Kalibemesting op verschillende
grondsoorten.
MN.NENLASl).
Vau onze berichtgevers.
Ueuieugd Xieuws.
hair kostbaren inhoud naar Bergen op Zoom
en nog in datzelfde jaar naar Antwerpen
werd vervoerd, zooals uit den volgenden po3t
uit de rekening van dat jaar blijkt„Bitaelt
Heer Jan, van de kiste mette ornamenten en
het silverwarck tot Antwerpen te voeren Vil£
schell". De hier bedoelde Heer Jan was ver
moedelijk de kanunnik Jan Sarrot, dezelfde dien
wij ook nog te Tholen hebben aangetroffen en
die tijdens het leven van Heer Jacob Foxen
den deken, ook nog als vice-deke 1 is opgetrelen.
De goederen naar Antwerpeu overgebracht,
ijn daar iu 1583 door den rentmeester van
St. Maartensdijk, Jan Lienste gelde gemaakt.
Wanneer een landbouwer of tuinier zich af
vraagt, welke meststof hij voor het een of andere
gewas zal gebruiken, dan moet hij, behalve met
andere omstandigheden, in de eerste plaats ook
rekening houden met den aard van den bodem.
De drie hoofd-grondsoorteu zijn zand, veen en
klei. In 't algemeen kunnen we zeggen, dat de
kleigronden, zoowel die, welke uit zeeklei bestaan,
in de Noordelijke en Westelijke provincies van
ons laud, als de rivierklei langs de groote rivieren,
rijk zijn aan kali. Volgens vroeger en ook in den
laatsten tijd gedane ouderzoekingen bevatten deze
gronden tusscheu 1 tot 2% kali, waarvan echter
slechts hoogstens */3 deel, soms slechts l/6 deel
oplosbaar is in zoutzuur.
Het feit, dat slechts een gering gedeelte van
deze in kleigrond aanwezige kali oplosbaar is,
in verband met de eigenaardige behoeften van
de verschillende gewassen, maakt dan ook dat
zelfs op genoemde kleigronden een bemesting
met kali de opbrengst van den bodem aanmerkelijk
doet stijgen, vooral nu in den laatsten tijd door
bijzondere cultures suikerbieten b.v. aau
den grond zulke hooge eischen gesteld worden
er. ook doordat de opbrengst van den akker voor
andere doeleinden dan bemesting gebruikt wordt
stroo b.v. Zoo is dan ook reeds herhaaldelijk
gebleken, dat b.v. gezuiverde of geconcentreerde
kalizouten, zooals chloorkalium met een gehalte
van 50% kali den oogst zeer belangrijk vergrootte.
De veengronden, zoowel de hooge venen, als
de lage, zoowel de dalgronden, als de nog niet
afgeturfde gronden, bevatten alle zeer weinig
kali. De hoeveelheid kali, die eenig land-
of tuiubouwgewas uit den bodem haalt, is in
den regel zoo groot, dat wij gerust kunnen aan
nemen, dat op veengrond kalibemesting moet
plaats hebben, wil de oogst gelukken. Dat zulks
inderdaad gevoeld wordt, blijkt wel uit de statistiek
van het kaligebruik in Nederland, die ons leert,
dat de vraag naar kali in de veenstreken zeer
groot is. Wanneer veengronden pas in cultuur
gebracht worden, is het in 'talgemeeu beter
groote hoeveelheden ruwe kalizouten, b.v. kaïnit
te gebruiken. Op veengrond, die reeds lang in
cultuur is, en waar men zeer groote oogsten
(aardappelen b.v.) tracht te verkrijgeu, wordt
ook geconcentreerd zout, b.v. pateutkali met
voordeel gebruikt.
Het oostelijk deel van ons land en het zuidelijk
deel, daar, waar zich de zandstreken bevinden
ook de duiugrouden en de daarachter gelegen
geestgrouden, evenals de zandverstuivingen, zijn
alle zeer kali-arm. Deze gronden bevatten ge
middeld minder dan 0.1% kali. Het is dus ook
vooral op deze zaudstrekeu, dat kaïnit, patentkali,
enz. iu groote hoeveelheden gebruikt wordt en
met hl betere resultateu. Zoolaug men ziet, dat
op eeuige grondsoort de oogst toeneemt door
het gebruik van kali, kan men de hoeveelheden
der gebruikte kunstmest vermeerderen. Bij gewoue
cultuur wordt op zaudgrond tot heden het best
kaïnit eu patentkali gebruikt, deze laatste vooral
op aardappelen.
EEN BLIJDE TIJDING.
Meister Heemskerk heelt in de Tweede Kamer
medegedeeld
„Door hare Majesteit de Koningin daartoe ge
machtigd en tuet groote dankbaarheid heb ik de eer
aan de Kamer mede te deelen dat het. Hare Majesteit
de Koningin heelt behaagd den raad van ministers
uit te noodigen openbare bekendheid te geven aan
de volgende verklaring welke hedenavond in de
Nederlandsche Staatscourant zal worden geplaatst
'sGravenhage 21 Decemder 1908.
Aan Hare Majesteit de Koningin.
Mevrouw, wy achten ons gerechtigd tot de ver
blijdende verzekering dat bij Uwe Majesteit ontwylel-
baar zwangerschap bestaat en dat deze tot in de
tweede heltt van haar duur is gevorderd.
Het verheugt ons te\ens te kunnen verklaren dat
alle verschijnselen in overeenstemming zyn met den
toestand van volkomen ongestoorde gezondheid.
Dr. KOKSSINGH.
Prol. dr. B. J. KOUWER.
Dn volksvertegenwoordiging stemt, daarvan is de
raad van Ministers ovortuigd, van harte iu met den
innige» wensch dat dit, onder Gods zegen, tuoge
strekken tot heil van de Koningin en Haar Huis en
van het gansche Nederlandsche Volk.
Onze Koningin.
De Voorzitter en een groot aantal leden der
Tweede Kamer van de rechterzijde en van de
liberale en vrijzinnig-democratische partijen
hebben kort na de blijde boodschap aau de
Volksvertegenwoordiging, ten teeken van gcluk-
wensch en belangstelling hun naam gesteld in
het inschrijvingsboek, dat gewomlijk vanwege
II. M. de Koningin en Z. K. H. deu Prins ia
het paleis neergelegd is.
Namens de vreemde gezanten, bracht de waar
nemende deken van het corps diplomatique, de
Belgische gezant baron Guillaume, langs dien
weg de gevoelens van het corps over.
De regeeriug richtte oik brieven aan de
Eerste Kaner der Staten Generaal en aan de
ho.age staatslichamen, houdende kennisgeving
van het feit der hoopvolle verwachting.
Met groote blijdschap is dit bericht door zeer
velen vernomen en alle ongerustheid aangaande
deu gezondheidstoestand van H. M. de Koningin
is thans verdwenen. De hoop, dat de aloude
Oranjestam zal blijven bestaan en voortbloeien
is thans bij het Nederlandsche volk levendiger
dan ooit.
Tweede Kamer.
Bij het in de Woensdag gehoudeü zitting
voortgezet debat over de landbouwbegrootiug
werd breedvoerig besproken het vraagstuk der
arbeiders- en dat der ouderdomsverzekering en
in afwachting daarvan de wensch geuitbe
treffende voorziening in den nood van ouden
van dagen.
De heer Schaper betoogde dat deze oplossing
't spoedigst eu op de meest atdoonde wijze te
bereiken is door directe afzonderlijke staats-
pensioneering bijv. op 60-jarigen leeftijd.
De heeren De Klerk en Eert stonden ook
staatspensionneering voor.
De heer De Visser wenschte spoedige in
diening van een ontwerp tot verplichte ouder
domsverzekering.
Minister Talma betoogde dat ziekte-verzekering
moet voorafgaan aan invaliditeits- en ouderdoms
verzekering, om aldus te komen tot een behoor
lijke onmisbare organisatie van het geheele
verzekeringswezen.
Benoemd tot verpleegster aan het Ziekenhuis
te Groniugen mejuffrouw 'Auna P. Vercoutereu,
tot heden als zoodanig werkzaam te Middelburg.
OUD-VOSSEMEER. Aau de Commissie be
noemd voor het onderzoek naar een mogelijke
overbrugging van de rivier de Eendracht bij
Tholen is van wege de gemeente een crëdiet
verleeud ad t 10. in de voorloopige kosten van
dat onderzoek.
Elk jaar wordt alhier de „houtklump"om
dezen tijd verkocht; deze bestaat uit de mutserds
gemaakt van den snoei van de hoornen „van,
Ambachtsheeren. Gewoonte is geworden,
Armbesturen der drie kerkelijke gemeeuteujlelk
honderd dier mutserds voor de armen cadeau
krijgen. Vau de 100 stuks, bestemd voor db R.
Kath. Armen, die gereserveerd lagen, werdjieze
week circa de helft gestolen. Het kan waar
moeilijk minder.
Diusdagavoud gaf het Muziekgezelschap
vau JSt. Philipslaud alhier een openbare uitvoering
ten huize vau deu heer M. M. Rampaart.
Muziekstukkeu ca voordrachten wisselden elkan
der af. Naar ons werd medegeleeld was de
opkomst niet zeer groot trouwens volgende week
Diusiag geeft het Rederijkersgezelschap Eendracht
alhier zelf een tooneelvoorstelliug, wat natuurlijk
van invloed geweest is op het bezoek.
POORTVLIET. In de Diusdag gehouden
vergadering vau iugelandeu van het Watersèbap
Poortvliet had de benoeming plaats vau ontvanger-
griffier, ter voorziening in de vacature, ontslaan
door het bedanken vau deu heer E. C. VV. A.
Geuze.
De uitslag der stemmingen was alsvolgt
Bij de le stemmiug werden uitgebracht 100
stemmen, waarvan op den heer W. Dronkers
44, op deu heer W. J. Boogaart 35 en op den
heer J. C. Dalebout 21) stemmen, terwijl 1
briefje blanco werd ingeleverd. Alzoo geen
volstrekte meerderheid.
Bij de 2e vrije stemming verkreeg de heer
Dronkers 47, de heer Bougaart 39 eu de heer
Dalebout 14 stemmen.
Alzoo moest herstemming plaats hebben
tusschen de twee caudidaten, die de meeste
stemmeu op zich vereenigd haddéu. Bij'die
herstemming werden uitgebracht 91 stemmen,
omdat ingevolge het reglement 9 stemmen hiel
kou worden uitgebracht wegeus bloedverwant
schap (met uea heer Boogaart.)
De heer Droukers werd daarop gekozen met
58 stemmen tegen 33 op deu heer Boogaart.
SCHERPENISSE. Diusdagvoormiddag 'ge
raakten door een onvoorzieu geval aan den
Langeweg de landbouwer L. Guiljam Az. inet
ean wagen bespannen met twee paarden in de
sloot. Door toegeschoten hulp werd zonder on-
gelukken of eenige schade alles op het drpge
gebracht.
Bij gehouden collectie op Dinsdag jl. in
de Ned Herv. Kerk alhier voor de zending op
West-Java was de opbrengst f 15.30.
THOLEN. Dinsdagavoud hield de vereenigiug
//Door Oefening Volmaakter" haar eerste soirée
in dit seizoen.
Na opening met een woird van welkom van
deu voorzitter van D. O. V den heer Kosters,
werd dojr de rederijkerskamer //Cats" ten
tooneele gevoerd het bekeude blijspel „Stoke
brand" van R. Benedix.
Op beslist verdienstelijke wijze werden de
vaak zvare rollen vervuld, zoolat de aauwezigen
vol lof waren over het ongekunstelde spel.
Duidelijk kwamen de intriges uit, welke door
Stokebrand worden gebruikt om oueenigheid le
makeu tusschen haar dochter en haar schoon-
zoou, zelfs de vrijage der keukeu meid eu den
tuinknecht kan ze niet met rast laten. Teu
slotte worden deze door een ouden huisvriend,
oom Kegs, verijdeld en partijen weder tot el
kander gebracht. Geen wonder, dat deze lastige
schoonmama teu slotte het veld moet ruimen
met haar kamenier, die blijkbaar al aardig in
de „edele" kunst van haar meesteres is opgevoed.
Niet weinig droeg de uitstekeude grimeering
bij tot het succes, waardoor de heer E. Hamburg
van Bergen op Zoom getoond heeft op dit gebied
zijne sporen verdiend te hebben. De mede-
spelenden waren, volgens veler verklaring, niet te
herkennen.
Een luid applaus volgde na elk bedrijf.
Daarna werd nog een drietal voordrachten
gehouden welke den lachlust vaak algemeen
opwekten.
Na afloop dankte de voorzitter, de leden voor
wat zij dezen avond gepresteerd hadden en
besloot met den wensch aau de heeren dat zij
verschoond mochten blijven van een schoon
moeder, zooals die heden ten tooneele was ge
voerd, mocht hen znlks overkomen, dan raadde
hij hun aan te handelen als Oom Kees, m.a.w.
te trachten haar met een zacht lijntje de deur
uit te krijgen. Luide instemming.
Een geanimeerd bal hield danslustigen en
toeschouwers nog lang bijeeD, zoodat allen in
opgewekte stemming „vroeg in den morgen"
huiswaarts keerden, voldaau over hetgeen zij
genoten hadden.
Zaterdag 11. had de heer A. van Tilbeurgh,
met zijne echtgenoote van de markt te Tholen
huiswaarts keerende, een zeer ernstig ongeluk
kunnen overkomen, dat thans, behalve materiale
schade aan het rijtuig, gelukkig atliep met eenige
wonden aan de handen. Een jongen aan de
Voorstad, zich vermakende met boogschieten,
schijnt met een pijl het paard getroffen te hebben,
waarop het dier een verbazenden sprong nam,
neersloeg en waardoor de rijtuigboomen iu eens
afknakten. Gelukkig dat de „strengeu" gespron
gen waren, waardoor het paard direct in vliegenden
vaart er vau door kon. De inzittenden wareu
natuurlijk bij den val onzacht te recht ge
komen. Een ernstige waarschuwing voor de
baldadige jeugd I
lu verband hiermede vestigen wij de aandacht
op vorenstaande gemeente-publicatie. Dit schijn
baar onschuldige spel is wel degelijk gevaarlijk,
wat bovenvermeld ongeval duidelijk aantoont.
Woensdagavond hield de heer Schuttevaer
voor de afdeeling Tholen der Nederl. Tuin-
bouwvereening zijn derde lezing over: „Het
onderhouden van den boo ngaard". Ditmaal be-
haudelde spr. op de hem eigen bevattelijke wijze,
toegelicht met teekeningeu, het ontstaan, de
voortwoekering en de bestrijding van verschillende
ziekten, op vruchtboomeu en planten voorkomende
en hoe die veeal veroorzaakt worden door in
secten, voor welker verdelging, zooveel mogelijk,
hij eenige middelen aan de hand deed.
Hij verklaarde zich een beslist voorstander
van de Bordeausche pap en keurde het gebruik
van carboliueum in vele gevallen heslist af.
De heer C. A. H. Wagtho, dankte als
waarnemend voorzitter den heer Schuttevaet voor
de nuttige wenken, ook thans weer gegeveu eu
sloot de bijeenkomst met den wensch, elkander
het volgend jaar in welstand te mogen weerzien.
Eeiy eigenaardig geval doot zich voor iu
de gemeente Leeuwarderadeel.
Een vader gaf dezer dagen bij den ambtenaar
van den Burgerlijken Stand een kind aan, als
te ziju van het mannelijk geslacht. Toen hij
terug kwam vertelde de baker hem, dat het eeu
meisje was. Een rechterlijk vonnis zal nu noodig
zijn otn de zaak weer ir. het reine te krijgen.
Door Van den Bergh's Limited is ook voor
1909 een keurige Vitello"-uiaaudkalender ver
spreid, bevattende 12 iu fijne kleurendruk
bewerkte kunstplaatjes.
De kalenders worden door bemiddeliug vau
alle winkeliers, die //Vitello" verkoopen, aan de
gebruikers van dit artikel aangeboden.
Het zal den liefhebbers van wandelen eu
natuurschoon zeker niet aaugenaam ziju, te ver
nemen, dat op het bekende fort Rover tusschen
Halstereu en Bergen op Zoom gelegen en ook
bij de Tholenaars zoo goed bekend, weldra de
Denneboomen gerooid zullen worden, dan zal
dus deze mooie hoogte, met haar stille schilder
achtige omgeving, rijzige dennen met metershooge
adelaarsvareus er tusschen, geheel kaal daar
liggen. Wordt dan verder de hoogte afgegraven,
om de oude gracht te dempen, waarmee reeds
vroeger een begin is gemaakt, dan is een der
V»1 t>
I
schoonste wandelplaatsen tevens, in verband
de geschiedenis onzer vroeger zoo sterke vesi
uit historisch oogpunt van belang ten do
opgeschreven.
Omtrent den moord van Steinheil wt
nog gemeld dat de ondervoorzitter van
Fraosche Kamer genoemd wordt als degeen
op den voor het drama een lange en heft
woordenwisseling met schilder Steinheil en j
schoonmoeder heeft gehad. Volgens somm
Fransche bladeu moet men ter bevoegde zj eeI
reeds lang weten hoe de vork in de steel
maar de personen die er betrokken zijn, t
zoo hoog staan, dat men huiverig is er aai
beginnen.
Te St.-Nicolaas brak brand uit in
modemagezijn. Reeds waren de bewoners gevlij
door een achterdeur, toen de dochter terugga 50^
om haar hondje te redden, dat nog thuis
De vader liep ziju dochter na en ook de cocqidj eU'
dant der gendarmerie wilde hem nal
het meisje te redden doch de vader
zoover vooruit, en de brand was zoo toegeuom
dat de ^lam den commandant deu weg afsue
Het meisje werd nog aan het venster van
2e verdieping gezien met eeu beddenlaken
haar hand, roepende Helpt mij Nauweli
was de leer buiten aan het venster gezet of
plankenvloer zakte onder haar voeten weg
zij verdween iu den vuurkolk. De vader
niet meer gezien.
Den vulgeuden ochtend vond men het
kooide lijk van het meisje. Dat van den
heeft men nog niet kunnen vinden.
Te Pommeren is de meisjes-hoogere burgi
school door gasoutploffing gedeeltelijk veruie
De ontploffing gebeurde lang vóór de len
begonnen, in den vroegen morgen, toen
bediende met een ««brandende lamp iu een
lokalen kwam, waar een sterke gastlucht hic
De achtermuur van dat gedeelte van het schot
gebouw werd geheel weggeslagen en wat er bl
staan is zwaar beschadigd, zoodat de gehet
vleugel opnieuw gebouwd zal moeten worden,
den omtrek zijn in bijua alle huizen veifëterruit
gesprongen.
Het eenige slachtoffer van het ongeluk is
knecht, die jammerlijk om het leven kwam.
Nederland en Venezuela.
De nieuwe Venezolaansche regeering heelt het
sluit herroepen, dat de overlading le Willemstad
voor Venezolaansche havens bestemde goederen
bood. Deze maatregel is de voornaamste tactor in
gespannen betrekkingen tusschen Nederland en Ven
zuela geweest.
Goedingelichte personen hier beschouwen
herroeping als zoo goed als gelijk staande mot
bylegging vanTiet geschjl tusschen de twee regöeringe
Men maakt uit de Idatstë berichten uit Uaracaso
dat aan de regeering van Castro een einde gekomen
De val van Castro in Venezuela is voltooid
de verijdeling van een samenspanning, om Gomez,
vice-precident, te vermoorden.
Sedert de tegen Castro gehouden betoogingen,
er in code-schrill telegrafisch van gedachten gewisse
tusschen Castro te Berlijn en zyn agent in Venezuel
Een voornaam rechtsgeleerde heeft voor het hoo
'gerechtshof van Venezuela een akte van bescbuld
ging opgemaakt, waarbij Castro medeplichtigheid
de poging tot moord ten laatste gelegd wordt
voorgesteld wordt, hem in staat van beschuldigio
te stellen.
Regeeriugsverklaring.
De minister van buitenlandsche zaken
Woensdagmiddag in de Tweede Kamer de vo
geude mededeelmg gedaan
z/Na de ontdekking van een complot tege
het leven van den vice-president van Venezuel
is een nieuw ministerie gevormd en ziju eenig
vrienden vau den president Castro gevange
genomen,
„Den 21steu December heeft de fnngeereud
president Gomez als vriendschapsbetuiging, i
afwachting van nadere regeling door middel v
gedelegeerden, gelast, de uitvoering van he
decreet van 14 Mei te schorsen, vertrouwend
dat Nederland de maritieme demonstratie in c
Venezolaansche wateren ook schorst.
„In afwachting van het herstel van het Vene
zolaauscbe consulaat op Curagao is de Duitach
consul gemachtigd, om uit te klaren."
Nog wordt gemeld, dat de samenzweerders
behalve Gomez, ook dr. Paul, den afgetredei
minister van büiteuiaudscïie zaken, generaa
Bapiista en een aantal andere hooggeplaatst»
personen uit den weg hadden willen ruimett
Na de inhechtenisneming van Castro's broede
en Torres Cardenas, zijn de andere samen
zweerders door Gomez' vrienden verdreven.
De Kölnische Zeitung zegt, volgens de N
R. Crt., dat men zich op grond van de ver
schillende berichten wel de volgende voorstellioj
van de gebeurtenissen in Venezuela kan maken
Nadat president Castro de onmogelijkheid hat
ingezien, om zich bij de dagelijks toenemeudi
ontevredenheid nog langer op zijn post te haud
haven en zijn ijzeren wil door ziju uieraaudoeuinj
verzwakt was, heeft hij zijne ziekte als voor
wendsel aangegrepen, om op een fatsoenlijk!
manier uit het land, dat zijn heerschzuchtig»
aard iu tallooze moeilijkheden had gewikkeld
te verdwijnen. Reeds de omstandigheid, dal
Castro als rijksbestuurder een man achterliet/
