1571.
Zaterdag 24 April 1915.
Een en dertigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
on
T.
DE OORLOG.
Firma J. NI. C. POT, THOLEN.
d.C.I
Publicatie n.
tgev
het Nederlandsche Volk.
Van onze berichtgevers.
de I
IAB1
mell
ANj
end.
IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
vooAprijs per kwartaal f0,65; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.10, franco
»st f1,176. Voor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad.
>»n4.n stukken, enz. werden eiterlljk op DONDERDAGAVOND ingewacht een het
rbureau te Thelen el »6dr DONDERDAGMIDDAG hl onzen medewerker Ie lerseke.
UITGAVE
Telkf. Intbec. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt sleohte
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
)RL(
S, Bi
s bii| MILITIE.
Eerste zitting van den Militieraad.
BURGEMEESTER der Gemeente Tholen brengt
«ze bet navolgende ter openbare kennis,
de eerste zitting van den Militieraad wordt in
llgemeen aitspraak gedaan omtrent
vrgstelling van den dienst wegens eigen vrij-
j9D dienst en wegens broederdienst
aitsloiting van den dien9t.
r zooveel betreft vrijstelling van dienst wegens
ezigheid van in hetzelfde jaar geboren broeders,
de Militieraad eerst uitspraak in zijne tweede
g, welke later zal worden bekend gemaakt,
ingeschrevenen dezer Gemeente voor de lichting
het volgend jaar, die vrijstelling wegens eigen
.^lligen dienst of wegens broederdienst hebben
OUQS vraogd, zollen in de gelegenheid worden gesteld
wenscht die aanvrage loe te lichten of te doen
bten en vervolgens de aitspraak hieromtrent van
Militieraad te ernemen op Woensdag, den
LV1 ^prii te 1 nur namiddags, te Middelburg
-NE! t Stadhuis (ingang Helm).
uitspraak zal voorts door ondergeteekende schrif-
ter kennis worden gebracht van den ingeschre-
die aanvrage om vrijstelling deed.
aandacht wordt nog gevestigd op onderstaande
ingen
;en de uitspraak van den Militieraad omtrent
Hing of uitsluiting kan binnen tien dagen, te
van den dag, waarop die aitspraak is ge-
1, by Gedeputeerde Staten der Provincie bezwaar
ngebracht door den Militiecommissaris en door
den ingeschrevene, wien de uitspraak geldt,
zyn vader, moeder, voogd of curator
elk der overige voor de Gemeente ingeschre-
of door zijn vader, moeder, voogd of carator.
of zy, die bezwaren inbrengt, levert het daartoe
tend verzoekschrift, dat behoorlyk met redenen
eed moet zyn, in ter Secretarie dezer Gemeente,
de inlevering wordt een bewijs van ontvangst
ttikt.
zwaarschriften, niet ingericht of niet ingeleverd
hierboven aangegeven wijze, kannen geen ge-
hebben.
lor zoover omtrent een en ander nadere inlich-
worden gewenscbt, vervoege men zich ter
ente-secretarie op een werkdag, tusschen 9 en
r.
olen, den 21 April 1915.
N BURGEMEESTER der Gemeente Tholen, maakt
gQ tod, dat eene Openbare Vergadering van den
Henteraad is belegd tegen Maandag den 26 April
des namiddags te 2 ure.
Punten van behandeling:
Beëediging raadslid.
Ingekomen stukken.
Aanbieding gemeenteverslag en andere jaarver-
êlagen over 1914.
Vrijstelling art. 3, le lid h. Woning wet.
Toetreding tot de vereeniging van kleine stede-
lyke en plattelandsgemeenten.
Wijziging begrooting voor 1914.
Besluit aangaan geldleening.
Verordening op het beheer van het gasbedryf.
Verordeningen op de levering van gas.
Benoeming leden eener gascommissie.
Benoeming eener schattingscommissie.
Vaststelling kohieren van den hoofdei, omslag
en van de hondenbelasting voor 1915 en staten
restanten oninbare posten van vorige diensten,
olen, den 22 April 1915.
De Burgemeester voornoemd,
J. W. WAGTHO.
7162
't Internationaal Vredescomité, gevestigd
msterdam, meent in het belang van het
dat het beoogt, goed te doen hare meening
obliceeren betreffende de incidenten, die
dezer dagen voordeden.
't comité zou zijn taak te licht opvatten
eer het, terwijl ern9tig gewerkt wordt
bet voorbereiden van maatregelen, welke
en leiden tot beëindiging der oorlogsgrn-
'i verzuimde zich te doen hooren, nu
e gebeurtenissen van den laatsten tijd de
gelukkig kleine oorlogsgezinde partij in
and, aanleiding zoaden kunnen geven tot
'ganda voor haar denkbeelden.
is hier niet de plaats, om de feiten stuk
stak na te gaan en conclusies te trekken,
doel van dit schrijven is, er op te wijzen,
een deel van het overgroot aantal vrede-
'den in den lande, den koers kwijt raakt
tent, dat op de bejegening ons aangedaan,
lotte oorlog zou moeten volgen.—En men
redeneert zoo, of laat zich door de vechtersbazen
verleiden zoo te redeneeren, omdat men bang is,
dat anders ons volksa&nzien, onze eer zouden
lijden.
Niets is minder waar dan dat. Jnist de voor
vallen der laatste maanden, de gruwelijke ge
volgen van de menschenslachting, die niet eens
den naam „oorlog" verdient, geven elke regee-
ring, geven elk volk bet recht, alles te doen
om te voorkomen dat nog andere landen en
volkeren, aau de slachting deelnemen.
Wanneer in het gewone leven twee mannen
van meening verschillen, doordat een hunner
zich door den ander slecht behandeld heeft ge
zien, brengt men het geval voor een eereraad
van enkelen of voor den eereraad der publieke
meening.
Zou het hier anders moeten Wordt eenig
volk verongelijkt, gehinderd, getreiterd zelfs,
laat het dan niet dwaselijk om verlies van eenig
goed, of zelfs van enkele raenschenlevens, véél
erger in de waagschaal 9tellen, nu de moderne
oorlogvoering eiken fliuken strijd heeft onmo
gelijk gemaakt, en laat het geen daad doen,
die, hoe flink ook op zich zelf, zon tengevolge
hebben, dat weer duizenden ongelukkig worden.
De geschiedschrijver zal Nederland niet ver-
oordeelen, omdat regeering en volk zich weten
te stellen hoven het tot nu geldende begrip
van volkeren-eer, het er op los gaan, wanneer
men gehinderd wordt, omdat de wijze van
oorlogvoeren is ontaard in slachten van men-
sclien op een wijze, die strafvervolging zou
eischen, wanneer dieren zoo zouden worden
gedood.
Het i9 de wijze waarop oorlog wordt gevoerd,
die elk mensch moet doen zeggen „dat niet".
Wij lazen in het Handelsblad, (opgemerkt
zij, dat nog niet was opgehelderd van welke
nationaliteit de duikboot was, wier bemanning
de niet te kwalificeeren daad beging de „Kat
wijk" iü den grond te boren
„Het is zeker te betreuren, dat onze innige
„wensch om buiten den oorlog te blijven, die
„uitwerking op onze Duitsche buren heeft gehad.
„En wij zijn overtuigd, dat de Duitsche regee-
„ring toch een niet geheel juisten indruk ont-
„vangen heeft. Zeker, wij weDseben buiten deu
„strijd te blijven, wij zullen veel verdrageD,
„veel lijden en verduren om niet onze zonen
mede in den verschrikkelijken krijg te zenden.
„Maar het offer, dat wij aldus brengen, zou te
„groot kunnen zijnzoo de naburige landen
„de overtuiging kregeD, dat Nederland zich
„haast alles, zich elke vernedering, elke rechts
verkrachting zal laten welgevallen en zij bij
„hunne handelingen ten onzen opzichte ilaar-
„mede rekening hielden, zou de vrede te duur
„gekocht kunnen zijn."
Doch dat behoeft niet. De regeering zal t.h.t.
middelen weten te vinden om den benadeelden
recht te verschaffen, zonder dat zulks verdere
ellende tengevolge heeft.
Ons prestige zal daardoor niet lijden. Integen
deel, de beestmeosch zal nu wel zijo laatste
daden doen, althans voor zeer langeu tijd en
als men ouze houding beoordeelt, zal men het
nonnen een wijs beleid te voorkomen, dat de
geschiedschrijver krijgt te boekstaveu, dat in
het jaar zoo en zooveel wij in den strijd kwamen,
of anderen bij ons kwamen strijden, ons land
werd plat gebrand, het zooveelste gedeelte van
onze bevolking verminkt of vermoord, een ander
zooveelste gedeelte onteerd en wat er nog meer
„geschiedde".
Vertrouwen zij gesteld in onze regeering en
daarbij vooral geen opwinding van een aard, die
wij terecht in andere volken laken.
Namens het Int. Vredescomité,
C. F. J. BRANDS,
Amsterdam.
Zou het 't beste maar niet zijn dat de oorlog
voerende mogendheden het bijltje d'r bij
neergooiden e» de vijandelijkheden staakten of
de bestaande conflicten op andere wijze trachten
op te lossen? Zooals de toestand nu is kan niet
meer gesproken worden van een oorlog. Elke
kleine overwinning, elke kleine verovering van
soms slechts plaatselijke waarde, kost den over
winnaar en den overwonnene stroomen bloeds
en tal van menschenleveus. Een oogenblik wijk;
de vijand, om daarna opnieuw aanval op aanvaj
te ondernemen om het verlorene terug te wiunen.
Zooleest men o.a. in een telegram over den strijd
om heuvel no. 60 bij Yperen, dat twee hevige in-
fanterie-aanvallen van de Duitschers werden
afgeslagen, dat den geheelen nacht de heuvel
werd gebombardeerd, dat later ook nog ver
schillende aanvallen werden gestuit. En zoo gaat
het niet op een punt, neen, zoo gaat het dag
aan dag over de geheele gevechtslinie van het
Westelijk front. Ofschoon er niet veel voortgang
kan geconstateerd worden in het oorlogsbedrijf
is toch een algemeene levendigheid te bespeuren.
Aan het Westelijk front hadden vrij hevige
kanonnades plaats in de streek van Atrecht,
tnsschen de Oise en de Moezel en in het Woud
van Parroy. Ook de gevechten aan het Yserfront
en tusschen de Maas en de Moezel duren voort.
In deze streken behalen de Franvchen plaatselijke
voordeelen nemen hier en daar een loopgraaf
die dan wel weer eens genomen en hernomen
wordt.
De Duitschers winnen terrein in het bosch
La Prêtre en slaan de aanvallen der Franschen
in de Vogeezen met zware verliezen voor den
vijand af evenals die tusschen de Maas en Moezel,
waar volgens de berichten der Franschen dezen
terrein wonnen
En zoo blijft het Westelijk front bijna ouver-
anderd en schiet geen der partijen op. Het voor
de derde maal aangekondigde Fransche offensief
is voor de derde maal op niets uitgedraaid,
terwijl thans weer eeu leveudiger actie van de
Duitschers is te verwachten. Versche troepen
worden naar het front gevoerd en ook Oosten-
rijksche troepen zijn in België aangekomen.
En zoo het aan het Westerfront is, is het
ook aan de Oostelijke fronten. Niets opschieten
en veel vechten
Van de Dardanellen hoort men eveneens geen
nieuws meer.
In het kort kunnen we deu toestand samen
vatten als volgt
Het loopt van alle zijden vast. De doorbraak
hij den IJzer uit
De aanval op de Dardanellen, met kracht
ondernomen, men hoort er niet meer vau.
De doorbraak der Fraiischen tusschen St-
Mihiel en Verdun 't is op niets uitgeloonen.
De doorbraak der Russen door de Karpatben
al eveneens een stillen dood stervend
Overal schijnen macht en tegenmacht elkaar
na een kleine schomuieliug weer in evenwicht
te brengen. Evenwicht o >k in het aantal dooden
die er aan weerszijden vallen, zonder dat eenig
doel volkomen wordt bereikt.
Ondertusschen hebben we in het geval met
de „Katwijk" dat opnieuw ongerustheid verwekte
in de Nederlandsche gemoederen, van de Duitsche
regeeriDg de verklaring gekregen dat 0119 naar eer
en recht genoegdoening zal worden geven.
De Duitsche regeering heeft uit eigen be
weging aan den Nederlandschen gezant verklaard
dat noch bij haar, noch hij de Duitsche marine
bedoeling heeft voorgezeten een Nederlaudsch
schip aau te vallen. Mogelijk dat de „Katwijk"
door een ongelukkig toeval door een Duitsche
ooderzeehoot iu den grond is geboord. Indien
het onderzoek dit uitwijst, zal de Duitsche
regeering aanstonds levendig haar leedwezeu be-
tnigen en volledige schadeloosstelling toezeggen.
Echter is nu ook nog eeu Grieksch schip
getorpedeerd bijna op dezelfde plaats als de
Katwijk en ook onder dezelfde omstandigheden.
Italië's houding is nog steeds twijfelachting.
Toch schijut eer. meedoen aan den oorlog aan
de zijde der geallieerden vast te staan. Er loopen
dienLangaande allerlei geruchten, die echter ook
nog maar „geruchten" zijn.
ST-ANNALAND. Onder presedium van den
beer J. Polderman werd deze week alhier ge
houden de 12de jaarvergadering der leden van
de alhier gevestigde Boereuleenbank, welke
vergadering door 38 leden werd bijgewoond.
Uit het verslag bleek dat het ledental op I
Januari jl. bedroeg 70 en dat de totale omzet
der bank over 1914 was geweest f 90886,965.
Aan spaargeldeu was ontvaDgen f28091,41 en
terugbetaald f 16575,83. Aan voorschotten werdeu
verstrekt f 11775, terwijl hierop was terugont
vangen f4975. In loopende rekening was
uitgegeven f 60562,20 en terug ontvangen
f 56845,525. Het aantal spaarbankboekjes be
draagt 60.
Volgens de balans bedroeg het actief f 2327 6,635,
het passief f 23206,21 en het winstcijfer
alzoo f70,425. Telt men hierbij het verlies over
1913 h f 101,42, dan is dit jaar een winst
gemaakt van f 171,845.
Herkozen werd tot lid van het Bestuur de
heer N. Bruijnzeeltot lid van den Raad van
toezicht de heer J. Zandee, en tot plaatsver
vangende bestuursleden de heeren A. Bierens
en J. Zandee.
Het salaris van den kassier bleef bepaald op
f 80de rente van ingebracht spaargeld op 3 °/Q
en van voorschotten op 4J/2
Jl. Dinsdag werd door het Bestuur der
Waterkeering vac den Cal. Suzannapolder alhier
aanbesteed de gewone en buitengewone werken
aan dien polder uit te voeren in den dienst
1915/16.
Ingeschreven werd door L. Wesdorp te Sla-
venisse f 12.300. W. L Klos te Scherpenisse
f 12.265. P. Berrevoets te Kerkwerve f 12.200.
Joh. Elenbaas te St-Annaland f 12.198. L. van
de Velde te Bruinisse f 12 025. Joh. J. Geluk
te St-Philipslar.d f 12.010. D. vau Popering te
Sirjansland f 11.996. Jan van Vossen te St-Anna
land f 11.989. C. Moerland Jz. te St-Annaland
f 11.969.
Gegund aan laatstgenoemde.
De Begrooting bedroeg f 12.316.05.
Tot lid van het Zeeuwsche Genootschap
van Wetenschappen is verleden werk, o. a. be
noemd Mr. J. J. Polderman, Advocaat en Pro
cureur te Middelburg.
IERSEKE. Geslaagd te Middelburg voor
onderwijzer de heer W. J. A. Eckhard te lerseke
Mejuffr. J. S. Bakker van Iersche heeft
aan het gesticht Vrederust met gunstig gevolg
exameu gedaan als verpleegsters met het zilveren
insigne en is terstond als verpleegster in dat ge
sticht werkzaamgesteld.
Zaterdagavond werd hier een openbare
vergadering gehouden om het oprichten eener
nieuwe kolenvereeniging le besprekeo. Vorige
vereenigingen hier zijn te niet gegaan door het
leveren op crediet. De vergaderiog was het over
eens dat met dit stelsel moet gebroken worden
wil men duurzaam slagen. In beginsel werd tot
de oprichting besloten en er werd een commissie
van zes personen benoemd om een ontwerp
huishoudelijk reglement samen te stellen.
Er waren ruim 30 belangstellenden opgekomen.
De herijk van mateu en gewichten zal
hier plaats hebben op 3, 4, 5 en 6 Mei in
school 2.
SCHERPENISSE. Woensdagavond werd in
Bergen op Zoom een Damwedstrijd gehouden
tusschen de clubs „Dam en Mat" te Scherpe
nisse en „Ons Geuoegen" te Bergen op Zoom.
Er werden 7 partijen gespeeld.
Uitslag was dat Scherpenisse won met 86.
De finale uitslag volgt hieronder:
„Dam en Mat". „Ons Genoegen".
1. C. Rijstenbil 02 W. Strijbos.
2. N. v. d. Maas 20 G. Boogaard.
3. A. van As 11 F. Dietvorst.
4. A. Coolaard 11 R. Süter.
5. Dr. A. C. Polderman 02 J. Schuurbieri».
6. Z. van de Velde 20 J. Vermaat.
7. D. v. d. Maas 2 0 S. Steenbak.
Totaal 86
De return-wedstrijd vindt plaats 29 JuDi te
Scherpenisse.
OU D-VOSSEMEER. Door den landbouwer
Notenboom werd dezer dagen een witte mol
gevangen, een zeldzaamheid van albinisme in
onze omgeving, die wel vermelding verdient.
- Bij Gebroeders van Vossen werd in het
begin dezer week een kalf geboren zoo zonder
ling van vorm als maar zelden is voorgekomen
jammer dat het dier niet levend ter wereld kon
komen en voor de eigeuaars nog meer jammer
dat het moederdier afgemaakt moest worden.
Het kalf had een paardekop en paardepooteu,
terwijl de ruggestreng feitelijk langs de buikzijde
liephet diertje miste ook de staart, benevens
nog andere lichaamsdeelen.
Uit de hulpkerk zijn deze week de meu
belen, welke nog in de gerestaureerde kerk
kunnen gebruikt worden, overgebracht, waardoor
Zondag a.s. geen godsdienstoefening kan ge
houden worden. Het kerkorgel is nog niet aan
gekomen zoodra dit geplaatst is en bespeeld
kan worden, zal het gerestaureerde kerkgebouw
ingewijd worden.