Van Houten's
RpNA Cacao
Vo. 1991.
Zaterdag 13 December 1913.
Dertigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
MF* Zij, die zich met I Januari
8. op ons blad abonneeren, ontvangen
Ie tot dien datum verschijnende num-
ners GRATIS.
Publicatie n.
813.
1913.
BINNENLAND.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.025, franco
er post f 1,10. Voor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
bureau te T h o I e n ot v66r DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
iek
0.-
IERSEKSCHE
TH00LSCHE COURANT
UITGAVE:
Telrf. Interc. 16.
Met het oog op de Kerstdagen en Nieuwjaar
al ons blad op Woensdagavond 24 en 31
)ecember verschijnen, inplaats van 27 December
n 3 Januari. Heeren Correspondenten gelieven
iervan goede nota te nemen.
Inzending van Predikbeurten voor de beide
Cerstdagen, zoo mogelijk de volgende week.
Aangifte ter
Inschrijving voor de Militie.
De Burgemeester der gemeente Tholen brengt ter
tennis van wie het aangaat, inzonderheid van de in
iet jaar 1895 geboren mannelijke personen, dat bij de
lilitiewet (Staatsblad 1912 No. 21) is bepaald wat bij
iet aangeplakt biljet is omschreven.
De bijzondere aandacht wordt er op gevestigd, dat
de in art. 15 vermelde aangifte ter inschrijving
elegenheid bestaat om op te geven de reden van vrij-
lelling, die de in te schrijven persoon vermoedelijk
al kunnen doen gelden.
Voor het doen van de aangifte ter inschrijving
moet plaats hebben tusschen 1 en 81 Januari
zal meer bepaald gelegenheid worden gegeven
er Gemeentesecretarie op Dinsdag, den 6 Januari
914, des voormiddags van 9 tot 1 uur.
4 Men wordt dringend verzocht, zich zoo mogelijk
"re ip een der aangegeven uren voor het doen der aan-
ifte ter Gemeentesecretarie te vervoegen.
Tholen, den 13 December 1913.
OL
ru De Bargemeester van Tholen zal, op Zaterdag den
Ni» 10 December a.s., des middags te 12 uur, ten Raad-
iuize aldaar
EEN HOOP COMPOST,
oajubliek verkoopen.
De voorwaarden van den verkoop liggen van heden
f ter lezing ter secretarie, iederen werkdag
>oormiddag9 van 912 uur.
Tholen, den 10 December 1913.
De Burgemeester voornoemd,
M. G. VAN STAPELE.
POSTERIJEN EN TELEGRAFIE.
Jubileumzegels.
De Directeur van het Postkantoor maakt he
tend, dat jubileumzegels tot eeo beperkt aantal
(log op het kantoor varkrijgbaar zijn, behalve
de prijzen van 10 en 25 ets.
Uitvoering Invaliditeitswet.
Tholen. De Directenr van het Postkantoor
irengt ter kennis van belanghebbenden, dat het
kantoor alhier en de hulppostkantoren Poortvliet,
r Icherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-An-
Jl2ialand en Ond-Vossemeer, iederen Dinsdag van
1 I les morgens 9 uur opengesteld znllen zijn voor
iet in ontvangst nemen der toegekende renten.
Als vervolg op het medegedeelde in uw veel-
blad van 8 November jl. en ten deele
mier beantwoording der gestelde vragen door H.
ie Rotterdam in het ingezonden stuk van 29 Nor.,
jetreffende den toestand van Tholen voor hon-
idiierd jaar, diene ook het volgende.
Als maire der stad fungeerde destijds de
tis Heer Th. van Slapele.
In een dagorder van den 24 November 1813
oj ipoorde hij de ingezetenen nog aan, zich rustig
houden eD kalm de groote gebeurtenissen
ui|ran die dagen af te wachteo.
Er kwam echter spoedig verandering. Was
op 15 Augustus 1813 de verjaardag van keizer
-Napoleon nog met luister gevierd, tengevolge
?aD zijn nederlagen kwam daarin spoedig ver
andering; reeds op 12 December d. a. v. over-
iD togen de maire, de adjunct-maire eu de leden
Tan den municipalen raad, waaruit de regeering
onder het Fransche regime bestond, dat bij de
gelukkige verandering van omstandigheden, hunne
functiën noodzakelijk moesten komen te ver
vallen zij besloten eene voorloopige regeering
tarnen te stelleD, tot dat daarin door zijn Hoog
heid den Prius van Oranje Nassau, die inmid-
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 c-ntsiedere regel meer
10 cents; grooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement s&nmerkelijke prijsvermindering.
-esrzs iwcns yx&rzsctstv&ris darts
-<zrxc/escxs xAtyansC smocsastssJ&ë- 4/ïs *<s^s
-da^^es jSi-tA&^és
■dés dö&zs^oct&^&sycsrisA&tsisxrz/,,
sSixJ/^&X*m*A)Acs stes -<Ac<s^t^ey>zs
daA smc^zscs stes dtdesrts/Cesris stJ.
dels uit Engeland was overgekomen, nader zou
worden voorzien.
Het provisioneele bestuur bestond uit
de Burgemeesters
Quirijn Wagtho en
Mr. Pieter de Jonge
en de leden van den Raad uit
Marinus Anthonie Caishoek,
Michiel Karei Johan van der Burgh van Lich-
tenbergh
Wouter Cornelis de Wity
Johan Frangms Niekerk
Bernardus Greep
Joost van der Burghy
Barend van Embden,
Albertus de Fulder van Noorden en
Frangois Durée en daaraan was toegevoegd de
provisioneele secretaris de heer Jacobus Hegt.
De goede ingezetenen van Tholen werd
verzocht deze Heeren als zoodanig te willen
erkennen en hun al den eerbied te betoonen,
welke het gewicht van hunne betrekkingen in
die onveilige oogenblikken vereischte.
Uit latere stukken blijkt, dat deze regeering
permanent is geworden tot 1816.
Deze had echter moeilijke tijden te doorwor
stelen, daarbij kwam nog dat vele geruchten
van verzonnen overwinningen van de Fransche
legers, die door hen werden rondgestrooid, de
minder moedigen onder hen vaak tot vertwijfeling
brachten.
Het voorloopige bestuur vaardigde weldra
eenige wetten uit.
Zij bepaalden dat alle andere ambtenaren
hunne functiëa voorloopig zouden behouden en
de ingezetenen hunne belastingen zouden blijven
voldoen tot tijd en wijle dat nader daarin door
de Hooge regeering verandering zonde worden
gebracht. Ook de Burgerlijke stand, betreffende
geboorten, huwelijken enz., bleef alsnog onver
anderd gehandhaafd.
Weldra volgde ook de regeering het voorbeeld
van andere plaatsen in ons vaderland en richtte
eene gewapende burgerwacht op, om, in geval
van nood deu vaderlandscheu grond tegen alle
aanvallen van den vijand te kunnen verdedigen.
Dit kostte echter weinig inspanningwant
ieder burger scheen geneigd de wapens voor het
welzijn van het land te willen dragen.
Op last van de provisioneele regeering op
16 December 1813 moesten reeds binnen 24 uren
alle weerbare mannen zich aanmelden bij de
door hen benoemde officieren.
De organisatie van het corps was opgedragen
aan de Heeren Jhr. Samuel Otto de Caserabroot en
Samuel Abraham Catshoek tot officieren waren
aangesteld de Heeren Van Noorden, Durée en
Magielse.
Daarop volgt de treffende aanmoediging van
de Burgemeesters. Zij luidde als volgt
„Komt dau alle gij jongelingen eu mannen
volbrengt dit offer, vliegt te wapen, verdedigt
ons weder verworven vaderland, onzen dierbaren
vorst, onze have en goedschaart u rondom
de vanen van Oranje en bekomt door Uwen ijver
en ihped, dat gij den eervollen en achteuswaar-
dig&n naam van Zeeuwen waardig zijt.
't Geheele vaderland, onze Prin9 Willem de VI
verwacht dit van Uovertreft dezelve door eene
voorbeeldelooze bereidwilligheid het vaderland
zal U dankbaar zijn; de vorst zal U beminueD
en Uw naam zal door de late nakomelingschap
vereeuwigd worden".
Nadat dit corps was tot stand gekomen, bleef
de orde bewaard, waarop den 22 December de
publicatie volgde, die in dit blad van 8 No
vember zoo juist is opgenomen.
Op 25 December werd ingevolge een order
van den commandant der troepen bepaald, dat
zoo wanneer de plaats onverhoopt door den
vijand mocht worden aangevallen, drie kanon
schoten van de wallen zouden worden gelost,
de klokken zouden worden geluid, dat op dat
sein de compagnie burgers zich voor het huis
van hun Kapitein der garde moesten verzamelen
en dat de ongewapende burgers binnen hunne
woningen moesten blijven.
Voor elk huis moest in dat geval voor een
der ramen van de gelijkvloersche verdiepingen
eene brandende kaars worden geplaatst, op straffe
van nalatigheid als vijand te zullen worden
aangemerkt.
Deze maatregel is echter toen niet noodig
geweest.
Intusschen zat de Hooge regeering in Holland
ook niet stiler moesten niet alleen soldaten
zijn, maar ook geld, om de oorlogskosten te
dekken. Vanaf 27 December werd op het stad
huis op order van den Prins gesloten kisten
geplaatst, waarin ieder naar vermogen op het
altaar des vaderlands kon offeren. Reeds op
2 Januari 1814 moesten alle mansperonen tus
schen de 17 en de 45 jaar ten stadhuize ver
schijnen, ten einde voor het leger te kunnen
worden ingelijfd.
Op 10 Januari werd de waarschuwing aange
plakt, opgenomen in dit blad van 8 Nov.,
waarbij een dank- en bededag werd uitgeschreven.
Op welke datum wij kunnen rekenen, dat hier
ter stede alle vreemde overheersching had opge
houden.
Hiermede is echter de geschiedenis van de
bevrijding voor wat deze plaats betreft nog geens
zins ten eindedaar de stad Bergen op Zoom
nog altijd in Fransche hauden was, moest men
hier nog op velerlei gebeurtelijkheden bedacht
zijn doch voor dezeo keer genoeg. Hier over
later wellicht iets meer. C. H.
Tholen, 2 December 1913.
Openbare Gemeenteraadsvergadering
gehouden te Tholen op Maandag 8 December i9i3.
Aanwezig alle ledeD.
De notulen der vorige vergadering worden na
lezing ongewijzigd vastgesteld.
De voorzitter deelt mede dat naar aanleiding
vau het in de vorige vergadering door den heer
Moelker opgemerkte omtrent het teekenonderwijs,
dit door de benoeming van een onderwijzer
zonder die akte, geen schade zal lijden, daar
de heer Van Dijk deze lessen geeft, terwijl spr.
den heer Wagemaker mededeelt dat de toestand
aan de slachtplaats volgens diens wenk is ver
beterd.
Ingevolge voorstel van den heer Van Vre-
denburch stelt d^voorzitter voor do notulen
14 dagen na een raadsvergadering ter secretarie
ter visie te leggen, welk voorstel wordt goed
gevonden.
I. Ingekomen stukken.
a. Verzoek van d9. Mackenze en
b. Idem van M. J. C. Geluk, om, wegeus
vertrek uit de gemeente, ontheffing vau hunnen
aanslag in den hoofd, omslag te verleeuen, wordt
ingewilligd.
II- Wijziging der alg. politieverordening,
om hen, die schepen in deu haven lossen of
doen lossen, te verplichten de in de haven te
vallen goederen, daaruit te verwijdereD.
De heer Wagemaker zou den tijd der bieten
campagne hiervan uitgezonderd willen hebben.
Na eenige besprekiugen wordt dit goedgevonden
en de wijziging goedgekeurd, met op een na
alg. st., de heer Wagtho stemt tegen, daar hij
niet duidelijk uiteengezet vindt wie bij overtre
ding de schuldige zal zijn.
III. Wijziging in de gemeentebegrooting
1913 en
IV. Wijziging regelende de jaarwedden van
het onderwijzend personeel der o.l. school, wordeu
met alg. st. goedgekeurd. -
V. Beuoeming vau een onderwijzer aao de
o.l. school.
De voordracht bestaat uit de h.h. W. A.
Schippers te Lexmond eu E. ten Hove te Rip
Compagnie.
Met 10 van de 11 stemmen wordt eerstge
noemde gekozen, 1 briefje was blanco.
VI. Benoeming vau een geneesheer belast
met de armeopractijk.
Twee sollicitaties zijn iugekomen, n.1. van de
h.h. A. Jekel en P. de Jonge.
9 st. werden uitgebracht op eerstgenoemde,
2 st. verkreeg dr. De Jonge, zoodat dr. Jekel
benoemd is als geneesheer belast meldearmen-
practijk.
Zonder hoofd, stemming wordt hierna besloten
de kostelooze vaccinatie op te dragen aan dr.
De Jonge; dr. Jekel was al reeds hiermede belast.
VII. Aanbieding suppl. kohier van den
hoofd, omslag.
Wordt gesteld in handen der commissie.
De voorzitter deelt mede dat dit jaar nog een
raadsvergadering zal worden gehouden ter be
spreking der Gasfabriekkwestie en den uitslag
van de conferentie van veercommissie en B. en
W. met het hoofdbestuur van Schuttevaêr.
Op voorstel van den heer v. Vredenburch
wordt besloten volgend jaar de stoelen eens op
te knappen, daar nog eenige leden dit even
eens hoog noodig achten.
De heer Van Vredenburch brengt den leden
in herinnering de Woensdag te Oud-Vossemeer
te honden bijeenkomst inzake de Waterleiding,
met opwekking aan de leden om eens te komen
booren naar hetgeen de directeur der Z.-Beve-
landsche Waterleiding dienaangaande zal mede-
deelen.
Daarna wordt de vergadering gesloten.
TWEEDE KAMER.
De algemeene beschouwingen over de staatsbe-
grooting zijn tot Woensdag, toen minister Cort van
der Linden aan het woord kwam, met ijver en vuur
voortgezet, alsof er nog niets over gezegd was.
Als het oordeel van andere bladen juist is, n.1. dat
zelfs de uitnemend kundige en wijze Dr. Bos in zijn
uitvoerige rede, hoe belangrijk overigens, eigenlijk
toch weinig nieuws gezegd heeft, dan is het geen
wonder dat den lezers der handelingen of van de
Kamerverslagen in de pers een gevoel van verveling
overvalt. Niet dat de gehouden redevoeringen, over
het geheel genomen, niet pittig en boeiend waren,
maar men kan van het "goede te veel krijgen en
het was voortdurend kloppen op hetzelfde aanbeeld
de uitslag der verkiezingen, de tariefwet, de oneer
lijke stembusstrijd, de samenwerking van concentratie
en socialisten, het goed recht van hot optreden van
het huidige kabinet, anti-papisme, al deze onder,
werpen kwamen telkens terug. Bijna alle sprekers
van links en rechts behandelden er enkele van,
rechts om aan te vallen, links om te verweren.
Over 't algemeen bleef de toon der sprekers kalm
