u£
1399.
Zaterdag 23 Maart 1912.
Acht en twintigste jaargang.
Eerste Blad.
PROEF ZE NAAST ELKAAR
1 Kg.
7a...
Tf..
7o„
f 1.50
- 0,80
0.4TM
0.18
1
Firma J. M. C. POT, THOLEN.
Pnblicatiën.
4MAA
VAN HOUTEN'S Rona
BLIJFT BIJ
Van onze berichtgevers.
VOLKSDRANK
BIJ UITNEMENDHEID.
BINNENLAND.
THOOL
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
'rijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
jost fl,10. Voor het buitenland 90 cents, zonder geïll. Zondagsblad.
I,zonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan het
bureau te T h o I e n ot i66r DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
SCIE
COURANT
UITGAVE
Telee. Interc. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 entsiedere regel meer
10 centsgrooter letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt «lecht*
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Vaststelling der
KIEZERSLIJST.
ekens
30.'
schrift
urgemeesler en Wethouders der Gemeente Tholen
bekend dat dc op heden door hen vastge-
kiezerslijst voor het jaar 1912-1913, benevens
ilphabetische lijsten der natnen en voornamen
ben, die met betrekking tot eene of meer der
ezingen van de kiezerslijst zijn algevoerd en
zijn gebracht, van den 23s:en .Maart tot en
den 21sten April a.s. op de Secretarie der Ge-
voor een ieder ter inzage worden nedergelegd
en betaling der kosten, in afschrift of atdruk
ijgbaar worden gesteld.
met den löden April a.s. is een ieder
•gd bij het Gemeentebestuur verbetering van de
igenoemde kiezerslijst te vragen, op grond dat
eelt of een ander, in strijd met de wet, daarop
lomt, niet voorkomt ot niet behoorlijk voorkomt,
t verzoekschritt kan op ongezegeld papier worden
ld.
oleD, den 22sten Maart 1912.
De Burgemeester voornoemd,
M. G. VAN STAPELE.
De Secretaris,
H. J.LABAN.
1, zelf
taf f6
5, 12.8 t
14.
85,5
en 2.5
5 2
2.5C.
75, 5.
75, 4,
25, 0
.10,1
185!
7,35
7,50
3,10
55, 9.42
,35
,06
,33
,20
,07
op
gen.
UIT ONZE OMGEVING.
teland is het land der Ambaclitsheerlijkheden
der oude rechten hebben den tand des
niet kunnen doorstaan. Een der meest
tkenende, welke nog mao.r pas verdwenen is,
bekende tiendrecht. Tot de verdwenene
toren mede het aanstellen van schout en
)euen, secretaris, dijkgraaf, gezworens enz.,
recht van maalderij en zeevonden. Nog
aode zijn de rechten vau jacht, vogelarij,
vlucht, visscherijen, etting en beplanting,
P king. e z. Voor ditmaal vragen wij eenige
nblikken de aandacht voor het recht van
edijking, welk recht toekwam aan de
achtsheerén, iugeval de ingelanden binnen
en dag het ingevloeide niet wederom he
chten.
nze provincie draagt met recht haar naam.
Noordzee kust haar Westzijde en bespoelt
evers der eilanden, die in vroegere eeuwen
haar schoot zijn opgerezen. De twee uiach-
Teuzenarmen der Schelde met de breede
'elingen doorkronkelen en omsliugerea haar in
jke takken. Uit zee geboren, door de zee
oeld, aan alle kanten door de wateren om
draagt het te recht den naam van een
and, en is er geene provincie aan te wijzen,
naam beter met haar wordÏDg overeenstemt,
pt men een blik van het water op het land,
bemerkt men een spinneweb van dijken,
en de meeste streken niet op een legkaart,
mede wij ons in onze jeugd vermaakten
ijn polders, gaandeweg naar en tegen elkander
[egroeid, uit en op zee gewonnen. Wat platen,
Een en schorren rijzen daar niet tusschen
eilanden op, om later weer tot vruchtbare
ers te worden En de verdronken gronden,
zee, ondanks den harden strijd der he
ers, opnieuw veroverd, bevestigen bet
oden verzanden, en zanden verlandeu.
rat harden strijd is niet gestredeD, wat een
eoarbeid is door onze voorouders niet ver-
die dien grond als het ware op de zee
)en moeten veroveren, en moet men niet
aasd staan, dat, hoe menigmaal verschillende
i weer door de zee werden ternggeëischt,
telkens opnieuw werd beverscht In den
irigen strijd met het woeste, wufte en wilde
werden onovertroffen bedijkers gevormd,
e waterleeuwen, die in moed en volharding
geen ander volk onderdeden,
i nu dat recht van herdijkinghet recht
aan ambachtsheeren verviel, zoo binnen jaar
lag niet weder werd beverscht. Wij vonden
deskundige zijde daaromtrent opgemerkt
hard en ongehoord recht, zoo spreken zij,
s de Zeeuwsche gewoonten niet kennen,
at in Zeeland alleen de ervede baatgevende
rvlakile der landen, aan de gelanden en de
d, de bodem, op welke de erve rust, den
aebtsheer toebehoort, zoo heeft men altijd
rdeeld, dat, wanneer landen jaar en dag
even hadden, de erve er dan afgespoeld
waardoor de eigendom der vorige gelanden
iel was te niet geraakt, en dat er een Dieuwe
ihtbare korst over den bodem moest heen-
en, op welke de vorige eigenaars geen aan-
Vei
EN EEN ANDER MERK GOEDKOOPE CACAO
A Cacao
Over art. 9, dat spreekt over de vergunning
tot het dooden van „schade of overlast veroor
zakende" beschermde vogels, werd vrij lang
gesproken en het lokte enkele amendementen
uit, waarvan 2 werden aangenomen, evenals het
geheele artikel.
VIERKANTE
BUSSEN
konden maken. Een paar voorbeelden
daarvan worden vermeld.
In het jaar 1671 verzochten de ingelanden
van den geinundeerden polder van Scherpenisse
en Westkerke aan de Staten van Zeeland, tot
herstel van hunne dijkagie 3000 pnd. VI. al
te lossen in de 14 volgende jaren, waarop,
volgens de Staten-notulen, wezende gedelibereerd,
is goedgevonden en verstaan, het verzoek te
stellen in handen van Ambachtsheeren van
Scherpenisse en Westkerke, om, in cas de voors
polder binnen een jaar en zes weken niet weder
om werd bedijkt, maar met zee gemeen bleve,
of bedijkt wordende, wederom kwame in te
breken, hetgeen God verhoedeen binnen een
jaar en zes weken niet wederom mocht worden
beverscht, en dienvolgende de grond wederom
aan de Ambachtsheeren kwame te vervallen, ot
ia zoodanig onverhoopt geval de Ambachts
heeren niet zooverre *an haar voornoemd recht
en zouden geresolveerd zijn te wijken, dat de
penningen, die wijders aan den voorn, polder
zouden worden verstrekt, altoos op dezelve,
hetzij drijvende of bedijkt zij ode, zouden blijven
gehypothekeerd, en daarvoor zoowel in het een als
in het andere geval verbonden wezen, en exetuta-
bel, zoowel voor.de verlcopen interest als kapitaal.
ÉeD ander geval vau gelijke natuur vindt
men ten opziehte van den polder van Deurloo,
gelegen onder de heerlijkheid van Tholen, welke
heerlijkheid na het uitsterven van het huis van
Bloys, niet andermaal uitgegeven, maar aan de
grafelijkheid gebleven is.
Deurloo in 1681 drijvende geraakt dat
is ^doorgebroken" zijnde en door zekere
oneenigheden tusschen gelanden niet zijnde be
dijkt geworden, vonden de Staten den 18 Februari
1684 goed, dat de gelanden van Deurloo II. E
Mog., zullen berichten specialijk om wat redenen
het polderken niet wederom is beverscht, alzoo
bij eenige gesustineerd wordt, dat de grond van
voors. polderken aan de grafelijkheid geen
particulier vasal daaraan zijnde zou zijn ver
vallen, en vervolgens anderen tot bedijking zou
kunnen worden uitgegeven.
Deze twee voorbeelden spreken duidelijk dat
het recht van herbedijking, na niet weder te
b'kwamer tijd te zijn beverscht, aan Ambachts
heeren verviel.
DE TWEEDE KAMER
behandelt de laatste dagen een wijziging der
wet op de bescherming van in 't wild levende
vogels, kortweg de Yogelwet genaamd.
Art.. 1 luidt Door beschermde vogels worden
verstaan die, welke behooren tot eene der in
Europa in 't wild levende soorten, uitgezonderd
a. het pluimvee, b. de bij art 17 der jachtwet
als wild aangewezen vogels en c. de bij Kou.
besluit als schadelijk voor land-, tuin- en bosch-
bouw of voor de visscherij aangewezen vogels.
Dit art. is Dinsdag met 57 tegen 6 st. aange
nomen.
Art. 2 verbiedt beschermde vogels te vangen,
te dooden, ten verkoop voorhanden te hebben,
ten verkoop aan te bieden, te verkoopen ot te
leveren of te vervoeren. De heer Rink wilde
daarbij gevoegd zien „Het is verboden huiden
of vleugels van beschermde vogels voorhanden
te hebben, te koop aan te bieden, te verkoopen,
of te leveren ol te vervoeren". Dit vond de
minister te kras, want hij dacht aan de dames
en zelfs aan heeren (o.a. de Kamerleden zelf
hij de opening der Kamers in September) die
zich gaarne een veer op den hoed steken. Ge
lukkig dat er nog geen dames in de Kamer
zitten. Verbeeld jemet dat amendement-Rink
zouden ze heelemaal geen vogeltjes op den hoed
kunnen dragen, zelfs geen vleugel er van. De
heer Rink liet zich bewegen de vleugels uit
zijn amendement te lichten maar de huiden
bleven er in. Zóó werd bet heele art. 2 aange
nomen.
Art. 4 heeft het over de kievitseieren. Het
wil het rapen er vau 14 dageD vroeger dan
thaDS open stellen en wat vroeger doen
eindigeü, het laatste op 25 April. De heer
Hugenholtz maakte daarvan 28 April met nog
2 dagen voor het vervoer der eieren. De minister
vond dat goed en het artikel werd goedgekeurd.
Volgens art. 5, dat aangenomen werd, umgeu
eieren van meeuwen van 15 April tot 15 Juni
geraapt en vervoerd worden.
IERSEKE. Vrijdagavond van de vorige'week
is de bakkerij vaG de Werkmansvereeniging
aanbesteed Pe bouw is gegund aan A. Labsn
voor f 1498 en het vertwerk aan A. Goeman
voor f 66 Zij waren de laagste van respectieve
lijk 6 en 3 inschrijvers.
Woensdag voormiddag bevond zich bij de
Poslbrug over het kanaal van Zuid Beveland een
boerenwagen uit den Schengepolder onder Wol-
fertsdijk om kunstmest te laden. Bij het draaien
geraakten paarden en wagen in het kanaal. Van
den wagen brak het onderstel en zonk de paarden
zwommen met de rest rond zonder besef om
op de laadplaats aan te sturen. Nadat dit eenigen
tijd geduard had kwamen de brugwachter en
zijn knecht en de veldwachter Tramper uit lerseke
op de gedachte om te trachten de leidsels die
aan den overgang vastgebonden waren te grijpen
Dit gelukte door middel van een dreg en nu
konden de dieren naar de laadplaats geleid worden
waar zij weldra ongedeerd aan wal stapten.
Het ongeval dat zich leelijk liet aanzien, liep
dus wonder goed af.
OUD-VOSSEMEER. Ten Noorden van
den Hollarepolder liggen tusschen 1
tenpolder en Sint Annaland uilgcstrekte
schorren, waarvan het deel toti>ehoo.ende
aan Ambachtsheeren van Oud- en Nieuw
Vossemeer en Vrijberghe vooral sterk aan
wast, terwijl het deel, eigendom mde van
het Domein, naar wordt gemeld, in de laat
ste jaren afschuurt Opvallend is het dat
de toestand in den loop der jaren op de zoo
aanwassende plaatsen is veranderd. In de
nabijheid toch lag voorheen de Poort vliet-
sche sluis ten noorden van den polder Pries-
termeet bij de Krabbekreek, welke plaats,
gelijk in 1631 bleek, in oorlogstijd aan over
rompeling blootstond, zoodat men in 1606
op de Poortvlietsche sluis een steenen
redoute bouwde en een oorlogsschip op de
wacht legde. Er bestaat nog een kaart van
dit werk, waarop is aangeteekend„Also
op de gelegenheyt van dese plaatse uit
rede van de dyeken, geen bekwamer or
donnantie van fortificatie, sonder te vallen
in excessyve onkosten, heeft connen ghe-
vonden werden, wordt bij zyn Ex goet-
gevonden dit plan, met de contrescharpe,
ravelyns en verleggen van dyeken, dewelcke
men moet versmallen en aen wederzyden
met muerwerek optrecken naer't gevoeghd.
Aldus gearresteerd by syne princelyke Ex.
in 's-Gravenhageden 15Martylö06 Maurice
de Nassau.
In 1748 werd te dezer plaatse als
schoolmeester benoemd en tevens tot voor
zanger Johannes van Simonsbergen, welk
besluit bekrachtigd werd door een examen
voor de Classis in het volgende jaar Waar
schijnlijk is hij aldaar werkzaam geweest
tot 1762, daar toen een opvolger door de
Classis werd geapprobeerd. Nu is dit alles
weinig van beteekenis, maar gewoonlijk
wordt voorgesteld, dat de toenmalige school
meesters waren personen, die voor de rijke
heeren als koetsier enz. niet meer bruik
baar waren Onze Van Simonsbergen was
echter een heele kraan op taalgebied. Hij
gaf uit bij Hendrik Trap te Leiden ,,Noo-
dig taalonderrigt, dienende tot begrip van
eenige grondregelen der Nederlandsche
Spraakkonst. Nevens eene lijst van zelfstan
dige naamwoorden. Overeenkomstig met
de regelen getrokken uit de Nederduitsche
overzetting des Bijbels, 8o, prijs 3 stuivers."
Ook werd van hem gedrukt„Klein Neder-
landsch woordenboek, noodig tot de spel-
konstwaarin de woorden naar den rech
ten klank van onzen Nederlandschen tong
slag op eene korte en zoetvloeyende wijze
zijn gesteld zeer nuttig tot onderwijs van
de jeugd, 8o Prijs 2 stuivers
Vorige week op een der zeer
donkere avonden verschrokken de paar
den van een rijtuigverhuurder voor een
z g woonwagen, welke bij den Slnispolder