veeiilai, pviji au da Itltyti aai oesterteelt, lanitai, enz.
No. 1615
Zaterdag 26 Februari 1916.
Twee en dertigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prij» per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad fl.10, franco
per post fl,17b. Voor het buitenland 90 cents, zouder geïll. Zondagsblad.
Ingtzondsn stukken, enz. werden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
bureau ta T h o I e n of vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerteko.
UITGAVE
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
Tklbf. Intbkc. 16.
Adrertentiënvan 1 tot 4 regelt 40 c*utaiedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Publicatiën.
LANDSTORM.
Opkomst in werkelijken dienst der
jaarklasse 1912.
(Tweede, tevens laatste gedeelte.)
De Burgemeester van Tholen, brengt ter openbare
kennis, dat de iu de registers van den landstorm
ingeschreven personen der jaarklasse 1912, die nog
niet in werkelgken dienst zgn opgeroepen of die met
het tweede of laatste gedeelte van die jaarklasse
moeten opkomen, bg dezen worden opgeroepen om
op Donderdag den 9 Maart a.s,, des namiddags te
121/4 uur aanwezig te zgn te Middelburg in het
Gymnastieklokaal aan de Nieuwe Haven, ten einde
bg het leger in werkelgken dienst te worden gesteld.
Ook de vrijwilligers van den landstorm der aan
geduide jaarklasse, behoorende tot landstormafdee-
lingen, voor zoover deze vrijwilligers zonder de aan
gegane verbintenis landstormplichtig zouden z|jn, zgn
in deze oproeping begrepende door hen aangegane
vrijwillige verbintenis zal vóór den vastgestelden
datum van opkomst z|jn verbroken.
Tholen, 18 Februari 1916.
De Burgemeester van Tholen zal, op Zaterdag
4 Maart a.s. des middags te 12 uur, ten Raad-
huize aldaar
EEN HOOP COMPOST,
publiek verkoopen.
De voorwaarden van den verkoop liggen van heden
af ter lezing ter secretarie, iederen werkdag des
voormiddags van 912 uur.
Tholen, den 21 Februari 1916. 21912
De Burgemeester voornoemd,
J. W. WAGTHO.
Burgemeester en Wethoudeas van Tholen, brengen
ter openbare kennis
dat door O. J. Contant wonende te Tholen, een
aanvraag is gedaan om van de gemeente in eigendom
of erfpacht te verkrijgen een strookje grond, groot
ongeveer viei M-. deel uitmakende van de School
straat gelegen vóór zijn schuur, dat het terrein door
belanghebbenden is afgepaald.
Bezwaren tegen inwilliging van het verzoek kun
nen worden ingediend ter Secretarie vóór 12 Maart
1916.
Tholen, den 24 Februari 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. W. WAGTHO.
De Secretarie,
H. J. LABAN.
LANDBOUW-VEETEELT.
Speculatie met aardappelen.
Er is met alles te speculeeren en er wordt
ook met alles gespeculeerd. Vooral in een abnor-
malen tijd zooals we thans beleven, die vol is
van goede en kwade kansen. De overheid echter
heeft te waken niet voor de belangen van de
speculanten, die slechts op eigen beurs zijn be
dacht, maar voor het welzijn van het algemeen.
Hoe komt het nu met de aardappelen Een
gepreciseerde beslissing is er nog niet genomen,
maar voorloopig is reeds medegedeeld, dat de
regeering het voornemen heeft vergunning te
verleenen tot uitvoer van een vrij aanzienlijke
partij aardappelen naar België en Noord-Frankrijk.
De heer Broekema, secretaris der Friesche
Maatschappij van Landb., zegt in het Fr. Wbl.,
dat hij nog niet meer kan meedeelen, dan dat
er blijkens de inventarisatie in ons land 4 mil-
lioen H.L. verkoopbare consumptie aardappelen
aanwezig zijn, waaruit zich laat berekenen (aan
nemende dat een groot deel van de bevolking
van voorraad voorzien is) dat een zeker percen
tage kan worden uitgevoerd. Het komt er maar
op aan of de boer of de speculant de daarmee
te behalen winst in den zak zal steken, en tot
miju spijt, zegt de heer Broekema, bereiken mij
verschillende berichten, dat verscbeideue boeren,
door hnnne aardappels te verkoopen, deze vraag
in hun eigen nadeel wenscheu te beantwoorden.
Of intn8scben de speculant deze winst gemak
kelijk zal behalen, is de vraag, want mijn advies
om niet te speculeeren was 0. a. hierop geba
seerd, dat het mij bekend is, dat door den di
recteur van het bureau der aardappelvereeniging
wordt overwogen, zoo er uitvoer inocht komen,
hiervoor alleen in aanmerking te brengen par
tijen die vanaf 1 Februari tot het oogenblik
van openstelling der grens niet verhandeld zijn
en zich dus nog bevinden in handen van hen,
die tijdens de iuventarisatie eigenaar waren.
Mocht deze overweging werkelijkheid worden,
dan zon hierdoor recht gedaan zijn tegenover
den eerlijken handel die zich van ongeoorloofde
speculatie in levensmiddelen heeft onthouden,
maar met leede oogen oogen moest aanzien dat
het gras hem voor de voeten werd weggemaaid.
Iu alle geval zou m. i. wel reden bestaan
om degenen, die op oubescbeiden schaal aardap
pelen op speculatie opkoopen, van de lijst der
erkende exporteurs te schrappen.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van Vaa der Graaf en Co's
Bureaux voor den Handel, zijn over de afge-
loopen week eindigende 18 FeLr. in Nederland
uitgesproken 12 faillissementen, tegen 21 faillisse
menten in dezelfde week van het vorige jaar.
Over het gansche kalenderjaar, deze week
inbegrepen, 150 tegenover 186 iu denzelfden
tijd van het vorige jaar.
RECHTSZAKEN.
De rechtbank te Middelburg veroordeelde
heden den 89-jarigen mosselschipper J. Z. uit
ïerseke wegens poging tot verboden uitvoer tot
f 5 boete subsidiair 5 dagen hechtenis.
ONDERWIJS.
Geslaagd te Botterdam voor de akte nuttige
handwerken de damesD. Bijl van Tholen en
Chr. de Wilde, C. Schippers te Oud-Vossemeer,
allen leerlingen der R.N.L. te Tholen.
NIEUWE SPOORLIJN WEST-NOORD
BRABANT.
Onder voorzitterschap van dr. Jenny Weyer-
man werd te Roosendaal een vergadering ge
houden van belangstellenden voor den aanleg
van een spoorweg van Bergen-op-Zoom over
Halsteren, Steenbergen, Dinteloord, Stampersgat,
Klundert, Moerdijk naar Lage Zwaluwe, ter
lengte van 55 K.M. Alle burgemeesters van de
betrokken gemeenten waren tegenwoordig, zoo
mede voorzitters van polders en waterschappen,
de directeur der coöperatieve suikerfabriek te
Stampersgat en verschillende grootgrondbezitters.
De kosten van de lijn zullen bedragen 3 millioen.
De Staten van Noord-Brabaut zullen vermoede
lijk een vijfde eD het Rijk twee vijfden bijdragen,
zoodat door belanghebbenden nog 1 millioen
2 ton moet worden opgebracht, waarvan de S.S.
vermoedelijk 4 ton voor haar rekening zal nemen.
In beginsel werd besloten de lijn aan te leggen
en daarvoor een maatschappij op te richten,
welker aandeelen door de verschillende gemeenten,
polders en industrieën zullen genomen worden.
Een commissie werd benoemd, bestaande uit den
burgemeester met den directenr der coöperatieve
suikerfabriek, den directenr der melkfabriek, en
de rentmeesters van het kroon- en staatsdomein,
die de zaak met dr. Weyerman en den ingenieur
van de 8.8. Ankersmit, nader zullen bewerken.
DE TWEEDE KAMER
is Dinsdag met de eedswet klaar gekomen. De
discussies hebben een onverwacht en niet onbe
langrijk gevolg gehad.
Bij wijze van amendement stelde de heer
Lohman nl. voor, de bepaling dat de wet
slechts tot 1 Januari 1919 zoo moeten dienen,
te schrappen en dus aan de wet een definitief
karakter to geven. Dit werd met graagte (53
tegen 15 stemmen) aangenomen. Het kabinet en
ook volgende zullen zich daarover ook verheugen,
want de eedskwestie is al lang een teer plantje
gebleken, dat weinig noodig heeft om te brekeD.
Dinsdag kwamcQ de artikelen en amende
menten in stemming.
Art. 1 dat het als algemeen beginsel afleggen
van een eed voorschrijft, werd zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Art. 2 werd door den minister ter gemoet-
kotning aan geopperde bezwaren aldus gewijzigd
Een belofte of bevestiging wordt echter afge
legd, indien de te beëedigen persoon het verzoek
doet daartoe te worden toegelaten op grond,
dat hij behoort tot een godsdienstige gezindte,
welke het afleggen van den eed verbiedt.
Deze wijziging had ten doel de doopsgezinden
niet absoluut van den eed uit te sluiten. Wil
een doopsgezinde nn een eed afleggen in plaats
van een belofte dan kan hij dat doen, wil hij het
niet dan verzoekt en verkrijgt hij vrijstelling.
De heer Lohman had de vorige week al ge-
wenscht arl. 2 geheel uil de wet te lichten,
omdat hij een speciale bepaling voor doopsge
zinden buiten iiet systeem der wet achtte te
leggen, doch de minister wilde daar niet aan.
Ook na de wijziging ran het art. bleef de heer
Lohman het afkenren, doch "het werd met 69
tegen 5 st. aangenomen.
art. 3 lnidt Een belofte word mede afgelegd,
indien de te beëedigen persoon verklaart tegen
het afleggen van eeden gewichtige gemoedsbe
zwaren te hebben. Het werd goedgekeurd.
Art. 4 (vrije keuze voor den ambtseed) en
art. 5 werden eveneens aangenomen, eD eindelijk
de heele wet met 57 tegen 12 st.
Als nn de Eerste Kamer insgelijks de wet
goedkeurt, waar men op durft te hopen, dau is
de eedskwestie voor goed van de baan.
Hierna ging de Kamer in de afdeelingen ter
onderzoek vau verscheidene belastingontwerpen
Van onze berichtgevers.
ST-MAARTEN8D1JK. Ter voorziening in
de schade geleden door de jongste overstroo
mingen iu Noord-Holland enz. is in deze ge
meente bijeengebracht f1185,05 welk bedrag
aan het Provinciaal Watersnood-comité te Mid
delburg is overgemaakt.
De verkiezing van een lid voor den ge
meenteraad vac. Chr. Hoek, is bepaald op 29
Februari, terwijl de stemming is vastgesteld op
Dinsdag 14 Maart en de herstemming zoo noo
dig op Donderdag 23 Maart.
Toen Woensdagmorgen 3 nur J. A. de
Wilde huiswaarts keerde van een Nutsvergade-
ring werd hij op de ha'veD aangevallen door
L. M. bakkersgezel te Stavenisse. Oorzaak jalousie
vau Ms. zijde. Daar De Wilde onverschrokken
is was het gelukkig dat de toekomstige familie
ran M. tusschenbeide kwam en dezen hun huis
wist binnen te loodsen.
Terwijl de koetsier P. J. Janssens nit
Tholen Jzich Dinsdagnamiddag met een reiziger
in de herberg van den heer Polderman bevond
en juist in de eetkamer had begeven om wat
te gebruiken, overleed hij plotselingzijn lijk
werd per rijtuig naar Tholen vervoerd.
Zaterdagavond irad alhier op voor de vereen,
van oud-leerlingen van den Laodbouw Winter-
curcns te Staveoisse, de heer P. Minderhoud van
Anna-Jacobapolder, en hield een lezing die
tot onderwerp bad „Grepen uit de algemeene
veeteelt". Ruim een 40-tal personen was op
gekomen. De voorzitter der vereeniging, de heer
J. Slager, heette de aanwezigen welkom en gaf
daarna 't woord aan den heer Minderhond.
De spreker begon met te zeggen dat hij zich
alleen 7,0a bewegen op het gebied van het al
gemeene en niet zou betreden het veld der
bizondere of buitengewone veeteelt en merkte
voorts op dat paring, voeding en verpleging
hoofdfactoren voor de veeteelt zijn.
Voorts behandelde spreker de indeeling die
aan de verschillende soorten iu oude tijden werd
gegeven, doch al spoedig bleek dat die indeeling
uiet voldoende was en werd door den geleerde
Linnaeus een betere ipdeeling der soorten tot
stand gebracht. Daarna behandelde de heer M.
het fokken der huisdieren en merkte hierbij op,
dat de voornaamste factoren om tot het goede
doel te geraken zijn bodem en klimaat. Ver
scheidene fokmethodes haalde spreker aan en
gaf ook het een en ander ten beste over melk
productie.
Aan het slot der lezing gaf de inleider als
zijn meening te kennen, dat er meer samen
werking behoorde te heerschen ouder de stier-
eD hengsthouderijeD. Hij hoopte dat zijn lezing
een steentje mocht bijdragen tot verheldering
der begrippen en tot bevordering eener betere
samenwerking. De voordracht werd met de meeste
aandacht aangehoord en de voorzitter was de
tolk der vergadering toen hij een woord van
van dank aan den inleider bracht voor zyn dank
leerzame causerie.
1ERSEKE. Onmiddelijk na de gevangenneming
vaa twee lerseksche visschers te Autwerpen
die door middel van pasverralsching een derden
[erschenaar in België hadden binnengesmokkeld,
heeft de Duitsche overheid een nieuwen maat
regel in toepassing gebracht. Vroeger mochten
de visschersvaartuigen na visitatie en in orde
bevinding der passen hun reis naar huis ver
volgen, thans worden zij drie dagen vastgehouden
zonder dat de bemanning aan wal mag gaan,
zelfs niet om zich van nieuwen mondvoorraad
te voorzieu.
Onnoodig te zaggen, dat deze nieuwe maat
regel den visschers wegeus tijdverlies op groot
nadeel te staan komt.
Het vaartuig van een der twee bovenbedoelde
visschers werd bij de terugreis op de Schelde
Voorbij Antwerpen door een rijnaak aangevaren
en beliep een schade van 500 fraucs. De Duitsche
autoriteiten maakten evenwel nit, dat de rijnaak
die schade moest vergoeden, waaraan onmid
dellijk voldaan werd.
OUD-VOSSEMEER. Donderdagavond gaf de
alhier bestaande afd. van den Bond van Vrouwen
kiesrecht een feestavond, die nitstekend geslaagd
is; hoewel de opkomst grooter zou kuunen ge
weest zijn, een vijftigtal waren aanwezig, zal de
penningmeester dankbaar kunnen zijn, daar de
kas der afdeeling door de afdragen zeer ge
stijfd is.
POORTVLIET. In de plaats van den heer
A. van der Slikke, die als weger van de fairbank
te Striënham zijn ontslag had genomen, werd
door aandeelhouders uit 4 sollicitanten als zoo
danig benoemd de heer Mars. Bijl Cz.
STAVENIS8E. Door de gladheid der straat
bad de huisvrouw van P. d. R. alhier het onge
luk te vallen, waardoor zij het rechterbeen boven
den enkel brak.
SCHERPENISSE. In de gehouden gemeente
raadsvergadering werden de Dotulen der vorige
vergadering onveranderd vastgesteld.
Ingekomen stukken
Le. Missive Commissaris der Kouingin be
treffende benoeming D. Keur als zetter voor
Rijks directe belastingen.
2e. Missive Qed. Staten betreffende toezen
ding goedgekeurd kohier hondenbelasting 1916.
Tot lid der Commissie tot wering van School
verzuim werd benoemd de heer A. van As en
tot leden van het stembureau C. A. Geuze,
plaatsverv. voorzitter, C. Hartog A.Az. en Antb,
Oudesluijs, tot plaatsverv. leden A. C. Polder
man D, Keur eD J. de Graaff.
Tot gemachtigde in de vergadering van aan
deelhouders iu de Waterleidingmaatschappij werd
benoemd de heer L. C. van Doorn.
De begrooting voor 1915 werd gewijzigd in
vermeerdering van ontvang en uitgaaf f 577,26.
Het vetzoek van het hoofd der school inzake
wijziging verordening herhalings onderwijs wat
betreft den zomer-cursus voor meisjes werd met
algemeene stemmen niet ingewilligd.
Dat ook hier hooge pachtprijzen besteed
worden blijkt hieruit dat deze week voor bouw
land is ingeschreven voor f201,per gemet.
THOLEN. Naar wij vernemen zal Vrijdag
10 Maart alhier een lezing gehouden worden
door dr. A. van Raalta uit Dordrecht over
„Vervalsching van levensmiddelen". Wij twij
felen niet of zij, die er prijs op stelleD goede
waar voor hun geld te krijgen en zij die be
langstellen in de algemeene volksgezondheid (in
de eerste plaats dus ook overheidspersonen)
zullen niet nalaten naar dezeu spreker te gaan
