viiHlil pvjji aan Jg Inlaut! rci otsterttell, latilin, m.
No. 1656
Zaterdag 9 December 1916.
Drie en dertigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
lERSEKSGHE
THOOLSGHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prjs per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad fl.10, franco
per post fl,!75. Voor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND (rgewacht aan het
bureau te T k o I e n ol v66r DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGAVE
Firma J. NI. C. POT, THOLEN.
Teler. Interc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Publicatiën.
Openbaar Lager Onderwijs.
Burgemeester en Wethouders der gemeeute
Tbolen maken bekend, dat tegen 8 Januari a.s.
gelegenheid bestaat tot plaatsing op de openbare
lagere school in die gemeente, van kindereu,
die vóór of op 1 Maart 1917 den leeftijd van
6 jaar zollen hebben bereikt.
Ouders, voogden of verzorgers, die hunne
kinderen of pupillen op de openbare lagere
school wenschen geplaatst te zien, worden in
de gelegenheid gesteld daarvan aangifte te doen
bij het hoofd der school die daartoe zitting zal
honden op Woensdag 18 December a.s. des
namiddags tusscben 5 en 7 ure.
Tbolen, den 8 December 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
J. W. WAGTHO
De Secretaris,
H. J. LABAN.
Opgaaf aanwezige voorraden klei-aardappelen.
De Burgemeester van Tbolen maakt bekend,
dat volgens beschikking, dd. 1 dezer, van deo
Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel,
ingevolge artikel 9 van de Distributiewet
1916, aan ieder hnuder van klei-aardappelen
in de gemeente, opgaaf zal worden gevraagd
van de grootte zijner voorraden klei-aardappelen
op 5 December 1916, met uitzondering
van plantaardappelen en van aardappelen,
benoodigd voor verbruik door den houder zelf
of zijn gezin. De opgaven moeten voor de ver
schillende soorten afzonderlijk worden verstrekt.
Onder honders zijn te verstaan verbouwers
zoowel als haudelaren.
Indien een houder van klei-aardappelen weiger
achtig mocht zijn de gevraagde gegevens te ver
strekken of indien onjuiste opgaven mochten
worden gedaan, zal worden gehandeld overeen
komstig de bepalingen der Distributiewet 1916.
Tholen, 5 December 1916.
De Burgemeester voornoemd,
J. W. WAGTHO.
Slaap en slapeloosheid.
Na uren van beweging en activiteit hebben
het menschelijk lichaam en de menschelyke geest
behoefte aan octspauniDg, rust en slaap. Naar
mate de mensch zich meer heeft ingespannen,
meer lichamelijke of geestelijke arbeid van zich
zeiven heeft geëischt, moet die behoefte aaD
rust en slaap grooter zijn. Gezonde naturen
zullen, nit een vermoeienden dag, zich vol be
hagen ter ruste begeven en binnen korten tijd
in Morpheus armen vergetelheid zoeken en vin
den van aardsche zorgen, en nieuwe krachten
opdoen voor den volgenden dag.
Evenals ons voedsel, frissche lucht en warmte,
is de slaap beslist een noodzakelijkheid voor het
welzijn en naarmate die slaap rustiger genoteD
wordt, zal het lichaam de goede uitwerking er
van ondervinden.
Men rneene echter niet, schrijft „De Gezond
heid", dat het voldoende is, dat men slaapt; dit
is een beslist dwaalbegrip, dat vooral in de
lagere klassec der maatschappij nog steeds
heerscht. Men ziet in burgerkringen dikwijls
kinderen liggen op een paar stoelen of canapé,
in kamers waar gerookt wordt, waar benauwde
eteus- en drankdampen hangende kinderen
slapen daar onrustig, woelen en hijgen met
roode, opgeblazeu gezichtjes, maar de ouders en
vrienden verbeelden zich, dat die rust den kin
deren goed doet en begrijpen niet, dat dit niet
de ware, heilaanbrengende slaap voor de kleinen
is en kan zijn.
De plaats, waar men rost, de wijze waarop die
rust ous wordt geschonken, de lucht, die men
tydens het slapen inademt, de omgeving, waarin
men zich bevindt, zijn groote factoren, waarmede
ter dege rekening moet worden gehouden en die
de uitwerking verhoogen of vermiuderen.
Een goed en rustig gelegen, steeds geventi
leerde slaapkamer is een eerste vereischte voor
groot en klein. Ook dienen bed en toebehooren
met verstand gekozen te zijn. Geen beddenhe-
mels en gordijnen, geen veeren bedden, een
flinke staaldraad- of springveeren matras, niet te
zachte kussens (liefst zeegraskussens, vooral voor
de jeugd en lichte wollen dekens vormen eene
goede legerstede. Zware dekens drukken op het
lichaam, benauwen den slaper en verhoogen de
kans op zwaar droomen of onrustig heen- ea
weerwoeleri.
De duur der rusturen is een weinig verschil
lend en hangt af van het geslacht den leeftijd
of het gestel.
Kinderen hebben beslist meer slaap noodig
dan jonge tnenschen, die op hun beurt weer
meer meer behoefte aan slaap hebben dan grijs
aards. Vrouwen hebben meer uren slaap noodig
dan mannen. Men mag aannemen, dat de ge
middelde slaapduur voor volwassenen van 68
uren is, die van kinderen van 1016 uren.
Langer dan tien uren mag een gezond individu
niet iu bed doorbrengen menschen, die aan
den lust tot langer slapen toegeven, ondervinden
daarvan spoedig slechte gevolgen, ze worden
loom, lui en zwak en verliezen hunne euergie.
Van de medische universiteit te Salerno stamt
het volgende rijmpje
Wie om 5 uur 's morgens het bed verlaat
En om 9 uur zijn ombijt brengen laat,
Wie zich om 5 uur 's middags aan tafel
begeeft
En om 9 uur lust in slapen weer heeft,
Zal zien dat hij 9 X 9 jaar leeft.
Gelijk de gezonde ziel slechts in een gezond
lichaam kan huizen, zóó kan ook alleen de ge
zonde mensch van een gezonden, rustigen slaap
genieteD. Reeds bij zuigeliugen bemerkt men het
verschil tusschen de kalme, geregelde ademhaling
van het gezonde kind en den gejaagden, onrus-
tigen, dikwijls door zenuwschokken geplaagden
slaap vau de zwakke, ongezonde zuigeling. Bij
het ontwaken is het eerste frisch en vroolijk
totaal uitgerust, het tweede is lusteloos en mat.
Ouders dienen beslist op die verschijnselen gced
acht te slaan en te trachten de oorzaak daarvan
te vinden, omdat het van het allergrootste belang
is dat het kind de rast krijgt, die het noodig
heeft.
Meu onderscheidt twee slaapstoornissen ten
eerste de onrustige slaap. Meu is in slaaptoe
stand, doch wordt dikwijls wakker, ligt iu ver
moeienden halfslaap te woelen en zich om en
om te wentelen, droomt zwaar, spreekt nu en
dan hardop en gevoelt zich, als het uur van
opstaan aanbreekt, dikwijls vermoeider dan toen
men zich te bed begaf.
Ten tweede de volkomen slapeloosheid, waarbij
men den geheelen nacht, of ten minste het
grootste gedeelte' daarvan, klaar wakker ligt.
Men gevoelt zich soms opgewekter, beter tot
denken en handelen geschikt dan bij dag en
men heeft groote wilskracht noodig om te blijven
liggen en in bed den dag af te wachten. Soms
is bet een periode vau voorbijgaande!) aard en
kan men, door konde afwasschingen 's avonds,
door eene waudeling vóór het slapen gaan en
door audere onschadelijke kalpmiddeleo genezing
vinden.
Nooit late men er zich toe verleiden, door
het gebruik vau alcohol een knnstmatigen slaap
of bedwelming op te wekken juist iu dergelijke
gevallen is sterke drank meer dan ooit uit den
booze en al schijnt het soms alsof spiritualiën
de gewenschte uitwerking hebben, toch mag men
zich daardoor niet laten bedriegen, want ud een
paar keeren is dat resultaat niet alleen nihil,
maar heeft joist de alcohol eene geheel tegen
overgestelde werking en houdt den patient nog
meer uit den slaap.
Zware spijzen en koffie zijn né het middag
maal zeer te ontraden et moeten steeds ongeveer
drie uren nik den laatsten maaltijd verloopen
zijn, eer men een rustigen slaap genieten kau
en de inwerking van de koffie op de hersenen
is een beletsel voor goede nachtrust.
Een warm bad, vlak véér het slapen gaan,
poet soms wonderenook vinden velen baat
door het aanleggen van een Priesnitzverband op
borst en buik. Daartoe neme men een natten,
goed uitgewrongen lauw warmen handdoek, daar
over een laag guttaperchapapier öf gewaste taf
bf Billroth-linnen, die den handdoek geheel be
dekt vervolgens zwachtelt men met breeden
flanel- of triculzwachtel, zoodat er niets meer
van taf of linnen te zien is. 's Morgens moeten
direct i,ij verwijdering van het verband borst en
buik f] nk afgesponst en gedroogd worden, daar
de hun! warm is en de poriën open zijn en men
anders zeer gemakkelijk kunde vat.
Er zijn ook z.g. Priesnitzverbanden in den
handel, die behoeven slechts van binoeu bevoch
tigd en omgebonden te worden. Dit is wèl een
zeer gemakkelijke manier, maar niet zulk een
goede als de hierboven beschrevene; ze worden,
daar z-, niet zoo goed afsluiten, 's nachts dik
wijls k'am en koud en zoodoende is „le rernèie
pire que le mal", daar dit hoogst onaangename
kille gevoel iemand ook uit den slaap houdt.
llet is een zeer verkeerde methode van som
mige oersonen, om, als zij niet vroeg in slaap
kunnen raken, steeds lang op te blijven en te
lezen pf te werken tot zij behoefte aan rnst
krijoei^ .Zij, die zóó haudelen, zullen ten eerste
steeds op een lateren tijd de behoefte aan slaap
gaan gevoelen en daarbij toch niet de ware
kalme nachtrust genieten. Neen, men zorge er
integendeel voor, zich steeds op ongeveer den
zelfden tijd te bed te begeven zelfs al slaapt
men niet. dan moet toch het lichaam zijn rust
hebben en door steeds en steeds op betzelfde
uur naar bed te gaan, went men als het ware
lichaam en geest aan regel en orde en oefent
om zoo te zeggen een zachten drang, een lichte
zelfsuggestie uit, die toch eiudelijk de overhand
krijgt en deu verkwik kenden slaap brengen zal,
LANDBOUW-VEETEELT.
ZEEUWSCHE LANDBOUWMAATSCHAPPIJ.
In de Woensdag te Middelburg gehoudon verga
dering van bet Hoofdbestuor der Maatschappij tot
bevordering van Landbouw en Veeteelt in Zeeland
werd besloten adbaesie te betuigen aan een verzoek
om een onderzoek in te stellen naar de oorzaak en
bet wezen van de gevreesde veulenziekte.
Door iemand, die onbekend wenscht le blijven was
een vraagpunt ingezonden, waarin de wenschelijkheid
wordt betuigd eon onderzoek in te stellen naar deu
invloed van bet zeewater op zwaren kleigrond en
de maatregelen, die er toe kunnen leiden de over-
stroomingen te beperken. Deze zaak zal eerst in de
afdeelingen worden besproken.
Tot voorzitter der maatschappij werd in plaats
van wijlen den heer J. H. O. Dominicus, gekozen
de heer Jhr. J. van Vredenburch te Tbolen. Tot
vice-voorzitter werd gekozen de heer W. Kakebceke
te Goes en de aftredende vice-voorzitter, de beer
C. A. H. Wagtho werd tot eere-lid der maatschappij
benoemd.
De begrooting voor 1917 werd vastgesteld in ont
vang en uitgaaf op een bedrag van f 7777.55.
Besproken werd de invloed van den zomertijd op
den landbouw in Zeeland.
Door den afgevaardigde van Tholen werd uileen-
gezet, dat de voornaamste last. die men op bet
platteland van den zomertijd heeft, is het onveranderd
blijven van den schooltijd, terwijl de landbouwers
en arbeiders den zonnetijd volgen, wat last veroor
zaakt in het huisgezin. Als de regeering bereid is
de gelegenheid te openen voor verzetting der school
tijden, zou er z i. geen bezwaar tegen herhaling zijn.
Andere leden hadden wel een eenigszins afwijkende
meening maar toch werd besloten in den geest als
door genoemden aigevaardigde gesproken is, aan de
regeering te adresseeren.
Na eenige discussie verklaarde de vergadering er
zich voor, dat de regeering de kosten betaalt van
het afmakingssysteem bij mond- en klauwzeer, mocht
er echter besloten worden, dat de veehouders een
premie moeien betalen als verzekering tegen de
schade der afmaking, dan staat de vergadering er op,
dat die premie per half jaar wordt geïnd, omdat bjj
inning bijv. alleen in den winter, de vetweiders en
schapenhouders zouden vrij komen van premie-betaling.
Door de afdeeling Oostburg was er over geklaagd,
dat de landbouwers van hun eigen tarwe slechts
3 H.G. per dag en per hoofd mogen gebruiken. Bjj
invoering van broodkaarten zal men er op aandringen
vooral voor volwassen personen een vrjj wat hooger
kwantum te bepalen.
Inzake klachten van de afdeeling Hulst betref
fende het laat zenden van de slechte hoedanigheid
en den zeer hoogen prjjs van het veevoeder, dat de
regeering distribueert, deelde de secretaris mede, dat
de zendingen steeds beter op tjjd komen, de hoeda
nigheid en de prjjs is geheel regeeringszaak.
De voorzitter, de heer Kakebeeke meende, dat de
prjjs beslist te hoog is, gezien wat de regeering aan
de boeren betaalt, hetgeen ook door andere afge
vaardigden beaamd werd. Aan de regeering znllen
de klachten worden bekend gemaakt en tevens zal
gewezen worden op de wenschelgkheid van het maken
van eene analyse van ds te leveren artikelen.
Inzake een klacht van de afdeeling Goes, dat er
handelaren zijn, die gebruikmakend van het geldge
brek van kleine handelaren in plaats van 15 cent
14 en Hl/2 cent per K.G. tarwe geven, werd de
afgevaardigden opgedragen den secretaris met bepaalde
feiten in kennis te stellen opdat, de zaak met de
broodcommissie kan worden besproken.
Bij de rondvraag werd de weuscheljjkheid betoogd,
dat ook aan jongere miliciens dan tot na toe Und-
bouwverlof zal worden verleend.
Nog zal worden aangedrongen op het geven van
hoogere prjjzen door de regeering voor de veldvruchten
dan in 1916.
De Novemberlevering van het veevoeder besteld
bjj het Veevoederboreaa heeft dezer dagen plaats;
van de mais wordt 22 0/q en van het 1 jjnmeel 50 °/g
verstrekt.
0 N D E R W IJ S.
Poortvliet. Benoemd tot volontaire aan de
Cbr. School alhier Mej. M. Boone te Middelburg.
BINNENLAND.
De herijk van maten en gewichten zal in
1917 te lerseke plaats vinden op 7, 8, 9 en
10 Mei.
DE TWEEDE KAMER
zette de behandeling van de additionneele ar
tikelen der grondwetswijziging voort. Daarvan
is weinig mee te deelen en dat weinige is nog
voor de meeste menschen onbegrijpelijk omdat
er sprake was van het stelsel van evenredige
vertegenwoordiging dat als alle andere stelsels
van dien aard zeer ingewikkeld.
Een amendement van het lid Drion werd na
bestrijding door den minister ingetrokken.
De heer Groenendaal wilde de verhouding
van bet getal Eerste-Kamerleden naar het
zielental der provinciën wijzigen maar ook daar
was de minister tegen en er kwam niets van.
Een ander amendement van den heer Drion
op art. 98c werd door den minister overgenomen.
Art. 27 bepaalt, dat in gemeenten boven
20.000 zielen om de twee jaar '/3 der raads-
eden aftreedt (zooals thans doch in kleinere
gemeenten alle leden tegelijk om de 6 jaar. De
behandeling daarvan is begonnen.
Van onze berichtgevers.
IERSEKE. In een Woensdagavond gehouden
grootendeeU geheime spoedvereiachende raads
vergadering werd de rekening 1915 en de
begrooting 1917 van de gemeente den raad
aangeboden.
Oesters worden altijd of bijna altijd rauw
gebruikt. Woensdag beeft men- hier een proef
genomen of zij uiet op een andere wijze op te
dienen zijn. De oesters werden gekookt en daarna
zacht gebraden. De smaak was overheerlijk.
ST-MAARTENSDIJK. In de 11. Dinsdag
gehouden vergadering van deu gemeenteraad
werd mededeeling gedaan door deu voorzitter
van een schrijven van Ged. Stalen, behelzeude
een advies van den gemeeuteraad om dekking
der kosten vallende op de distributiewet niet
door een ieeuing te vinden, doch door een hoo
gere heffing van den Hoofde', omslag en daarbij
als leiddraad te nemen de Rijksin komsten belas
ting. De raad besloot dan ook tot dat doel deo
