k
I
Graanmalerij.
a
a
m
a
a
a Seminarie der Paters Lazaristen
0 te WERN HOUTSBURG.
ïaa0a©aaE2@EKaa©nsia
aaoB®3aa®aaa®Baa
a
van Zaterdag 15 Februari 1908.
Een Raad aan de
Suikerbietenverbouwers.
FEUILLEXOH.
De valsche erfgenaam.
rHofl
Haarlemmer Staaiwater.
G. UIJTOEWILLIGEN.
Ë^üBlMari
Ierseksche
Thoolsche Courant
en
Weldra nadert weer de tijd, dat de bieten
bouwer gaat bepalen, hoeveel gemet, hoeveel
lectaren bij inet bieten zal bezaaien. Het gewas,
,t in sommige streken, hoe langer zoo meer
spil wordt, waarom de gansche zaak draait,
lat in elk geval, ook daar, waar het over klei-
ere uitgestrektheden verbouwd wordt, een der
it loonende producten is, eischt intusschen
wat zorg en uitgaven. Het bieteuland moet
uitstekend worden bewerkt en bemest. Doch als
de voorbereidende bewerking en bemesting is
1Dj afgeloopen en het chilisalpeter besteld is, dan
SC[ komt er nog een zorg, een zorg, die voor vele
luikerbietenboeren, vooral voor de kleinere, niet
lilftestaat, ik bedoel de keuze van het zaad. Die
n i «org bestaat voor velen niet, omdat zij soms
i nog niet weteD, dat er verschillend zaad is,
W-Jomdat zij de fabriek slechts laten geven, wat
'deze belieft te geven.
Cl Iu de eerste plaats moet dus de bieten ver-
khjbouwer weten, dat er verschillend bietenzaad
ra\ bestaat, en wanneer hij dit feit goed bewust is,
>1. moet bij ook Dog weten, dat de keuze van het
^gjsaad aan hem is en aan hem alleen.
KK Nu voeg ik er aanstonds bij, dat de ver-
J, (schillende soorten bietenzaad, die heden ten
vi dage geleverd, worden, zooals Kühle, Rabbethge
>e'r en Giesecke, Dippe, Schreiber enz. alle bieten
'^geven, die tot de hooger veredelde soort be-
JrHj|ooren, dus suikerbieten, die bij een eenigszins
^.beperkte grootte een vrij hoog suikergehalte
'hebben. In vele opzichten loopen tot een zekere
'djgrens de suikerbieten van deze verschillende
p zaad-rariteiten niet zooveel uiteen. Maar kleiue
verschillen in gehalte en gewicht beïnvloeden
toch altijd aanmerkelijk de einduitkomst, als het
^groote hoeveelheden betreft.
Voor hen, die op tel-quel-contract contracteeren
lis een paar honderd K.G. op het gemet meer of
minder soms van grooten invloed op de geheele
massa.
Voor hen, die op gehalte-contract zaaien is
V2 su^er meer minder daarenboven ook
nog van belang.
De keuze van het zaad is en blijft dus ook
^tegenwoordig nog een zaak vau het hoogste ge
wicht, die de boer niet aaD anderen moet over-
ji Uten.
Elke bietenbouwer moet door proeven vast
stellen, wat voor zijn land het zaad is, dat hem
het meeste gewicht, of de meeste suiker per
Hectare geeft.
I Een van de voornaamste punten bij de be-
L54iHirdeeling van het bietenzaad is de opkomst.
OOfloe spoediger en regelmatiger de bieten plantjes
^/sopkomen, hoe beter. Immers, bij spoedige op-
J^komst, kan het land spoediger gewied wordeu,
zijn de planten gewoonlijk gedurende de gansche
oeiperiode gezonder.
De opkomst van het bietenzaad, hetzij nog
maals gezegd, is een der belangrijkste factoren
voor het welslagen van den oogst.
Nu is iu den laatsten tijd een bietenvarieteit
•5 {in zwang gekomen, waarbij de opkomst zeer
1 gunstig is en die ook iu andere opzichten de
beste variëteiten naar de kroon steekt. Ik bedoel
het geschilde zaad van Kühle-Aderstedt. De
kiemenergie van het geschilde zaad is verbazend
groot. Verleden jaar zijn er boeren geweest,
bij wie de bieten van het geschilde zaad in 3
k 4 dagen er op stonden.
3 Daar het Kühle-Aderstedt (geschild en on-
^geschild) verleden jaar in tal van proeven op
m ede eerste plaats kwam, zoo is het ook voor ge-
ïgeewicht en suiker een zaad, dat in aanmerking
komt.
jog; Ik raad daarom de bietenbouwers aan, op
groote schaal proeven te nemen met het bieten-
dhfizaad, dat genoemd wordt Kühle-Aderstedt ge-
Bchild. Zij contracteeren daarbij, dat ze moeten
hebben neueste zucht B.dat is de soort, die
'"voor de meeste onzer gronden het best geschikt
is. Hebben zij zware gronden met natten onder-
ct.
grond, dan vragen zij voor zulke bodems neueste
zucht C.
5 0'
Uit het DuiUch
(26)
Een liefdesverklaring van mij moet een meisje
tich laten welgevallen, wanneer ik haar alleen in
bet bosch ontmoet zeide Hol ter. Zij zou er
Qiet tegen gehad hebben, wanneer zij niet hare
Jogen op den oppasser van baron Eichenfels had
geslagen, met wien zij nu heimelijk bijeenkomsten
i. „Wat zeg je daar
ct 0 De waarheid. Gisterenavond nog zag ik beiden
n het park achter het kasteel. Toen zij mijn
roetstappen hoorden, stoven zij uit elkaar, ik
l. leb scherpe oogen en heb heel goed bemerkt,
ctwaarom die oppasser het hof maakt aan Trees,
laar zullen wij niet lang naar behoeven te
|H»geu."
Jji ^#Gekheid, het meisje weet niets, bijgevolg
Openbare Gemeenteraadsvergadering
gehouden te 1 holen, den li en Februari 1908.
Afwezig de bh C. A. H. Wagtbo, met kennis
geving wegens uitstedigheid, J. W. Wagtbo en J.
van Vredenburch.
De notulen der vorige vergadering worden, na
voorlezing, goedgekeurd en vastgesteld.
De voorzitter stelt voor, een der ingekomen stukken
in geheime zitting te behandelen, waartoe met alge-
meene stemmen wordt besloten.
Ingekomen le. Een schrijven van den heer H.
Cornelisse, inhoudende kennisgeving dat hij zijn her
benoeming tot lid der Commissie tot wering van
schoolverzuim aanneemt.
2e. Een schryven van den heer J. W. Wagtho,
inhoudende bericht dat hij ontslag neemt als lid van
den raad, met den besten wensch voor den bloei der
gemeente Tholen.
De voorz. merkt, naar aanleiding van dit schrijven
op, dat raadsleden ten allen tyde ontslag kunnen
nemen, maar dat zij lid blijven zoolang niet in de
vacature is voorzien.
Zonder te releveeren wat in geheime zitting is
gesproken, wenscht de voorz. te constateeren dat hy
steeds met genoegen met den heer Wagtho heeft
samengewerkt. Hy vroeg zich af, of de laatste brief
van B. W., inhoudende uitnoodiging aan den heer
Wagtho ym als commissielid de indiening van het
rapport in zake de verhooging der wallen te helpen
bespoedigen, ook kwetsend voor diens gevoel kon
geweest zijnhij begaf zich naar hem toe om dit
te vragen en tevens te trachten hem op zijn besluit
terug te doen komen. De heer W. echter verklaarde,
dat zulks niet het geval is, maar dat hij reeds ge-
ruimen tyd voornemens was voor het lidmaatschap
van den raad te bedanken en hij op dit besluit niet
terugkwam.
Dit schryven wordt daarna voor kennisgeving aan-
nomen, waarna de voorz. meedeelt, dat, met het oog
op de ernstige en groote werkzaamheden, B. en W.
voornemens zijn den raad spoedig weer voltallig te
maken en dus binnen kort de verkiezing van een
raadslid zal plaatshebben.
De 2e brief van den heer J. W. Wagtho behelst
aanvraag om ontslag als ambtenaar van den Burger
lijken stand.
Op voorstel van den voorz. wordt hem dit op de
meest eervolle wijze verleend.
Ter voorziening is deze vacature worden door B.
en W. de volgende heeren aanbevolen I. de heer
M. Christiaanse, II. de beer A. Hollestelle. Laatstge
noemde wordt met 5 tegen 3 stemmen gekozen en
verklaart zich bereid deze functie te aanvaarden,
waarmede de voorz. hem complimenteert, overtuigd
dat hy ook deze betrekking, evenals andere zaken,
met den meesten ijver zal behartigen.
In een derde schryven behandelt de heer J. W.
Wagtho, naar aanleiding van het daaromtrent ge
sprokene in de vorige zitting, de quaestie over het
uiet vergaderen der Commissie en deelt zijne ineening
in zake de verplichting tot verhooging der stads
wallen in ongeveer de volgende bewoordingen mede
„Zooals U bekend is, werd op een vraag Uwerzijds
(den gemeenteraad) aan hh. Gedeputeerde Staten, wie
verplicht was de wallen van Tholen te verhoogen,
van dat college geen afdoend antwoord ontvangen.
Daar door ondergeteekende in deze meer licht
noodig werd geacht, trachtte hij, in vereeniging met
anderen, de zaak grondiger te leeren kennen, en
zoowel duor het raadplegen van archiefstukken als
door gesprekken met bevoegden, zich een oordeel
over de onderwerpelyke zaak te vormen.
Dit onderzoek bracht hem tot het vermoeden, dat
inderdaad de gemeente Tholen bevoegd, doch niet
verplicht is de wallen te verhoogen.
Immers in art. 34 van het Algemeen reglement
voor de polders of waterschappen in Zeeland, staat
„Ingeval twee of meer polders of waterschappen een
gemeenschappelijk polderbestuur en gemeenschappelijke
belangen, doch overigens een zelfstandig bestaan uls
waterschap hebben, wordt het toezicht en de mede
werking van de vergadering van ingelanden bij een
afzonderlijk reglement geregeld".
Dat afzonderlijk reglement werd voor het Water
schap „De Vrije polders onder Tholen" laatstelijk
vastgesteld den gen Februari 1907.
In art. 1 van dat reglement wordt omschreven,
waaruit het Waterschap bestaat.
Daarin komt de gemeente Tholen niet voor.
Art. 7 luidt: Binnen 3 maanden na het in werking
treden van dit reglement doet het polderbestuur een
kan zij ook niets verraden."
„Zeg dat niet, baron, stel u zeiven daar niet
mede gerust, ge kent de sluwheid uiet van een
aan alle deuren luisterend en spionneerend
kamerkatje. Het meisje moet onschadelijk ge
maakt worden en dit kan het best daardoor
geschieden, dat zij met mij trouwt. Beveel baar
dat zij mijn vrouw worde, en wil zij aan dat
bevel niet gehoorzamen, dan moet zij er
toe gedwongen worden 1"
//Waardoor
t/Laat mij maar begaan, ik zal dat katje wel
tam maken. Ik zeg u, in de herberg wordt een
komplot tegen u gesmeed, dat voor u zeer ge
vaarlijk kan worden, alles komt er dus slechts
op aan, om de verbondenen uiteen te jagen. Ik
vrees geen enkelen van hen, maar gij moet dan
ook alles aan mij overlaten, mij in bescherming
nemen, wanneer ik beschuldigd word en in alles
wat ik onderneem mij ondersteunen. Wil ge
dat, dan zult ge weldra van uwe vijanden ver
lost zijn."
De trots van den baron verzette zich met alle
kracht tegen de gedachte, zich aan den wil
van dezen man te moeten onder werpeq, dien hij
kaart van het Waterschap opmaken, aanduidende de
werken, welke worden onderhouden door het Water
schap, door een of meer polders en door eiken polder.
Deze kaart, ingericht naar de voorschriften door
Gedeputeerde Staten te geven, wordt ter inzage neder-
gelegd van de grondeigenaren in het Waterschap,
gedurende 14 dagen, na voorafgaande openbare aan
kondiging.
Op de kaart, ingevolge dit artikel opgemaakt, komt
eveneens de gemeente Tholen NIET voor en niemand
is er tegen opgekomen, dat aldus de gemeente en
daarmede natuurlijk ook de wallen, buiten het Water
schap bleven.
Bij laatste herziening van bet Bijzonder reglement
is eveneens de gemeente NIET in het Waterschap
opgenomen en daardoor vervalt voor bet Waterschap
de VERPLICHTING om de wallen te verhoogen.
Iets anders is het evenwel, of het voor het Water
schap niet hoogst wenschelijk ware, dat de verhooging
enz. geschiedde en of het niet zyn belang is, daartoe
ten krachtigste mede te werken.
Immers nu de zeedijken ten koste van groote offers
zijn verhoogd en verzwaard, moet het voor ingelanden
een weinig geruststellende gedachte zijn, dat in den
grooten keten van verbeterde dijken, een schakel (in
casQ de niet verhoogde wallen van Tholen) ontbreekt,
waardoor de kracht van dien keten zeer wordt ver
zwakt, zoo niet vernietigd.
En waar bet nu schijntvast te staan, dat geen
macht de gemeente Tholen kan dwingen tot ver
zwaring, enz. over te gaan, is m. i. de eenige weg,
die tot oplossing leiden kan, deze rIngelanden richten
tot Provinciale Staten het verzoek, de gemeente Tholen
tot een waterschap te maken. Dan kan door hoogere
autoriteiten op dat waterschap drang en dwang worden
uitgeoefend, maar kan ook tusschen het waterschap
„de Vrije polders onder Tholen" en het nieuwe
waterschap een overeenkomst worden getroffen.
Wel werd deze meening van ondergateekende in
den gemeenteraad door den heer Hollestelle absurd
genoemd, maar m. i. verzuimde de beer H. het on
zinnige van deze bewering, die evengoed recht van
bestaan heeft als de zijne, aan te toonen."
Vervolgens doet de heer Wagtho mededeeling van
de samenstelling dor commissie van raadsleden, tot
onderzoek op rapport en geeft hierover zyne be
schouwingen, om zich daarna te verdedigen tegen de
z. i. onrechtmatige beschuldiging van enkele leden
van den raad, als zou hij aanleiding gegeven hebben
tot vertraging dezer zaak.
De heer Hollestelle, hierop het woord bekomende,
beweert, en wil dit met een mondelinge getaige
staven, dat de beschouwingen van den heer Wagtho
over het niet vergaderen dor commissie, in stryd zyn
met sprekers handelingenook hij deelt mede hoe
die zaak zich heeft toegedragen.
Daarna zegt de voorz., deze vergadering in hoofd
zaak te hebben belegd, om een derde commissielid
te benoemen. Zonder hierop vooruit te loopen, acht
hij het wenscbelyk, dat dit derde lid niet de meening
van de hh. Hollestelle en Kegge is toegedaan, waarmede
de zaak niet opschiet en wellicht andermaal een
overeenkomst met ingelanden van het Waterschap
zou worden voorgesteld, waardoor slechts tijd ver
spild wordt en inocht later de gemeente de ver
booging toch voor haar rekening doen uitvoeren, zou
dit veel meer kosten dan thans, nu de grond van
de uit te diepen haven hiervoor gebruikt kan worden.
De hh. Hollestelle en Kegge geven hunne inge
nomenheid te kennen met het voorstel tot benoeming
van een derde commissielid. Daarna wordt tot
stemming overgegaan. De heer Overman verkrijgt 4,
de heer Wagemaker 2 stemmen, de hh. Christiaanse en
Van Elsacker ieder 1 stemdus geen volstrekte meerder
heid. Bij tweede vrye stemming wordt de heer
Overman met 5 stemmen gekozen en verkregen de
hh. Christiaanse, Moelker en Wagemaker ieder 1
stem.
De heer Overman neemt de benoeming aan.
Daarna gaat de raad over in geheime zitting.
Door de Directie vau de Haarlemmer
Staal waterbronnen wordt op ruime schaal een
circulaire verspreid, waarin Dog eens de aandacht
wordt gevestigd op de uitstekende geneeskrachtige
werking vau dit nationaal product.
Zij deelt daarin o.a. mede de uitkomsten van
een aantal proeven, door Dr. van Linden van
den Heuvel in het St. Elizabeth's gasthuis te
Haarlem genomen en waaruit zonneklaar blijkt
hoe in deze gevallen de kwaliteit van het bloed
verbeterd is na het doen vau een kuur van
eenige weken.
verachtte, niettegenstaande hij hem als werktuig
gebruikt had.
/,lk vrees deze vijanden niet", zeide hij ruw,
zij met hun allen kunnen mij niets maken. Wij
moeten hen scheiden, ik kan Trees niet dwingen om
je vrouw te worden, wil zij echter dien ander
niet laten loopen, dan jaag ik haar doodeen
voudig weg. Ga naar Berlijn, ik kom daar later
ook, en wil dan zien, wat ik voor je doen kan,
voor het oogeublik zit ik zelf in geldverlegen
heid."
»Hoor eens, baron, dat gaat niet aan," her
nam Holter spottend. //Met mooie beloften laat
ik mij niet paaien, want ik weet hoe weinig
waarde er aan gehecht moet worden. Wilt ge
me niet zooveel betalen, dat ik in de residentie
een zaak kan opzetten, dan blijf ik hier, het
moge u aangenaam zijn of niet. Wegjagen kunt
ge me niet, want ge waart verloren, wanneer ik
uw neef alles zeide, wat ik weet."
?En jij waart in dat geval zeker van het
tuchthuis."
//Och zoo erg zou het niet loopen ik stel
vooraf mijn voorwaarden, die baron Eichenfels
zeker gaarne aanneemt, wanneer mijn bekentenis
De circulaire bevat voorts een warme aanbe
veling, destijds door professor Stokvis gegeven,
verder de mededeeling dat meer dan 300 Neder-
landsche Doctoren, door het geven van een
attest, van hun ingenomenheid met het Haar
lemmer Staaiwater hebben doen blijken, en ten
slotte een gebruiksaanwijzing.
Wij meenen van de verschijning van deze
circulaire eenigszins meerdere publiciteit te
moeten geven omdat het hier geldt steun te
verleenen aan een nationale zaak, die verdient
nog eens meer onder de aandacht van het
Nederlaudsch publiek te worden gebracht. Het
rapport van de Staalwatercommissie, dat met
belangstelling wordt tegemoet gezien, is nog
niet bij den gemeenteraad van Haarlem inge
komen.
Handel in TARWE- en ROGGEMEEL,
ERWTE-, en GERSTE MEEL, MAÏSMEEL
en eigengemalen LIJNMEEL tegen uiterst concu-
reerende prijzen.
Aaubevelend,
.i"- St'
Bovenstaande afbeelding stelt het semi- rgf
narie der paters Lazaristen, van den Heiligen
Ml Vincentius a Paalo te Wernhoutsburg bij V4
Ki Breda voor. Daar heeft onlangs eene
wonderbare gebeurtenis plaats gehad, die
33. wij niet nalaten kunnen hieronder mede
Ml te deelen. De portier van dit seminarie Ml
gl was ongeveer 13 j\ar lydende aan een gï
p-g kwaad been. waardoor hy duldelooze pg
P'jnen uitstond, zyn geheele been geleek
VÜF een vurig gat. Alle geneesmiddelen en \J0
gj geneeswijzen waren dojr hem beproefd, tot gj
pjf zelfs in Frankryk toe zocht hij genezing, pg
maar helaas niets mocht hem baten. Op een ES
goeden dag kwam hy op het idee het eens jeal
met de Kloosterbalsem, Klooster Saticta
Paulo te probeeren, waar hy altyd met |vg
zooveel lof van had hooren «preken. Hij IrS
kocht toen een potje bij den depothouder h4
VAN RIEL-Vriends te Zundert en werkelijk gj
kon hij na het gebruik van het eerste potje
reeds verzachting ondervinden. Hij gebruikte
nadien nog 4 potjes en is door de wonder- Ml
baarlijke kracht der Kloosterbalsem geheel gj
genezen. Hy heeft ons volkomen vryheid PVg
gegeven dit in het belang der lydende jSv
menschen te publiceeren. vy
Be Kloosterbalsem Klooster Sancta Pauloh4
m geneest oude en nieuwe wondenbrand- en jSj
p-jfl snijwonden, rlieumatiek, rheumaiische Zenuw- pa
pijnenJicht, PodagraIschias, kneuzingen
V7 stramheid in de ledematenverstuikingen, ISr
U lendenpijnpijn in den rug, spierverrekkingengj
pg winterhanden en wintervoeten. pg
Prijs per pot 35 ct. 75 ct. i 1,20 en f 2,50
jSv Let op! Alleen de echte Kloosterbalsem
geneest, deze is kenbaar aan een rooden band
om den pot, waarop de bandteekening L. gl
pS I. AKKER, Rotterdam voorkomtalle andere Rtt
is namaak. ËS
Verkrygbaar byJ. GROENEWEGE te M*
1 holen A. M. STEKETEE te Ierseke en
0 J. POLEY te Kruiningen. g|
hem weder in het bezit van zijn verloren erfdeel
brengt. Kijk me toch niet zoo somber aan, ik
dreig u immers Diet, zoover zult ge het wei
niet laten komen. Yoorloopig ben ik nog te
vreden, ik zal dat nog meer zijn, wanneer Trees
mijn vrouw wordthebt ge later geld, dan kunt
ge me immers nog altijd naar Berlijn terug
zenden. En wat heden mislukt is, baron, dat
kan morgen gelukkenik heb bet plan nog
volstrekt niet opgegeven, alleen moet er op een
gunstige gelegenheid gewacht worden, die zich
toch zeker wel eens zal aanbieden."
z/Eu wanneer het gebeurde, dan zou op jou
de eerste verdenking vallen."
//Verdenking is nog lang geen bewijs," ging
Holter spottend voort, loopt veel gespuis
in 't land roud, men zal vergeefsche Dasporingen
doen, laat mij daar maar voor zorgen. Vertrouw
den kamerdienaar ook niet 'te veel, hij heeft zijn
eersten heer bedrogen, hij zal ook u bedriegen,
zoodra bij daarin zijn voordeel ziet."
Werner was blijven staan, zij hadden het
park bereikt.
„Of ik je in je betrekking laat of dat ik je
wegzend, dat hangt alleen hiervan af, hoe de