht bemest. Maar door overleg
en verstandige behandeling van het land kan
veel goed gemaakt worden. Het was in den
laatsten tijd, naast, misschien wel door den
intensieven bieteubouw niet meer de gewoonte
tarwe en aardappels met een directe chilisalpeter-
bemestiug tot grooter opbrengst te dwingen.
Dit zal dit jaar noodig zijn. Gelukte winter
tarwe, zomertarwe en aardappels zullen dit jaar
vooral een rijke stikstofbemesting moeten hebben.
Ik raad dan ook alle tarwe- en aardappelvei-
bouwers aan de beide genoemde gewassen een
zoo rijk mogelijke bemesting met chilisalpeter
te geven. Er komt nog vee! chilisalpeter binnen.
Nn is het de zaak er bij te zijn.
Advertentiënvan 1 tot 4 regel» 40 cent»; iedere regel meer
10 cents; grooter letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
EEN ENGELSCHE BESCHOUWING OVER HET
OOSTENRIJKSCHE VREDESAANBOD.
In de „Manchester Guardian" van 17 April,
die eerst dezer dagen hier te lande werd ont
vangen,^ komt een hoofdartikel voor, gewijd aan
het Oustenrijksche vredesaanbod.
In de eerste plaats wordt hierop scherpe critiek
uitgeoefend, op groijd, dat het vredesaanbod van
Jostenrijksche zijde, als het ware aan Rusland
vraagt, om een afzonderlijken vrede te sluiten.
Terwijl door de Oostenrijksche verklaring in
het „Premdenblatt" gewezen wordt op de groote
overeenkomst tusschen het Russische en het
Oostenrijksche standpunt, bestaat tusschen beide
een groot verschil ten aanzien van de mogelijk
heid van een afzonderlijken vrede. De Russische
Regeering verklaart nadrukkelijk, den wil van
het volk te willen uitvoeren, met inachtneming
echter van de verbintenissen aangegaan tegen
over haar bondgenooten. Het Oostenrijksche
aanbod daarentegen maakt den indruk van te
zijn een aanbod tot een afzonderlijken vrede.
In dit verband bespreekt de ^Manchester
Guardian" de vraag, of Oostenrijk alleen voor
zich zelf, of ook namens Duitscbland heeft ge
sproken, en herinnert aan de besprekingen
tusschen de beide keizers in het Duitsche hoofd
kwartier. Volgens de Redactie is het het waar
schijnlijkst, dat er volkomen samenwerking
tusschen Oostenrijk en Duitsehland bestaat en
dat het Oostenrijksche vredesaanbod beschouwd
moet worden als een herhaling van het Duitsche
in December. In één opzicht steekt dit Oosten
rijksche gunstig bij het Duitsche af, n.l. dat
het niet in denzelfden ovcrwinneodeu toon is
gesteld. Intusschen vertoont dit hetzelfde gebrek,
dat hel slechts is een voorstel tot het houden
van een Conferentie tot het bespreken van den
vrede en dat het niet is een voorstel tot vrede
zelf' Het blad schrijft„Als Oostenrijk eenige
bepaalde vredesvoorstellen heeft te doen, laat
het dit dan doen. Oostenrijk weet wat onze
voorwaarden zijn", en nadrukkelijk wordt hier
aan toegevoegd, om alle misverstand, wat te
dezen aanzien is ontstaan, weg te nemen „onze
voorwaarden bedoelen niet het niteenvalleu van
Oostenrijk, indien voldoende autonomie verzekerd
kan worden voor de deelen, waaruit dit Rijk
bestaat, ofschoon ongetwijfeld aan sommige van
de grenslanden zou moeten worden toegestaan,
om, indien zij dit wenschen, gevoegd
te worden bij de naburige onafhankelijke StatcD,
bij wie zij van nature en door verwantschap
benooreu, hetgeen eveneens voor Hongarije geidl".
In het bijzonder wordt deze vraag gesteld, met
betrekking tot Polen. „Oostenrijk weet wat de
bedoelingen van Rusland zijn ten aanzien van
Polen. Kan Oostenrijk deze accepteeren? Of
heeft het wellicht een ander plan, om aan deze
bedoelingen een anderen vorm te geven Als
dit het geval is, laat Oostenrijk dan toch zijn
standpunt bekend maken, of, als het niet ge
neigd is om dit bekend te maken, laat Oosten
rijk dan dit langs particulieren weg naar Rusland
doen weten. Rusland kan dit dan ook aan zijn
bondgenooten overbrengen en gezamenlijk
dan beraadslaagd worden of dit een grondslag
voor besprekingen kan vormen."
Het artikel eindigt aldus: »Er zijn twee
hoofdvoorwaarden waaraan moet worden voldaan
de ééne is, dat het nu uit moet zijn met alge
meenbeden en dat bepaalde aanbiedingeu moeten
worden gedaan, en de tweede is, dat Oostenrijk
niet moet trachteu den éénen- Bondgenoot van
den anderen los te maken. Want als het dit
doet, zijn zijn voorstellen van deu aanvang af
gedoemd om schipbreuk te lijden en zullen het
nooit zoo ver brengen om naar bun innerlijke
waarde beoordeeld te worden.*
DE TWEEDE KAMER
heeft 't laatst der vorige week den Minister van
oorlog ten val gebracht door de aanneming van een
motie-Marchant. Minister en Kamer konden het
allang niet te best met elkaar vinden, zoodat de
oplossing der crisis in genoemden zin niemand ver
wonderd zal hebben.
IKv ging o»er oen schijnbaar betrekkelijk onbe
duidende kwestie. Minister Bosboom wilde zoo spoe
dig mogelijk de landstormjaarklasse 1908 onder de
wapens roepen en later in 't jaar de militielicbting
I9l8. De lieer Marohant, een strijdvaardig, misschien
mag men wel zeggen, een strijdlustig man, wilde
het juist andersom, omdat hij de landstormers, waar
onder veel gehuwden en mannen, die zaken drijven,
zoolang mogelijk thuis wilde houden, en hij diende
in dien zin een motie in. De minister verklaarde
deze onaannemelijk en toen de Kamer de motie toch
aannam voelde hij, dat deze hem zonder leedwezen
zou zien vertrekken en trad af.
liet mooiste van deze zaak is, dat de heer Mar-
chant toch zijn zin niet krijgt (waar het misschien
hem in de eerste plaats ook niot om te doen was),
want de minister van marine, die tijdelijk dejiorte-
feuille van oorlog waarneemt, zal toch den weg van
minister Bosboom volgen.
Deze week heeft de Tweede Kamer zonder hoof
delijke stemming een wet aangenomen, waarhij de
weduwen en weezen der burgerlijke ambtenaren van
voor 1905 alsnog in het pensioenfonds worden opge
nomen. Een mooie daad.
Ook was een wetsvoorstel van do linkerfraoties
der Tw. K. (dus niet van de regeering) aanhangig
waarbij de minimum-salarissen van alle ondorvvijzers
met f 100 wordt verhoogd. Dit voorstel kwam deze
week in behandeling. Minister Cort van der Linden
had het reeds vroeger ontraden, omdat de geld
middelen deze groote uitgaaf niet gedoogden en
minister Treub deed nu hetzelfde, doch dit belette
niet, dat de Kamer met groote meerderheid (61
tegen 16 st.) de wet aannam. Het hooge cijfer 61
wijst er op, dat ook rechtsche leden, voorgestemd
hebbon.
Nu volgden drie wetsvoorstellen die bij elkaar
passen, nam. Ie: het leggen van verband tnsschen
de invaliditeitswet van wijlen minister Talma en de
ouderdomswet van Treub, 2e. wijziging van de
radenwet, en 8e. het toestaan van de gelden voor
de uitvoering der radenwet.
Men zal zich herinneren, dat de invaliditeitswet-
Talma iu 1918 reeds aangenomen is doch door de
tegenwoordige regeering nog niet tot uitvoering is
gebracht, en dat de ouderdomswet of wet op het
ouderdomspensioen wel reeds door de Tw. K. is
aangenomen, doeh nog niet door de Eerste Kamer
is afhaodeld, wat niet die Kamer maar aan
minister Lely is toe te rekenen, omdat deze minister
de beantwoording van het voorloopig verslag der
Eerste Kamer tot heden steeds heeft uitgesteld na
tuurlijk om gegronde redenen. Dezo laatste handel
wijze werd nu door minister Lely verklaard en
verdedigd.
De heer Patijn verklaarde de drie voordrachten
te zullen aanvaarden om de ouderdomswet te redden,
al moest hij daardoor de invaliditeitswet met haar
gebreken op deu koop toe aannemen. Maar hij
wenschte do radenwet vereenvoudigd te zien, eer
hij de gelden voor de invoering van deze wilde
toeslaan.
Ook andere linksche leden spraken er in onge
veer denzelfden zin over. Zij zullen vóór de voor
drachten stemmen bij wijze van compromis, van een
minnelijke schikking, tusschen de Eerste Kamer,
die wel de ouderdomswet begeert en de Tweede
Kamer, die juist het omgekeerde wenscht. De heeren
Sannes eu Limburg stolden een motie iu om het
stuk verplichte invaliditeits-verzekering uit de wot
te lichten. De heer de Muralt was tegen deze motie,
omdat zij tot wie weet hoe lang uilstol van de
ouderdomswet zou leiden.
De minister Lely zei in zijn toelichting en ver
dediging der wetten ook, dat het compromis een
ruil was van de invaliditeits- tegen de ouderdoms
wet. Hij had geen bezwaar tegen de motie Sannes
en deze kwam in stemming, 27 voor, 21 tegen,
waaruit bleek dat het getal aanwezige leden minder
dan 50 bedroeg, zoo dat de stemming niet beslissend
was en later moet worden herhaald.
DE EERSTE KAMER
is ook bijeen en behandelt de groudswetsherziening.
De eerste spreker, een lid der rechterzijde,
was-zeide hij-niet blind voor de gebreken en
gevaren van het ontwerp, maar vreesde nog
grooter gevaren, als zij niet lot stand komt. De
heer v. d. Eeltz toonde zich eed sterk voorstander
hoewel de wet de vrouwen te weinig geeft.
Daarna kwam krachtige tegenstand van een
zijde, waarvan men dit niet verwacht zou hebben
De heer lokker (unie lib.) opperde vele bezwaren
(geen belangstelling bij bet volk; de pacificatie
op onderwijs gebied komt toch niet; evenredige
vertegenwoordiging en stemplecht zijn een sprong
in 't duister; ongemotiveerde achterstelling van
de vrouw enz.) De conclusie was: aauboadittg
der wet tot na den oorlog.
Men mag niet zeggen, dat de volgende sprekers
geen nieuwe gezichtspunten aanwezen.
Zoo achtte de heer v. d. Berg (a.r.) herziening
der gemeentewet noodig, omdat de vele uieuwe
kiezers wel eens konden te weeg brengen dat
de gemeenteraden roekelooze fiuantieele politiek
gingen drijveD. Een ander wees er op, dat de
wijze waarop geconstateerd zal worden of de
kiezers hun stemplicht behoorlijk vervullen, niet
is geregeld, en dat de verhouding tusschen het
aantal leden die de provinciën ter Eerste Kamer
afvaardigen en het zielental der provinciën te
wenschen overlaat.
De heer Bavinck erkende dat hier en daar de
drang naar algemecit kiesrecht bestaat, maar
andersalgemeen kiesrecht was een onding,
een onwaarheid. Hij bedoelde dat het woord
algemeen kiesrecht niet deugt, omdat er nog
zoo velen van het kiesrecht uitgesloten zijn, o. a.
de vrouw, die hij moreel en pbysiek even ge
schikt achtte voor kiezer dsn den man. Hij
vetdeligde de herzieting van art. 192, minder
nit finaucieel oogpunt, dan wel omdat het ons
verd<r brengt naar het ideaal: verband tusschen
ouders en school.
De laatste spreker was de heer Polak (s.d.)
wiens interessante rede den volgeuden dag voort
gezet zou worden.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededcehng van het Handelsinfor
matiebureau van Van der Graaf Co's Bureaux
voor den Handel zijn over de afgeloopen week,
eiuJigende 12 Mei, in Nederland uitgesproken
20 faillissementen tegen 29 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 12 Mei 1917
312 faillissementen tegenover 386 over hetzelfde
tijdperk van het vorige jaar.
Van onze berichtgevers.
OUD-VOSSEMEER. Woensdag vergaderden
de ingelanden van het „Waterschap Oud-Vosse-
meer" voor de behandeling van de rekening
over het afgeloopen dienstjaar en de begrootingen
over het thans ingetredene Wat betreft het
dijkgeschot wetd door de vergadering bepaald,
dat g; heven zal worden van Slabbecoorne f 45.
Oud-Vossetneer f 28.Oud-Kijkuit f 29.
Leguit f 37.Vogelsang f 39.Hikke f 29.
en Kerke f 28.alles per H.A. Voor het
stoomgemaal wordt bovendien van de drie Groote
Polders (Oud- Vossemeer, Kerke en Hikke), ge
middeld gevraagd f 5.per H.A., te.rwijl van
de Vroonen geheven wordt f 18.50 per H.A.
Door ingelanden werd besloten de weilanden
