vtetbiail pijl ui lt Manui ra oesterteelt, Mm, tu.
tl
Vo. 1215.
er
Zaterdag 12 September 1908.
Zes en twintigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
Zij, die zich van heden af op
ad abonneeren, ontvangen de tot
ctober a s. verschijnende nummers
IS.
Zindelijkheid en Gezondheid.
fri
me
J.
H. C. POT,
BINNENLAND.
4i.
Yan onze berleiugü.o.u.
het
dep
bsinti
dsel,
de dr
IERSEKSCHE
lerke
;nz.)
ekke
7a
echt
ter i
er zij
it de
THOOLSCHE COURANT,
It ge
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
jj® Per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
ntotst f 1,10. Voor het buitenland 90 cents.
iigezenden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan
bureau te T k e I e n ot v66r DONDERDAGMIDDAG bi onzen medewerker te lerseke.
hersi
rech
it le
aard
die
;d v(
'gei
Datuur wijst den mensch den weg, hoe
stand kan blijven en wat hij moet doen
t doel te bereiken. Volgt hij dien weg
neer indt hij zijn belooning in een gezond en
ig lichaam, verwaarloost hij den wenk, dan
bij te gronde. Het is er mee als overal
de deugd wordt beloond en de ondeugd
t, al t wij telen wij wel eens of het goede
voortkwam uit de daad of de omstandig-
waaraan het door anderen werd toege-
«tree
i,Ki
end
rt t
f i,
fo
en
b 'h;
iclii
en<
pre
«ch
er de ondeugden, de gebreken, die wij op
5 hebben, noemen we, behalve halfheid en
lid, vooral onmatigheid en onzindelijkheid,
de laatste is oorzaak van een aantal
in niet geringere mate dan het gebruik
echte eetwaren of le prikkelende genot
en, is zij de oorzaak van tal van ongesteld-
Epidemieën ontstaan of verbreiden zich
nzindelijkheid, afgezien nog van den last,
Dreinen te verdragen hebben door allerlei
(He.
cht wordt beweerd, dat de zindelijkheid
en volk gelijken tred houdt met zijn be-
ig. Het gebruik van zeep is een maatstaf
bepalen van den. graad van ontwikkeling
volk hoe meer zeep er gebruikt wordt,
ogcr het peil en wie de zeep duur maakt,
ert de onzindelijkheid en dus de vatbaar
voor allerlei ellende. Zeep en water zijn
et lichaam, wat goede zeden zijn voor de
UITGEVER:
Tholen.
Ad verten tienvan 1 tot 4 regels 40 c^uts ieder# regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke idvertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt eleohts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
in oude wetboeken had het baden een
en de pudheid zorgde, vooral niet minder
uze eepw, voor openbare badgelegenheden.
ijkheid werd een onderdeel van den gods
bij vele Oostersche volken. En naar dat
i-Of&ld verhief men ook het betrachten der
bij de Christenen tot een soort van
mst. Het bad was een deel der voorbe-
voor-de hooge kerkelijke feesten en zich
i baden te moeten onthouden, gold als
Nog altijd is //de groote schoonmaak" het
rmf in de week in vele gezinnen.
rroeger dagen werd zelfs aan den werkman,
het werk tot vervuiling aanleiding
ïven, om de veertien dagen een //badgeld"
likt en in de vijftiende eeuw werd, wat
ar het Duitsche vporbeeld drinkgeld heet,
rj' igeld aangeduid.
hebbeh geen wetten, die wasschingen of
voorschrijven, de christelijke godsdienst
er zich als zoodanig evenmin meeons
het verstand, ónze hoogere ontwikkeling
dat gezondheid en zindelijkheid van
aam bij elkaar behooren.
paarden en andere dieren is de eenvoudigste
Overtuigd, dat verzorging van de huid in
inwsfce verband staat met de geschiktheid
Z11 rt dier tot den arbeid. Daarom zal hij zijn
wasschen, rossen en reinigen. Wordt het
lager en zwak, dan is steeds de eerste
'te, of er wel voor de zindelijkheid gezorgd
aar ten opzichte van zijn kind denkt
meestal niet aan, tenzij het kind zoo vuil
hij er zich aan ergert en zegt, terwijl
raD rstelt en kamt: „loop naar je moeder en
chen
de handen en straks wordt met diezelfde handeu
een appel of peer aangenomen, die ongeschild
naar binnen gaat of de wortel, waaraan nog
hier en daar iets is overgebleven van den
bodem, waarop hij. groeide, ja zelfs de boterham
wordt met behulp van diezelfde handen genoten
en eten of snoepen en knikkeren, gaat o zoo
vaak samen. Met die vuile handen worden
mond, neus en oogen aangeraakt. Houdt dus
de handen zindelijk in de eerste plaats en gij
behoedt uw kind voor allerlei kleine ongesteld
heden. Maar al is dit voor het kind het meest
noodig, daarom mag de volwassene nog niet
meenen dat hij het zonder baden en wasschen
wel zal redden. Reinheid van 'l lichaam is een
veel machtiger middel om tot gezondheid, tot
werkkracht, werklust en du9 tot welvaart te
geraken dan velen meenen. Zij die zorgen voor
èen goedkoope gelegenheid om eeu bad te
nemen, bewijzen de grootste weldaad aan de
menschen waarover zij gesteld zijn en het geld,
dat de burgerij helpt betalen voor goede bad
inrichtingen, die tegen geringen prijs voor ieder
toegankelijk zijn, draagt honderdvoudige rente.
Naar het Vaderland verneemt, is de blijde
verwachting, waarin H. M. de Koningin sinds
eenigen tijd verkeerde, dezer dagen teleurgesteld.
H. M. moet zeer kalm zijn. Bezoeken en audienr
ties worden tot het noodzakelijke beperkt.
Professor Kou wer vertoefd# Dinsdag met den
hofarts geruimen tijd op Het Loo.
NEDERLAND en VENEZUELA.
Volgens de Daily Mail wordt iii officieele
kringen te Londen de overtuigiug sterker dat
de Eugelsche, Fransche en Amerikaansche regee
ringen, binnenkort stappen zullen doen om de
Venezulaansche regeering in te prenten, dat het
noodig is overeenkomsten te eerbiedigen. Naar
de Londensche correspondent van de Birmingham
Daily Post gelooft, zijn er op dat stuk tusschen
Washiugton, Londen en Parijs reeds nota's ge
wisseld. Waarschijnlijk zal de Nederlandsche
regeering, in verband met de ervaring van de
laatste weken, deelen in wat de grootere mogènd-
heden misschien te Caracas gaan doen. Iu elk
geval slaat het vast, dat men spoedig een besluit
zal nemen over wat men doen zal.
Volgens een telegram uit Washington ver
kocht het Amerikaansche ministerie van oorlog
een aanzienlijke voorraad wapenen. Als koopers
worden genoeml enkele leiders van een plan,
oin in Venezuela een omwenteling te bewerken
tegen president Castro. 175.000 Springfield ge
weren, 13.000 Cadette geweren, 14.300 kara
bijnen en een groot aantal Hotchkiss- en andere
kanonnen werden aangekocht. De koopers zeiden
niet wat zij hiermee voor hadden.
Als Castro daar maar niet achterzit en die
wapenen tegen Nederland gekeerd worden.
gralnmen, waarvan 165 verzonden en 324 ont
vangen.
Op de postspaarbank is ingelegd f 3858,64
en terugbetaald f3317,11. Nieuwe boekjes 9.
Op het telefoonkantoor zijn 156 gesprekken
gevoerd, waarvan 111 uitgaande en 45 inkomende.
Maandag diende voor -het kantongerecht
te Goes voor de tweede maal de zaak van J.
V. te lerseke, beschuldigd vau visschen met
verboden vischtuig.
Puik of korf, dat was de kwestie. Beklaagde
beweerde dat het een korf was en dus niet ver
boden. Een fuik heeft meer dan één kamer,
het nieuwe vischtuig maar één.
De getuige (een opziener der visscherijen) en
de ambtenaar van het Openbaar Ministerie
waren het daarmee niet eens. In ieder geval,
zei de laatste, was deze korf of fuik een vaste
inrichting, welke verboden is, en beklaagde dus
schuldig. De eisch luidde f 2 boete of 2 dagen
hechtenis.
De beklaagde verzocht de kwestie door des
kundigen te laten uitmaken, doch dit werd
'L A N D B O U W-V E ET E E L T.
oor de kinderen is het zoo noodig de
'indelijkhi-id te betrachten en te blijven j andoren weer meer tevreden ztj;
i om allerlei ziekten buiten te baDnen. j had men ju:3t op dit gewas, m
en betrachten", want opmerkelijk is
:n vele gezinnen ut kleioe kinderen,
re zuigeling zijn. of heeleu, dagelijks
n eens gereinigd worden, maar dat
zarae bewerking ophoudt, zoodra zij
ven helpen kunnen, alscf p een gegeven
'lik dö zorg 7oor het lichaau. k aagt- j
gorden. Behalv* dat her gek lichaam
et kind eens een *goeae OcU£i moet
komen vooral de handen voor her
reiniging in aanmerking. Want wat
een kind al niet aan Alle smakelijke
i&akelyke stoffen en voorwerpen gaan door
en
Vi
e v
A i,
Op 14 September a.s. zal door de Noord-Brabant-
«che Maatschappij van Landbouw eene algemeene
vergadering gebonden worden te Zevenbergen en van
15 tot 17 September door de aldeeling Zevenbergen
eene tentoonstelling van paarden, vee, enz.
Verschillende feestelijkheden zyn hieraan verbonden.
Oad-Vossemeer. De Sluispolder, eigendom van de
Ambachtsheeren van Oud- en Nieuw-Vossemeer en
Vrijberghe, werd sedert de bedijking voor eigen
rekening der heeren beteeldvoor de volgende twee
jaren is thans aan ingezetenen van St. Annaland,
deze polder verpacht voor den teelt met aardappelen.
Eiland Tholen. Het rooien van de aardappelen is
in vollen gangnaar ons van verschillende zijden
Ier oore kwain, vilt de opbrengst tegen, terwijl
'e ie» algemeen
snsteli-ng et de
üieCi'.e andere, minst genomen goede verwachting'-.:).
Ook de bieten ".alle:, veel ter. achter val Jen - -j dio
v8n 1907. Reeds kan gezegd woiden, dat de otig*'.
1908 nèSl wat minder zal zyn dan die van 1907
Het b-.schot der uien is slechts midcie/mici^.
<ie (jualiteit ig nog weinig te zeggen. Er wordt veci
v.Aochi op specalatic vojr f ft i 2,
KG; of voor f3100 1 -ICO per Bloo'
per
Uitspraak den 21en dezer.
Vierden de kinderen der Christelijke
school den 31en Augustus met eeu eenvoudigen
optbcht, laatsleden Maandag werd door dezelfde
leerlingen van dien gedenkwaardigen dag een
echte feestdag gemaakt.
'a Namiddags op nieuw een optocht, maar nu
niet meer sier en praal, des avonds herhaling
er van, en nu droeg ieder kind een lampion,
welker transparante kleuren een waarlijk mooi
lichteffect vormden. Naar we meenen is dit
feestnommer tamelijk nieuw eu wel waard bij
gelegenheid nagevolgd te worden.
De kinderen der openbare school zullen
denkelijk ook nog koninginnefeest vieren. Al
thans hunne onderwijzers zouden dit willen en
trachten de gelden er voor bijeen te brengen.
ST. MAARTENSDIJK, 10 Sept. Heden (Don
derdag) namiddag, trot een 16 jarige molen
makersleerling uit Wouw (N.B.) welke mede
werkzaam was op den korenmolen van de Wed.
L. Polderman alhier, een ernstig ongeval. Terwijl
hij het hoofd even buiten den molen stak door
een kleine opening in de kap kwam dit lichaams
deel zoodanig met een draaiende wiek in aanraking,
dat er een schedelbreuk outstoud, waarvan het
ergste het gevolg kan zijn.
OUD-VOSSEMEER. Het havengeld, in deze
gemeente geheven wordende, is reeds sedert
jaren betrekkelijk hoog, maar de kosten van
het onderhoud en herstel der havenwerken zijn
ook voortdurend belangrijk en telkens worden
aanzienlijke bedragen uit de gemeentekas daar
voor gevorderd.
Thans is men weer druk bezig een deel der
havenmuur op te breken en opnieuw te zetten,
terwijl de havenkom word uitgediept.
SCHERPENISSE. De vlekziekte onder de
varkens alhier, is gelukkig als geëindigd tc be
schouwen. Dat deze alhier nog al heeft geheerscht
is reeds gemeld. Hoe heilzaam de vereeuiging
„Draagt elkanders lasten" hier werkt blijkt uit
het volgende.
Deze vereeniging telt thans 66 leden. Uit
deze vereeniging stierven sedert Februari j.1. 7
varkens en 32 varkens werden door de vlek
ziekte aangetast, waarvan intijds 26 stuks
onteigend en verkocht. Tot lieden werd 774
KG. aan onteigende varkens verkocht. Voor de
eerste werd een waarde van f 275 uitgekeerd,
voor de laatste werd door verkoop f737.58
ontvangen. Daarvoor moest uitgekeerd worden
f 1174.20.
Niettegenstaande deze kwade periode, waar
door de kas der vereeniging vau pl.m. f1400
nï m f750 daalde, blijkt uit deze dat het
de uitbetalingen nu reeds kondoen.
gooJ 2 resultaten van de iuënting der
v' tot heden geen enkel dier is
l rr jaar tot meerdere navolging
Dii zji ook onze vereeniging ten
aangetast
aansporen
voordeel
kunn<
net I
IERSEKE. Op het post- eu telegraafkantoor
alhier, ziju ia Augustus behandeld 489
kui
slaag
t ens waren spelende boven
Een hunner, een zoontje
el in 't water en werd
'53 stroom door de sluis tot
e haven. Een schippers-
zien lelijk in een bootje en
v.- drenkeling te redden.
De 4 plaatsen, die van de gemeente jaarlijks
verhuurd worden voor het opbergen van de
bieten, doordat er scheepsruimte te kort is,
brachten op f175 n.1. L. Vos voor f61. M.
Kleppe voor f21. M. Vroegop voor f48 en M.
D. Geuze voor f 50.
Jhr. .1. van Vrelenburch te Tholen, wien
het beschermheerschap door de leden der afdeeling
Tholen van den „Bond van Post- en Telegraaf-
beambten" is aangeboden, heelt dat aangenomen
en de aldeeling een contributie van f 10 jaar
lijks toegezegd.
STAVENISSE. Teneinde zoo vroeg mogelijk met
de suikercampagne te kunnen beginnen, heelt de
suikerfabriek„Sint Antoine te Oudenbosch
(agent alhier C. L. v. Dalen) de volgende pre
mies voor vervroegde levering uitgeloofd voor
gehalte bieten f 1.50 per 1000 KG. netto van
21—26 Sept. en fl van 28 Sept.—3 Oct, aan
de fabriek voor den wal, terwijl zij voor telquel-
bieten een premie geven. resp. van f 1 eu f 0,50
op denzelfden datum en op de leveringplaats.
Voor den landbonwwintercursns alhier werd
dit jaar door den heer Buijze op een perceel
bouwland van den heer M. C. Steendijk een
proefveld van stikstof bemesting op aardappelen
aangelegd. Het bestond uit 3 perceelen, ieder
van 1 A. Het eerste, zonder stikstofbemesting
leverde op 240 KG., het tweeds met chilisal-
peter gat 269 KG. en het derde met Homcomeel
272 KG.
Zooals men weet is Homcomeel een organische
stikstofmest, bereid uit raapzaad en ricinnszaad.
Het aangewende bevatte 4'/, stikstof.
De varkensziekte eischl hier weder veel
offers. Circa 40 varkens zijn er reeds aan ge
storven, terwijl er op het oogeublik nog een 20-
tal ziek liggen. Van de ingeente dieren is nog
geen enkel dier aangetast en dan ook niet ge
storven.
THOLEN, 11 Sept. Hedenmorgen omstreeks
half zes ure ontstond brand op de hofstede be
woond door de weduwe van den Wijngaard onder
Oud-Vossemeer. Aangewakkerd door den wind,
nam de brand terstond in zoo hevige mate toe,
dat de schuur weldra in lichtelaaie stoud en
niets kon gered worden. Een 4 jarig paard en
eeuige kalvers kwamen in de vlammen om.
Al het in de schuur aanwezige graan en een
partij erwten, gisteren pas gedorschf, werden een
prooi der vlammen.
Dank zij het spoedig en tactvol optreden
van de Ond-Vossemeersche brandweer, bleef
het woonhuis met belendende gebouwen gespaard.
Als vermoedelijke oorzaak wordt genoemd een
defect aan den motor van G. Uijtdewilligen, in
werking op den dorschvloer. Naar wij vernemen
zijn de schuur en de inhoud verzekerd bij ver
schillende maatschappijen, en zijn motor en
dorschmachine, die vernield werden, niet ver
zekerd.
De hoeve werd ongeveer een maand geleden
van haar Belgischen eigenaar overgenomen.
Als een bewijs hoe gebrekkig de controle
wordt uitgeoefend door het personeel der Rijks
verzekeringsbank op het bijhonden der loonlijsten
(werkgevers in Tholen zullen ook wel weten,
dat dit zeer sporadisch voorkomt) kan dienen,
dat sommige werkgevers in andere plaatsen er
kans toe hebben gezien, om twee loonlijsten
erop na te houden. Zij schreven daartoe aan
het Bestuur der R. V. B., dat het buitenvel
van hun loonlijst op onverklaarbare wijze was
verloren gegaan, of onbruikbaar geworden. Op
deze valsehe verklaring werd hun een tweede
buitenvel toegezonden, waarvoor zij op vertoon
aan het postkantoor zooveel binnenvellen kunnen
bekomeu als zij noodig hebben.
Een van die loonlijsten, die natuurlijk over
eenkomstig de waarheid wordt bijgehouden,
wordt gereed gehouden, wanneer soms eens
iemand van de R V. B. komf, om te contróleeren.
Het tweede stel, dat minder den toets der
waarheid kan doorstaan, wordt bij het verstrijken
der betalingsperiode met de bekende quitanlie
van gestorte premie naar de R. V. B.
Begrijpelijk is het dat op dit laat"' werpen van
loon wordt uitgetrokken dan op Ênz* 'am'f
Aan wien nu de schuld van deze onn^''.^"!!
fraude Aan niemand
aan de
hare kostbare en luxurieuzs
voldoende of liever slecht
Zij controleert wel a'
anders duuk^" ^"ri dl'
R. V. B. zelf, wier contró'- het
,1*P QQ I iit ri sionwc
