ratllal pvijt aai It üelupi ra oeslerteelt, laidlaiw, tu
fiÉ
Mevr. Fushers,
1899.
Zaterdag 23 Maart 1912.
Acht en twintigste jaargang.
EN
Tweede Blad.
het eiland
moorziemng van
Tholen.
:.g.
n.
MAGAZIJN
van
FEUILLETOH.
Gedeserteerd.
t,
iöB
Prins Hendrikkade 64,
Consult dagelijks. Zond. tot 5 uur.
Hygiënische artikelen f5,en f7,50.
Geh. Verpakking Ook inl. p. brief.
Als men gaat trouwen
Huwelijkskaarten en -Brieven
IQ
jven.
zijn
-zegt
laar
ier, n
sch
ischie
oodra
ote
i hoo
iet oe
met
twijfe
ihuldi
t ge
is spi
n ine
erhou
ge mee
MAR
Jidate
oleu
pgaven
verki
:meent
•verbai
afschi
g der
IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
geruimen tijd is de Commissie voor
;ervoorziening van ons eiland bezig en
een genoegen hierbij onzen lezers
kunnen bieden de beschrijving van een
jg project voor de drinkwatervoorziening
eiland Tholen, waaruit duidelijk zal
dat de commissie niet heeft stilgezeten.
Inleiding.
ntesecr |(jracht van het Waterleidings-Comité
olen
m 30
nammi
sr vervi
jpengei
Ove
gorde
werd door ons een voorloopig pro-
ir de watervoorziening van genoemd
lewerkt, teneinde een grondslag te ver
voor de kostenberekening van den aanleg
exploitatie van zoodanige centrale drink-
rziening.
bebbeu de eer, op de navolgende blad-
et resultaat van onzen arbeid aan te
van het vermogen der drinkwaterleiding.
de watervoorziening van het eiland
e volgende Gemeenten in aanmerking,
aantal inwoners in de jareu 1900 en
ip. van
1900 1909
i op it-Annaland
St-Maartensdijk
9ud-Vossemeer
□itgescl poortvliet
rael ge' Icherpenisse
Staveuisse
Thokn
241)5
2486
2791
2790
1976
2152
1557
1649
1388
1377
1604
1746
3076
3159
0 e Ko
14797 15359
was der bevolking bedroeg dus in een
lop van 9 jaren slechts 562 zielen.
hebben daarom voor de bepaling van
logen der drinkwaterleiding een aantal
000 inwoners met een maximum-water-
van 50 L. per dag en per hoofd
men, zoodat te rekenen zal zijn op eene
50 maal 20.000 .I3
leidvan1.000 MA
Ie huil
iter bijl
naakt ojjodat dit een
i en an|
;t ge de
1.000
aal. Deze hoeveelheid, te beschouwen
|imum, moet binnen 20 uren door het
tion ter beschikking kannen worden ge-
1 000 f *n
vermogen van ot oü
uur zal moeten hebben.
!eu gemiddeld waterverbruik van 35 L.
maar oo 50 per dag en p6r hoofd, en bij
end vl°I wolking van 15.000 zielen, gelijk voor
[enwoordige aan te nemen is, zou dan
rijfsduur van 10 a 11 uren per etmaal
dus zeggen, alleen dagbedrijf), voor het
ition toereikend zijn.
en vermogen van 50 M3. per uur alles-
ldoende kan heeten, blijkt ook daaruit,
een gelijksoortig ontwerp ten behoeve
watervoorziening der Zuid-Bevelandsche
ten met eene bevolking van 50.000 zielen,
mpvermogen van 125 M3. per uur en
neens 2,5 M3. per 1.000 inwoners aange-
werd.
Voorbereidende werkzaamheden.
op het eilaud zelf geen grondwater van
Hoedanigheid aanwezig is, moet de prise
eukende|
ierga.
bedari
Alnaarn
elt de je
ding
en dol
eheele
an ighedt
r's Zalf
den he
geschiet
.75
d'eau met het bijbehoorende pompstation op
een geschikt terrein op het vasteland geprojecteerd
worden, vanwaar het water door gegoten ijzeren
of stalen buizen naar het eilaud geleid zal worden.
Uit een nauwgezet onderzoek zal moeten
blijken, waar deugdelijk -grondwater in genoeg
zame hoeveelheid is te vinden. Vooral moet dit
onderzoek leeren, of op^niet te grooten afstand
van het eiland water in voldoende qnantiteit
en qualiteit kan worden verkregen.
Wij hebben ter bepaling van de bouwkosten on
dersteld, dat de prise d'eau met pompstatiou op
tamelijk groote distantie van het eiland zou moeten
worden aangelegd, op een stuk grond ten Zuid
oosten van Bergen^op Zoom. Deze plaats hebben
wij:]gekozen, omdat aldaar nog een maagdelijke
zandbodem is, waarvan ook in de toekomst geene
verontreiniging van de oppervlakte of van het
grondwater is te vreezen.
Besluit het Waterleidings-Comité voor het
eiland Tholen tot de uitvoering van een voorbe
reidend onderzoek, dan kau nader worden over
wogen of ook dichter bij op een terrein ten
Noorden van B-rgen op Zoorn, wellicht in de
Gemeente Halsteren, beproefd zal worden, of
daar deugdelijk grondwater ware te vioden. Ten
einde dit te weten te komen, zou om te beginnen
met een enkele boring en de analyse van één
watermouster volstaan kunneu worden. Viel deze
proef gunstig uit, dan zou het onderzoek op
die plaats tot den uoodigen omvang kunnen
worden uitgebreid. In tegenovergesteld geval
kon eeuzelfde proef op een tweede plek in de
richting HalsterenBergen op Zoom begonnen
worden. Leidde ook dit onderzoek niet tot den
gewenschten uitslag, dan zouden wij het terrein
aanbevelen dat wij ons ten Zuid-oosten van
Bergen op Zoom, als uitgangspunt voor onze
raming van kosten hebben gedacht. Hoe dichter
de prise d'eau bij het eiland kan komen, hoe
goedkooper uiteraard de bouw- en bedrijfskosten
zullen zijn.
Het voorbereidend] onderzoek bestaat in de
uitvoering van een aantal boringen, die tot waar-
nemingsputten zullen worden ingericht, en heeft
ten doel, de noodige gegevens te verkrijgen, om
trent de geologische formatie van het terrein,
het vermogen der watervoerende laag en de
richting, alsmede het verval van den grondwa-
terstroom.
Aan de waarnemingsputlen worden, na behoor
lijk schoonpompen, watermonsters ontnomen en
deze zoowel chemisch als bacteriologisch onder
zocht. Zijn deze analyses, evenals de uitkomsten
van het geologisch onderzoek bevredigend, dan
worden een of twee definitieve putten van deug
delijke constructie gemaakt en gedurende vier
weken aan eene, dag en nacht voortgezette pomp-
proef onderworpen. Deze putten zijn van blijvende
waarde, daar zij een onderdeel zullen uitmaken
van den lateren volledigen aanleg.
Watervang.
Op grond van de resultaten, die het vooron
derzoek oplevert, wordt de prise d'eau ontworpen
en met name het aantal en de plaats der putten
bepaald. Voor de onttrekking van 52.5 M3. ruw
water per uur, zullen vermoedelijk drie putten
voldoende zijn, waaraan nog een vierde put als
reserve wordt toegevoegd. Worden bij het voor
onderzoek reeds twee putten gemaakt, dan zijn
nog
slechts twee
bij den definitieven
dergelijke putten noodig.
De middellijn der putten zal 300 m.M. moeten
zijn. Het koperen filter krijgt een wijdte van
150 m.M.het eindigt onder in een zandvang
en verkrijgt boven eene opzetbuis van voldoende
leDgte. Zoowel zandvang als opzetbuis zijn van
gegalvaniseerd ijzer. De opletbuis wordt zoodanig
aangebracht, dat men zoö^&oödig, het filter mét
zandvang en opzetbuis uit Je*» kan op
trekken.
De putten worden verbonden met een zniglei-
ding en da° _b?de aan de pompen aaugeslotep.
Elke pet bf neveJ wordt vcorzien van retourklep,
afslaitkraau, zuigbuis en waameoiingspijp en van
boven door eene gemetselde schacht toegankelijk
onoplosbare ijzeroxyd-verbindingen en wordt
het meeste ijzer daarbij als ijzeroxydhydraat
neergeslagen, dat zicb ten deele op deze
grove gietcokes afzet, maar grootendeels in de
kelders onder de cokestorens bezinkt. Uit deze
kelders loopt het water over op de zandfilters,
waarop de laatste vlokkige ijzerbestanddeelen
worden teruggehouden, zoodat het water, hetwelk
uit de filters wordt afgetapt, volkomen klaar
en helder is. Dit water vloeit naar het reinwa-
terreservoir, vanwaar het door de torenpompen
wordt opgezogen en naar het eiland geperst.
Naar> onze berekening zal de motor van elk
'pcmpmachinecomplex, al9 boven beschreven, een
vfcrmogeq, moeten hebben van 16 E P.K.
De grootte der cokestorens wordt berekend op
een doorlaat v.T' 4 M3. water per M2 oppervlakte
De diepte dezer putten schatten wij op .«n per uur. LUj hoogte der cokesvollingen zal
40 £t 60 M., doch kan deze eerst na de voor - 2ru a 3 M. bedragen. DHoppervlakte der zandfilters
1 ii ji».n r
bereidende werkzaamheden nauwkeuriger worden
Pompmaohines en Ontijzeringsinrichting.
Reeds werd aangegeven, dat bet vermogen der
watervoorziening te stellen is op 50 M3. per uur.
Diensvolgens moeten ook de machines en de
ontijzeringsinrichting op dat vermogen berekend
zijn en bovendien van de noodige reserve worden
voorzien.
De pompmachine9 worden in een geheel van
steen opgetrokken gebouw ondergebracht en
vormen twee gelijke en van elkander onafhan
kelijke complexen, die elk samengesteld zijn uit
één staanden Dieselmotor of één liggeuden olie-
motor, en twee dubbel werkende pluugerpompen,
die door eene gemeenschappelijke riemschijfas
en riem door het vliegwiel van den motor
worden gedreven.
Een der beide pompen brengt het water uit
den put en perst het naar de ontijzerings
inrichting. Deze „ruwwater- of bronnenpomp"
heeft een pl.m. 5 °/Q grooter vermogen dan de
tweede of zoogenaamde „reiowaterpoinp", ook
wel torenpomp genoemd, omdat de ondervinding
heeft geleerd, dat door de ontijzering 5 °/Q van
het ruwe water door verdamping, enz. verloren
Saat-
De reinwaterpomp zuigt het ontijzerde water
uit den reinwaterput en perst het door de
druk buis- of hoofdtoevoerleiding naar het ver
zorgingsgebied en in den watertoren tusschen
Poortvliet en Scherpenisse.
De pompen worden voorzien van de noodige
zuig- en drukbuisleidingen, zuig- en drukwind-
ketels. Zij worden in een diepen kelder opgesteld,
om ze zoo dicht mogelijk bij den grondwater
spiegel te plaatsen, terwijl de motoren op den
beganen grond worden gesteld.
Het machinegebouw bevat behalve de machine
kamer, een klein kantoor, een werkplaats en
een schaftlokaal.
Met het machinehuis is verbonden de ruimte,
waarin de ontijzeringsinrichting gebouwd wordt.
Deze bestaat uit de cokestoren9 en de zandfilters
en werkt als volgt.
Allereerst wordt het water door de sproeiers
over de oppervlakte vau de cokestorens gelijk
matig verdeeld en sijpelt dan door de cokesvul
lingen, waabij het innig met de lucht in aanraking
komt. De in het water opgeloste ijzeroxyduul-
verbindingen worden daardoor omgezet in
moet oVfc"eenkomen met eene filtersnelheid van 0,6
er uur, naai mg van het ijzergehalte
van het water, dr uit het vooronderzoek nog
moet blijken.
Ter bepaling van'<i£ bouwkosten hebben wij
aangenomen, dat, zooals waarschijnlijk, het water
door aëratie, gevolgd dobt zandfiltralie, op de
wijze, zooals hiervoren omschreven outijzerd kan
worden.
Mocht di» echter niet mogelijk dan zou
de aanleg dientengevolge duurder worden. Hoevéél
deze stijging der kosten zoude bedragen,1\kan
eerst na afloop van het proefpompen wordt?.1*
(Wordt vervolgd
Br
TJit het Fransch.
&9 reeds nacht, toen Paul eindelijk de
ke woning bereikte. De trouwe waakhond,
derende voetstappen hoorde, begon eerst
brommen en hief daarop een luid geblaf
JailS ^et oogenblik dat Paul de deur naderde,
.^0< de hond aan de binnenzijde woedend er
en zuil >P- Het aanhoudend blaffen van den hond
>rden t lachen alle bewoners wakker gemaakt,
de eerste plaats den ouden Ranbou, die
seftijd en gewoonte een minder vasten
iad. De oude man verliet zijn legerstede,
een venster en vroeg, wie nog zoo laat
nacht aan de deur kwam kloppen,
bet eerste woord, dat hij ten antwoord
ING.
>5.
misschien meer hield dan van een zijner andere
kinderen, schoot haastig eenige kleederen aan,
greep een lamp en liep, zoo snel zijn stramme
beenen het toelieten, naar de voordeur.
Den grendel wegschuiven, de deur wijd open
werpen en zich in de armen zijns zoons storleD,
was het werk van één oogenblik. Het woedend
blaffen van den hond, die den nachtelijken
bezoeker in de beenen trachtte te bijten en zijn
toch reeds zoo oDtredderde kleederen nog meer
haveode, noodzaakte den grijsaard zijn zoon los
te laten. De overige bewoners waren inmiddels
allen naar beneden gekomen om Paul te begroeten
en met zijn thuiskomst geluk te weuscheo. Na
dat de eerste begroetingen voorbij waren, vestigden
de blikken des vaders zich voor het eerst op
het ontstelde gelaat zijDS zoons en diens gescheur
de en bemodderde kleederen. Hij stond als door
den bliksem getroffen, want op datzelfde oogen
blik doorzag hij den werkelijken stand van zaken.
Weinige woordeu werden er verder tusschen
vader en zoon gewisseld een barsche vraag van
den eerste, een kort en bedeesd antwoord van
den tweede, gefronste wenkbrauwen en sombere
herkende hij de stem zijns zoons, en
ivo grijsaard, die van zijn jongsten telg blikken bij den vader, gebogen hoofd en neerge-
ülfl
STEENHOUWERIJ, MARMER, HARDSTEEN
voor Bruggen, Sluizen en Gebouwen, SLIJP-
STEENEN en STRAATKEIEN.
AUG. VAN DYCKPETIT,
1152 Stationstraat Bergen op Zoom.
VERLOSKUNDIGE.
o/h. Centraal-Station, Amsterdam.
18451
verzuime men niet, tijdig de benoodigde
te bestellen bij den Agent der Firma J. M. C.
POT te Tholen, den heer J. M v.d. GRAAFF.
te Scherpenisse, die tevens bestellingen aanneemt
op alle andere drukwerken. 17775
Modellen van trouwkaarten en -brieven,
visitekaarten enz. liggen steeds ter inzage.
Groote sorteering
Vlugge levering.
slagen oogen bij den zoon. De als door schrik
versteende omstanders bewaarden het stilzwijgen.
Het was een plechtig oogenblik. De schuldige
stond voor zijn rechter en deze was onverbidde
lijk. Het vonnis werd spoedig geveld. Gedurende
eenige oogenblikken heerschte een doodsche
stilte, maar gedurende die weinige oogenblikken
gevoelde de grijze vader wellicht grieven der
smart en bitterder hartzeer, dan ooit in zijn
leven het geval was geweest. Fier verhief zijn
door ouderdom en arbeid gebogen gestalte zich
tot hare volle lengtemet dreigende blikken
en den rechterarm gebiedend naar de deur uit
strekkend, zeide hij met. indrukwekkende stem
ffGa heen In mijn woning is geen plaats voor
een deserteurF'
Aan dat gebiedend gebaar, aan dat nadrukke
lijk bevel kon Paul geen weerstand bieden. Als
vernietigd sloeg hij de hauden voor het gezicht
en verliet in die houding de ouderlijke woning.
Hij had ternauwernood den drempel overschreden,
of de deur weid met geweld achter hem dicht—
geworpen en de grendel er vóór geschoven. Het
was zijn vader, die dit deed en door die hande
ling het geslagenjvon nis als het ware bevestigde.
Geen der huisgenooten had zich tegen den wil
van den grijsaard durven verzetten, hoewel de
meesten hunner, en misschien alleD, niets liever
wenschten dan de deur voor den balling te her
openen doch het bleef bij wenschen. Allen be
gaven zich weder naar hunne slaapplaatsen, doch
de slaap ontvlood hun gedurende de overige
uren van den nacht.
Paul moest zichzelf bekennen, dat zijn oude
vader hem met volle recht zijn woning had
ontzegddaarom wilde hij ook niet langer in
de nabijheid blijven. Nog eenmaal wendde hij
het hoofd om en vestigde hij zijn betraande oogen
op de ouderlijke woning toen liep hij gedach
teloos verder zonder er op te letten waarheen
zich zijn schreden richtten.
Paul was niet van fierheid en geestkracht
ontblootzoo hij geen pogingen aanwendde om
zijn vader tot een zachter vonnis te brengen,
was dit wel eenigszins aan zijn hooghartigheid
toe te schrijven. Doch de overtuiging, het on
gelijk aan zijn zijde te hebben, was de voornaamste
reden, welke hem daarvan terughield. Al had
hij ook onmiddellijk na de volvoering berouw
over het gepleegde misdrijf gevoeld en al was
