KittlaC itïijl aai di Islaipi ni mstirMt laiilaoi, hl
VAN HOUTEN 'S
1454.
Zaterdag 5 April 1913.
Negen en twintigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
Publicatiën.
Aan het Verslag der gezondheids-
mtiiissie over 1912 ontleenen wij het
volgende.
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
BINNENLAND,
Van onze berichtgevers.
IERSEKSGHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal 10,65; met. Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
post fl,10. Voor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad.
N|«z«ndcn stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan het
bureau te T hol en of v66r DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
oor Zijne Excellentie den Minister van Oorlog
et volgende bepaald
•n de verlofgangers van de Militie, die behooren
de lichtingen. 1906, 1907 en 1908 der Infanterie,
icbting 1906 der Vesting-Artillerie, de lichtingen
6 en 1908 van het Regiment Genietroepen, de
ite lichting alieen voor zoover betreft de Telegraaf-
ipagnieën, de lichting 1908 van het Korp9 Pon-
liers en de lichtingen 1907 en 1909 van het
M Torpedisten, die in 1913 voor herhalingsoefe-
pn onder de wapenen komen, alsmede aan de
cien-sergeanten van de jongere lichtingen tot die
isen behoorende, zal, voor zoover zij dit zullen
angen, kunnen worden vergund, om, wanneer
oor herhalingsoefeningen onder de wapenen zijn,
en de kazerne te overnachten, mits hunne woning
le of tijdelijke) in of nabij de garnizoensplaats
gen is en de vergunning niet aanleiding tot het
;gen van zoodanige afstanden, dat daardoor invloed
'K dt uitgeoefend op den goeden gang van den dienst
van de oefeningen, o. a. tengevolge van, buiten
i, opgedane vermoeienis.
e onmiddellijke chef (compagniescommandant of
zoodanig optredende officier,) zal hebben te be-
d, in verband met den afstand, waarop de be
ken, persoon van de kazerne woont, wie voorde
bedoelde gunst welke niemand van eenigen dienst
telt in aanmerking komt; zullende van de
unningfenvan het eventueel intrekken daarvan,)
den commandeerenden-ofiicier moeten kennis ge
in worden.
die voor meergenoemde gunst in aanmerking
ichen te komen, moeten daarvan uiterlijk twee
nden voor den dag van opkomst schriftelijk kennis
m aan den voornoemden onmiddeliijken chef.
Aan hem, die eenmaal gevraagd heelt buiten de
erne te mogen overnachten en wien dit is toege-
n, wordt daarin geen logies meer verstrekt, dan
gevallen, waarin de betrokken chef dit ten ge
le van straf of om andere redenen noodig mocht
terwijl voorts niet dan bij hooge uitzondering
|er beoordeeling van den coramandeerende-olfi-
de gunst kan worden verleend aan hen, die
het hiervoren aangegeven tijdstip (van 2
nden vóór de opkomst,) daarvoor nog mochten
melden.
Le Conmissaris der Koningin in Zeeland
DIJCKMEESTER.
Belastbare opbrengst der
ïebouwde en Ongebouwde Eigendommen.
le Burgemeester der Gemeente Tholen maakt he
il. dat eene opgave van de uitkomsten der Meting
Schatting van gebouwde en ongebouwde eigen-
omen, in deze Gemeente gelegen, gedurende Dertig
;en, van den 3en April tot en met den 2en Mei
•taande, ter Gemeentesecretarie voor een ieder ter
ige ligt.
Tholen, den 2en April 1913.
Le Burgemeester
M. G. VAN STAPELK.
A. PERSONALIA,
lij den aanvang van het verslagjaar was de
mmissie samengesteld alsvolgt
B. J. van Oost Lid te St-MaarteDsdijk.
J. A. de Graaff u Scherpenisse.
W. A. v. d. Velde Poortvliet.
B.A. Overman Voorzitter/y Tholen.
J. L. Bernhardi Lid Stavenisse.
A Avé Secretaris Tholen.
3p 27 Februari 1912 overleed de Heer B. A.
erman te Tholen, voorzitter onzer Commissie,
als zoodanig sedert 15 April 1908 zitting
Het is ods eene behoefte hier te getuigen,
zijn verschelden ons innig leed deed en dat
in aller herinnering zal blijven voortleven
zijn degelijkheid als voorzitter en zijn aan-
lamen omgang als medelid.
Op 24 April werd bij besluit van den Heer
tomissaris der Koningin in Zeeland A no.
6* 3e Afd. tot Lid en Voorzitter benoemd
Heer Jhr. J. van Vredenburch te Tholen
het tijdvak van 24 April 19121 Juli 1915.
Bij gelijk besluit van 17 Juni A no. 27463
Afd. werd herbenoemd tot Lid de Heer B.
Van Oost te Sint-Maartensdijk voor het tijd-
r vau 1 Juli 1912 1 Juli 1917.
UITGAVE
Telbf. Jnterc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 c^utsiedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt aleohta
2 maal in rekening gebraoht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
A Cacao
Op 31 December 1912 was dus de Com missie
samengesteld alsvolgt
J. A. de Graaff Lid te Scherpenissc.
W. A. v. d. Velde Poortvliet.
Jhr. J. v. Vredenburch Voorzitter Tholen.
J. L. Bernhardi Lid Stavenisse.
B. J. van Oost St-Maarteusd.
A. Avé Secretaris Tholen.
P. Naereboot Bode
A. WATERLOOPEN, SLOOTEN ENZ.
Te St-Maartensdijk vond de Commissie over 't
geheel weiuig veranderd sedert haar vorig bezoek
op 27 Mei 1908.
Naar aanleiding eener bij haar ingekomen
klacht nam zij den toestand in oogenschouw bij
de schuur van C. Nelisse aan den Groenendijk.
Die toestand was daar bepaald slecht te noemen,
tengevolge van het ontbreken van afvoermiddelen
van het huishondwater van Hoek en Bil en van
bet hemelwater.
De aandacht van het Dagelijksch Bestuur
werd gevestigd op een korten, vuilen greppel,
schuins over de woniDg A 416, waarin juist
een typhusgeval voorkwam, terwijl w^rd aange
geven hoe naar het oordeel der Commissie daarin
verbetering ware te brengen.
Te Oud-Vossemeer werd een bezoek gebracht.
De toestand aan het //Heintjesdorp" is nog
niet veel verbeterd Bijbouw van privaten zal
hier mettertijd blijken noodig te zijö, terwijl
ook de drinkwatervoorziening dezer buurt te
wenschen overlaat.
Een zeer onhygiënische toestand werd aange
troffen bij den mestput van M. Bevelander en
omgeving.
Het oorspronkelijke riool in dieD mestput is
verzakt, terwijl van het omliggend terrein, van
de openbare straat eö van een paar naburige
huizenblokken het water iu dien mestput loopt,
waardoor deze steeds drassig is.
Aan de overzijde der straat bevindt zich eene
rij woonhuizen, wier huishoudwater wordt opge
vangen in een rioolgreppel, welke niet altijd
zuiver en hellend gehouden wordt.
Wij gaven in ons rapport de middelen aan,
die o. i. deze toestanden zouden kunnen ver
beteren.
3e. De sloot aan de achterzijde van de huizen
langs de Molenstraat, Oostzijde, is nog steeds
niet gedempt en gerioleerd.
4e. Achter het zoogenaamde „Knipdorp''
laat de daar loopende rioolsloot alles te weuscheu
over; het lijkt wel een vergaarbak van allerlei vuil.
Te Stavenisse is sedert het laatste bezoek
der Commissie blijkbaar zoo goed als niets
varanderd.
Vooral de weg aan de buitenzijde van den
Stoofdijk liet veel te wenschen over. Op vele plaat
sen loopt daar gier enz. uit de soms zeer hooge
mestvaalten over den weg in de daarnaast loo
pende overvuile sloot. Een toestand, die zoo
gemakkelijk en met weinig kosten te verbeteren
zon zjjn, zooals op een paar plaatsen inderdaad
is geschied.
Nabij de woning van J. Coomans bevindt
zich eene rij varkenshokken, waarvóór hoopen
mest liggen, wier vloeibare stoffen in de vlakbij
sloot loopen en zoo die sloot veront
reinigen tot last van de talrijke menschen daar
wonende.
Ten slotte troffen wij nog vuile slooten aan,
aan het begin van den Kerkweg en achter de
rij nieuwe huizen bij het Bosch".
rT,'> Thplen kon de Commissie tot ons ge
noegen constateóren, dat vele open rioolslooten
gerioleerd en gedempt zijn, wat zeker de volks
gezondheid is ten goede gekomen en ook on
getwijfeld tot veraangenaming van het leven
heeft bijgedragen. Waar de Gemeente zich oor
zulke nuttige zaken vrij aanzienlijke financiëele
offers heeft getroost, zou men mogen verwachten,
dat men niet alleen zorgde voor aanleg, doch
dat men ook bij voortduring lette op reiniging.
Want bet zal geen tegenspraak lijden, dat het
beste riool weinig bijdraagt tot afvoer van vuil,
indien het zoogoed als geheel verstopt is. Een
voorbeeld hiervan levert bet riool op, dat in
1892 gelegd is ter vervanging eener sloot
tusschen Oudelandsche- en Venkelstraat. Dit
riool is blijkbaar in vele jaren niet gereinigd,
daar wij konden constateeren, dat er meer dan
een halven meter modder in stond.
Wat den aanleg van nieuwe rioleeriugen be
treft roepen wij de aandacht in de allereerste
plaats in voor een tweetal zeer onhygiënische
toestanden.
a. De sloot loopende van het huis bewooud
door J. Quist nabij de Oudelandsche poort,
langs den tuin vau G. C. M. Geluk, achter de
schuur van de erven Joppe, tot achter de woning
van v. lwaarden.
Uitdiepen en schoonmaken van zulk eene
sloot helpt slechts zeer tijdelijk alleen rioleering
en demping geven afdoende verbetering,
b. de omgeving van den nieuwen molen
(Gebroeders v. d. Velde). De open slooten daar
zijn gedurig vol modder, wat niet behoeft te
verwouderen, omdat hier de uitmonding is van
een aanzienlijk deel der rioleering.
In beide gevallen gaven wij uitvoerig de mid
delen aan, waardoor o. i. afdoende verbetering
kon worden verkregen.
Een andere minder gewenschte toestand
heerscht in een ander deel der gemeente. Het
zou n.1. gewenscht zijn een beteren afvoer te
verzekeren van Achterom, Kerkstraat en omge
ving. Kon men een flink riool leggeD te beginnen
achter de woniDg der Wed. Jagt, achter de
Groote kerk om tot in het Walstraatje, dan kon
ook dit stadsdeel in verbinding komen met. het
groote riool bij de woning der erven Joppe. De
lange slooten roudoin de tuinen van Mevrouw
Andriessen en deu heer Blok werden dan zuivere
slooten.
,Met genoegen hoorden we, dat bet voornemen
bestaat de Verbrande Vate te dempeu, welk
voornemen reeds tot uitvoering is gekomen.
De vuilafvoer van de „Voorstad" zal op den
duur zorg geven, vooral na daar reeds ongeveer
een 50-tal woningen gebouwd zijn of worden.
Tot nu toe loopt alles in paar polderslooten, die
als gewoonlijk alle kenteekeuen van rioolslooten
aannemen.
Voorts wezen wij nog op een hoop stinkende
oesterschelpen, liggende op het havenpleiD. Daar
wij geen betere plaats konden aanwijzen, ver.
zochten wij te willen toezien, dat de schelpen
er zoo kort mogelijk blijven liggen.
Wordt vervolgd.)
De minister van joistitie ad interium heeft
met ingang van 1 April herbenoemd tot plaats
vervangend lid der Kamer van toezicht over de
notarissen en candidaat-notarissen, gevestigd te
Middelburg, mr. E. Bonn, kantonrechter te Tholen.
DE TWEEDE KAMER
kwam Dinsdag in openbare zitting bijeen en nam
den volgenden dag de ziektewet ter hand, waarvan
de behandeling het vorige jaar is blijven steken,
nadat de algemeene beschouwingen waren geleverd.
De Kamer kon dus nu aan de artikelen beginnen.
In den tusschontijd heeft de minister Talma de
wet zeer belangrijk gewijzigd, zoo belangrijk, dat
meerdere leden als hun oordeel uitspraken, dat zij
van karakter veranderd was. Dit had ten gevolge,
dat de heer Roodhuijzen, die verleden jaar 25
amendementen van den heer Lohman had overge
nomen, deze introk, omdat zij overbodig geworden
waren. Nog 5 leden die amendementen hadden voor
gesteld, konden hetzelfde doen.
Wat die wijzigingen belreft, zij werdon door een
paar linksche leden geprezen, alleen keurden zij af,
dat zij zoo laat kwamen, zoo kort voor de behan
deling. Zij hadden het vooral over de raden van
arbeid en de verzekeringsraden, van welke laatste
de heer Tydeman zei, dat zij nu best kouden ver
vallen, wat tegelijk een aanzienlijke besparing van
kosten zou geven.
Bij art. 15 6telde de heer Patijn voor ook ge
neeskundige behandeling der verzekerden in de wet
op te nemen. Daarover is verleden jaar druk ge
sproken, (de minister was er sterk tegen) nu wilde
de heer Patijn een uitspraak der Kamer uitlokken.
Zijn amendement werd zuiver rechts tegen links
verworpen.
De Kamdr vordert goed.
ST-ANNALAND. Op uitnoodiging van de
vereenigiüg „Landbouwbelang", werd door den
heer L. B. van der Slikke, te Groote Lindt, jl.
Donderdagavond io het lokaal van den heer
P. J. Soeters in deze gemeente eene bespreking
gehouden over de grondslagen van de bemesting.
Spreker begon met de opmerking dat er in
de laatste jaren veel veranderd, ja, verbeterd is
op de boerderij.
Vroeger alles stalmest voor bemesting, hoogstens
hier en daar aangevuld met wat Chili, omdat
dit de eerste kunstmest was, die gebruikt werd,
thans is op vele boerderijen 't gebruik van stal
mest sterk verminderd en dat van kunstmest
zoodanig toegenomen, dat spreker zich wel eens
ernstig afvraagt, of ook met die groote hoeveel
heden, nog voordeel verkregen wordt. Bij de
bemesting gaat bet er om 4 stikstof, phosphor-
zuur, kali en kalk, door spreker geooemd een
viermanschap, een vier-eenheid. Achtereenvolgens
werden deze 4 bemestingstoffen aan eene nadere
bespreking onderworpen, maar de laatste „kalk"
voor de bemesting van ons bouwland buiten
bespreking gelaten, omdat bet de ondervinding
van spreker was, dat een kalkbemesting op het
bouwland voor sommige gronden en sommige
gewassen, b.v. vlinderbloemige (erwten en boonen)
wel nuttig werken kan, maar meestal niet noodig
is vooral als ook stalmest af en toe gegeven
wordt. Nader gaf spreker aan met welke mest
stoffen, stikstof voor de voeding gegeven wordt
en in welke vormen die stikstof daarin voorkomt.
Stalmest, chilisalpeter, zwavelzure ammoniak,
kalk-stikstof zijn de voornaamste, waarmede
stikstof gegeven wordt.
Voornamelijk in 4 vormen komt de stikstof
voor als eiwit (dubbele omzetting) als ammoniak
(1 omzetting) als salpeter (directe opneming) als
luchtstikstof (waarschijnlijk 1 omzetting). De
kalkstikstof werd de redder en ook de concurrent
onder de stikstothoudende kunstmeststoffen, ge-
Doeind. Als phosphorzuur-bemeeting kaD stalmest
heelemaal geen dieust doen daar hij slechts
0,25 phosphorzuur bevat, en alleen groote
hoeveelheden zijn dus in staat om voor deu
groei zooveel phosphorzuur te geven, als deze
behoeveD. Daarbij komt nog, dat lichte gronden
(klei, zoowel als zavelgronden) weinig phosphor
zuur bevatten. Bovendien is het phosphorzuur
moeielijk opneembaar en het vormt toch den
grond van alle bemestiug. Super is voor
onze gronden 'd e phospborzuurbemeiting en
