lewijd aai 11 tóanra nn oesterteelt, laidtioiv, tu
K
No. 1604
Zaterdag 11 December 1915.
Twee en dertigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
BINNENLAND.
De groote plannen.
Van onze berichtgevers.
tij zen
LEN
lERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.10, franco
per post f 1,17b. Voor het buitenland 90 cents, zouder geïll. Zondagsblad.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
bureau te T h o I e n of vóór DONDERDAGMIDDAG bl onzen medewerker te lerseke.
UITGAVE i
Teler. Interc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
De groote plannen worden alom in het eiland
Tholen besproken. De groote plannen van spoor-
aanleg en wat er mee in verband, staat de over
brugging van de Eendracht en daardoor de
verlossing van ods eiland uit zijn isolemeut.
Ze worden reeds vau alle kanten bekeken en
becritiseerd, gewikt en gewogen en.... we durven
het gerust te zeggen, vinden velen de opzet
wel wat te groot, de kosten die er mee gepaard
gaan, hoog, over het algemeen worden de plaunen
met instemming besproken, omdat men begrijpt
dat, evenals bet comité in zijn circulaire zegt,
als de plannen nu niet doorgaan en men nu
niet durft aan te pakken wat reeds laug, vóór
jaren reeds had moeten worden tot stand gebracht,
we dan wel kunnen zeggen „wel te rusten
Tholen".
Werkelijk, „wel te rusten Tholen". Langen
tijd kunt ge dan uitrusten maar niet op uw
lauweren l Neen ge dut weèr in, in uw slaap
van vóór vijftig jaren. Thans is het tijd, hoog
tijd, dat we, en hiermede bedoelen wij alle be
woners van het eiland, zoowel boer als ambachts
man, winkelier als handelaar, de slaap eens goed
uit de oogen wrijven en eens gaan kijkeu naar
wat in aodere streken van ons land is tot stand
gebracht, nadat deze waren aangesloten aan betere
verbindingen van spoor- en tram. We wijzen
slechts naaar Friesland's Noord-Westhoek, waar
in 1901 een lokaaltrein kwam, waardoor deze
streek na vele jaren opbloeide als alle andere
gedeelten van de Friesche provincie. Friesland's
Noord-Westhoek is evenals ons eiland een land
bouwstreek, gedeeltelijk evenals Zeeland aau de
zee ontworsteld. Een stoer geslacht Friezen, deels
vermengd met Hollandsch ras, woont daar in
de Bilthoek van Friesland, woonde voor 1901,
evenals wij bewoners van Tholen, afgesloten van
het groote wereldverkeer. En de lokaalspoor
kwain eren wat bracht ze Herleving van
handel, bloei der nijverheid. Nog niet één be
woner van Noord-West Friesland heeft het be
rouwd dat met den trein nieuw leven kwam.
Eu hoe zou het ook anders, waar de streek nog
steeds in groei en bloei vooruitgaat?
En hebben we trouwens niet in onze on-
middelijke nabijheid geen voorbeelden voor oogen
Vraagt het eens aan de West-Brabanters te
Steenbergen c.s,, aan de bewoners van St-Phi-
lipsland, of ze hun tram zouden willen missen
en ot ze er spijt van hebben dat die er is ge
komen. Vraagt bet aan wien ge wilt, aau den
boer, aan den koopman, aan den winkelier,
allen zullen ze u zeggen dat ze huo tram niet
meer zouden willen en kunnen missen. Allen
kunnen ze U de bewijzen toonen dat de tram
is geworden een zegen voor hun streek.
Tholenaars dommelt niet weer in Zet uwe
oogen open en laat U niet door slaperige praatjes
in slaap sussen. Gelooft het niet winkelier! dat-
de trein de bevolking naar andere plaatsen zal
trekken, om aan haar kooplust te voldoen. Dat
is maar in zeer betrekkelijken zin waar. Een
spoorwegverbinding brengt verkeer, vertier, ont
wikkeling der nijverheid en brengt daardoor
verhooging van koopkracht, die gij, als gij op
uw post staat, tot U kan trekken en in uw voor
deel kan benutteu. Maar niet slapende, niet
droomende, de tijd is voorbij dat een wiokelier
op zijn slofjes zijn kostje kon verdienen. In
andere streken reeds 50 en 75 jaar en hier
gaat hij óók voorbij.
Hoe flinker ge uwe zaken weDScht te drijven,
hoe beter ge aan van buiten komende concur
rentie het hoofd kunt bieden.
Daarom bewoners van het eilaud Tholen en
vooral neringdoenden en winkeliersOp de
bres Eischt straks van uwe gemeenteraden de
voldoening uwer weuschen: een betere communi
catie der Tholensche plaatsen onderling, een
betere verbinding met den vasten wal en daar
door een betere levenspositie voor Uzelven.
De volgeude week hopen we eenige beschou
wingen te leveren over de vragen
Zullen de havenopbrengsten achteruitgaan?
Wat kost het veer aan het eiland Tholen?
Bij Kon. Besl. is tot Ontvanger der Regis
tratie en Domeinen te Tholen benoemd de heer
Mr. P. van Sonsbeek thans surnumerair der
registratie en domeinen.
ZILVERBONS.
De Minister van Financiëu breDgt in herrinne-
ring, dat de gelegenheid tot inwisseling van
zilverbons, waarop de handteekening van den
minister Bertling voorkomt) nog slechts open
staat tot 1 Januari 1916.
Het Publiek wordt er derhalve met nadruk
op gewezen, dat het, ter voorkoming van gelde
lijk nadeel, noodig is de zooeven bedoelde zilver
bons voor of uiterlijk op 31 December 1915
in te wisselen.
Dit geldt dus Diet voor de nieuwe zilverbons
van f 2,50 met de handteekening van den Minister
Treub. Deze blijven gangbaar.
De vorenbedoelde inwisseling kan uitsluitend
geschieden bij het ageutscbap van het ministerie
van Financiën te Amsterdam.(Korte Spinhuissteeg
no. 3.)
De bons kunnen ook per post aan boven
staand adres worden gezonden met duidelijk
opgave van naam en adres van den inzender.
(St. Crt.)
DE TWEEDE KAMER
Van het behandelde in de geheime zitting
der Kamer zal natuurlijk alleen iets aan het
licht komen, als het verhandelde invloed zal
hebben op de daden der regeering. Na de zitting
zinspeelde de heer De Visser waarschijnlijk op
het besprokene, toen hij zeideDe regeering
blijft op het door haar in ingenomeo standpunt
staan en biedt weerstand aan den op haar uit-
geoefenden drang en „Al is de regeering eenigs-
zins toeschietelijker, de onzekerheid van het
vorige jaar blijft evenzeer drukken".
Donderdag hield minister Cort van der
Linde een voerige rede uaar aanleiding van
de algemeeue beschouwingen der Kamer over
de Staatsbegrootiug. Aan een telegram in de
M. C. ontleenen wij enkele puDten De neutrale
politiek is voordeelig en is ook noodig om te
werken aan het recht der andere naties. Wie
sympathie voor een der oorlogvoerende volken
wil betuigeD, doe dit zonder dat volk te be-
leedigen. Een conferentie van de neutrale staten
kan de regeeriug alleen bijeenroepen, wanneer
geen verschil bij hen bestaat over het geschikte
oogenblik. Het vermogen van de regeering
om iets te doen ter einde de oorlogvoerenden
tot het sluiten van vrede te bewegen is gering.
Aangaande de binnenlandsche politiek zei de
minister, dat hij afdoening der financiëele wetten
door de Eerste Kamer vóór de grondwetsher
ziening mogelijk achtte. Hij hoopte dat de. be
vredigingscommissie in zake het onderwijsvraag
stuk haar rapport zoo tijdig zal indienen dat
gelijktijdige behandeling er van met het kiesrecht
mogelijk zal zijn. Z.Ex. verzekerde dat een échec
in deze buitengewone tijden voor het kabinet
geen reden zal zijn om zijn taak neer te leggen,
wat niet geldt voor de ministers ieder afzonderlijk.
IERSEKE. De vorige week Vrijdag gaf het fan
faregezelschap Mozart aan zijn begunstigers en do
nateurs een soirée, ook toegankelijk voor de
leden van zusterverenigingen, waarin werden
gegeven 4 fanfarenommers, een blijspel in 1 be
drijf ^Gesmokkeld", 4 voordrachten, waarbij
een duet voor dames en 2 tableaux vivants.
De zaal was ondanks het slechte weer zeer goed
bezet en de opgekomenen gaven blijken van
groote tevredenheid. Een gezellig bal besloot
den avond.
Er circuleert hier onder de kiezers een
adres ter teekening om aan den heer P. F. Fruij-
tier, lid der Tweede Kamer voor Hontenisse en
lid van Ged. Staten, te verzoeken om in de
vergadering van Provinciale Staten zaak van den
Zuid-Bevelandechen spoorweg zoo krachtig moge
lijk te bevorderen.
ST-MAARTENSDIJK. Naar wij vernemen
is bij Ged. Staten van Zeeland geprotesteerd
tegen de io de laatst gehouden raadsvergadering
gedane benoeming vau een gemeente-ontvanger
op grond dat aan een herstemming is deelge
nomen door een raadslid, dat aan een der in
herstemming komende sollicitanten te na ver
want is.
Aan twee vreemde vrouwen gelukte het
hipr door toepassing eener bekende truc aan de
vrouw van den winkelier A. Hartog twee rijks
daalders te ontstelen. Zij gaven voor, toen zij
in het geldbakje van de winkelierster een dubbeltje
zagen liggeu, dat zij op dat soort dubbeltjes
bijzonder gesteld waren en boden aan voor 4
dubbeltjes gaarne 50 cent te willen betalen.
De wiukelerouw koesterde geeD achterdocht en
al zoekende, daarbij de vrouw baar aandacht
van bet geldbakje afleidende, kreeg een der
vrouwen gelegenheid haar slag te slaan. Later
bij het natellen van het geld ODtdekte men
de bedriegerij. Al vele malen beeft men in de
couranten van dergelijk bedrog gelezen en toch
worden er nog steeds menschen de dupe vau.
Niet genoeg kan hieromtrent voorzichtigheid
aanbevolen worden.
SCHERPENISSE. Schipper D. A. Larooij
had bij het binnenkomen met zijn vaartuig iu
de haveQ alhier, het ongeluk op zijn schip uit
te glijden, waardoor hij met zijn rug op een
anker terecht kwam en zich zoodanig bezeer
dat geneeskundige hulp moest worden ingeroepen.
Door den jachtopziener O. is tegen uen
bekenden wildstrooper uit Poortvliet proces
verbaal opgemaakt wegens het onbevoegd jagen
in het jachtveld van den heer Lijssen te Scher-
peöisse.
Vanwege het bestuur van den varkenshond
D. E. L. alhier, zijn dit jaar 3 varkens ontei
gend en 7 gestorven varieerende van f 17 tot
f 63, tot een gezamenlijk bedrag van f 382. In
aanmerking nemende de kleine kas, die na de
restitutie is overgebleven en de uitgaven van
veearts, penningmeester, bode enz. kan men wel
begrijpen dat de vroegere zoo rooskleurige ver-
eeüiging een gevoelige slag heeft dit jaar.
Als een bijzonderheid kan gemeld worden
dat bij de familie Vos alhier een kalf is geboren
45 dagen voor de rekening. Het beestje dat
bijzonder klein is, wordt met de flesch groot
gebracht.
Vergadering van den dijkraad van het
Cal. waterschap Scherpenisse, op Woensdag 8 De
cember. Aanwezig het bestuur en alle 2 leden.
Onder de ingekomen stukken kwamen voor
1. Missive Ged. Staten, zijnde goedkeuring
rekeoing 1914/1915.
2. Idem goedkeuring van den verkoop van een
schuurtje van den waterbouwkundigen ambtenaar
en het huren van een tuintje voor genoemden
ambtenaar.
3. Idem terugzending peilregister der najaars-
peilingen met verzoek de voorjaarspeilingen in
1916 vroeg uit te voeren.
4. Verslag van de schattingscommissie vau
de 10-jarige schatting vau het waterschap groot
913.7467 H.A., geschat op een onzuivere op
brengst van f51184,08.
Verder werd door den waterbouwkundige voor
gedragen de omschrijving met de begrooting der
in 1916 ait te voeren werkeD, welke aan buiten
gewone werken bedragen f 11473,43 en van
gewooe werkcu f 2071,33. Deze werken werden
met algemeeoe stemmen goedgekeurd.
STAVENISSE. Het mond- eQ klauwzeer, dat,
naar men hoopte, alhier geheel geweken was,
heeft zich weder opnieuw geopenbaard io deu
nieuwen veestapel van den veehouder Corns.
Steendijk alhier. Eenige wekeu geleden werden
al de toen aanwezige rundereu en varkens van
genoemdeu eigenaar onteigend en begraven of
afgemaakt. Douderdag 11. werden 21 stuks hoorn
vee onteigend, benevens 11 varkens. Een 8-tal
runderen werd begraven.
Als bestuursleden van den kolenbond
//Algemeen Belang" alhier zijn herbeuoemd de
heeren H. J. Dorst. M. C. Steendijk en C. C.
Lukaart, resp. met 70, 68 en 65 van de 73
uitgebrachte geldige stemmen.
LI. Zaterdag werd te Sint-Maartensdijk in
tegenwoordigheid van de heeren N. Polderman,
G. de Wilde en J. Hage, als lid van de Com
missie van Toezicht en als voorzitter van de
Vereeniging van Oud Leerlingen, geopend de
cursus in Landbouwboekhouden (Bedrijfscontrole),
die aldaar uitgaande van de vereeuiging van
Oud-Leerlingen, voor de 3e maal door den heer
Buijze gegeven wordt.
THOLEN. Maandagmorgen reed de land
bouwer Jan Braai met een voor een kar ge
spannen paard over den Postweg, alwaar het
paard op hol ging. Dientengevolge werd Braai
van de kar geslingerd en kreeg het voertuig
over zijn lichaam. Hevig bloedende werd hij
opgenomen en bij Van Sliedrecbt binuengedragen
en bleek het, dat hij een gapende wond had aan
zijn linker onderbeen. De inmiddels ontboden
geneesheer, dr. Jekel, legde een voorloopig* ver
band waarna hij op diens advies per rijtuig naar
de woniDg vau dr. Jekel is gebracht ter verdere
behandeling. Vervolgens is hij per rijtuig naar
zijne woning op het Oudeland overgebracht.
Sint-Nicolaaa&vond is hier, ten miuste op
straat, bijna weer ongemerkt voorbijgegaan. Be
halve wat meer drukte dan gewoon io de spoel
en soikergoedwinkels, zag men hier niet datgene
wat Sint-Nicolaaaavund in andere plaatsen zoo
gezellig doel zijn,
Voor de kinderen vau de Bewaarschool was
t echter weer een blijden dag, daar die.kleintjes,
ank zij de vrijgevigheid van Mevr. De Wit
Andriessen Maandag op speculaas en suikergoed
werden unthaaiu.
Dinsdagmiddag is het visschersvaartuig
TH 51, schipper B. Vercouteren, door twee
Rijksambtenaren aan de ketting gelegd, omreden
het roode kooien had geladen waarvan de uit
voer verboden is.
Woensdagmiddag kwam echter van hoogerhand
bericht, dat het vaartuig en lading vrijgelaten
kon worden.
De heer Z. Cornelis, Ambtenaar ter secre
tarie alhier, staat als no. 1 op een voordracht
voor Secret.-Ontvanger der gemeente Noordgouwe.
Een vijfjarig zoontje van W. B. alhier is
dezer dagen aan Meningitis overleden. Voor
zoover ons bekend, het eerste geval van deze
ziekte dat zich hier heeft voorgedaan.
Bij de wed. H. Jansen in de Schakerloo-
polder ontstond Vrijdagavond plotseling brand.
Door spoedig toegeschoten hulp mocht het gelukken
de brand, die zich beperkte tot een gedeelte
van den zolder en huiskamer, te blusscheu. De
brand was ontstaan door een gebrek aan den
schoorsteen. Veel schade werd niet aangericht.
Willem en Adriaan, twee verpleegden uit
het oudemannenhuis te Steenbergen, beiden met
gebogen ruggen en kale schedels, hadden Donder
dag hun uitgangsdag en besloten eens een
uitstapje te maken uaar Bergen op Zoom. In
het oudemannenhuis waren ze het leven nog
Diet vergeten en meenden nog goed te weten
wat een arm meDSch toekomt en in een gesticht
wordt onthouden. Veel heilige huisjes werden
onderweg aangedaan en thee of koffie werd niet
veel gebruikt. Enfin, //n mensch z'n lust is 'n
mensch z'n leven" en misschien was alles goed
afgeloopen zoo de beide oudjes door de hooge
stemming waarin ze verkeerden, den weg niet
hadden verloren op den terugtocht naar Steen
bergen.
In plaats van in het gesticht kwamen ze
terecht aau het Tholensche veer en plonsten
in het water. Was het de duisternis of wat
anders dat hen misleidde
Kreten om hulp en erbarmiDg lokten de
veerknechts uit het het veerhuis en met eenige
moeite gelukte het beide oudjes te redden. Eeu
hunner had reeds het bewustzijn verloren en
het kostte veel moeite hem weer in 'fc leven
terug te roepen.
'k Heb lekker 30 borrels gedronken verklaarde
hij later
De andere man was deerlijk door den val
aan het voorhoofd en handen gewond. In het
veerhuis konden ze opdrogen en bekomen van
