s
J
ra aesterti
De uitslag der
Kamerverkiezingen.
Jo. 1463.
Zaterdag 7 Juni 1913.
Negen en twintigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
Zij, die zich met I Juli a.s.
p ons blad abonneeren, ontvangen de
Dt dien datum verschijnende nummers
RATIS.
Publicatie n.
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
BINNENLAND.
Van onze berichtgevers.
IERSEKSCHE
THOOLSGHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
ir post f 1,10. Voor het buitenland 90 cents, zouder geïll. Zondagsblad.
Inaizonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan het
bureau te T h o I e n of vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
Met het oog op de belangrijkheid der Kamer-
trkiezingen, wordt op den avond van den dag
nni er stemming, Dinsdag 17 Juni, de uitslag ons
eseind, dien wij aan ons bureau zullen publi-
jss eeren. Wij zijn genegen dien uitslag, gecombi-
eerd in io telegrammen, dienzelfden avond
oor te seinen naar abonné's en naar kiesver
enigingen die in ons blad adverteeren, tegen
elaling van f 17.50, telegramkosten inbegrepen.
Men geve tijdig op, opdat de noodige maat-
egelen kunnen worden getroffen.
De Burgemeester van Tholen maakt bekend,
et de Landmeter van het Kadaster in den loop
tr volgende week deze gemeente zal bezoeken
het verrichten der gewone jaarlijksche op-
letiagen.
Tholen, den 6 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
(get.) A. HOLLESTELLE.
De plaats van het chilisalpeter in den
Landbouw.
Het chilisalpeter neemt onder de verschillende
UDRtmeststoffen de allereerste plaats io. Geen
okele landbouwer kan het missen en wil het
cissen. Groote kleiboeren, die op groote schaal
uikerbieten, tarwe, gerst, kar wij, vlas enz. ver
touwen, denken er niet aan hun bedrijf te voeren
tonder chilisalpeter. Het is waar, verschillende
mstandigheden leiden er toe, dat deze kunst
meststof sommige jaren duur, erg duur is, maar
niettegenstaande dien hoogen prijs, weten de
;roote landbouwers, dat het chilisalpeter voor
ten onmisbaar is. Eenige guldens op een zak
meer, kan hun niet beletten, het te koopen,
«nt de uitgaven komen honderdvoudig terug.
Het komt hun niet in 't hoofd op, geen chili-
ilpeter te gebruiken, of dit te vervangen door
een andere stikstofbemesting, zooals zwavelzure
immoniak e. d. Voor eenige guldens meer of
minder wagen zij hun oogst niet. Het is duidelijk
zeer menschelijk, dat een artikel, dat een
superieure plaats inneemt, die plaats niet
onbetwist ziet. Van alle zijden loopt men storm
het chilisalpeter van zijn hoogen zetel naar
te halen. Vooral in jaren van duurte,
het chilisalpeter eens een of meer guldens
Joven den gewonen prijs per 100 K.G. gaat,
tomen de vijanden aangeloopen. Men begint
de goede eigenschappen van het concur-
met
«el
te
Kerend artikel, of liever van het artikel, dat
zou wenschen te concurreeren, hemelhoog
verheffen. Allerlei diugen worden uit den
hoek gezocht, om het min gunstige tot een
minimum te beperken. De gunstigste proeven,
°oit genomen, worden weer uit den hoek ge
haald. Van het chilisalpeter zelf wil men geen
kwaad zeggen, maar het is duur, te duur. En
niettegenstaande dat gaat de handel in chili-
dpeter door, en vecht men te Antwerpen en
elders als 't ware om de geïmporteerde kwanti
teiten van het zout. De boeren laten zich niet
'erschalken. Zij willen en zullen het chilisalpeter
1 'ben. Zonder dat zout gaan zij het voorjaar
de zomer niet in. Wat is het dan toch, dat het
chilisalpeter zijn superieure eigenschappen geeft
de allereerste plaats, het feit, dat men de
gevolgen der bemesting in betrekkelijk korten
kan waarnemen. De resultaten der be
mesting zijn zichtbaar kort na het oogenblik,
«aarop men de meststof heeft uitgezaaid. Zie,
is een voordeel, dat het chilisalpeter hooger
staan dan welke andere stikstofmest ook,
fat geen andere kunstmest met het chilisalpeter
gemeen heeft. Zaait men heden chilisalpeter op
torwe, rogge, gerst, .haver, op kar wij, sijiker-
hteten of gras, over achttien, of veertien dagen,
vaak veel vroeger ziet men de planten groeien,
UITGAVE
Tel F/F. Jnterc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 c^ntsiedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt sleohts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
ziet men hun kleur verbeteren enz. Hoe het
komt Ge weet het. Het chilisalpeter is oplos
baar, volkomen oplosbaar, aanstonds oplosbaar
in water. Vandaar zijn directe werking. Vandaar
zijn plaats boven alle, ver boven alle andere
stikstofkunstmeststoffen
Adhaesie-betuiging.
Door de afd. Z. L. M. is de volgende adhaesie-
betuiging verzonden.
Tholen, den 21 Mei 1913.
Aan
Zijne Excellentie den Minister van
Binnenl. Zaken te 's-Gravenhage.
Geeft met verschuldigden eerbied te kenneu
de afd. Tholen der Maatschij. tot bev. van
Landb. en Veeteelt in Zeeland, dat zij gezien
het request van Burgemeester en Wethouders
der gemeente Tholen betreffende het totstand
brengen eener brug over de Eendracht bij die
gemeente, ten zeerste hare adhaesie met dat
request betuigt door de daarin genoemde over
wegingen van algemeen belang en bovendien
nog om de volgende redenen
lo. Eene brug bij Tholen is een belaug voor
het gansche eiland zooals in het vorengenoemde
request zoo duidelijk is aangetoond.
2o. De Landbouw heeft groote behoefte aan
eene brug. Zoodra deze er is, mag veilig worden
aangenomen dat binnen niet te langen tijd eene
trambaan door het eiland wordt gebouwd, wat
voor den Lauabouw bij het ontvangen van de
kooplieden, bij het afleveren der verkochte pro
ducten, bij het outvaogen ,der benoodigde kunst
meststoffen en voederartikelen een niet te
onderschatten voordeel zou opleveren, doch geen
brug, geen tram.
3o. De landbouw in het eiland Tholen toont
neiging over te gaan tot den Tuinbouw in het
groot, getuigen de honderden H.A. consumptie
aardappelen, de vele H.A. pas aangelegde boom
gaard met zwarte bessen als onderbeplanting,
de velden bezet met gewasseu voor inmaakfa-
brieken gemakkelijk en vlug vervoer is voor
vele dezer artikelen gewenscht.
4o. De tuinbouw eenmaal geslaagd in het
gioot moet zich noodzakelijkerwijze verfijnen
veilingsgebouwen zullen dienen te verrijzen om
verbouwers eu kooplieden tot elkaar te brengen;
suël vervoer van het verkochte zal dan zeer
zeker nog meer dan thans een eerste eisch zijn,
doch al weder geeu brug, geen tram.
5o. De bevolkiog van het eiland, thans 16 a
17 duizend zielen, zal zicb in den tuinbouw
zeker aanzienlijk kunnen uitbreiden en toch even
goed, misschien beter bestaan kunnen vinden
dan thans in den Laudbouw, omdat de Tuinbouw
op kléiner aantal H.A. een goed bestaan kan
geven. Het is echter te vreezen, dat onder de
tegenwoordige omstandigheden het eiland TholeD,
hetwelk zich in de richting van den tuinbouw
wil ontwikkelen, spoedig vleugellam zal blijken,
tengevolge vau het gebrek aan communicatie
middelen om snel het afzetgebied of de veilings
plaats te kunneu bereiken, tenzij spoedig een
tram door het eiland rijdt in verbinding met
het spoorwegstat. te Bergen op Zoom, doch ten
derde male geen brug, geen tram.
Om deze redenen is het, dat de afdeeling
Tholen der Maatschij. voornoemd, met groot
verlangen het totstaud komen eener brug over
de Eendracht bij Tholen tegemoet ziet.
't Welk doende voor de afdeeling voornoemd,
(w. get.) J. v. VREDENBURCH, Voorzitter.
i, J. A. SNIJDER, Secretaris.
Met 14 Juni a.s. zijn verplaatst de Rijksveld
wachters C. P. Heerebout vaD Stavenisse naar
Veere, D. van den Berg van Goes naar Stavenisse,,
In het kiesdistrict Goes zijn als ^rfhdi-
daten gesteld voor de Tweede Kamer fa" heeren
G. Middelburg (s. d. a. p.), J. Gs/Moojen (1.)
en jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman (c.-h.)
(aftredend.)
Prov. Statenverkiezingen.
In het kiesdistrict Tholen zijn als candidaten
gesteld de heeren L. C. Brinkman (a.r.), burge
meester te Oud-Vossemeer en jhr. mr. E. A. O.
de Caseinbroot (v.-l.), aftredend en lid van Ged.
Staten.
IERSEKE. In de Vrijdagavond 30 Mei ge
houden raadsvergadering kwameu verscheidene
kennisgevingen in van goedgekeurde raadsbe
sluiten, o.a. van 't kohier hoofd, omslag en
straatgelden. Vastgesteld werden het koh. der
hondenbelasting en dat der schoolgelden. Af- en
overschrijvingen werden goedgekeurd en stem-
bureau's gevormd voor de Tw. K., de Pr. St.
en den Gem. Raad.
Na het afhandelen der agenda kwam een
adres namens 60 aangeslotenen bij de water
leiding ter tafel waarin geklaagd wordt over de
gruwelijk en onrechtmatig hooge rekeningen voor
hnnne leidingen en waarin verzocht wordt om
de medewerking van den raad ter verkrijging
van verlaging.
De voorz. en enkele leden erkenden in lang
niet malsche bewoordingen de rechtmatigheid
der klachten, maar vreesden niet anders te
kunnen doen dan den directeur inlichtingen te
verzoeken.
Hiertoe werd dan ook met alg. st. besloten.
Onder de gegadigden bij de verpachting
der oesterbanken te Middelburg was Maandag
ook een vrouw uit lerseke, die vau den Minister
toestemming gekregen had om zelf te bieden.
Zij had een perceel in pacht, dat zij graag be
houden wilde. De roeper en het publiek hielpen
haar en onder daverend applaus werd haar het
perceel toegewezen.
Een kip had een gezwel aan de keel, dat
steeds grooter werd. Met behulp van een paar
buren van den eigenaar der kip werd een
operatie toegepastde krop werd opengesneden
en men vond een prop gras en ander voedsel.
Na verwijdering daarvan werd de wonde toege-
naaid en nu is de kip weer zoo frisch als een
hoen maar kan wezen.
De gasleiding naar de nieuwe pastorie der
Ger. Gem. en de in aanbouw zijude nieuwe straat
op het oude Bekhof en naar de huizen op den
boomgaard van Poelman is in aanleg en zal
spoedig gereed zijn.
De vorige week moesten hier drie grinddra-
gers wegens de hitte hun werk laten liggen.
In Mei werden op het post- en telegraaf
kantoor behandeld 389 telegrammen, waarvan
127 verzonden en 262 ontvangen.
Op 't telefoonkantoor werden 343 gesprekken
gevoerd, nam. 39 onderlinge, 174 uitgaande en
130 inkomende. Nog ontvangen 22 oproepbe
richten.
Op de rijkspostspaarbank werd ingelegd
f7440,555 eo terugbetaald f 5636,03.
Uitgereikt 8 boekjes.
Van de vele de vorige week gepresenteerde
kwitantiën voor aansluitingen bij de waterleiding
zijn slechts 7 betaald. Alle andere zijn om het
hooge bedrag voorloopig geweigerd.
Dinsdag verklaarde hier de militie-com
missaris Luit.-Kol. Klontje de inrichting en het
gebruik van een door hem bedachte werppijl,
die de vuurpijl kan vervangen welke gebruikt
wordt om een schip in nood in verbinding te
brengen met den vasten wal. Zij kan ook voor
het redden van drenkelingen gebruikt worden,
't Is een hoog9t eenvoudig eu weinig kostend
toestel, dat iedereen kan namaken. Oefening in
het gebruik is hoofdzaak kinderen kunnen daar
al mee beginnen en dit is ook zeer wenschelijk.
;al hier een dergelijke pijl deponeeren.
TENSDIJK. Jl. Zaterdagavond trad
in goel gevulde zaal op de heer
va.i 's-Gravenhage, candidaat
eede Kata^r der, sociaal-democrafische
t^dhstriét 0oe?$
einde ,dsr reife weidenfnog enkele
gen geuiiakt, die door men spreker
■berden' beantwoord.
i
In de deéfe week gehouden vergadering
van/ den gemeenreraad deelde de Burg. mede,
dat bij nader onderzoek gebleken is, dat de
klepels uit de bellen van het carrillon -indertijd
hdoor werklieden iegelijk met een partij-oud ijzer,
afkomstig_>ab Jen toren, warejL-verkocht. Die
werklieden haddén in last^rfoud-ijzer te ver-
köopen en geinêend dat- ook de klepels daartoe
behoorden.
Op voorstel j^an den heer Rijnberg werd be
sloten dat derqfJ'kooper er van alsnog pogingen
zal aanwend^' de klepels terug te vinden.
De overste
ST-MA
hier voor
G. Midd
tfoor'de
partij in
Verder werd besloten dat men niet zou iugaan
op het verzoek der Mij. tot Exploitatie van
Gemeentebedrijven te Utrecht om de gasfabriek
te Over-Flakkee te gaan bezichtigen.
Voorloopig werd vastgesteld het plan tot
verbouwing der openbare school.
Aan den heer M. J. Hoek werd een stukje
grond afgestaan in erfpacht of met recht van
koop naar verkiezing.
De heer M. v. As werd op zijn verzoek van
de 10e klasse H. O. teruggebracht io de 2e
klasse, wegens het niet meer uitoefeneu van zija
bedrijf.
Voorts werd vastgesteld op hoedanige wijze
de afscheiding der nieuw gebouwde gemeente
woningen zou plaats hebbeu.
Het benoemen van iemand die het toezicht
zal hebben op de door de gemeente nieuw ge
bouwde wooingen, werd wegens het late uur
aangehouden tot de volgende vergadering.
Bij de Donderdag gehouden paardenmarkt
waren aangevoerd 120 paarden.
De handel was dit jaar minder levendig. Er
ontbrakeu buitenlandsche kooplieden;'
Prijzen werden besteed alsvolgt
Voor veulens van 1160f 480.
h jaarlingen f275—f 82§./
H 2-jarige f 360f ,425.
werkpaarden tht f^OO.
Door Ifie Vereerwging*1 E. M. M. was evenals
vorige jarin bij gei^gènheid der paardenmarkt
een ringrijderij georganiseerd. Er waren 6 deel
nemers. D^ prijzen werden gewonnen alsvolgt
le prijs. Een reisdeken door C. Hage I.Pz.
2s Een barometer door Joh. Noom Cz.
3e u Eet? solarlantaarn door Joh. Noom Johz.
4e Twee rijtuiglantaarns door Q. Hage Jz.
5e ff Een voorsnijmes met vork door M.
Hage Johz.
6e Een Lportemonuaie met portefeuille
ioöv A. Kloet j/z.
OÜD-VO/SEMEER. De djtgen voor eventtieele
stemming /n herstemmiug/voor leden van den
RaaA 4ij\y door B. dn W. bepaald op 4 en
ll/JGóli e.k. Aan de'beurt van aftreding zijn
de(/6eeren J. Aarnoudse en M. A. Vérmet.
Een metselaarsknecht alhier hl» het ongeluk
te vallen van den feolder-in den/Kelder van een
in aanbouw zijndf hols, ^aaHJflj hij zijn arm
ernstig bezeerde/ zoodat odneeskundige hulp
moest ingeroepen,,borden. jEeo poosje later had
op dezelfde plaatv een gelijk ongeluk plaats met
een /timmerman, die er evenwel beter afkwam.
SCJHER^ENIS^E. Eenige landbouwers alhier
bennen/zich/er vooijfu op toe te leggen om
met jUr broedmachine^ kippefc t© fokkenmet
4 machines^vordj reeds gebroed.
STAVENISSE. In de vergadering van Inge
landen van den polder Oud.-Kempenhofstede
werd benoemd tot dijkgraaf de heer Jac. Drogen-
dijk en tot lid vau den dijkraad de heer C.
Kodde Nz.
Ter voorziening in de vacatures, ontstaande
door de periodieke aftreding als gemeenteraadslid
van de heeren A. J. Verstraate en A. H. v. d.
Slikke, zal alhier de verkiezing daarvoor plaats
hebben op 24 Juni a.s.
THOLEN. Zaterdag jl. werd alhier op een
wei, welwillend daartoe afgestaan door jhr. Vau
Vredenburch, de Vrijzinnige bondsdag gehouden.
Als eerste spreker trad op de heer Siemelink
te Goes die in een keurige rede uiteenzette
het doel der concentratie en het waarom ieder
kiezer ten velde moest trekken tegen de coalitie.
Het weer, dat bij den aanvang uogal buiig
was verergerde zoozeer, dat de openlucht samen
komst werd opgeheven en de bijeenkomst voort
gezet werd in het hotel „Hof van Holland."
Daar trad de heer Moojen op de candidaat
voor de 2e Kamer van vrijzinnige zijde in het
district Goes. Breedvoerig weidde spr. uit over
hetgeen de vrijzinnigen beoogden en betgeen
hij bij zijn afvaardiging voor de kiezers zou
doen. De Tariefwet en de voorgestelde grondwets
herziening werden door den spr. aan critiek
onderworpen.
Na den heer Moojen hield mevr. Veer de
Vère uit Brussel een gloedvolle improvisatie over
Staatspensionneeiing.
De heer mr. Fokker oit Leiden trad hierna
nog als spreker op, waarna de heer Bolluijt le
Goes, de bijeenkomst met een woord van dank
voor de opkomst, sloot.