ra lesterti
1702.
Zaterdag 13 September 1913.
Negen en twintigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
Examen.
Publicatie n.
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
Over de chilisalpeter-prijzen.
BINNENLAND.
Van onze berichtgevers.
IERSEKSGHE
THOOLSGHE COURANT
Dit blad Ter9chijnt eiken Zaterdag,
rijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.025, franco
rat fl,10. Voor het buitenland 90 cents, zouder geïll. Zondagsblad,
„ouden stukken, enz. worden uiterlijk Of DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
bureau te T h o I e n ot vóór DONDERDAGMIDDAG bl
LOTING VOOR DE MILITIE.
Burgemeester der Gemeente Tholen maakt be-
dat de
loting voor de lichting van 1914,
deze Gemeente zal plaats hebben op het Stad-
op Dinsdag, den 30 September 1913, des
Idags te 1,30 aar.
Wie aan de loting deelnemen,
de loting nemen deel alle voor de lichting
threven personen, met uitzondering van hen
|ie vóór den aanvang der loting voor de Gemeente
blijken te zijn overleden
lie vóór den dienst 8ij de militie ongeschikt zijn
bevonden
lie vóór 1 September van dit jaar bij onherroe
pelijk geworden uitspraak van den militieraad
van Gedeputeerde Staten of bij Koninklijke
beslissing, op een ingesteld beroep genomen,
toorgoed of tijdelijk van den dienst zijn vrij
gesteld
lie vóór 1 September van dit jaar onherroepelijk,
ketzg voorgoed, hetzij voorloopig van den dienst
tjjn uitgesloten.
ingeschrevenen, die aan de loting moeten deel-
i, worden uitgenoodigd om op het hierboven
ilde uur ter aangegeven plaatse aanwezig te zijn.
olen, den 8 September 1913.
Be Burgemeester voornoemd
M. G. VAN STAPELE.
onzen medewerker te lerseke.
UITGAVE i
Telf/f. Interc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 c^.ntsiedere regel meer
10 cents grooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt sleohti
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
dragen wordt na jarenlange studie, het is ten
slotte de kroon van onzen tijd, die geen andere
worstelspelen kent, dan die van het verstand.
Voor een oogenblikjegeeft het bezit vaD dat stuk
werkelijk kalmte, zelfvoldoeningen dankbaarheid,
maar helaas dat is maar van korten duur, want
men moet zich immers nog verder teu strijde
uitrusten en wat achter den rug is, telt voor
velen niet mee, want weer is de studie, die
roept, om nog weer zich te bekwamen voor nog
meer examens.
Moeten wij ook stil staan bij hen, die oudaoks
moeite, tijd en kosteD, niet het gewenschte
stuk papier balen Moeten wij schetsen leed en
lijden van hen, die bij den wedstrijd niet vol
doen Moeten wij ook met hoeveel moeite
is vaak door ouders alles bekostigd, wat tot
voorbereiding van het examen moest dienen
het leed aangeven van de nabestaanden van hen,
die niet slaagden
Laten wij zwijgen en beamen „het examen,
het is een noodzakelijk kwaad
ij hoorden eens zeggen, dat de menschen
irdeelen zijn in twee categoriënlui die
ten doen en lui die examen afuemen en het
i er veel van dat deze overdrijving nog
laai een waarheid wordt als een koe. Examens
toelating van alle mogelijke scholen, examens
rende het werkjaar voor driemaandelijksche
orten, eind-examens, examens voor akten,
lens voor vroedvrouwen, commiezen, tuin-
o, hoefsmeden, postboden, politieagenten,
rente-secretarissen, kinderjuffrouwen enz. enz.
eeuw mag met recht de eeuw der examens
lemd wordenhet examen, zoo zagen wij
uitgedrukt, is het monster, dat het kind
olgt tot dicht bij het graf, want op hel
led ten slotte, volgt dan niet dikwijls het
Iste, ernstigste examen, daar waar de kranke
q tegenover zijn geweten zich zelf examineert
de wijze, waarop hij het ten einde loopende
heeft doorgebracht 1
fameu is een knellend keurslijf, waarin onze
reeds vroeg geklonken wordt; het examen
sombere sluier, die de genietingen van het
sd naar kennis verduistert, het dreigende
bel, dat zoo menig jeugdig hoofd tot wan-
brengt, zoo menig jong leven vergiftigt,
menige vreugde .bederft. Met angst, voort
oden angst, staat het examen zoo menig
zoo menig volwassene, steeds in den geest
ekend, zelfs onder omstandigheden, dat men
gaarne zich zou bepalen tot wat het heden
lacnen I Er zijn levens waarin alles beheerscht
1 door dit enkele woord. Het examen, zoo
men, is de berg, dien men moet bestijgen
moeite en inspanning om ten slotte het
lofde Land aan zijne voeten in volle pracht
oonen zien, het examen is de zware sleutel,
een gedroomd Paradijs moet ontsluiten.
Als ik door mijn examen kom, dan
dan
n staat de toekomst voor mij opeD, dan
ik geheel onafhankelijk, dan kan ik als
eling de gedane keuze openlijk te kennen
a, dan ben ik vrij van studie, dan kan ik
boeken op zij werpen, dan kan ik vergeten
tot heden overbodige ballast was, dan
en," roept weer een ander, „dan begint mijn
van ingespannen werk, van slecht betaalden
id, au zwoegen en zorgen, waarbij het ploe-
voor het examen in het niet verzinkt."
oor velen is dat examen, als het gunstig
»pt, een keerpunt, een oase in een vreugdeloos,
'loos bestaaD, op dat oogenblik is men een held,
overwinnaar, men gevoelt zich „een baas" het
papier, dat het slagen vermeldt, verheft
geringste in zijn eigen oogen en in die
tr omgeving, al is de kennis er geen haartje
door geworden dat stuk papier, dat vurig
ingde papier, dat met zooveel moeite en
is verkregen, is de eerepalin, die wegge
In de eerste plaats iets over het gehalte aau
stikstof van het chilisalpeter. Wanneer chilisal-
peter scheikundig zuivere salpeterzure natron
was, zou het op '100 K.G. hoogstens kunnen
bevatten 10%5X^ K.G. 168/17 K.G. stik
stof, dus nog geeu 16% K.G. De jongeren
onder de lezers, die eeu beetje scheikunde
kennen, herinneren zich, dat salpeterzure natron
kao voorgesteld worden door na N 03 en dat
de atoomgewichten zijn na 23, N 14 en
O 16 op 23 14 -f 3X16 85 K.G.
salpeterzure natron vinden we dus 14 K.G. stik
stof. De bovenstaande berekening kunt ge nu
begrijpen. Daar chilisalpeter pl.m. 95°/0 zuivere
salpeterzure natron bevat, kunnen we dus als
basis voor het stikstofgehalte van chilisalpeter
aannemen 15 V2 °/0 bestaat niet.
De prijzen varieeren meer dan het gehalte.
Zij hangen af van den tijd, waarop en waartegeo
men koopt. Verdei is het chilisalpeter een artikel
dat aan markt- en beurskoersen onderhevig is
welke koersen weer samenhangen met den aan
wezigen voorraad enz. Op het oogenblik (Augustus
1913) is de prijs van het chilisalpeter, aan
stonds beschikbaar te Botterdam fl 12,12
(per 50 K.G.) en voor Sept.-Oct.-levering f112.21
Maar de prijzen zijn verleden jaar heel wat
hooger geweest, soms tot fl 14 toe. Daar staat
echter tégenover, dat ze wel eens veel lager
waren dan f 12. Wanneer we op het oogenblik
de prijzen van eenige der belangrijkste stikntof-
kunstmeststoffen vergelijken met hun gehalte,
dan komen we tot het resultaat, dat 1 K.G.
stikstof van
Chilisalpeter kost frs. 1.57 fl 0.75.
Zwavelz. amm. frs. 1.61 fl 0.77.
Kalksalpeter frs. 1.57 fl 0.75.
Kalkstikstof frs. 1.82 fl 0.87.
Wanneer het chilisalpeter ongemalen is, kan
ineu het gemalen vragen meteen prijsverhooging
van f 0.25 (dus een kwartje) per 100 K.G. Het
gebeurt tevens, dat de zakken ongeregeld zijn.
Men kan dau eerst het chilisalpeter laten over-
zakken in balen van 100 K.G. Gewoonlijk rekent
men ongeveer 7*/2 °t8 Per 160 K.G. Men ziet
dus, dat het chilisalpeter gerekend per K.G.
stikstof niet van de duurste, doch van de goed
koopste stikstofmeststoffen is, gewooülijk heeft
de verhooging in prijs van de eeue stikstof
meststof invloed op den prijs der andere, zoodat
het duurder worden van de eeue ook stijging
in prijs van de andere ten gevolge heeft. En,
wauDeer men op verschillende tijden de prijzen
berekent, komt men tot de conclusie, dat het
chilisalpeter over de geheele lijn bet goedkoopst is.
VERGADERING vau den raad der gemeente
Oud-Vossemeer op Dinsdag 9 September 1913.
Tegenwoordig alle leden.
Voorzitter de heer L. C. Brinkman, burgemeester.
Na opening der vergadering, leggen beide her
kozen leden| de hh. Aarnoudse en Vermet de ver
plichte eeden af in handen van den voorzitter, die
ze hierna gelukwenscht met hunne benoeming tot
lid van den raad der gemeente en hoopt dat beide
heeren werkzaam mogen zijn in 't belang der ge
meente. Ook de andere heeren bieden de herko-
zenen hunne felicitaties aan.
Hierna worden de notulen der vorige vergadering
door den voorzitter-waarnemend-secretaris gelezen,
en onveranderd vastgesteld.
Aan de orde is de benoeming van oen Secretaris.
De voorzitter deelt mede dat van den heer G.
M. van den Ende, hoofd der school, een verzoek is
ingekomen tot salaris regeling volgens de daarbij
gaande toelichting. Spr. zou dit eerst willen afdoen
alvorens tot benoeming van een secretaris over te
gaan en stelt voor, aangezien het request pas gister is
ingekomen, hot in handen te stellen van B. en W.
om prae-advies. Overeenkomstig des voorzitters voor
stel wordt besloten.
Hierna wordt de hoofdschotel van den dag door
den voorzitter Ier tafel gebracit de benoeming
van een secretaris on een ambtenaar van den Bur
gelijken Stand. Door B. en W. is een voordracht
opgemaakt van 2 personen n.1. de h.h. W. van der
Ploeg, ambtenaar ter secretarie te Zierikzee enP. A.
Vroegop, ambtenaar ter secretarie te Terneuzen.
De voorzitter vraagi of een der heeren ook nog
bespreking wil van een der overige sollicitanten.
Dan zou hij do openbare vergadering daartoe schorsen.
De heer Aarnoudse brengt in hot midden dat
het hem gepast zou voorkomen, den Burgemeester
tevens te benopmen als secretaris.
ZEdAchtb. heeft de laatste weken het secretariaat
der gemeente goed gevoerd, de notulen der ver
gaderingen enz. opgemaakt en ook met het oog op het
salaris dat feitelijk geen voldoende bestaan oplevert
voor beide functionarissen afzonderlijk, zou spr.
dit wel gewonscht vindeu.
De heer van Nieuwenhuijzen wijst er op dat
vroeger bij het oproepen van een secretaris besloten
was de functies niet in één persoon te vereenigen.
Toen U solliciteerde voor Burgemeester, wist U,
zegt spr. tegen den voorzitter dat er een secretaris was.
De voorzitter merkt hierna op dat we hier nu voor
een ander geval staan. Spr. is nog een jonge man
en zou best die werkzaamheden er bij kunnen waar
nemen.
Na nog eenige discussie over dit onderwerp zegt
de heer Am.pt dat de voorzitter in rondvraag had
gebracht of de raad in besloten vergadering zou
overgaan tot bespreking der sollicitanten.
De voorzitter antwoordt dal de heer Aarnoudse
vraagt of het niet weDschelijk zou zijn de functies
van Burgemeester en Secretaris te combineeren.
Geen der leden wenscht besloten vergaderiug,
waarom wordt overgegaan tot stemming.
De heer Van der Ploeg verkreeg 4, de heer
Vroegop 2, terwijl 1 stem werd uitgebracht op den
heer A. (3. Boogerd te Enschedé. De heer W. v. d.
Ploeg is dus gekozen. Bij de hierna volgende verkiezing
van een ambtenaar van den burgerlijken stand ver-
eenigt de heer V. d. Ploeg 6 stemmen op zich, ter
wijl er pen wordt uitgebracht op den burgemeester.
Op voorstel van den voorzitter wordt besloten de
datum van indiensttreding vast te stellen zoo spoedig
mogelijk en anders 1 October.
Bij de hierna volgende rondvraag deelt de heer
Ampt mede dat hij als afgevaardigde van den gemeente
raad naar het waterleidingcomité van den voorzitter
vau dat comité gisteren een schrijven heeft ont
vangen mot verzoek de vergadering van het bestuur
der afd. Tholen van de Z. L. M. bij te wonen. In
dat schrijven wordt hem verzocht mede te deeleu
hoe of de leden van den raad denken over een
waterleiding. Spr. vraagt of hij hieromtent een
gunstig antwoord in die vergadering kan brengen.
De voorzitter zegt dat door de bijdrage der ge-
gemeente in de voorloopige onkosten van het comité
reod9 blijkt dat de raad voor de waterleiding is.
De heer Aarnoudse ziet de noodzakelijkheid van een
watorleiding op 't oogenblik niet in de in 1911
geslagen nortonpompen voldeden goed en gaven
ruim water.
De heer Ampt merkt op dat al is de laatste jaren
geen gebrek aan water geweest, de ellende van 1911
nog versch in 't geheugen ligt toen raensch en vee
gebrek had aan water. Hel gezondheidsoogpunt mag
men ook wel in aaomerking nemen. In andere streken
en plaatsen voldoet een waterleiding uitstekend
spr. weet niet hoe in Zuid-Beveland de water
leiding bevalt.
De heer Vermet stelt voor de heer Ampt mandaat
te geven om zich in gunstigen zin over het gevoelen
van den raad uit te laten. Spreker deelt mede dat naar
hij uit eigen beschouwing weet, de waterleiding in
Zuid-Beveland zeer goed voldoet. Aldus wordt besloten.
De heer Vermet deelt mede dat bij hem het
verzoek is gedaan door eenige bewoners van Bosch-
hoofd om eens in den raad ter sprake te brengen
het slaan in die buurt van een nortonput, daar de
waterputten daar niet in oide zijn.
ZEd. stelt voor een elders staande pomp, die bijna
nooit wordt gebruikt, daarheen to verplaatsen.
De voorzitter zegt dat bij hem ook een dergelijk
verzoek gedaan is en vindt dit wel voor inwilliging
vatbaar. De bewoners van Boschhoofd halen hun
water uit eeu put van A. van Tilbeurgh. Boschhoofd
staat in alles achter bij andere buurten, wat betreft
bestrating, verlichting, enz.
De voorzitter stelt voor deze zaak in handen van
B. en W. te stellen tor onderzoek. Misschien komt
dan voor de volgende vergadering nog wel een
verzoekschrift van de bewoners dier buurt in.
Hierna ontstaat over dit onderwerp een zeer ge
animeerd onderling gesprek aan de groene tafel
dat we niet «relienl konden volden, maar waaruit
we onder andoren iets vernamen van slechte onder
linge verstandhouding der bewoners van Boschhoofd
etc. Het is maar te hopen dat als do nortonpomp
daar komt, dat deze dan maar meieen alle onder
linge geschillen en geschilletjes de buurt uitspoelt.
De vergadering wordt, daar niemand meer het
woord verlangt, door den voorzitter gesloten.
Middelburg. De a.s. verkiezing van twee
leden voor de Prov. Staten in het district
Middelburg is van bizonder groot gewicht, daar
de Staten thans 19 leden van rechts en 19
leden van links tellen benevens den heer H. A.
van Dalsnm (oaafh. kath.) De vacature van
wijlen den heer J. H. C. Heyse (vrijz.) in het
district Zierikzee zal wederom door een vrijzinnige
worden bezet; doch in het district Middelburg
zijn twee* vacaDte zetels, waarvan een door een
vrijzinnige (wijlen den heer H. P. den Bouw
meester) en een door een antirev. (den heer
S. Louwerse) bezet was.
Zoowel de rechter- als de linkerzijde kunnen
dus een zetel winnen of verliezen, terwijl de
mogelijkheid niet is buitengesloten dat de ver
houding in de Staten dezelfde blijft. Dat deze
verkiezing echter van bijzondere beteekenis is,
waarin de jongste zomervergadering het. college
van Ged. Staten in zijne meerderheid van rechts
naar links is verplaatst en boveudien een liberaal
naar de Eerste Kamer werd afgevaardigd, be
hoeft zeker geen nadere toelichting. Een strijd,
welke niet alleen in Zeeland belangstelling wek
ken zal, staat ons dan ook op 30 September (den
dag der stemming) te wachten.
1ERSEKE. De heer Joh. Nieuwenhuize, die
benoemd was tot ouderling bij de Ger. Kerk,
heeft voor die benoeming bedankt.
De heer E. de Jonge, vruchtenkweeker
met het predicaat hofleveraucier behaalde op de
Tuinbouwtentoonstelling Walcheren te Middelburg
voor stoof- en tafelappels en peren 9 eerste en
3 tweede prijzen en voor verpakking een gouden
medalje, de hoogste onderscheiding die uitge
loofd was.
Van de 47 lotelingen bij de a.s. loting
voor de militie zijn er 18 vrijgesteld, zoodat er
29 aan de loting zullen deelnemen.
Deze week zijn hier 35 rijwielen publiek
geveild; alle werden verkocht. Prijzen 26 tot
40 gld.
Dinsdag 11. werden de twee nieuwe lokalen
der Christelijke School feestelijk ingewijd in
tegenwoordigheid van het schoolbestuur, de
onderwijzers, de kindereu en enkele ouders.
Tevens traden het nieuwe hoofd, de heer W.
Bruijnzeel, en een onderwijzer van bijstand, de
heer C. Arnoys iu functie.
De school heeft nu 6 lokalen en 6 leerkrachten
voor 225 leerlingen.
De nieuwe lokalen doen bij het binnentreden
aangenaam aan. Ze zijn ruim, licht en lucht, ge
heel naar de eischen des tijds ingericht.
ST-MAARTENSDIJK. Na afgelegd examen
voor milicien sergeant bij het wapen der infanterie,
zijn geslaagd de h.h. Mich. Bazen Jz. en P.
Heijboer Adrz.
De heer I. de Wilde, landbouwer alhier,
behaalde deze week op de landbouwtentoonstelling
te 's-Gravenhage met de merrie Nelly Z. B.8. 650
een derden prijs f 100 en een bronzen medaille.
POORTVLIET. Beuoemd tot opzichter aan
de Generale Dijkage van Stellendam, de heer
Z. van de Velde van Poortvliet. Thans is hij
tijdelijk opzichter te Callautsoog.
OÜD-VOSSEMEEli. Door inejuff. A. 3. de
Wilde.Giljamsc, welke reeds een aantal jaren
de functie vau plaatsvervangster van de hulp-
telegraaf- en telefoonkantoorhoudster heeft vervuld,
is, naar ods wordt medegedeeld, eervol ontslag
uit die betrekking gevraagd.
Voor eenige maanden werd te dezer plaatse
vauwege de Gezondheidscommissis bij een aantal
ingezeteueu uit de regenwaterbakkeo monsters
ter onderzoek genomen naar wij vernemen zal
weldra over dat onderzoek een rapport worden
uitgebracht.
SCHERPENISSE. Werd er deze week in
een der bhden iprldinjr gr-«aak l y)J) J.'jftt;