«MM, pijl i» It Itlaipo ra oesterteelt, luiten, nu
0. 1596
Zaterdag 16 October 1915.
Twee en dertigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
DE OORLOG.
Firma J. M. C. POT. THOLEN.
Pubiicatiën.
A. VORSTERMAN VAN OYEN. f
Van onze berichtgevers.
IERSEKSGHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.10, franco
post f 1,J75. Voor het buitenland 90 cents, zouder geïll. Zondagsblad.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
bureau te Tholen ot vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGAVE
Telf/f. Jnterc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 cents; grooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
URING LANDSTORM JAARKLASSE 1912.
De BURGEMEESTER van de Gemeente Tholen
•ft bij deze kennis, dat tot het geneeskundig onder-
ik van de in deze Gemeente voor den Landstorm
;eschrevenen voor de jaarklasse 1912, de keurings-
id zitting zal houden op Vrijdag, den 5 November
15, des voormiddags 9.30 uur, in de Bewaarschool
lier.
Betrokkenen worden er op gewezen, dat hun wel-
;repen eigenbelang het zeer wenschelijk maakt,
zij zich voor het onderzoek aanmelden, o.a.
dat zy, ingeval zij ongeschikt mochten blijken
dat zij iti werkelijken dienst zijn gekomen en
dan weer huiswaarts worden gezonden, daarvan
ieilijkheden kunnen ondervinden ten aanzien van
n maatschappelijke of studiebelangen onderwerpen
zich aan onderzoek by den Keuringsraad en blijkt
arbij voldoende van ongeschiktheid, dan worden
▼au den dienstplicht bij den Landstorm terstond
Islagen en staan zij niet meer bloot aan de kans
als Landstormplichtige in werkelijken dienst te
irden geroepen.
Wenscht een Landstormplichtige bij een anderen
inringsraad het onderzoek te ondergaan, dan kan
voorzitter van den Keuringsraad, waarvoor hij is
iroepen, hem daartoe toestemming te verleenen.
Tevens wordt bekend gemaakt, dat nader zal
irdeu bepaald, wanneer de Landstormpliciitigen
in de jaarklasse 1912 in werkelijken dienst moeten
men, doch dat het in het voornemen ligt, hen niet
g in dit jaar op te roepen.
Tholen, den 13 October 1915.
De Burgemeester voornoemd,
A. HOLLESTELLE, L. B.
Op 79-jarigeu leeftijd overleed na een on-
steldheid van eenige dagen de heer G. A.
osterman van OyeD, door zijn werkkring voor
meeste lezers onzer courant geen onbekeude.
Oorspronkelijk werkzaam aan het onderwijs,
Oüde de heer Vorsterman van Oyen reeds
loedig dat hij een man was, van wien meer te
rerwachten zou zijn dan het werk van een ge-
ooo paedagoog.
In 1859 werd hij leeraar aan het Gymnasium
Winschoten en in 1860 hoofd der School te
irdenburg welke betrekking hij tot 1901 ver-
lde.
Buiten het onderwijs was de heer Vorsterman
Oyen werkzaam op velerlei gebied vooral
dat van den landbouw. Verschillende studie
eken over wiskunde en algebra verschenen
u zijn hand, benevens een boekwerk over de
ïchtsbronnen van Aardenburg.
Io 1878 richtte hij op de eerste vereeniging
aankoop van gewaarborgde kunstmeststoffen,
iarvan hij het seretariaat op zich nam, terwijl
in 1882 de vereeniging tot bevordering
Ooft- en Tuinbouw in het IVe district op-
fotte en in 1888 de Maatschappij tot onder-
ge verzekering tegen hagelschade. Van beide
hamen was hij de stuwkracht en voerde hij
t secretaiiaat.
Na zijn terugtrekking uit de onderwijzers-
ereld werd hij in 1892 secretaris-penningmeester
n de commissie van toezicht op de proefvelden
Zeelaud en in 1893 algemeen secretaris van
Z. L. M.
In 1901 werd hij gekozen tot secref. van de
ov. regelingscommissie voor de paardenfokkerij
Zeeland en later ook tot secretaris van het Stam-
ek voor het Zeeuwsch-Belgisch trekpaard, later
randerd in het Stamboek vau het Nederl.
ekpaard Belgisch type.
Van 19061913 was hij lid van ons Provin-
al bestuur en van 19091913 lid der Tweede
»mer.
Na 1913 trok hij zich uit de politieke wereld
rag en nam geen mandaat voor het lidmaat-
tap der Tweede Kamer meer aan.
Verder was de heer Vorsterman van Oyen
edewerker aan verschillende bladen en redacteur
n het Weekblad voor Z. VI. West. deel.
De heer Vorsterman van Oyen is op reis
'Itseling ongesteld geworden en hoewel zijn
estand tamelijk bevredigend leek, reeds spoedig
overleden. Midden uit het werk als het ware
weggerukt.
Velen zullen het heengaan van den heer
Vorsterman van Oyen betreuren, daar hij een
man was van grooten wilskracht, die veel heeft
gedaan voor de ontwikkeling van landbouw en
veeteelt in onze Proviacie.
OORLOGSKRONIEK 1914.
16 October. Het eerste contingent Canadeezen
komt in Engeland aan.
De EDgelsche kruiser Hawke wordt door een
Duitsche duikboot in den grond geboord.
17 October. Gevecht in de Noordzee.
De Engelsche kruiser Undauuted, vergezeld
door torpedojagers, vernietigt vier Duitsche
torpedojagers.
18 October. Engelsche oorlogsschepen ver
schijnen voor het eerst voor de Belgische kust,
om de Duitsche stellingen te beschieten.
20 October. De Oostenrijkers ontwikkelen een
krachtig offensief in de Karpathen, met het
doel om den Russischen linkervleugel aan de San
om te trekken. Zij bezetten Stryj en in de
Boekowina Sereth.
21 October. In Polen en Galicië hebben de
Russen groote nieuwe strijdkrachten doen aan
rukken en hernemen zij het offeusief.
Van Nowo Georgietosk, ten noordwesten van
Warschau, uit, trekt een grooote troepenmacht
in Westelijke en Zuidwestelijke richting, dus in
de flauk van de Duitschers. Tegelijkertijd vallen
zij de Duitschers en Oostenrijkers overal, ook
in het front aan. Ten Noorden van de Pilica
zijn de Duitschers in vollen aftochl.
De Tsaar verbiedt iu zijn rijk den verkoop
van alcohol.
LANDBOUW-VEETEELT.
St-Aünaland. Op de hofstede van den heer
A. J. Geluk Pz. is het mond- en klauwzeer
onder het rundvee uitgebroken, 3 zieke en 23
verdachte dieren zijn afgemaakt.
ST.-ANNALAND. Onder presidium van den
heer J. Polderman werd deze week eene alge-
meene vergadering gehouden van de Vereeniging
„De Ambachtsavondschool" alhier. De rekening
over 1914 werd vastgesteld in ontvang op 1430,50
in uitgaaf op f 676.63. Nadeelig saldo alzoo
f 246,13. De begrootiug voor 1916 werd vast
gesteld in ontvang en in uitgaaf op een gelijke
som van f 565. Tot Bestuursleden werden
herbenoemd de heeren N. Bruijnzeel en M. J.
Heijboer.
Op de gedane oproeping voor tijdelijk
onderwijzer of onderwijzeres aan de O. L. School
alhier hebben zich 3 sollicitanten
n.1. 2 onderwijzers en 1 onderwijzeres,
IERSEKE. Van de visschers uit lerseke die
te Gent gevangen werden gehouden zijn er twee
ontslagen en thuisgekomen. Ze hebben 3 dageD
te GeDt en 3 dageD te Brussel opgesloten ge
zeten. De zoon van den eigenaar van het vaar
tuig is naar Duitschland doorgezonden om te
recht te staan, als verdacht van spionage en
smokkelarij.
Het Leger des Heils alhier hield verleden
Zondag zijn laatste openluchtbijeenkomst te
Wemeldinge,
Ds. Kersten vervulde verleden week Vrijdag
een spreekbeurt in het militair tehuis te Kruiningen
De zaal was overvol.
De heer J. Hollebrauds alhier is te Utrecht
geslaagd voor het examen fruiteelt.
In het 3e kwartaal zijn bij het gemeente
bestuur 7 zeehonden als gedood aangegeven, ter
verkrijging der premie.
Maandag, Dinsdag en Woensdag werd in
de R. K. Kerk alhier voor de militairen een
een plechtig tridenm (driedaagsche boetetijd)
gehouden. De majoor-aalmoezeDier Huijs en een
pater-capucijn hadden de leiding.
Als op vele andere plaatsen in Zeeland
en elders werd hier Donderdagmorgen half zes
een Zeppelin waargenomen, althans het is zoo
goed als zeker dat het een Zeppelin eu niet een
areoplan was men leidde dit af uit het gesnor
van den motor. Ondanks den vrij dikken mist
kon men duidelijk het licht van het vliegtuig
zieu. Er werd op geschoten, doch te vergeefs.
ST-MAARTENSDIJK, 13 Oct. Heden had
alhier een verkiezing plaats van 4 gemachtigden
in het Kiescollege bij de Ned. Herv. kerk ten
gevolge van het periodiek aftreden van de hh.:
Chr. Hoek Mz., N. Noom Johz., Joh. Stoutjes-
dijk en G. C. de Wilde. Ingeleverd waren 143
stembriefjes, waarbij 2 van onwaarde.
Hiervan verkregen de heeren
N. Noom Johz. (aftr,) 108 st.'
G. C. de Wilde (aftr.) 103 st.
Chr. Hoek Mz. (aftr.) 79 st.
Chr. Kauffman 46 st.
Joh. Stoutjesdijk (aftr.) 36 st.
N. J. Bierens 11 st.
W. M. Kloet 10 st.
terwijl de overige stemmen over verschillende
personen verdeeld waren. Herkozen zijn derhalve
de heerenN. Noom Johz., G. C. de Wilde
en Chr. Hoek Mz. In de vacature Joh. Stout
jesdijk moet een 2e vrije stemming plaats heb
ben. De heer Joh. Stoutjesdijk, die 48 jaren
lid van dit college is geweest, had vooraf mee
gedeeld, dat hij voor een herbenoeming niet
me»Tr in aanmerking wenschte te komen. Bij
f^t /verkiezing waren 60 stemmen van onwaarde,
hoofdzakelijk tengevolge van onvolledige invul
ling van de nameu dit betrof voornamelijk de
aftredende ledenChr. Hoek Mz. en G. C. de
Wilde.
Bij het vervoeren van een geladen W3gen
naar de haven alhier had de landboawer W. v.
d. Vaate ouder deze gemeente, Donderdagvoor
middag het ongeluk een been te breken door
dat bij het uitglijden het voorwiel van den wa
gen hem over het bsen ging.
Per as werd hij Daar zijn woning vervoerd.
OUD-VOSSEMEER. Ook onder deze gemeente
zijn nog een aantal personen welke nog steeds
ia het bezit ziju van ajuin toen Zaterdag jl.
opeens het bericht verspreid werd, dat dit artikel
enorm in prijs was gedaald, volgens sommigen
tot f 4.volgens anderen zelfs tot f 2.per
H.L., sloeg de schrik velen om het hartge
lukkig voor de uienbezitters bleek Maandag op
de markt te Rotterdam, dat de oude prijs bleef
gehandhaafd. Onder alle omstandigheden blijft
de ajnin, wat prijzen aangaat, een goedje waaraan
veel risico verbonden is.
Als bijzouderheid nit de dierenwereld werd
OD8 medegedeeld, dat een kieken, dit jaar uitge
broed, op haar beurt de vorige week reeds tot
moeder-hen werd gepromoveerd.
POORTVLIET. Gedurende de maand Septem
ber 1915 werd in de Rijkspostoaarbank inge
legd f 122.75 en terugbetaald f170.
Door het hulptelegraafkanloor werden be
handeld 44 telegrammeu verz. 17 en ontvaügeu
24, terwijl 94 gesprekken door de telefoon
werden gevoerd.
SCHERPENISSE. Niettegenstaande de uit
voer voor uien onder beperkende bepalingen
mag plaats hebben, wordt toch voor dit artikel
nog 8 a 8.50 per 60 K.G. besteed. Wanneer
men berekent van een gemet 200 H.L. te
oogsten dan zou dit een prijs opleveren van
f 1600 £t f 1700.
Deze week zullen de eerste 2 regeeriugs-
varkens voor deze gemeente aangevoerd worden.
Daar er door den slager veel' uitgevent is, zal
hij ieder aan zijn aanvrage niet kunnen voldoen.
Met de levering van de bieten gaat hel
dit jaar bijzonder slecht. Waren op andere jaren
reeds verscheidene schepen vertrokken en lagen
er reeds groote hoopen in voorraad, nu zijn
slechts 2 schepen vertrokken, terwijl slechts een
paar kleine hoopjes te vinden zijn.
STAVEN1SSE. In de laatstleden Maandag
alhier gehouden raadsvergadering werd mede
gedeeld, dat Stavenisse in aanmerking komt
voor een post- en telegraafkantoor, maar er werd
besloten, met het oog op de tijdsomstandigheden,
voorloopig niet tot den bouw van een dergelijk
kantoor over te gaan. De geloofsbrieven van
bet nieuw gekozen raadslid, dhr. Jac. Gaakeer,
werden onderzocht en goedgekeurd. Vastgesteld
werden de begrootingen voor de gemeente en
van het Burgerlijk Armbestuur, resp. op
f20077.90 en f 1396.025, Het lid H. J. Dorst
stelde voor om de salarissen van alle gemeente
ambtenaren met een z.g. duurtetoeslag te ver-
hoogen en wel 10 voor salarissen beneden
f100 en 5 °/Q voor daarboven, maar, als niet
ondersteund wordende, kan het voorstel niet in
behandeling komen. De ontruimiDgstermijn van
de onbewoonbaar verklaarde woning van C. PI.
zal weder met 6 m. verlengd worden.
De heer Chr. J. Droogendijk (van hier),
thans tijdelijk adspirant-Rijkslaudbouwleeraar, is
benoemd als Rijkslandbouwleeraar.
THOLEN. Door de politie is M. den E.,
te Oud-Vos9emeer, overgebracht naar Zierikzee
en ter beschikking gesteld van den Officier van
Justitie bij de Arr. Rechtbank aldaar, als zijnde
verdacht van diefstal van een rijwiel en aard
appelen.
De verdachte beweerde genoemde voorwerpen
te hebben.gevonden
De heer A. Augusteijn, commies 2e klasse
bij de Rijksbelastingen, is met ingang van 16
dezer overgeplaatst van Horst naar Tholen.
De brand is overgeslagen dusovergeslagen
op het oudste gedeelte van het oude Europa.
Voor de zooveelste maal staat de Balkan in
vuur en vlam. De vechtersbazen daar kunnen
hun hart dus ophalen, als tenmiuste de vechtlust
niet is gedoofd.
Bulgarije heeft de wapenrok van Oostenrijk-
Hongarije en Duitschland aangetogen en raapte
den handschoen op, die Rusland toewierp. De
veroveringspolitiek zit der Bulgaren Tzar in het
bloed. Macedonië eerst van den Turk ontnomen
en door de Balkanstaten op zonderlinge wijze
verdeeld, moet onder Bulgaarsche heerschappij
komen, predikten de Duitsche, Turksche en
Oosten rij ksche propagandisten aan het oor van
Ferdinaud, die gaarue hiernaar luisterde.
Macedonië is de twistappel die de cenlralen
voorwenden, doch het hoofddoel is dat Diet.
Het eenige doel van Duitschland is Servië te
verpletteren en zich daardoor den weg te banen
naar Turkije, naar de Middellaudsche Zee.
Eenmaal dien weg geopend, acht het zich in
staat om den aartsvijand Engeland op zijn
zwakste punt aan te vallen. Egypte en het
Suezkanaal worden door de centralen bedreigd,
zoo de gezamenlijke aanval op Servië mag ge
lukken. Wonder is het dus niet, dat de qaa-
druple entente voorloopig de Dardanellen-actie
wenscht op te geven en troepen aanvoert naar
hel gevaarlijke punt, door Griekenland naar het
bedreigde Servië.
Engeland pas op dat ge niet als altijd te
laat komt 1 Als werkelijk de centrale mogend
heden slagen, dan ziet het er voor de geallieer
den niet al te rooskleurig uit. Duitschland heeft
getoond een machtig en sterk aaneengesloten
volk, een wereldmacht te zijn. Het organisatie
talent der Duitsche veld'neeren deed heel de
wereld verstomd staan. Tegen een vier-vijt-vou-
dige overmacht wist Duitschland zich staande
te houden en zich te handhaven en verwon
dering behoeft het niet te wekken, als de nieuwe
veldtocht met volharding wordt door gezet.
Servië deed een beroep op Griekenland om
gewapenden bijstand wat echter door den
Griekscben koning geweigerd werd. De verbonden
legers hebben Belgrado bezet na een hevige
beschieting en trekken reeds Servië in, ondanks
den tegenstand van het dappere Seavische leger.
Van zijn zijde valt Bulgarije Servië aan, doch
de eerste aanvallen werden bloedig teruggesla
gen. Mag men de berichten uit Italiaansche,
Fraüsche en Engelsche bron gelooven dan is
het Bulgaarsche leger niet erg Duitschgezind.
Daizende soldaten hebben hun biezen gepakt
en zijn gedeserteerd naar Roemenië en eenige
generaals zijn afgezet omdat ze niet tegen
Rusland wilden ten strijde trekken. De soldaten
aan het Servische front worden daarheen gestuurd
zonder wapens, deze ontvangen ze eerst aan het
front.
