rattlai, fjijjl aai li klapi aai wtirliiH lailaii, hl
No. 1198.
Zaterdag 16 Mei 1908.
Vijf en twintigste jaargang.
EN
H. C. POT,
Eerste Blad.
n
Een oesterpraatje.
BINNEN LAND.
Van onze berichtgevers.
Gemeurd Nieuws.
lERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
'rijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
post f 1,10. Voor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
li bureau te Thel en o' «66r DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER
Thoiik.
it
171
ut
tie
ii.
fas dus de oester bij de ouden een zeer
r_ weekdier en werd er in talrijke geschriften
verschillende schrijvers er melding van ge
it, ook in later dagen bleek de oester geen
jde, al is alles wat wordt medegedeeld
de toebereidingswijze, over het gebruik
oesters voor jongen en ouden van dagen,
de oesters uit een geneeskundig oogpunt,
niet zelden een herhaling van wat Grieksche
loneinsche schrijvers daarvan reeds meldden,
it latere dagen dateeren vele geschriften,
ekking hebbende op de algemeene natuur-
historie, vangst, cultuur, enz. van de oester,
en ervan wordt vermeld, dat de schrijver
[713 in den Haag kwam, kort nadat de
van een zekeren vorst talrijke gasten
beide sexen op een maaltijd had genoodigd,
ook oesters werden opgedischt. Ze waren
en groen van kleur, werden voor Engelsche
8 gehouden en „Groenpatjes" genoemd.
die er van aten werden ziek en later
dat een hondsyod van een verkooper ge
en onvolwassen oesters met kopergroen
gekleurd. Be schrijver, een vreemdeling,
natuurlijk over zoo'n bedrog slecht te
o$ en; er blijkt uit dat voor twee honderd
8» de schrik of liever vrees voor oestergebruik
i wijze ook al in de wereld kwam.
176*2 werd een boek uitgegeven onder
titel Natuurkundige uitspanningen, behel-
waarnemingen over eenige zeeplanten en
nsecteo, waarvan de schrijver is de be-
Zeeuwsche arts en natuurkundige Job
in zijne uitspanningen wijdt hij ook
tiental bladzijden aan de oester en o m.
de oester is belangrijk de oester-
wordt nergens zoo sterk gedreven als
erikzee„6000 tonnen werden in 1759
ivoerd naar Hollaud, Brabant tot in Keulen
rank fort.
grootste deel der oesters wordt met
ti ien uit Engeland aangevoerd en dan in
rputten gebracht. Hier worden zij 6, 8 of
igen geschuurd, verwaterd zouden wij zeggen,
zij ^geslagen" worden, d.i. „\d bekwame
ter verzending behoorlijk ingekuipt".
segt verder, dat sommige schrijvers denken,
mannelijke en vrouwelijke oesters zijn,
andere, en hij deelt die meening, dat de
hermaphrodieten (tweeslachtigen) zijn.
iitjes zijn in de maanden Juli en Augustus
jonge oestertjes, zoo gaat het voort. Als
April of Mei daaraanvolgende zoo groot
ils een dubbeltje, worden zij opgevischt,
en schoongemaakt en als broed uitgezaaid
'laatsen waar men ook twee- of driejarige
ra, die nog te klein zijn voor deu handel,
uitgestrooid. Dit broed wordt met een
«schip uit Engeland gehaald. Hoe de leettijd
de oester te bepalen is, dat de jongen
kleine schulpjes ter wereld komeD, enz.
dan door hem beschreven,
ds vroeger wordt evenwel melding gemaakt
Zierikzee als oesterplaats. In de kroniek van
lorn wordt o.m. gezegd het is oock der
erckinghe waerdich, dat in den jare 1620,
is de Zuijdtzijde van den lande van Schouwen
hebben vertoont verscheijdeneOesterbancken,
lcke de burgheren van Ziericzee verscheijden
in hebben opgheraept ende gheproeft, als
eenighe daer van verstonden, om aen
Heeren en Vrienden dese onverwachte
nieuwe vrucht ook mede te deelen, die
?8 met vermaeck oock hebben ghesmaect.
soo de voorsz. Oesters van vele, maar
derheijt vreemde schippers, bij nacht ende
'8, teghens wille en de verbot van de
eD> alhier met tonnen vol zijn afghe-
ende hier ende daer Ier merct ghebracht,
!ve na den voorsz. jare (1620) ver-
en ende hebben sich daer naer niet meer
'snbaert. De visch, ofte spijse van dese
was eenderlij van smaeck als de Engelsche,
de schelpen wat ronder, ende platter,
niet so effen als wel de andere, inaer
om so te spreecken wat talckachtiger,
?an noch eenighe schelpen, tot Ziericzee
a konnen werden vertoont".
Een dertigtal jaren later, blijkt evenwel uit
de notulen van de Staten van Zeeland, kwam
de oesterquaestie wel degelijk weer opnieuw te
voorschijn, want er is sprake van een octroy
van bedoelde Staten, waarbij aan Adriaan Boom
de Jonge te Zierikzee, vergund wordt om binnen
het district vau Zeeland beooster Schelde, voor
den tijd van tien jaren, een bekwame oester-
bank te mogen „kweeken en maken", en zich
met de voortteling van oesters te mogen ge
neren. (1658).
Waren in 1620 de oesters verdwenen, het
bleek dat bedoeld octroy aan Boom de Jonge
het onverstoord bezit waarborgde en dat, zooals
in onzen tijd nog wel vaak wordt vernomen
van raadselachtige verdwijningen van duizenden,
oesters, men moeilijk van onderscheid wist
tusschen het „mijn en dijn", want reeds in
1661 gaven gecommitteerde Raden van Zeeland
een publicatie, waarbij, uit aanmerking dat
eenige kwaadwilligen Boom de Jonge turbeerden
(lastig maken) met het afhalen en berooven der
Oesters, die hij met groote kosten had gebracht
eu aangekweekt, hiertegen op straffen daarbij
gesteld, wel uitdrukkelijk gewaarschuwd wordt.
In 1685 treedt een ander op ais oesterkweeker,
een zekere Marinus van Verre, wiens naam zelfs
nog in 1723 mede voorkomt; aan bedoelden
Van Verre werd in genoemd jaar octrooy ver
leend voor den tijd van dertien jaren, tot het
aaukweeken van groenbaarden in het Dijk-
water, en in 1699 werd aan dezelfden toe
gestaan het aanleggen van oesterbanken over
geheel Zeeland, iu de stroomen eu wateren be
oosten en bewester Schelde, en, met uitsluiting
van alle anderen, groenbaarden in Zeeland te
kweeken eu in 1823, dus een kwart eeuw later,
werd een request van G. Bareudse Boom, A.
en f. vaG der Os te Zierikzee commissoriaal
gemaakt om octrooy tot het zaaien en leggen
van oesters, ter aankweeking van die ueriog aan
en omtrent de Zeeuwsche Stroomen, op de
banken, platen en slikken tusschen Bruinisse
en Bommenede, en verder in Maeije of Dijk
water, tot aan het verste Sas van Zierikzee, ter
plaatse daar Van Verre geen oesters heeft
liggende.
Wordt rerrntod.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 c -uts; iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slecht»
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Keur
P.
Bevorderd tot Brigadier-titulair de heer S.
M. de Vos, te St. Maartensdijk,
ST. ANNALAND. In de vergadering van
Ingelaudeu van den polder Moggershil werd
de rekening over den dienst 1907/8 vastgesteld
in ontvang op f 2974.035 en in uitgaaf op
f2795.525, alzoo met een goed slot van f 178,51.
De begrootiug 1908/9 werd vastgesteld in ont
vang en in uitgaat op een gelijke som van
f 2602,635. Onder de uitgaven is voor kosten
der zeewering een som van f 1825, uitgetrokkeu.
Voor 1908/9 is het dijkgeschot bepaald op
f 30. per H.A. tegen f 18. in den vorigen dienst
bovendien moet nog betaald worden aan den
Cal. Oudkempenshofstedepolder een bijdrage van
f 1,20 per Hectare.
Op de voordracht ter benoeming van een
gezworene werden geplaatst de heeren W. van
Putte, aftredend, H. Elenbaas Mz. en P. Elen-
baas Hz.
1ERSEKE. De Middelburgsche rechtbank
sprak de vorige week Zaterdag A. K. werkman
te lerseke, vrij van de aanklacht van diefstal.
De vordering was 1 jaar.
Dinsdag werden door een visscher in één
tij 102 roggen gevangen.
Een woonhuis vau de Wed. L. van
Noorden en kinderen werd publiek verkocht
voor f 560. en een andere woning, die voor
afbraak werd geveild, bracht f101 op; beide
plus 8 ]/2 opcenten.
ST. MAARTENSDIJK. 13 Mei. In de heden
gehouden vergadering van ingelanden van den
Muijepolder, werd goedgekeurd de rekening over
1907/8 in ontvang op f 6542.845, uitgaaf
op f 4200.40, goed slot f2342.445, en de be
grootiug voor 1908/9 in ontvang en uitgaaf op
t 6557.17.
De heer G. C. de Wilde, die met 1 Augustus
a.s. aan de beurt van aftreding is als gezworene,
werd als zoodanig weder al» no. 1 op de voor
dracht geplaatst, de heeren D.
Quaak weder respectievelijk als no. 2 en 3.
Het dijkgeschot werd voor den nieuwen dienst
bepaald op f 45. per H.A. Onder de inkomsten
komt voor een bedrag vau f 917.50 als vrijwil
lige bijdrage iu de kosten van de zeewering door
het Waterschap St. Maartensdijk.
In deze vergadering werd de jaarwedde van
den waterbouwkundige verhoogd met f 50. en
gebracht op f 250.
14 Mei. Door het Bestuur van den
Muijepolder werd gisteren aanbesteed het ver-
hoogen en verzwaren van een gedeelte van den
zeedijk van dien polder met aanleg van een
binnenberm.
Ingeschreven werd door de hh.F. P. J.
Polderman voor f2515, J. vau Oost, Az. voor
f 2488, J. Knuist voor f 2460. Alle inschrijvers
wonen te St. Maartensdijk. Laatstgenoemde
gegund.
OUD-VOSSEMEER. De proef, het vorige
jaar door een bijenhouder uit Noord-Brabant
genomen, om gedurende het seizoen in deze
omgeving een talrijke bijenbevolking het gewin
te laten zoeken, schijnt zeer goed geslaagd
te zijn hij is althans weer met een groot aantal
korven gearriveerd op de hoeve van den land
bouwer Chr. van der Riet. Een groote opper
vlakte is in de verdrouken polders met koolzaad
bezet, dat thans in bloei komt en aan de bijen
een rijk arbeidsveld schenkt. Als bijzonder
heid mag gemeld worden, dat bij het verpachten
der tiendgewassen, ook elk jaar nog namens
Ambachtsheeren van Oud- en Nieuw-Vossemeer
en Vrijberghe de zoogenaamde „bijenvlucht"
wordt verhuurd.
Door ingelanden van den Vanhaaftenpolder
is in hunne jaarvergadering besloten over te
gaan tot dijksverhooging van een gedeelte zeedijk,
waardoor de polder, met de in vorige jaren reeds
uitgevoerde dijksverhooging, op voldoende wijze
tegen buitengewoou hooge vloeden zal beschermd
zijn. Deze verhoogingen, beuevens verbeteringen
aan de steenglooiing, het aanbrengen van rijs-
werken enz., zijn natuurlijk oorzaak dat jaar op
jaar vrij hoog dijkgeschot moet geheven worden.
De hoofdelijke omslag voor deze gemeente
is voor het dienstjaar 1908 bepaald op f 3304,455;
verdeeld over 250 aangeslageneu in 32 klasseu
laagste aanslag t 0,515, hoogste f123,425.
SCHERPENISSE. Den volgenden landweer-
plichtigen, die dit jaar gehouden waren om onder
de wapeneu te komeu, is een geldelijke vergoe
ding per dag toegekend: G. C. Quaak f 0,50, I. C.
Geuze f 0,80, W. A. Bijl f0.50, J. van Veen
10,60, D. A. Bolier f 0,70, P. Tichem f 0,90.
Overige verzoeken zijn afgewezen.
Onze vroegere dorpsgenoot de heer C. v.
d. Velde, Jz.f opzichter bij de Rotterdamsche
1 ram wegmaatschappij, is benoemd om werkzaam
te ziju bij een maatschappij in Ned. Indie als
opzichter over weg en werken.
Woensdag zou volgens de gewoonte de
postbode D. Everaers per fiets de nieuwsberichten
overbrengen, doch even buiten de gemeente ge
komen zijnde, brak zijn fiets. Door het vallen
bekwam hij eenige verwondingen aan het hoofd.
Daarna moest hij met fiets en postzak op den
rug zijn dienst voortzetten.
THOLEN. Maandag werd ons eiland bezocht
door de heereo jhr. inr. Bevma, Bloembergen
Hoflmans, Hovy, De Jong, Doijer en Raymakers,
allen leden der Eerste Kamer. Na door den
burgemeester te zijn ontvangen werd in drie
rijtuigen naar Oud-Vossemeer gereden, onder
leiding van onzen burgemeester en den heer
Kakebeeke rijks landbouwleeraar te Goes. 's Mid
dags vertrokken de heeren naar Bergen op Zoom,
om vandaar den volgenden dag hun reis naar
het overige gedeelte van Zeeland voort te zetten.
Woensdagavond overleed de oudste
ingezetene onzer gemeente, mejuffr. de Wed.
Van Wijugaarden-Lindhout, in den ouderdom
van ruim 99 jaren.
Door een visscher alhier is een proef
genomen, om een z.g. panharing als pekelharing
te bereiden. Hij kaakte haar en legde ze in het
zout gedurende vier dagen, waarna de smaak
uitstekend was. Volgens zijn zeggen moet een
dergelijke haring niet langer in het zout liggen,
daar ze dan te hard wordt.
Dezer dagen is te Zwijndrecbt in een
der tuinen vau bollenkweekers een totale ver
woesting aangericht. Terwijl de tuiniers thuis
wareu oui te eteD, is een bende grooten en kleinen
gekomen, hebben twee hekkeu opengemaakt en
begonnen de bloemen at te plukken, niet zooals
het geschieden moet, maar niet ruwe hand, meer
planten vernielend en het land vertrappend, dan
de waarde der bloemen, die toch later afgesneden
moesten worden.
Meer dan 10,0U0 tulpen en Narcissen zijn ver
nield, door baldadigheid.
KINDERLEED.
Wanneer in de arbeiderstaud vader sterft en
moeder van die kleine kleuters heeft, die tocb,
evenals toen vader leetde, mondjes hebben en
kleertjes behoeven, och dan is 't zoo'n uitkomst
als moeder hertrouwt en er weer iemand is, die
alle weken geld inbrengt en als vroeger iu die
die dingen voorziet.
Als vroeger? Kleine, twaalfjarige Marietje
kreeg zulk een tweeden vader, maar met haar
zaehte, droomerige gezichtje kon zij hem zoo
vreemd en met zulke schuwe angstblikken
aanzien en ze voelde 't wel, dat er toch
zoo'n groot verschil was met vroeger.
Moeder deed haar best om haar tot andere
gedachten jegens den stiefvader te brengen. Hij
zorgde immers voor allemaal en daar moest zij
nu dankbaar voor zijn, niet meer zoo stug en
onaardig tegen hem wezen, misschien dat vader
dan ook wel veranderde. Zij was immers zijn
eigen kindje niet, dat moest ze nu toch be
grijpen
Maar dat juist begreep ze niet, begrijpt geen
enkel kinderhart, dat als de plant aan zonne
schijn, beboette heeft aan koestering en liefde,
zonder te vragen vanwaar die komen. En nu
moeder de „schuld" aan haar gaf, en dus ook
al veranderd was sinds die vreemde man in
huis was gekomeo, nu gevoelde zij dat zij als
een last werd beschouwd, en sloop tegen den
avond door Amsterdam's straten tot zij, aan den
Amstel gekomen, waar zij zich oubespied waande
in het water sprong, juist toen twee wandelaars
aan den kant een brielje opraapten waarop met
groote kinderletters met potlood was geschreven,
„Moeder zoo kan ik niet leven, 'k ga naar vader.
Zeg allen maar goeden dag, ik heb mij in den
Amstel verdronken. Marietje".
Bewusteloos werd het kind uit de Amstel
gehaald en naar het ziekenhuis gebracht, waar
het liefderijk duor de zusters verpleegd wordt.
Gp de lijn Mechelen-Neuzen nabij Kijk-
uit is een bureelwachter, die den sluitboom te
laat gesloten had, door den trein overreden. Het
hoofd werd van het lichaam gesneden. De onge
lukkige was terstond dood.
Op de internationale hondententoonstelüng,
van b tot 10 Mei te Amsterdam gehonden, be
haalde rnr. A. J. F. Fokker te Zierikzee'met
zeven dashonden zeven eerste, vier tweede prijzen,
vier speciale prijzen en twee eereprijzen, waar
onder de groote zilveren medaille, uitgeloofd door
Prins Hendrik der Nederlanden voor de beste
inzending dashonden.
Te Nijmegen is Woensdagavond, door het
niet tijdig afsluiten van een gebroken gasbuis
aan de gasfabriek, fucht in een der zniverkisten
gekomeu. Daardoor ontstond iu alle huizen
zwaveldamp. Niemand begreep iets van dit geval,
doch men maakte zich ongerust en sloot de
gasmeters af, doch overal hoorde men hoesten,
i'hans is de fabriek weer in orde.
Te Botterdam kreeg een lieer een nieuwe
meid, die niet met een gascomfoor of machine
wist om te gaan. Hij ging naar de keukeu, om
het haar uit te leggen, zette de verschillende
kraantjes open eD het ze branden. Terwijl hij
bezig was, kwam er iemand om hem te spreken
en hij verliet haar, zeggende
ik denk, dat je het nu wel zult weten
meisje.
Het duurde een dag of vier voor hij weer
aan 't geval dacht. Toen ging hij de keuken
binnen en vroegHoe is het, beu je er mee op
streek geraakt
Tot zijn ontsteltenis antwoordde zij
Zeker meneer, een betere kachel heb ik nog
nooit gehad. De vuren, die u vier dagen geleden
hebt opgestoken, branden nog heerlijk hoor
