van Zaterdag 13 Juli 1912.
Derde Blad.
Gemengd Nieuws.
Ierseksche en Thoolsche Courant
Openbare Gemeenteraadsvergadering,
gehouden te Tholen op Donderdag 11 JulH912.
Een ongewoon verschijnsel was het bijwonen
der vergadering door een aantal personen en de
plaatsing van 3 perstafels. Echter alleen van ons
blad was een rapporter verschenen.
Afwezig de heer Quist.
De voorzitter opent de vergadering waarna
de heer J. K. van der Stel in handen van den
voorzitter de vereischte eeden aflegtlaatst
genoemde spreekt de wensch uit dat de heer
v. d. Stel vele jaren tot eigen genoegen en dat
van zijue medeleden in 't belang der gemeente
mag werkzaam zijn.
De notulen der vorige vergadering worden
na lezing ongewijzigd vastgesteld.
De voorzitter stelt daarna de agenda aan de
orde en wenseht het rapport der veercommissie
in geheime zitting te behandelen, op grond dat
daarin cijfers voorkomen, die spr. niet voor
pnbliceering geschikt acht.
Dit voorstel wordt bestreden; de heer Tan
Vredenburch vindt het zeer gewensoht dat een
zaak als deze in openbare zitting thuis komt.
Het voorstel van den voorzitter wordt met
6 tegen 4 st. verworpende heeren Wage-
maker, v. Vredenbnrch, Kegge, Wagtho, Moelker
en v. d. Stel stemmen tegen.
De voorz. spreekt de hoop uit, dat de leden
zich van het noemen van cijfers zullen onthouden.
1. Ingekomen stnkken.
a. Goedgekeurd van Ged. Staten terugont
vangen besluit tot wijziging der begrooting.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
b. Procesverbaal kasopname bij den gemeente
ontvanger, wordt eveneens voor kennisgeving
aangenomen.
c. Bezwaren tegen hunnen aanslag in den
h. o. van de h.h. C. M. Baaij en J. Cornelisse Jbz.
worden gesteld in handen der commissie.
De voorzitter zegt dat door het overlijden van
den heer Overman een vacature in die commissie
is, waarin moet worden voorzien, er wordt tot
stemming overgegaan, de heer v. d. Stel wordt
gekozen met 8 st., een st. wordt uitgebracht
op den heer Noske en 1 op den heer Wagtho.
d. Request van den heer J. M. Wagemaker,
voorz. van de opger. Naaml. Venn. Weegbrug
Vooruitgang", verzoekende machtiging de voor
die weegbrug verleende concessie, in te brengen
in genoemde vennootschap.
De voorzitter stelt voor om eene voorloopige
machtiging te verleenen.
De heer Wagtho vraagt hoe lang aan den
ouden heer W. vergunning was verleend.
De voorzitter deelt mede dat deze voor on-
bepaalden tijd was gegeven.
De voorloopige machtiging wordt vervolgeus
verleent met op een na alg. stemmen, de heer
Wagemaker onthoudt zich.
III. Rapport der veercommissie.
De voorzitter dankt de commissie namens B,
en W. voor de verrichte werkzaamheden en
gelooft dat, waar de rapporten bij de leden zijn
rondgeweest, het niet noodig zal zijn hiervan
voorlezing te doen, en dus over kan worden
gegaan tot het behandelen der voorwaarden van
verpachting.
De heer Van Vredenbureli zegt datz. i. eerst
uitgemaakt dient te worden of de raad is voor
het eigen beheer nemen van het veer, ja dan
neen, er zijn twee rapporten, het eene is voor
eigen exploitatie, het andere geeft voorkeur aan
verpachting.
De voorzitter vindt dit goed, de cijfers der
inkomsten zijn bekend en we staan dos voor
de keuze.
De heer Kegge zegt dat als er geen cijfers
worden genoemd, hij zich met dit voorstel kan
vereenigen en waar alle raadsleden gelegenheid
hebben gehad de rapporten in te zien, stelt hij
voor om direct maar over dit punt te stemmen.
De heer Moelker is het gedeeltelijk eens met
den heer Kegge; als minderheid der veercom
missie was spr. vóór publieke verpachting, doch
wil rekening honden met de eventueele opbrengst
om indien de pachtsom niet hoog genoeg is,
tot eigen exploitatie te besluiten.
De heer Wagemaker vraagt of, waar de cijfers
door den heer v. d. Stel gegeven, anders zijn
dan die der commissie, deze ook bezwaren zou
hebben tegen de voorlezing hiervan.
De voorzitter vertrouwt dat de heer v. d.
Stel het goed vindt dit stnk niet te doen voor
lezen in het publiek, daar besloten is dat er
geen cijfers genoemd zouden worden.
De heer v. d. Stel heeft in geen van beide
gevallen bezwaar.
De heer Wagemaker is van oordeel dat bij
een bespreking waar de heer v. d. Stel in zijn
overgelegd rapport met cijfers ingaat tegen de
cijfers van de commissie, het moeilijk zal zijn
de rapporten te behandelen, zonder het noemen
dier cijfers.
De heer Van Vredenbnrch heeft persoonlijk
geen bezwaren het rapport wereldkundig te
maken; wat de cijfers betreft die er in voor
komen, iedere eventueele pachter kan zich deze
verschaffen. Spr. betreurt het dat het verslag
wordt weggemoffeld; de zaak is van groot ge
wicht en van belang voor Tholen's burgerij,
spr. is sterk tegen de hoe langer hoe meer
voorkomende behandeling in gesloten zitting.
We zitten hier voor de burgerij en behoeven
ons niet te schamen voor hetgeen we zeggen,
spr. zou het betreuren als dit rapport niet
wereldkundig wordt gemaakt.
De voorzitter zou wenschen indien de raad
tol openbaarmaking besluit, dat dit dan geschiedt
nit de verpachting.
Alle leden zijn hiervoor.
De voorzitter brengt daarna in stemming of
overgegaan zal worden tot eigen exploitatie.
De heer Noske vraagt of, als de verpachting
niet naar wensch gaat we tot eigen exploitatie
besluiten.
De voorzitter zegt dat de bedoeling is gebruik
te maken der voorwaarden, die zeggen dat de
raad de nadere beslissing heeft als de verpachting
niet naar wensch gaat.
Het voorstel het veer in eigen exploitatie te
nemen wordt verworpen met 8 tegen 7 stemmen,
voor de heeren Wagemaker, v. Vredenburch en
Wagtho.
De voorzitter zegt dat de taak der commissie
nu is afgeloopen, doch stelt voor de aftredende
leden te benoemen als leden van de permanente
commissie.
De heer Wagemaker ziet liever in zijn plaats
een ander aangewezen.
De voorzitter acht het zeer wenschelijk dat
de heer Wagemaker deze functie op zich neemt,
zonder twijfel zou de heer Wagemaker spijt
hebben te bedanken.
Laatstgenoemde neemt daarna de benoeming aan
De heer Wagtho vraagt welke rechten deze
commissie zal hebben.
De voorzitter antwoordt dat' dit van het vast
te stellen reglement af zal hangen.
De heer Wagtho zegt als de commissie toe
zicht krijgt op de naleving van het reglement,
hij moet opmerken dat dit tegenwoordig veel
te wenschen overlaat. Spr. heeft meermalen
ergerlijke tekortkomingen geconstateerd, 't Is
Zondags voorgekomen dat niemand aanwezig
was om over te zetten.
De verschillende art. der voorwaarden worden
behandeld.
Het blijkt dat een der ponten uit de vaart
moet worden gebracht, daar deze is afgekeurd
en een nieuwe van 14 ton in gebruik moet
worden gesteld.
De heer Moelker juicht het toe dat er een
nieuwe pont in de vaart komt, daar de trans
actie wellicht moeilijkheden met den anderen
pachter had opgeleverd.
De heer v. d. Stel vraagt of de nieuwe pont
van ijzer moet zijn.
De voorzitter deelt mede dat dit door den
raad beslist kan worden.
De heer v. d. Stel zegt dat hij deze vraag
deed daar hij het wenschelijk acht er op te
wijzen, dat reparaties bezwaren zullen opleveren
wegens het alhier ontbreken van reparatieplaatseu
voor ijzeren schepen.
De heer Moelker herinnert er aan dat jaren
geleden ook door den heer Hollestelle een
opmerking dienaangaande is gemaakt.
De heer Hollestelle stemt toe dat dit punt
door hem is besproken.
De voorzitter stelt voor om geen verandering
te brengen in den huidigen toestand.
De heer Kegge is van meening dat de reparatie
kosten aan een ijzeren pont nogal mee zullen
vallen, ook is de draagkracht bij gebruik van
een houten pont spoedig minder dan van een
ijzeren.
De heer Wagemaker vindt het bezigen van
een ijzeren pont bezwaarlijk met bet oog op
het gevaar voor de paarden, daar ijzer spoedig
glad is vooral bij sneeuwval of nat weer.
De heer v. Vredenbureli acht het inwinnen
van inlichtingen bij den Prov. Waterstaat welk
soort pont voorkeur verdient, gewenscht; spr.
deelt echter ook de bezwaren van den heer
Wagemaker.
De heer Wagtho acht het bezwaar van afrijden
niet zoo groot, door het plaatsen van dwars-
richels acht spr. dit vrij wel opgeheven.
De heer Wagemaker bestrijdt dit.
De voorzitter meent dat het 't beste zal zijn
advies at te wachten van Waterstaat en daarna
te handelen.
De heer Moelker vindt ook de bezwaren groot
met een ijzeren pont en de groote hellingen die
de trekdieren op moeten.
De heer Kegge merkt op dat hij niet ge
sproken heeft van een geheel ijzeren pont; bij
dergelijke vaartuigen is het dek steeds met
hout bekleed, zoodat dit geen last opleveren zal.
Het voorstel om bij den Prov. Waterstaat in
lichtingen in te winnen of een ijzeren pont
voorkeur verdient boven eene van hout, wordt
met op 3 na alg. st. aangenomen, tegen de hh.
HolleBtelle, Noske en Wagtho.
Bij het artikel betreffende het personeel, acht
de voorzitter het wenschelijk een leeftijd te be
palen voor de veerknechts.
De heer Van Vredenbnrch, zegt dat door Ged.
St. bij verordening reeds een leeftijdsgrens is
gesteld, spr. kan opmerken dat aan die bepalin
gen niet de hand wordt gehouden.
Ook zou het gewenscht zijn, zegt de commissie,
vrijstelling van veergeld te verleenen aan in
woners onzer gemeente die eigendommen van
Tholen aan de overzijde van het veer gelegen,
hebben gepacht of pachten, eveneens is het zeer
wenschelijk ook een klachtenboek ter secretarie
te hebben, terwijl wordt voorgesteld aan de over
zijde een lantaarn te hebben van minstens 30
normaalkaarsen daar de lantaren die nu brandt
geen voldoende licht geeft.
Deze wijzigingen worden alle goedgekeurd.
Ook het goederenvervoer wenseht de commissie
gewijzigd te zien.
De voorzitter zegt dat dit een geheel nieuw
punt is en zeker in het belang der inwoners.
De heer Moelker licht dit puut toe de comm.
kwam hiertoe doordat het voorkwam dat pakjes
lang aan '1 veer bleven liggen vóór ze werden
bezorgd, ook de vrachten werden aardig verhoogd,
er werd soms betaald voor pakjes beneden 1 KG.
12, 15 en 17 cent, en verbetering in dezen
toestand is zeer in 't belang van Tholen.
De discussies die hierover worden gevoerd
zijn vele, alle toonden echter aan de noodzake
lijkheid eener betere regeling van het goederen
vervoer.
De voorzitter stelt in 't licht dat een regeling
als de commissie voorBtelt is in het financieel
belang der gemeente.
Met alg. stemmen op een na, de heer
v. d. Stel tegen, wordt besloten overeenkomstig
het voorstel der commissie.
De heer Noske heeft de vergadering verlaten.
De heer Moelker wenseht een bepaling te
maken dat, indien de pont of veerboot reeds van
wal is, het verboden is terug te keeren om een
later komend passagier nog op te nemen, zooals
meermalen geschiedt.
De heer Van Vredenburch acht zoo'n bepaling
niet noodigde menschen moeten het elkaar
niet te lastig maken, 't komt b.v. ook wel voor
dat er drie voertuigen op de pont staan, wat
ook is verboden.
De voorzitter wil aan het voorstel van den
heer Moelker tegemoetkomen door een artikel
bij te voegen.
De heer Wagtho vraagt of het waar is dat
het personeel aan 't veer heeft gestaakt en toen
in den dienst Zondag werd voorzien door land
arbeiders, die niet der zake kundig waren.
De voorzitter zegt dat dit juist is, doch de
pachter verlegen zat en genoodzaakt was naar
omstandigheden te bandelen. De pachter en zijn
broer zetten thans over.
De heer Wagtho vraagt of de voorzitter deze
dan bekwaam genoeg acht.
De voorzittervoor zoo iets wel.
De heeren Kegge en Wagemaker vinden het
voorstel van den heer Moelker ook overbodig
waarop dit niet in stemming wordt gebracht.
De heer van Vredenburch mist in het concept
reglement de regeling van de werkuren van
het personeel.
De heer Moelker acht het onnoodig, gezien
de weinige passage, dat iemand s' nachts van
11 '/i4 uur aan 't veer de wacht houdt.
Dit wordt evenwel bestreden en aangenomen
de werktijden te regelen als volgt.
Van 4 uur tot 6.3 0 uur voormiddags, dienst
van twee personen, van 6.30 uur voormiddags
tot 9 uur namiddags 3 man, van 9 uur tot ll'/j
uur namiddags 2 man en van 11'/j nur na
middags tot 4 uur voormiddags 1 man.
De heer Kegge vraagt of met het voorgeschreven
personeel deze dienst is te vervullenspr. be
twijfelt dit.
De heer Wagemaker wil, nu besloten is hel
veer te verpachten, controle ingesteld hebben
om na te kunnen gaan wht het veer opbrengt,
dan krijgt de gemeente zonder kosten een juist
overzicht hiervan. Door het uitgeven van kaartjes
aan passanten is zulks te bereiken, spr. stelt
voor dit te reglementeeren.
Dit voorstel wordt verworpen na eenige dis
cussie met 7 st. tegen, de hh. v. Vredenburch
en Wagemaker stemmen voor.
Daarna wordt goedgekeurd de wijziging der
begrooting 1912, en de heer v. d. Stel be
noemd als lid der commissie tot nazien der
rekening.
De rekening van de gemeente en die der
armbesturen over 1911 worden gesteld in handen
der commissie bestaande uit de hh. Kegge,
Moelker, Wagemaker, Noske en v. d. Stel.
Daarna wordt opgemaakt de voordracht voor
benoeming van zetters; in de plaats van de af
tredenden J. Eindhout en G. C. M. Geluk
znllen voorgedragen worden de aftredenden en
de h.h. J. G. Gelderblom en C. W. Geluk.
Vervolgens wordt vastgesteld een redactie
wijziging in de verordening, regelende de jaar
wedden van het onderwijzend personeel aan de
o. 1. school.
De heer Christiaanse vraagt hoe het zit met
de inschrijving naar de onderhoudswerken van
de gemeente.
Dit komt niet in behandeling.
Hierna wordt de vergadering gesloten.
Wederom heeft een vreeselijk mijnongeluk
tientallen van menschenlevens geëischt. In de
Cadebymijn bij Conisborough in Yorkshire, zijn,
ten gevolge van ontploffingen van mijngas, die
verschillende ganggewelven deden instorten, vol
gens de laatste berichten meer dan 70 menschen
omgekomen. Toen de eerste ontploffing plaats
had, bevonden zich ongeveer een 200 man in
de mijn wegens de feestelijkheden in verband
met het bezoek van den koning, waren vele
mijnwerkers niet afgedaald en van deze waren
vijf-en-dertig werkzaam in dat gedeelte der mijn,
waar het ongeluk geschiedde. Deze vijf-en-dertig
man werden onmiddellijk gedood. Eenige arbei
ders ia een gang, op een mijl afstand werkzaam,
bemerkten, daar ze een luchtstroom en een
stofregen waarnamen, dat er onraad was. Zij
gingen in de richting van waar de stof kwam
en ontdekten toen een lijk. Dadelijk waarschuwden
ze nu de mijndirectie en tal van ambtenaren
gingen omlaag, om een onderzoek in te stellen.
Toen werd ontdekt, dat een deel van de mijn
gangen was ingestort. Zonder dralen werd het
reddingswerk aangevangen, maar terwijl de red
dingsbrigades aan den arbeid waren, volgden
nog nieuwe ontploffingen, die nog meer slacht
offers eischten. Een der reddingsbrigades werd
door de instorting van een gewelf den terugtocht
afgesneden. Men vermoedt dat deze moedige
redders onder het puin zijn bedolven en gedood,
maar. zekerheid hieromtrent bestaat nog niet en
het is mogelijk, dat zich nog overlevenden in
het verwoeste mijngedeelte bevinden.
Bijzonderheden omtrent de ramp ontbreken
nog, maar volgens het laatste telegram van
hedenmorgen zouden reeds in het geheel 69 lijken
zijn bovengebracht. Vreeselijke tooneelen speelden
zich af aan den ingang van de mijn, waar de
betrekkingen der slachtoffers zich in wanhoop
verdringen.
Amerika wordt geteisterd door een hevige hit
te. Te Chicago stierven in 5 dagen 35, te Phi-
ladelphia 32 personen. Te New-York overleden
Dinsdag tengevolge der warmte 5 personente
thermometer wees daar 34 graden Celciua.
Maandagavond heeft de Meijersche tram,
bij den weg naar Stiphout, een zeer zonderling
avontnur beleefd.
In volle vaart werd een hondekar aangereden:
Nog vóór de tram stilstond, sprongen de reiziger,
verschrikt er uil, stormden naar de plaats des
onheils en vonden daar niets dan een verbrijzeld:
kar en een ongedeerden hond. Dan moest de
inzittende boerin overreden zijn en door de
machine meegesleurd I
Men zocht.... geen bloedvlekken langs de
rails of tusschen de wielen. Onbegrijpelijk.
Plotseling zien ze een meisje bewusteloos in de
armen van den machinist liggen bij den ketel.
Deze vertelde, dat hij, op 't zelfde oogenblik dat
de aanrijding plaats had, het jonge meisje had
vastgegrepen en ze in de locomotief had kunnen
hijschen. Een buitengewone redding, waaraan
men niet zou gelooven, als 't niet door een oog
getuige was verteld, zegt het „Eiudh Dagblad".
In Wablingen (Wurtemberg) was eenige
dagen geleden een kindje van 5 jaar begraven.
Nu is bevonden, dat het lijkje is opgegraven
door iemand die het beentje beneden de knie
heeft afgesneden en dit treurig overblijfsel mee
naar huis heeft genomen.
In die streek heerst n.1. het bijgeloof, dat
gewrichts-rheumatiek zich het meest afdoend
laat genezen door een zalf, die bereid is uit
menschenvet, liefst afkomstig van een kind, dat
kort geleden gestorven is.
Te Rotterdam heeft een zware brand ge
woed. Donderdagmorgen omstreeks 4 uur ontdekte
een politieagent in een gebouw aan den Goudschen
singel brand op de 2e etage. De brandweer
was onmiddellijk ter plaatse met 3 stoomspuiten
en 8 gewone spuiten. De brand deelde zich
ook mee aan een naastgelegen meubelfabriek
en het aanzien van den brand werd steeds erger.
Eensklaps stortte een zware topgevel omlaag,
waardoor een brandweerman doodelijk werd ge
troffen. Bij aankomst in het ziekenhuis bleek
hij reeds overleden, en eenige brandweerlieden
zijn licht gekwetst.
De brandweer was het vuur omstreeks 9 uur
meester.
Een 14-jarige jongen te Watergraafsmeer
wou fietsen, maar had geen fiets en ook geen
geld; hij ontstal zijn vader een gulden, huurde
een fiets, kreeg onder 't rijden lnst in zwerven,
verkocht te Beverwijk de gehuurde fiets voor f 5,
reisde naar Leeuwarden, sliep den nacht in een
plantsoen, trok s anderen morgens naar de
weekmarkt te Sneek, kocht daar een paar bokken,
die hij met verlies weer van de hand deed,
reisde naar Workum en kwam daar uitgehongerd
aan. De burgemeester ondervroeg hem en zorgde
er voor, dat de jongen onder politiegeleide naar
huis terugkeerde. Later zal de strafrechter met
hem afrekenen.