Mam ra ssslirM, Intimi, ui
1539.
Zaterdag 26 September 1914.
Een en dertigste jaargang.
DE OORLOG.
lolly en de Vrek.
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt voorloopig eiken Woensdag en Zaterdag,
per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
f 1,10. Yoor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad,
inden slakker, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
lreau te T h O I e n ol vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseko.
UITGAVE
Teler. Jnterc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4. regels 4C centsiedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
gen zagen we in een onzer dagbladen
Jcening waarop de dood stond afgebeeld,
|talte gehuld in een grauwen mantel,
peter omhoog heffend gevuld met bloed,
akelig grijnzendeu trek om de mond-
van het doodshoofd-gezicht, ze
Beschaving Grillig was deze prent
met enkele lijnen was een on
Jéweeg gebracht. Het bloed stroomde langs
Inde mondholte en besmeurde het kleed.
Ibeschaving Beschaving, is het niet met
ironie dat we dit woord in den tegeu-
i tijd nog uitspreken Beschaving, waar
Bestaat de beschaving nog werkelijk
ze, indien ze dan nog bestaat,)haar zegen-
invloed nog geldeD op het menschdom
den haast gaan gelooven van niet, want
Ichts wat voor barbaarschheden er thans
bedreven, z.g. in naam van de bescha-
naam van het christendom, in naam
och, in naam van al wat mooi en edel,
schaafd moet heetenl Onderwijl strekken
jdenden hunne handen ten hemel en
God om de overwinning en de
in hun rechtvaardige zaak
iland heet te strijden voor de gewaar-
rechten van kleine natiën, Frankrijk trekt
1Drflpr de verdediging van zijn landsrechten
het Uuitsche militairisme, dat steeds
ireigeoder afmetingen ging aannemeD.
strijdt, tegen de verdrukking van het
kleinere Servië, dat Oostenrijk de toch-
wil toedienen voor al het gestook tegen
ik. Duitschland trok op omdat het be-
werd door Rusland en trok te velde
et Tzarisme en inplaats van bet Tzarisme
bestrijden viel het met zijn legers in
om Frankrijk aan te vallen Gegronde
3 en logische gevolgen. Servië had de
van Oostenrijk voor zooveel mogelijk
|lligd, dit erkenden zelfs Oostenrijksche
Iit8che staatslieden, maar toch kon de be-
g niet- achterwege blijven. Engeland's
Ruslands Tzaar, Duitschlands Keizer,
ijks regeering en President, de gezanten
deze mogendheden aan de verschillende
'aren allen zeer vredelievend en wisselden
telegrammen 7an vriendschappelijken aard
vredelievende strekking, maar maakten
ijl hunne legers klaar voor den oorlog,
het vredelievende internationalisme, de
al-democraten trekken onder de leuze voor
aderland en tegen het Tzarendom, in
land te velde en sueuvelen in dien strijd
het Tzarendom op de Fransche slacht-
misschien gedood door het lood van hun
internationale Franschebroeders, die ze
voor kort nog hoog vereerden en ter eere
wie nog onlaDgs een hunner in den
tahen Rijksdag de kreet aanhief: „Vive la
En andersom al precies zoo En de
[rschheden die door elk der strijdende
bedreven worden komen zeker door den
de veel geroemde en verheerlijkte
jvmg.
menschenslachting op groote schaal in
per beschaving; het plunderen van dorpen,
al maar meteen naar den winkel gaan
n stuk vleesch koopen voor soep. Ik zal
veel nemen, maar over twee dagen weer.
Marianne toonen, dat er geen enkele
voor haar is om weg te gaan. O als ik
®lke krul op mijn oude ragebol van eeu
een dollar kon krijgen Wat zouden
yaal kunnen leven!",
liep op een drafje naar den winkel waar
i werd verkocht, en waar men tevens onder
ook kant of grotten en lint kon koopen,
goedhartige winkeljongen bediende haar
ijgevig, naar ze dacht,
ijl ze wegging zag ze een ^tuk blauw
!uist de kleur die Miss Bradley het meest
'derde. Ze kocht er zooveel van als voor
*ik kon dienen, en bevond dat het even-
De
duurt
het in brand steken vau huizen, het vermoorden
van onschuldige vrouwen, het verwoesten van
kunstschatten, het aanwakkeren van rassenhaat,
allemaal in Daam van de beschaving en onder
voorwendsel van goed recht.
groote veldslag aan het Westelijk front
nog steeds voort en nog is het niet te
zeggen wie van beide partijen de zege zal be
halen. Nn eens hier en dan weer daar behaalt
de Duitscher eens een kleine overwinuing en
op andere plaatsen de verbonden legers, maar
van een terugwijken, of liever de vlucht van
een der krijgsmachten over het geheele front
valt nog niets te constateeren. De partijen staan
te sterk tegenover elkaar en slaan de aanvallen
vau hun tegenstanders elk op hun "beurt af.
't Is, wat de heele veldtocht tot heden was, een
nuttelooze verspilling van menschenlevens. Het
terrein door de Franschen in het begin al strij
dende ontruimd en door de Duitsche legers
bezet, is later weer met hevige gevechten door
de geallieerden heroverd en de partijen staan
bijna precies zoo als in de laatste dagen van
Augustus. Noch Frankrijk, noch Duitschland
heett iets gewonnen. Alleen is van beide zijden
een groot verlies van menschenlevens te betreuren.
Duizenden en nog eens duizenden vonden hun
dood op de groote slagvelden van Europa en
zonder eenig resultaat. Nutteloos opgeofferd
Allen stierven ze voor hun vaderland en de
opoffering van hun leven heeft het vaderland
geen winst gebracht. Het vaderland kan zijn
helden betreuren zonder te kunnen wijzen op
het resultaat van hun opoffering.
Het communiqué van de Fransche regeering
van Maandag en Dinsdag meldde dat de toestand
ongewijzigd was. Er waren door de Franschen
belangrijke voordeelen behaald in de streek
tusschen Reims en het Argonner woud. Een
communiqué van Woensdag meldt dat de Fransche
linkervleugel op den rechteroever van de Aisne
weer is vooruitgerukt. In de streek van Lassingny
vonden hevige gevechten plaats. Op den linker
vleugel van de Oise en Noordelijk van de Aisne
is de toestand ongewijzigd. In het Wouvre-
gebied ten Noorden en ten Oosten van Verdun
ondernamen de Duilschers hevige aanvallen die
echter alle werden afgeslagen. In aansluiting
hiermede werd later nog medegedeeld dat de
Duitschers in het Zuiden van het Wouvre-gebied
de lijn Richecourt-Seicheprey-Lirouville bezet
houden, maaar niet verder rukken. Op de
Fransche rechtervleugel hebben de Duitschers
Nomeny en Arracourt outruimd. In het centrum
tusschen Reims en Souain hebben de Duitschers
een aanvallende beweging beproefd, die echter
geheel werd afgeslagen. In Lotharingen zijn de
Duitschers weer voortgerukt en hebben zij op
nieuw de grens overschreden.
De stad Reims die in het centrum ligt van
het gevechtsfront is gebombardeerd door de
Duitschers, die huu geschut richtten op de
Kathedraal en deze vernielden, zooals we reeds
Dinsdag hebben gemeld. De Duitsche bladen
zeggen dat zij het betreuren dat ze door de
Franschen genoodzaakt werden hun geschut op
de Kathedraal te richten. De Fransche artillerie
Is het vleesch. Maar toch stapte
dat feit, met een licht hart huis-
veel kostte
ze, ondanks
waarts.
Toen ze in het gezicht van de deur kwam
begon haar hart opeens te kloppen, en kreeg
ze hetzelfde vreemde gevoel als toen haar moeder
haar vertelde dat Mariaune haar zuster niet was.
Want, daar stond juist een sierlijk rijtuig
voor de deur. De koetsier zat onverbeterlijk
recht op den bok, en scheen boos voor zich uit
te zien een kleine hond, die naast hem zat,
blafte verwoed.
De vrek, met een oude flanellen slaapmuts
op, keek uit zijn raam naar de groep, en Dolly
dacht, als de koetsier wist, dat zij dien zelfden
morgen den vrek voor haar roeping had gekozen,
hij nog veel boozer zou kijken.
Dolly had dit rijtuig nooit te voren gezien,
maar zij twijfelde geen oogenblik of het behoorde
aan oom Johan. Zij was met het soepvleesch in
de eene en het lint in de andere hand komen
aanstappen, vol vrees de beide zaken met elkaar
in aauraking te brengenmaar nu drukte zij
haar beide handen, vleesch en lint vergetende,
tegen haar arm gewond hartje.
Zij staarde naar het mooie rijtuig, de netge-
had haar geschut onder de beschjPPJjig van de
Kathedraal opgesteld. De Kathedraal was ge
deeltelijk ingericht als hospitaal en voerde de
witte vlag. De Duitschers wijteu de vernieling
van dit trotsche kerkgebouw aan de Franschen
zelf. In de geheele pers van alle landen gaan
kreten van verontwaardiging op. Ook sommige
Hollandsche dagbladen bevatten artikels van
hoogstaaude kunstenaars die met kracht protes
teeren tegen het vandalisme der Duitschers.
Een architect te New-York oppert het denk
beeld een georganiseerd protest op te stellen,
ondeiteekend door alle knnstliefhebbers over de
geheele wereld, waarin het aan krankzinnigheid
grenzende vandalisme der Duitschers veroor
deeld wordt.
In Italiaansche kunstenaarskringen zijn adressen
geteekend en aan den Duitschen ambassadeur
ter hand gesteld.
V^lgeDs de Fransche berichten hebben de
Duitschers ook in Fransche dorpen op hun
terugtocht beestachtig huisgehouden en groote
verwoestingen aangericht.
In de posities in het centrum van het ge
vechtsfront ten noorden van Reims, meldt eeu
Engelsch bericht, houden de Duitschers hard
nekkig stand. Het schijnt dat hun leger daar
de ipits vormt van een zwenkende beweging,
waarvoor het bevel werd gegeven voor den
rechtervleugel, die geleidelijk van de Oise-linie
terugtrekt om nieuwe verdedigiügsposities in
te nemen. Als de posities van de geallieerden
ma» sterk genoeg zijn om aan de Oise het
offensief te hernemen, zullen de Duitschers wel
dra verplicht zijn deze posities prijs te geven.
De militaire autoriteiten in Fraukrijk ziju van
gevoelen dat de Duitschers thans niet meer iu
staat zijn het offensief in Frankrijk op grooten
schaal te hernemen. Het gedrag der manschappen
der vereenigde legers wordt bewonderenswaardig
geDoemd.
Van Duitsche zijde komen bij de perbureaux
thans in 't geheel geen berichten vau bet oor
logsterrein in het Westen.
Uit Maastricht werd medegedeeld dat de
laatste dagen met de treinen naar Duitschland
oageveer 60.000 gewonden van de Fransche
oorlogsvelden zijn vervoerd.
Iu België komen hier en daar nog als eens
kleioe gevechten en schermutselingen voor, die
echter niet van groot belang zijn.
Ten zuiden van Antwerpen hebben schermutse
lingen plaats gehad tusschen 2000 Duitschers
eD kleine Belgische troepeuafdeelingen.
De Dnitschers werden volgens de Antwerpsche
berichten totaal verslagen. Aan Belgische zijde
waren niet veel dooden en gewonden.
De Oostenrijk-Duitsche legers iu Galicië zijn
na de nederlaag omsingeld iu het gebied be
grensd door de San tot Przemysl en de Wislok,
een zijrivier van de San.
De bevolking uit Krakau gaat de stad reeds
ontruimen.
Uit Weenen bericht men dat de berichten door
de Triple Entente iu het buitenland verspreid,
aan het belachelijke grenzen. De Engelscheu
willen weten dat het Oostenrijksche leger in
Galicië Dog slechts 60 80.000 man bedraagt,
schoren paarden met het kostbare tuig, den
statigen koetsier en den kleinen waanzinnigen
hond, die zich in stukken dreigde te blaffen uit
verontwaardiging van bij zulk een ellendig
huisje te moeten stilhouden.
„En zoo gaat MarianGe dan in dit rijtuig
weg", dacht ze„zij zal de soep nooit proeven,
of het lint dragen," en Dolly had gemeend, dat
het haar zou gelukkig zou maken
Zij stapte binnea door de achterdeur en wierp
vleesch en lint op de tafel De kamerdeur stond
op een kier en zij kon de zachte atem van baar
oom hooren.
„We gaan niet weg véor je geheel gereed
bent. Het is niet maar voor een maand of zoo
als je gaat, is het om te blijven".
„Maar het is even gemakkelijk om nu te
gaau als wanneer ook", zeide tante Marie. „Als
je eens over de droefheid van je moeder te
verlaten heen bent, Marianne, zul je er verbaasd
over staan, dat je hier ooit tevreden hebt kunnen
leven".
„Ik ben hier altijd erg gelukkig geweest",
zeide Marianne inet een toonlooze stem.
„Ja, maar je bent geen kind meer, antwoordde
tante ongeduldig. „Je bent zeventien jaar en
terwijl men zich te Parijs geruststelt met het
bericht dat de Oostenrijksche verliezen honderd
duizenden manschappen zouden bedragen en dat
de z.g. ter hulp gesnelde corpsen van het
Duitsche leger den terugtocht hadden moeten
aanvaarden. Men meest, heet het in dit Weensche
bericht dat onze vestingeu geen rol meer zullen
spelen. Wanneer men zijn tegenstander op een
dergelijke wijze onderschat, kunnen verrassingen
niet uitblijven.
Men ziet dat de Oostenrijkers hier de over
winuing der Russen wat willen bedekken door
wat te bluffen op hun sterke vestingen. Eigenlijke
tegenspraak van de Engelsck-Russische berichten
houdt het bericht niet in en van de sterkte van
het Oostenrijksche leger dat dan niet verstrooid
en waarvan niet honderdduizenden verloren
zouden zijn gegaan, wordt zelfs niet met een
enkel woord gerept. De groote overwinning der
Russen kunnen we dus als een vaststaand feit
aannemen.
De gevechten aan de Duitsch-Russische grens
schijnen gestaakt te zijn, daar hiervan ook in
't geheel geen berichten ons bereiken.
Ter zee had Dinsdag een belangrijk treffen
plaats. Eenige Duitsche torpedobooten, van
Engelsche zijde wordt bericht 4, terwijl de
Duitsche berichten melden dat het alleen de U
9 was, boorden drie Engelsche kruisers iu deu
grond.
Reeds Dinsdagavond ontvingen we onze tele
grammen hierover. Een Hollandsch stoomschip
De Flora, rapporteerde bij zijn aankomst te
IJ muiden dat het 287 man in zee had opgepikt
van de bemanning van de Engelsche Kruisers
Hugue, Aboukir en Cressy, die allen in de
hospitalen en de Roode Kruisgebouweu werden
ondergebracht. In het geheel moeten van de
bemanning gezamelijk bijna 700 koppen zijn
gered. De aanval had 's morgens om 6 uur
plaats. Eerst werd de Aboukir getorpedieerd.
Het schip zonk binnen 5 minuten. De beide
andere kruisers poogden assistentie te verleeuen,
maar na drie miuuten werd de Hogue ook tot
zinken gebracht. Eerst 2 uur later had de aan
val plaats op de laatste kruisei. De onderzeeer
ontsnapte aan den aanval van Engelsche zijde
en had het geluk reeds Woensdag weer iu een
Duitsche haven terug te keeren. Het grootste
gedeelte der geredde opvareuden lag nog te
kooi toen de aanval geschiedde, zoodat ze allen
ongekleed waren.
Ook zijn nog geredden onder gebracht te
Hoek van Holland, door de Titan van de Kon.
Ned. Stoomb. Mij. De Kapitein van de Titan
vertelde dat hij Dinsdagmorgen omstreeks 7 uur
op 30 mijl van de Hollandsche kust eeu Engelschen
Kruiser zag zinken. Hij stoomde er onmiddelijk
op af en zag toen ook de twee andere kruiser»
naar deu grond gaan. Ter plaatse aangekomen
dreven daar te midden van veel wrakhout een
menigte drenkelingen. Er werden er 114 opge
pikt, waarvan de meeste door Engelsche torpe
dobooten werden overgenomen. Ouder de in Hoek
van Holland aangekomen geredden is een jongen
van 17 jaar. Toen de Aboukir zonk, zwom hij
naar den tweeden kruiser die hem oppikte.
Daar sprong hij weer over boord om zich naar den
een knap meisje".
„Kom, kom", zeide oom Johan, „we achten
haar daarom geen greintje beter".
„Jawel, we geven daar wèl om", hernam
tante. „Heb ik nicht Charlotte uiet laten gaan,
omdat ze leelijk is, en dat geen geld of moeite
ooit iets goeds van haar zouden kunnen maken?"
„Ik zou Charlotte graag gehouden hebben",
zeide oom Johan, „maar ze kon niet van haar
moeder weg. Is ze niet drie maanden bij ons
geweest en zeide ze niet liever barrevoets te
willen loopen dan haar huis te verlaten Ik
wil niets kwaads hooren van Charlotte Bradley.
„Enfin, ik hou' niet van haar", zei tante
Marie. „Lk wil een meisje hebben waar het
geld niet aan vermorst is. lk wil Marianne
hebben".
„Ik weet dat ik gaan moet", zeide Marianne,
„tnaar het is zoo plotseling voor Dolly; ik heb
er haar geen woord van verteld dat ik vaüdaag
wilde weggaan. Ge ziet, oom Johan, hoe het
is. Ik dacht uiet zoo spoedig te gaan".
„Het is net alsof je van je eigen moeder
merkte tante Marie aan.
(iWordt vervolg
