s
k
raHM, Iiliii in ilt Itlaw ra oisttrMt laiilinv. enz.
No. 1402.
Zaterdag 13 April 1912.
Acht en twintigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
ESf
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
Publicatie n.
Electriciteit.
IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
post fl,10. Voor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad.
Ingizosden stukken, enz. worden uiterlijk ep DONDERDAGAVOND Ingewacht aan het
kureau te T h e I e n et vhér DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGAVE
Telkf. Interc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 centsiedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt aleohta
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
BEKENDMAKING.
Burgemeester van Tholen, gelet op art. 15
wet *an 26 Mei 1870 (Staatsblad no. 82) tot
eling der Grondbelasting.
irengt ter kennis, dat de door hem ontvangen
en van de uilkomsten der meting en schatting
in bovengemeld artikel bedoeld, heden gedurende
dagen, op de secretarie der gemeente ter inzage
nedergelegd en dat aan ieder, wiens eigen-
nmen in die staten vermeld zijn, eene kennis-
ing zal worden gezonden.
[holen, den 6 April 1912.
Be Burgemeester voornoemd
M. G. VAN STAPKLE.
De postbode G. Haasdonk te Baarland wordt
•tingang vanlö April overgeplaatst van Baar-
d naar Stavenisse, ter voorziening in de
ature Bos.
esohrijving voor de Belasting op Bedrijfs-
en andere Inkomsten,
lorgemeester en Wethoaders der Gemeente Tholen
ngen biermede ter algemeene kennis, dat door
Heer Commissaris der Koningin in deze Provincie
lepaald, dat met de uitreiking van de beschrijvings-
letten voor de belasting op bedryfs- en andere in-
leo, over het dienstjaar 1912-1913, een aanvang zal
len gemaakt op Woensdag, den 1 Mei aanstaande,
|dst de aanslagsregeling voor dit jaar den 26 Sep-
ber 1912 moet zyo ten einde gebrachtterwijl
regeling van aanslagen, welke niet uit de be-
yving voortvloeien, of die orn eene andere reden
tangehouden moeten worden, moet zyn afgeloopen
len één maand, nadat de Commissie van Aanslag
iet College van Zetters door den Voorzit ter daar-
zal zijn opgeroepen.
Tholen, den llden April 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. G. VAN STAPELE.
De Secretaris,
H. J.LABAN.
VANDAAG
WINKELIER
EEN
POSTERIJEN EN TELEGRAFIE.
Wij lazen in de N. Rt. Couraut van 21 Maart
12 't volgende
,Door een defect aan een der groote turbines
de gemeentelijke electrische-centrale te Amster-
to is er gisterenavond tusschen 5 uur en half
een storing ontstaan waardoor aan een aantal
geslotenen geen stroom kon worden geleverd."
foo'n mechanische stoornis is nu wat heel
maar ach, men spreekt er nog zoo gauw
schande van. Men is er aan gewoon te
uterdam te gaan onder de booglampen, die
blijken aan zenuwtrillingen te lijden en
soms in massa van de eene flauwte in de
ere vallen, een straat in eens hel verlichtend,
plotseling brengend in een schemer. Zoo iets
met gas eens moeten gebeurenElectrici-
18 nu eenmaal vrouwelijk en vergt, dat men
ir ils een jongejuffrouw bejegent. Men ver
gt van 't beleefde publiek, dat het zich vol
verklaart over haar schoonheid en de oogen
't voor haar feilen. Dat haar glans verbleekt
hl gas, dat durfde, zoolang op het gebied
het gasgloeilicht de groote vorderingen nog
waren gemaakt, slechts het een of ander
tache mensch beweren.
D de groote centra is evenwel op dit ge-
eeu kenteiicg in de meeningen merkbaar,
de groote plaatsen treedt bij de straatver-
hng het gas meer dan voorheen op den
'pondin de spoorwagens ziet men 't gas
licht de electriciteit verdringen.
Ie uitbreiding van het gasbedrijf te Amsterdam
Rotterdam mogen wij als bekend bij onze
Teronderstellen. Berlijn sloot voor hetzelfde
eene leening van 4i millioen mark. In
neen, dat door de electrische centrales van
doet spreken, zijn ook gascentrales voor
districten ontworpen. Een dier onder-
eele
nemingen betreft nng wel dp gasverzorging door
De Rheinisch Westphalische electrische centrale".
Uit een door de Duitsche dag gestelde
vragenrubriek, verzonden aan de Duitsche steden
boven de, 100 000 zielen, blijkt, dat in de
plaatsen, waar persgas werd ingevoerd, dit uit
nemend voldoet en de tegenwoordige gasverlich
ting overal met electrisch licht wordt gelijk
gesteld, zelfs op groud der rentabiliteit voorop
wordt geplaatst.
Eenige dier groote gemeenten verklaarden nog,
hel gewone Gratzinlicht (hangend gasgloei) met
twee branders voor stralen met druk verkeer
voldoende te achten. Die meening ontmoet
men ook in ons land en als men zieD wil of
dit licht voldoende is, kunnen wij met gerust
heid naar de stad Amersfoort verwijzen.
Ook iu de Engelsche wereld ziet men de
toekomst van het gas vroolijk in. De Australische
Statenbond schreef ten vorigen jare een prijsvraag
nit voor het maken van een plan van aanleg
eener hoofdstad. De hoofdprijs van f 21000.
doet veronderstellen dat hier geen grappenmakerij
in 't spel is. Trouwens men denkt zich een
plaats, waar het officiëele en sociale loon van
Engeland's kolonie zich zal centraliseereD.
Intusschen moet dus volgens opgaaf
worden gerekend op de stichting van musea
parken, stations, universiteit, munt, enz., enz.,
en niet te vergeten voor deze modelstad
op eeue gasfabriek.
De internationale geldmarkt, de barometer
van het openbare loon, teekent gunstig. Een
Eugelsch tijdschrift wijst op het feit, dat de
aandeelen van de gasmaatschappijen over het
algemeen aaD het einde van 1911 hooger stonden
dan aan het begin, wel een bewijs zegt het
tijdschrift van het toenemende vertrouwen
in de gasindustrie en van de afwezigheid van
vrees, dat de electriciteit het gas zal overvleugelen.
Dat laatste wordt intusschen door weinigen
meer gi loofd.
Genoeg feiten zijn aan te stippen, waaruit
blijkt, dat ook in ons land de electriciteitskoorts
nog geen algemeene ziekte is. In OD9 gewest
hebben lerseke, Kruiningen (de kom en Hans-
weert) en Axel nog pas getoond een open oog
te hebban voor de vele voordeelen van het gas.
In de bladen leest men voortdurend van gas-
planneu en omtrent aanleg en uitbreiding
van gasinstallaties lezen wij uit alle oorden
berichten Aalten, Lekkerkerk, Velsen, Sloten, Hof
van Delft, Naarden, Koudekerke eo Valkenburg (bij
Leiden), Grootebroek, Bovencarspel, Bussum
(f 146 000.—) Weesp (f200 000,—), IJselstein
(f 275.000,voor gas en waterleiding) enz enz.
Wij kunnen dat alles zeer wel begrijpen,
omdat het gas de concurrentie van de electri
citeit ook voor wat de verbruikskosten betreft,
niet beboett te vreezen.
Hier volgen eenige prijzen van electriciteit
per K.W.U. voor verlichting, wanneer het ver
bruik niet meer dan 2000 of 5000 K.W.U.
per jaar bedraagt, dus voor gewoon huisgebruik
Utrecht (najaar 1908), Gouda (1909), Leeu
warden (voorgesteld bij indiening der plannen
voor een centrale), Dordrecht, Haarlem, Delft
voor levering aan Vrijenban, alle 20 cent,
's-Graveland 30 cent, Nijmegen in den winter
voor licht en kracht 18 cent, Middelburg (voor
gesteld bij indiening van plannen) 25 cent.
Te Naarden bedong de gemeente, bij gelegen
heid dat de concessionarisse vroeg, ook buiten
de gemeente te mogen leveren: vermindering van
de i liebtprijs van 30 op 25 cent perK.W. Ook
had men o. m. gaarne ondergrondscAe leidingen
geëischt, maar dat werd voor de concessionarisse
te duurLaat men nn eens te Naarden informeeren,
waarom men de bovengrondsche leidingen minder
goed acht.
Nog iets van recenten datum in den Haag-
schen gemeenteraad werd voorgesteld den ge
middelden prijs van de electriciteit voor kracht
ad 8,95 cent te verlagen, omdat dat tarief het
gebruik nog weinig heeft bevorderd. (Bij een
gasprijs van 5 cent per M3.)
Uit een verslag aan een lezing door den
i.-ütrctechnischen ingenieur Thierm9 te Leider,
gehouden, putten wij, dat gedurende 1909 voor
de straatverlichting te Leiden berekend is een
gasprijs van ca. 3Y2 cent en een stroomprijs
van 8,5 cent per K.W.U. Bij deze eenheidsprijzen
komt men thans, na de invoering der nieuwste
metaaldraadlampen en van hangende gasgloeilicht-
branders, voor lampen van 60 N. K., gedurende
1000 uren brandende
tot een gasverbruik van f2,31.
h n elec. H f 6,25.
Verdrievoudigt men de prijzen, dan verkrijgt men
voor het gasverbruik tegen 10l/2 cent f 6,93.
tt ft electr.
25
18,75.
VERSLAG der zitting van deD Raad der
gemeente Oud-Vossemeer op Donderdag II April,
des nam. 3 uren.
Aanwezig de heer Burgemeester en alle
Raadsleden.
Na de vergadering geopend te hebben, ver
zoekt de voorzitter voorlezing van de notulen
der laatstgehouden vergadering, welke zonder
aan- of opmerkingen worden goedgekeurd.
De volgende iugekomen stukken worden ter
tafel gebracht
a Proces-verbaal van opoemiDg der boeken en
kas van den gemeente-ontvanger, waaruit blijkt
dat op 22 Maart was ontvangen f 17298,13 en
uitgegeven f 14798,89, zoodat met het goed
slot der rekening over 1910 ad f 1210,59, in
kas was f3709,83.
bEen afdruk van het door den Raad van
Ambt Almelo tot de Tweede Kamer gerichte
adres, betrekking hebbende op het uitkeeren
van bijdragen voor het bezoeken eener Hoogere
Burgerschool door buitenleerlingen.
c. een adres van mej. A. J. de Wilde-Giljamse,
hulptelegraaf- en telephooDkantoorhoudster, met
verzoek haar salaris, in verband met de dien
sten in haar betrekking vereischt, te willen
verhoogen.
d. Een verzoek van het waterleiding-comité voor
het eiland Tholen om voor een uitgebreider onder
zoek een subsidie te willen toestaan van f 244,30.
e. Een besluit van B. en W. aan den Raad
voor te stellen om de woning gelegen, in wijk B
no. 89 (Geref. armhuis) onbewoonbaar te ver
klaren.
f. Aanvrage om ontslag als secretaris-penning-
meester van het Weezen-Armbestuur, door den
heer G. J. Ampt en aanbeveling door genoemd
bestuur voor de benoeming van een Dienwen
functionaris, bestaande uit de heeren lo. D. J.
Ampt G.Jz. en 2o. J. Verrijp.
g. Aanbieding: uitvoerig en beredeneerd ver
slag van den toestand der gemeeute en verslag
art. 52 der woningwet.
Ingevolge deze stukken wordt besloten, dat,
genoemd onder a voor kennisgeving aan te nemen.
In verband met het adres betreffende de wijzi
ging en aanvulling der wet tot regeling van
het middelbaar onderwijs, stellen Burgemeester
en Wethouders voor een adres van gelijke strek
king aan de Tweede Kamer der Staten Generaal
te zenden, daar het. ook hunne meening is, dat
de bijdragen der buitenleerlingen, die een H.
B. S. bezoeken, bebooren te worden gedragen
door de Provinciele. aangezien het oprichten
en instandhouden van een school voor middel
baar volksonderwijs verband houdt met de be
hoefte aan dit onderwijs in een bepaalde streek
en 2o. daar de provincie beter iu staat is als
de gemeenten, om deze kosten te dragen.
Zonder nadere bespreking wordt dit voorstel
met algemeene stemmen aangenomen.
Ingekomen is het voorgelezen adres van mei.
De Wilde-Giljamse.
Burgem. en Weth. stellen voor aan dat ver
zoek te voldoen en haar inplaats van f 25,
per jaar een jaarwedde van f 40,toe te kennen.
Tot toelichting dieue dat zij tweemaal per
maand een dag op het kantoor moet zyn om op
de hoogte te blijven van het werk op het kan
toor. Treedt zij op als vervangster, bij ontsten
tenis of ziekte vao de kantoorhoudster, dan
ontvangt zij per dag een gulden toelage.
De heer Aarnoudse vraagt of dit laatste vaak
voorkomt.
De voorzitter antwoordt dat in 1911 slechts
achtmaal mej. De Wilde-Giljamse als zoodanig
is opgetreden.
De beer AmptDe betrokkene wordt dan
onverwachts dikwijls uit haar gezin geroepen en
dan is t 1,per dag te weinig.
De heeren Eriderichs en Vermet meenen,
dat het dan beter was het bedrag van f 1,—
per dag voor vervanging te verhoogen.
De voorzitter meent, dat het beter is het vaste
bedrag te verhoogeD, omdat men dan de finan-
cieele gevolgen beter kan overzien.
Het voorstel wordt in stemming gebracht.
Voor, de heeren Van Gorsel, Ampt, Vermet,
Friderichs en Van Nieuwenhuijzen. Tegen, dt
heeren Polderman en Aarnoudse.
Betreffende de aanvraag om een subsidie van
het waterleiding-comité voor het eiland Tholen,
stellen B. en W. voor het bedrag van f 244,30
beschikbaar te stellen, om de mogelijkheid te
openen, dat met de voorbereidende werkzaam
heden doorgezet kan worden. Overgelegd wordt
de bekende uitvoerige toelichting door genoemd
comité, waarbij wordt gezegd, dat het moet be
schouwd worden als een renteloos voorschot,
wanneer de leiding tot stand komt, daar dit
bedrag in dat geval zal gerestitueerd worden.
De voorzitter deelt mede, dat beden bericht
is ontvangen, dat de betrokkeu Minister bereid
is de helft in de kosten ad f9000,voor het
voorbereidend onderzoek benoodigd, te verstrekken;
dat aau de Provincie is gevraagd een vierde
in die kosten op zich te willen nemen, en dat
de Raden der gemeente Tholen en Poortvliet
reeds besloten hebben hun evenredig deel by
te dragen.
De heer Ver met vraagt, of ook voor het onder
zoek in Zuid- Beveland door de gemeentebesturen
is bijgedragen.
De voorzitter antwoordt, dat dit wel het geval
zal zijn en zegt verder, dat, mocht nu van het
plan niets komen, ongetwijfeld mag verwacht
worden, dat dan toch eenmaal de leiding tot
stand zal komen en dat het dan uitgegeven geld
nog niet verloren is, daar dan de nu te ver-
k rij gen gegevens van dienst zullen zijn.
De heer Ampt zegt daaropWe leven op
het gebied van handel en landbouw in een tijd
perk van vooruitgang, en zaken, waarover men
vóór eenige jaren niet dacht, worden tot stand
gebracht. Spreker kan zich b.v. best voorstellen,
dat ook eenmaal de vraag zal gedaan worden
of het niet mogelijk zal zijn een bietenfabriek
in het eiland te krijgen dat er reeds meermalen
sprake was van een bierbrouwerij, inrichtingen