rafflal, mijl aai ii ttlaip rai oesterteelt, tuttin, au.
1536.
Woensdag 16 September 1914.
Een en dertigste jaargang.
tl en
DE OORLOG.
Firma I. NI. C. POT, THOLEN.
lie zich met ingang van i October
blad abonneeren, ontvangen de
in datum verschijnende nummers
of bij toezending van het volle
imentsgeld tot I Januari a.s. a
een practisch etui voor zilver
ier waarde van f 0.35.
Publicatie n.
01
ai
ir
611
er
pnm<
in
RSEKSCHE
ITHOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt voorloopig eiken Woensdag en Zaterdag,
j per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad fl.026, franco
J f 1,10. Voor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad,
liden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
Teau te T hol en o( vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGAVE i
Telet. Inteec. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt ateohtl
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
MILITIE.
srzoek betreffende voorgeoefendheid.
iurgemeester der gemeente Tholen, maakt
dat op Dinsdag den 10 November a.s.
angèu en zoo noodig de twee volgende
orden voortgezet, het onderzoek tot het
m van het bewijs betreffende het voldoen
eischen der voorgeoefendheid, bedoeld
70 der Militiewet.
:1de eischen zijn vastgesteld bij Konin-
isluit 17 Juni 1912 (Staatsblad no. 3 88).
vordt gehouden in de volgende garni-
aisen
irlam, Den - /Helder, V-Gravenhage,
r.ii, Bréda, Ve'ftfo, Arnhem, Kampen,
•den, 'Assen en Utrecht,
het onderzoek kannen deelnemen de in-
Myenen, die bestemd zijn om voor de
j^ig van het volgend jaar bij de militie te
ingelijfd.
ngeschrevenen, die aan het onderzoek
ddeel te nemen, moeten zich vóór 10
er a.s. aanmelden bij den Burgemeester
leente, voor welke zij zijn ingeschreven.
ten bij de aanmelding opgeven, in welke
te zij aan het onderzoek wenschen deel
die niet verblijf houden in de gemeente,
aan het onderzoek wenschen deel le
moeten bovendien te kennen geven, of
irende het onderzoek voor Rijksrekening
en voeding wenschen te genieten,
i, den 11 September 1914».
De Burgemeester voornoemd,
M. G. VAN STAPELE.
rugtocht der Duitschers in Frankrijk",
io titel van een hoofdstuk in de
lenis van den Europeeschen wereld-
kunnen zijn. Want immers hiermede is
d weder een nieuw stadium ingetreden,
ite als zoo straks de legers der gealli-
iiet weer verliezen wat ze sedert Donderdag
hebben. Uit het verwarde telegram
Donderdagavond ontvingen, bleek reeds
jt bericht van den terugtocht van den
Jirleiigel van 'het Duitsche leger officieel
""t hoofdkwartier werd bevestigd. Natuurlijk
de telegrammen van Fransche zijde die
|t Engelsch-Fransche succes inkwamen en
geheele kolommen vau onze dagbladpers
weer verschrikkelijk overdreven, wat
het succes der verbonden legers niet
t. Van Duitsche zijde kwam niets dan
>id, sober bericht waarin kort werd mede
dat het leger aan hst uiterste liuker-
oest terugtrekken.
moeten ons dus voorloopig maar weer
met de Fransche en Eugelscbe berichten,
teüd voor wat ze zijn en het overwiauings-
er een weinig afkrabbend, hier eo daar,
19 vermoeden dat de Fransche en Engelsche
correspondenten, meelevend in de over-
?sroes van hunne legers; een en ander
p J t te rooskleurig zullen voorstellen.
I li communiqué van de Fransche regeering
'ijdagavond deelt o.a. mee dat de Duitschers
oorden van de Marne in de richting
i-Compiègne werden teruggedreven en veel
materiaal, gewonden en gevangenen achter-
uil,
:nd.
lieten. De Franschen maakten 1200 tot 1500
man krijgsgevangen. In het centrum is de vijand,
zoo meldt dit communiqué, tusschen Sézanne
en Revigny teruggedrongen. Een telegram van
den Parijschen correspondent van het Engelsche
blad Daily News geeft een uitgebreid verhaal
en spreekt van 6000 krijgsgevangenen die de
Engelsche troepen op den vijand maakten. De
verliez' n der Engelschen zijn ernstig, doch niets
in vergelijking met de verliezen der Duitschers,
die behalve ten Noorden van de Marne ook ten
Westen van de Onrq terugtrekken. Een andere
correspondënt van genoemd blad deelde mede
dat de Duitsche troepen voor een groot deel
zijn afgesneden van den aanvoer van fourages
en ammunitie, het vernietigen van een groote
aramunitie-colonne der Duitschers, door een af-
deeling Fransche cavalerie van generaal Pau,
wordt door dezen corespondent van meer gewicht
geacht dan de gevangenneming van verscheidene
legercorpsen. De Duitschers zullen daardoor in
den grootsten nood komenin de vlakte van
de Aisne, waar spoedig de beslissende slag zal
moeten plaats vinden, zullen de Duitschers heel
gauw aau hun laatste patroon toe zijn. Op ver
schillende punten hadden verwoede gevechten
plaats. De lichte Fransche artillerie werkte
jt veel uit, maar de verwoestingen veroor-
i!;- door het zware Engelsche veldgeschuj^
wa;i:;D' -schrikkelijk. De Duitsche stellingen
werden totaal aan splinters geschoten en op het
slagveld lagen de overblijfselen van de gesneu
velden overal verspreid.
Dit was het begin van den terugtocht van
den Duitschen linkervleugel.
Het Fransche consulaat te Amsterdam zond
Zaterdagavond aan de dagbladen een uitge
breid comuniqué, waarin werd medegedeeld, dat
de troepenbewegingen der geallieerden geen
twijfel meer omtrent den nederlaag der Duitsche
legers lieten.
De vijf Duitsche legerafdeelingen werden alle
teruggeslagen. Het eerste Duitsche leger onderVon
Kluck werd voor het grootste deel teruggeworpen
tusschen Soissons en Villes Cotterets, waardoor
de geallieerden 75 K.M. terrein wonnen. Het
tweede leger onder Von Bülow werd geheel terug
geworpen in Noordelijke richting en het derde
leger onder Von Hausen, dat het Duitsche ceu-
trum vormt, moest na een verbitterdenstrijd.de
streek tusschen Sézanne en Vitre-le-Frar>9ois
ontruimen. In het woud van Argonne werd het
vierde leger onder den Hertog Von Wiirtenberg
teruggedrongen tot ten noorden vanTroisFoatains
terwijl het vijfde leger onder bevel van den
Duitschen Kroonprins, dat een zeer ernstigen
aanval deed op den rechtervleugel van het
Fransch-Engelsche leger, eveneens tot den
terugtocht werd gedwongen.
De Duitsche troepen trokken de Ourq over,
waar ze zeer snel werden achtervolgd en de
Franschen maakten de artillerie van een geheel
Duitsch corps buit.
De Duitsche troepen, die vermoeiende marschen
achter den rug hebben, schijnen uitgeput te
zijn, en krijgsgevangen genomen soldaten vallen
gretig op het bun verstrekte voedsel aan, daar
ze reeds in verscheidene dagen op klein rantsoen
waren gezet of niet gegeten hadden.
Zaterdag werd Soissons opnieuw door Fransche
troepen bezet evenals Lunéville. De terugwijkende
Duitsche troepen worden door het Fransche
leger hardnekkig achtervolgd, niettegeostaandeo
de Franschen vermoeid zijn van den langdurigen
strijd der laatste 5 dagen. De terugtocht der
Duitschers geschiedt zoo snel dat in de hoofd
kwartieren heele pakketten brieven, kaarten
en schrifturen werdeD achtergelaten. Ook hebben
de Duitschers overal batterijen, houwitsers en
vele caissons laten slaan.
Den 6en September vaardigde de opper
bevelhebber van het Fransche leger de volgende
dagorder uit
„Op het oogenblik dat de veldslag begint,
waarvan het lot van het land afhangt, moet ik
er allen aan herinneren, dat de tijd van achter-
omzien voorbij is. Alle pogingen moeten ten
doel hebben den vijand aan te vallen en terug
te werpen. Een troep, die niet meer kan oprukken
moet koste wat het wil, standhouden op het
veroverde terrein en zich eerder op haar plaats
laten dooden dan terug trekken. In de huidige
omstandigheden kan geen zwakheid worden
geduld."
Bij den intocht der Franschen in Vilry-le-
Frangois, waar de generale staf van het 8ste
Duitsche legercorps was gevestigd, werd de
volgende dagorder gevonden „Het doel van
onze lange moeilijke marschen is bereikt. De
voornaamste Fransche strijdkrachten hebben den
strijd moeten aanvaarden, na zich aauhoudeud
te hebben teruggetrokken. De groote beslissing
is thans ophanden. Morgen (Dinsdag 8 Septem
ber) zal dus de geheele Duitsche strijdmacht,
waaronder ons legercorps, over de geheele linie
van Parijs tot Verdun slag leveren. Voor de
eer en den voosgaöed het van het Duitsche rijk
verwacht ik yaif èlken officier en soldaat dat hij
in weerwil van de hevige en heldhaftige ge
vechten van de laatste dagen geheel ziju plicht
zal doen en tol zijn laatsten ademtocht. Alles
hangt af van den dag van morgen."
Uit deze beide dagorders blijkt ten volle dat
en de Duitschers en de Franschen «eer veel ge
wicht hechtten aan den uitslag vau den slag
aan de Marne.
tegenslag van de Duitschers kan, niet
alleeiit door het verlies aan manschappen en
kannonnen, maar ook door de verdrijving van het
reeds bezette terrein, zeer belangrijk worden
genoemd.
Een Duitsche tegenspraak over hel succes
van de legers der geallieerden is het volgende
van het Wolffs-bureau ontvangen (officiëele)
telegram.
De Generale staf deelt mede, op het Weste
lijk oorlogstooueel hebben de operaties, waar
omtrent nog geen bizonderheden gepubliceerd
kunnen worden, tot een nieuwen slag geleid,
die gunstig voor ons staat.
De berichten, die door den vijand met alle
middelen worden verspreid en voor ons ongunstig
luiden, z ij n onwaar.
Vrijdag konden we reeds vermelden dat
de Belgische troepeu ook weer in actie waren
gekomen en Deodermonde weder hadden'bezet
en de Duitsche troepen hadden verdreven uit
Aerschot en Diest. De fortuin schijnt de Belgen
tot nog toe gunstig te blijven. De Belgische
troepeu kwamen tot tweemaal toe in Leuven
waar ernstige straatgevechten werden geleverd
Een telegram uit Ostende deelde mede dat het
Duitsche leger tusschen Leuven en Brnssel in
tweeën is gesueden door de Belgische troepen,
die Cortenberg hebben bezet. Het nieuwe ge
schut van zwaar kaliber neemt krachtig aan den
strijd deel. De Belgische legatie iu den Haag
deelde mede, dat de Belgeu Mecheleu en Aer
schot weder hebben hernomeD.
De gemeenschap tusscheu Antwerpen en Gent
is weder hersteld. Honderden arbeiders werken
aan de herstelling van den spoorweg van Den-
dermoude. Koning Albert is voortdurend aan
het front der troepen.
Zooals men weet is Dr. Cuypers dezer dagen
met zijn kleinzoon en den heer Cloquet, naar
Leuven vertrokken, om daar de aangerichtte
schade eens op te nemen, die aan verschilleude
oude gebouwen is aangericht. De kleinzoon van
den heer C. deelt nu verschillende belangwek
kende dingen mede omtrent den stand van
zaken in en om Leuven en Noord-België. Reeds
Woensdag 9 September hadden den geheelen
dag voorgevechten plaats tusschen de Antwerpsche
soldaten en de Duitschers, die Donderdags
werden voortgezet. Donderdagmorgen vroeg trok
reeds een heele rij Duitsche gewonden langs het
kanaal MecheleuLeuven, strompelend, hangend
op hun makkers of door dezen in hondenkarren
vervoerd, naar de hospitalen te Leuven. Er
liepen er die maar steeds naar hunne handen
staarden, waarvan alle vingers waren stukge
schoten en het bloed naar beneden droop. An
deren met hoofdwondeD, het bloed loopend van
onder hun schako, over het gelaat. Er liepen
er zelfs nog met de jas vol gateD, winkelhaken
en bloedspatten, veroorzaakt door kogels in den
rog. Op de hondenkarren lagen de gewonden
twee dik, twee hoog, sommigen met wezenloose
gezichten. Ook bevinden zich in het Duitsche
leger veel ziekeu, waarvan men zich echter niets
aantrekt. Nooit, schrijft de heer C. zal ik
het gezicht vergeten van een soldaat wiens ge-
laatkleur gelijk was aan die van de grijs groene
jas met de vaal blauwe broekkleur, met krin
gen onder de oogen, waarboven de kleine bruine
oogen, wezenloos scheel kijkend naar een punt
recht voor zich uit, ijlend, niet wetend wat hij
voortdurend zegt. Hij loopt alleen, de andereo
achterna. Eu misschien kan hij alleen nog loo-
pen, omdat hij al zooveel weken geloopen heeft
en niet anders meer weet of men leeft om te
loopen
Vrijdagmorgen vervolgt de heer C. verder
«ijn mededeeliugen, zijn den geheelen morgen
in Leuven troepen aangevoerd uit het Westen;
voornamelijk mitraileuse-afdeelingeu en infanterie.
Menigeen der manschappen viel bij de haltes
der karavaan langs den weg in slaap. De uit
rusting der troepen, was, vooral vau de paarden
veel beter, maar alle manschappen zagen er
vermoeid uitOuder de Duitsche sol
daten, meest Landweermannen, heerscht een
gedrukte stemmiug.
Slechts 40,000 man waren in België urn dm
Antwerpscheu aanval tegen te gaan b
in de Autwerpsche berichten. Het biet
dat men zich hierin leelijk had ve?gist. la
allerijl werden groote legercorpsen, die op weg
wareo naar Frankrijk, teruggeroepen en met
behulp vau deze gelukte het de Duitschers den
aanval der Belgen te weerrtaau eu dezen weer
terug te dringen. De Belgische troepen hebben
zich dan ook weder teruggetrokken onder de
verdedigingslijn der forten. De stellingen der
Duitschers waren, zoo werd uit Autwerpen ge
meld, zeer sterk, de vijand had zich sterke
verschansingen opgeworpen en kon bovendien
profijt trekken van de Datourlijke gesteldheid
van het terrein. De Duitschers werden gedwongen
al de iu Belgie aanwezige strijdkrachten bijeen
te brengen. Zoo werd het derde legercorps, dat
reeds op weg tusschen Ninore en Nederbrakel
was, in allerijl naar Brussel teruggeroepen en het
negende, dat zich reeds bij Oudenaarde bevond,
werd eveneens teruggeroepen. Ook de afdeelingen
Landweer en Landstorm die de streken om
Brussel bezetten, moesten aan den strijd deel
nemen, evenals de mariue-bezetting van Brussel.
Het Belgische leger blijft den Duitscber
een voortdurende bedreiging co zal.-bem nood
zaken de legercorpsen, die anders dejs Frankrijk
zijnde troepen ter hulp zouden snellen, iu België
te houdeD, wat voor de Frausch-Eogelsche legers
een onschatbaar voordeel is. Aan de Belgische
zijde waren veel verliezen, terwijl het aantal
dooden en gewondeu aan Duitsche zijde ook
niet onbelangrijk moet zijn.
Ondertusschen vergaat het den Russischen
bondgenoot der verbonden mogendheden niet
zco goed in Oost-Pruisen. De Kwartiermeester
van het Duitsche hoofdkwartier meldde aau
Berlijndat het leger van Maarschalk Von
Hindeuburg het Russische leger in Oost-Pruisen,
Da hevige gevechten vau verscheidene dageu
volkomen verslagen heeft en dat de terugtocht
der Busseu iu een vlucht ontaarde, waarbij veel
geschut werd achtergelaten, terwijl den Duitschers
10,000 oDgewonde krijgsgevangenen in handen
vielen. Ook machinegeweren en vliegtuigen
werden buitgemaakt.
De Russen werden tot over de grenzen terug
gedreven. De Duitsche Veld-Maarschalk Majoor-
Generaal Von Hindenburg bevond zich aan
vankelijk op het Westelijk oorlogsterrein, toen
hij plotseling beuoemd werd als opperbevelhebber
van het Oostelijke leger. Iu een salonwagen
reisde hij in 20 uur van het Westen naar het
Oosten. Onderweg kreeg hij voortdurend tele
grammen over den stand van zaken en maakte
ziju veldtochtsplan gedarende de reis gereed.
Van ieder station, waar van locomotief moest
gewisseld worden, gat hij telegrafisch ziju bevelen
eu toen hij aankwam kon de slag een aanvang
