itólila(, p*ijl aai la lalaipi ra oisMt, laaiiiof, im.
ft
rs.
No. 1418.
Zaterdag 3 Augustus 1912.
Negen en twintigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
oor
als
KOl
IER.
rije
STI
.EN.
3SÉ
en
in
Publicatiën
Onweer.
Firma i. NI. C. POT, THOLEN.
GOED en GOEDKOOP
in vierkante bussen
1 Kg. 1.50
- 0.80
^Kg. /0.42I
%0., - 0.18
RECHTZAKEN.
BINNENLAND.
Van onze berichtgevers.
r wuij
V1EN,
voor
itvaog;
li!
Ie
ig
311
)LH
IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
post f 1,10. Voor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad,
logezondan stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
bureau te T h e I e n of v66r DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
De Burgemeester der Gemeente Tholen brengt
deze ter kennis van de Ingezetenen, dat by hem
rangen en aan den Ontvanger der Directe Be-
ingen ter invordering is verzonden, de Kohieren
belasting op bedrijfs- en andere inkomsten
4 en 1 voor het dienstjaar 1911/12 en 1912/13,
uitnoodiging aan een iegelijk wien zulks aangaat,
na bekomerie kennisgeving van zijnen aanslag,
spoedigste het door hem verschuldigde te kwijten,
herinnering tevens, dat de bezwaren, welke
naangaande mochten bestaan, binnen zes weken
heden behooren te worden ingediend.
Tholen, den 2 Augustus 1912.
De Burgemeester voornoemd,
A. HOLLESTELLE, l.b.
warme, zoele zomerdagde atmosfeer
ihtig en verzadigd met waterdamp; die damp
rdunt als het ware de lucht eu wij hijgen
ar adem, naar zuurstofrijke luchtwij gevoeleu
moede en afgemat. De planteo laten hare
ideren hangen, de vogels zijn blijkbaar uitgepot,
huisdieren zoeken beschutting in de nabijheid
te i den mensch.
15; Daar doemen evenwel eenige wolken boven
gp Hl horizon, wit van kleur aanvankelijk, maar
gzaam rijzende met zwaardere, afgerande witte
sa, die sterk afsteken tegen het blauw van
hemel. De windwijzers ontwaken uit hun
rust eu onbepaald draaien zij heen eu
de boomen worden door een ouzichtbare
icht wakker geschud uit hun rustigeu droom.
witte koppen stijgen meer en meereen
chte, zwarte wolkenmassa drijft ze naar boven,
haasten zich hooger en hooger en ten slotte
de geheele hemel met een donker zwart om-
ierd. De rust iu de natuur heeft opgehouden
angstig blikt mensch en dier naar het hemel-
welf, dreigend door scherpe contrasten van
it en donker.
Plotseling schiet een bliksemstraal langs het
melgewelf; de donder doet zich hooren. Hoort,
hemelen spreken met krachtige, indrukwek-
nde stem. Kort eu scherp, ratelend en rouo-
leod volgen de <rslagea kort op de bliksem
lichten. Onophoudelijk speelt de lichte vuurgloed
bliksems door de luoht en over de aa^rde.
De regeu valt -Jbij stroomen neer en weldra
het onweer af; ieder levend wezen slaakt
i krfcet van verlichting alles is evenwel tevens
kissht, de pUnten herleven, mensch eu dier
wel} zich herschapen, met nieuwen levenslust
3o worden die krachten geboren, zoo heil
ig maar die tevens zoo vreeselijk kunnen
"h i De wetenschap zegt de bliksem is een
«ti sche vont, die door het luchtruim schiet,
«n alen op ®er verscheiden wijze. De ge-
innige kracht, welke wij electriciteit noemen,
nbïkart zeer verschillend en om hier een
klaring te geven, zooals men zich denkt dat
groote spanning der electriciteit in de wolken
ktaat, laten wij maar rusten. Dat de donder
tót veroorzaakt door de uitzettende en weder
Jtrootnende lacht is algemeen bekend. Een
'eder is dus een natuurschijnsel vao verheven
lodrnkwekkenden aard, doch vindt zijn ont-
'Q in de wetten, die de geheele natuur be-
Hchen. Die geheimzinnige natuurkracht der
ctriciteit heeft reeds menig mensch doen
lieren en beven. Als de lucht donkerzwart
e de vurige slangeu des bliksems in grillige
|Q door de wolken schieten, om met rechte
alen onder een hevigen, knetterenden, korten
dikwijls naar de aarde te dalen, waar telkens
'werpen of levende schepselen door getroffen
'den, dan staat de mensch onmachtig tegen-
de woedende elementen. Toch heeft ook
het vernuft uitgedacht een middel om veel
voorkomen. Reeds van de vroegste tijden af
non er op bedacht om door verschillende
idelen den bliksem te beteugelen. Volgens
lotus schoten de Fhraciërs gedurende een
IWeer hun pijlen af naar den hemel; andereu
UITGAVE:
Telrp. Inteec. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 c^nts; iedere regel meer
10 cents; grooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt aleohta
2 maal in rekening gebraoht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
verscholen zich in grotten, meenende dat de
bliksem hun daar niet treffen kon. De Romeinen
meenden, dat de bliksem nooit de laurierboom
trof. In de middeleeuwen had men door het
bijgeloof zijn bijzondere middelen tegen onweders.
In de torens van sommige kerken bracht men
„weerzeggers" aan, dit waren geschriften met
een gebed tegen den bliksem. Ook het luiden
der klokken bij een onweer was in zwang.
De bliksemafleider werd uitgevonden door
Benjamin Franklin de beschrijving er van zullen
wij maar niet geven, als genoegzaam bekend.
Alleen moge vermeld, dat nog niet ieder van
het nut overtuigd is, hoe ook tegen het voor
oordeel is opgetredeu. Men stelle als eischen
aan een goeden afleider dezede slang des
afleiders boven het gebouw moet in een fijne
punt eindigen de punt worde, om roesten te
voorkomen, sterk verguld of men makede slang
van geel koper met een spits van platinameu
zorge dat de geleider onafgebroken zonder roest-
gedeelten tot in den grond doorloope en dat
het einde terecht komt in zeer vochligen bodem
of in eeu waterput.
Te St. Orner had een inwoner in TT88 een
bliksemafleider geplaatstdoch het volk meende
in de scherpe spits een zwaard te zien, dat den
hemel tartte. Er outstonden oploopen eu het
volk bedreigde den duivelskunstenaar, zoodat
de overheid bevel gaf, den afleider weg te nemen.
Dit werd geweigerd. De zaak kwam voor de
rechtbank te Arras en deze verklaarde het bevel
van de overheid voor onwettig. Het was vooral
door de schitterende verdediging van den later zoo
berucht geworden Robespierre, dat deze uitslag
werd verkregen.
Nu verviel men van het eene uiterste in het
andere. Zoo maakte de mode zich zelfs meester
van de nieuwe uitvinding. Op de wandelstokken
werden stalen punten aangebracht; zelfs op de
regenschermen mochten deze niet ontbreken.
Door een ketting, aan deze punten bevestigd,
over den grond te laten sleepen, meende uien
eeu bliksemafleider te bezitten. Als haute nou
veauté droegen zelfs de dames hoeden, waarop
een bliksemafleider in miniatuur prijkte, die dan
door een ketting, welke achterna sleepte, met
den bodera verbonden was.
Gelukkig deden deze uitwassen geen schade
aan de vernuftige vinding van Franklin, om
wiens borstbeeld men terecht mocht schrijven
„Hij heeft vorsten deu schepter en den hemel
den bliksem ontrukt".
LOTERIJWET.
De Kantonrechter te Den Helder, uitspraak
doende in het geding tegen M. I., Directeur der
N.V. „De Tijdgeest", verdacht van overtreding
der Loterij wet, sprak beklaagde vrij.
Door Ged. Staten wordt medegedeeld dat tol
leden der plaatselijke commissie, bedoeld bij art.
86 der ongevallenwet, voor Tholen zijn benoemd
de hperen
J. C. Dalebont, voorzitter, D. van de Velde
pl. voorzitter, W. Moelker, lid werkgever, allen
te Tholen, J. K. Krijger te Poortvliet, K. J.
Lindhont, te Tholen en I. W. Nortier te Poort
vliet, allen lid werkgever.
IERSE KE. De heer P. Hoondert te Kwaden-
damme, vroeger te lerseke, is op verzoek eervol
ontslagen als gezworene van den Molenpolder,
gemeente lerseke.
Het stelen van kuikens alhier schijnt niet
altijd door menschen te geschieden. Er zijn
althans eeu bunzing en 40 ratten gevaugen.
- Diusdag sloeg hier bij eeu onweersbui,
waarbij maar één donderslag werd gehoord, de
bliksem iu een huis op het dorp. Er werden
eenige pannen van het dak en van den schoor-
steeu een stuk geslagen. Brand ontstond ge-
lokkig niet, maar de vrouw, die in de deur
stond, schrikte zoo, dat zij naar bed moest.
Het leggen der buizen van de waterleiding
in dt atiaten is voleindigd. Polen (een groep
huizen bij den Dam) is niet aangesloten, hoewel
dit in het plan lag. Terreinbezwaren zijn daar
van de reden. Er is daar auders zeer dikwijls
watergebrek.
- De heer J. Oom, hoofd van school 2,
is wegens het aftreden van het hoofd van school 1,
tijdelijk belast met het geven van onderwijs in
het Fransch.
In Juli zijn op het post- en telegraaf
kantoor behandeld 404 telegrammen waarvan
162 verzonden en 242 ontvaügen. Op het tele
foonkantoor zijn 208 gesprekken gevoerd,
waarvan 65 inkomende, 135 uitgaande en 8
onderlinge. Nog 27 oproepberichten.
Op de postspaarbank is ingelegd f7367,50
eu terugbetaald 1 3214,72. Uitgereikt 6 boekjes.
Openbare Vergadering van den Gemeenteraad
van lerseke, 31 Juli 1912.
Tegenwoordig 10, later 11 leden.
Voorzitter de Burgemeester.
De gemeenterekening werd den raad aange
boden. De eindcijfers zijn: ontv. f 190,801,17,
uitg. f 188,479,93, (goed slot f2,321,24.) De
heeren Bom, van der Burght en Wesdorp worden
gekozen om haar na te zien.
Ingekomen waren de begrooting en de rekening
van het Burg. Armbsst. De eerste bedroeg in
ontv. en uitg. f 8071,685 (onv. uitg. f 553,845),
de tweede bedroeg in ontv. f 9103,22 en in
uitg. f8516,345, (goed slot f 586,875). De
heeren v. d. Burght, Bom en Schipper werden
aangewezen om beide na te zien.
Hiermee was de agenda afgeloopen.
Bij de laatste omvraag vestigde de heer
Willemsen de aandacht van B. en W. op de
overstroomingen op sommige plaatsen in het
dorp, vooral in de Kaaistraat en het Bekhof,
bij hevige plasregens, en vroeg of geen verbe
tering mogelijk was.
De voorzitter legde uit, dat daar geen hoop
was hetzelfde verschijnsel deed zich. zei spreker,
overal voor, o.a. nog kort geledeu te Berlijn.
Als het euvel geheel te voorkomen was, zou
dat althans in zulke groote steden te verwachten
zija. Wat een paar huizen op den hoek Kaai
en Noordzandstraat betreft, waar de last dien de
bewoners van het water hebben het ergst is,
die huizen staan als iu een put. Zij zouden ge-
holpeu kunnen worden door de vloere 1/2of 1/k M.
te verhoogen. Evenwel B. en W. zullen er zoo
veel mogelijk op letten.
Deze beschouwing werd niet weersproken.
Ten slotte bracht de voorzitter een warm
woord van lot en dank aaD het hoofd van
school 1, die heden aftreedt. Spreker prees den
heer Rietveld de Hondt om zijn bekwaamheid
en ijver als onderwijzer eu om het vele goeds
dat hij voor het onderwijs gedaan heeft eu
wenschte hem in zijn nieuwe werkkring alles
goeds toe. Een officiëel afscheid op school, had
buiten de schuld van B. en W. niet plaats
gehad.
ST.-MAARTENSDTJK, 31 Juli. In de heden
(Woensdag) gehouden vergadering vau den ge
meenteraad, werd voorloopig vjfetgesteld de reke
ning over het dienstjaar 191^, alsmede definitief
vastgesteld de rekening over hetzelfde dienstjaar
van het Algemeen Weezob-armbestuur, beide
tot het bedrag der cijfers /als in ons vorig ver
slag bij de aanbieding diet rekeniugeu is gemeld.
Vau het waterleiding-comité te Tholen was
een aanvraag ingekomen tot betaling der vroeger
toegestane bijdrage ad f314.30.
De voorzitter stelde voor daartoe te besluiten
en in verband daarmede een post op de be
grooting voor 1912 te brengen tot dat bedrag
uit den post onvoorziene uitgaven.
Met op één na algemeene stemmen werd dit
goedgevonden de heer Gaakeer stemde tegen.
Wegens periodieke aftreding der heeren M. P.
Groenewege eu W. M. Rijnberg als lid van het
college van zetters, werden twee voordrachteu
opgemaakt ter voorziening hierin. Als uo. 1
werden op de voordracht geplaatst de beide
aftr. leden de h.h. M. P. Groenewege en W. M.
Rijnberg en als no. 2 de h.h. J. Bastiaanse en
P. Gaakeer.
Den heer Buijze te Stavenisse werd weder
evenals den vorigen winter vergunning verleend
tot het gebruik maken van een lokaal der openb.
school tot het geven van een cursus in land-
bouwboekhouden.
De voorl. beghx>ting der gemeente dienstjaar
1913 werd aangeboden tot een bedrag in ont
vang van f 22753,36, en in uitgaaf van f 22] 14,13*
met een post voor onvoorzien ad f 639,22*.
Voorts werd voorlezing gedaan van een nieuw
Kon. besluit betrekking hebbende op den bouw
en herbouw van openbare scholen.
De voorz. was van meening dat hieruit wel
kosten voor de gemeente konden voortvloeien,
daar er ook bepalingen in voorkomen aan welke
bestaande scholen later zullen moeten voldoen.
De voorz. hoopte echter op een schikking
met den districtsschoolopziener.
Daarna werd voorlezing gedaan van een cir
culaire van den comm. der Koningin, welke
vooral op 't oog had de belangen van de ge
meenteveldwachters.
Hoofdpunten waren vrije geneeskundige be
handeling en het verstrekken van een rijwiel.
Wat het laatste puut betreft sloot zich hierbij
mooi aan een ingekomen verzoekschrift van den
gemeenteveldwachter J. van Nieuwenhuijzen om
van gemeentewege iu 't bezit van een rijwiel
te worden gesteld.
De voorzitter haalde feiten aan, waaruit de
noodzakelijkheid van een rijwiel voor een veld
wachter bleek.
Bij de raadsleden viel het verzoek ook in
goede aarde, zoodat den veldwachter een rijwiel
zal verstrekt worden van Hollandsch fabrikaat
omdat het een goed rijwiel zijn moet, van f 80
tot f 90,Het onderhoud blijft voor rekening
van den veldwachter.
Het laatste punt van behandeling was weer
de onderhandscbe verpachting.Ged. Staten hadden
nog bezwaar tegen een paar punten der voor
waarden.
Nadat hierin wijzigingen waren gebracht ging
de vergadering over in een met gesloten deuren
tot vaststelling van eeu Suppl. Kohier H. O.
De agenda was afgehandeld.
POORT VLiET. Door dsn raad dezer gemeente
weFd \J de raadszitting vari Woensdag 31 Juli
jl. benoemd toFonderwijzeres aan de O.-L. school
alhierj'mej. M. van Nieuwenhuizen.
Gedurende de maand Juli 1912 werd in
de Rijkspostspa^twnïit aan het hulppostkantoor
alhier in^ptégd f DM,0,70 eu terugbetaald
f 1997,9^T
Door hret hulptëkgraafkantoor werden behan
deld 58 telegrammen, t.w. verz. 30 en ontv. 28,
terwijl 162 telefoongesprekken werden gevoerd.