m de Mum iKtertMt landden, enz.
No. 1155.
Zaterdag 20 Juli 1907.
Vijf en twintigste jaargang.
EN
Eerste Blad.
DE EXAMENPLAAG.
„H 0 L L A N D."
an
J. H. C. POT,
El
BINNENLAND.
EEN MILLI0EN GULDEN.
Feestviering te Poortvliet.
Van onze berichtgevers.
ERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT,
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.025, franco
post f 1,10. Voor het buitenland 90 cents.
ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op D0NDERDA6AV0ND ingewacht aan
et bureau te Thol en of v66r DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te ierseke.
UITGEVER:
Thoiïb,
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt sleohts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
)e tijd van examen is er weer. Heel anders
eze plaag, dan de influenza. Ontwikkelt de
1 van de laatste zich iu 't koude, natte
rjaar of den nog killereu winter, die van
examenziekte tiert het weligst in de
ne dagen van Juni, Juli en Augustus. Dan
It heel het ^leerende" Nederland geëxami-
d door hel „leerarende" deel. De couranten
n vol van //uitslagen", of, als de tijd daar-
I jr nog niet rijp is, van benoemde en aauge-
[l€|en commissiën.
Examendoen is een stuk erfenis van de
entiende eeuw, de verlichte, die ten slotte
■f r twijfelen aan haar eigen verlichting. Maar
erfenis behoort aanvaard te worden onder
voorrecht van boedelbeschrijving.
Jixamens zijn er in alle soorten, voor alle leef-
'O, voor alle standen.
leder Nederlander boven 10 jaar is geëxa-
eerd en men beweert zelfs, maar dat is zeker
:dreven, dat men niet altijd tot 10 jaar
ht.
eder Nederlander boven de 30, die een
tre dosis geleerdheid bezit of maar een beetje
p is in zijn vak, heeft al eens geëxa-
eerd, vooral als hij bij de superieuren in
goed blaadje staat of invloedrijke conuec-
heeft.
Ir wordt geklaagd over de zenuwachtigheid
i dagen en men probeert eeus hoeveel
schen men wel zenuwachtig kan maken,
fat ge ook wilt worden, ge komt er niet
Ier examen, de officier en de dokter, de apo-
;er en de predikant, de onderwijzer en de
meter, de leeraar en de stuurman, de tele-
ist en de ontvanger, de notaris en de rechter,
stenograaf en de telephoniste, de ziekenver-
gster en de kinderjuffrouw, allen gaan door
examenpoort. Eu hoeveel examens hebben
migen op dat oogeublik al achter den rug!
ij alleu hebben al tienmaal zooveel kennis
daar gevraagd wordt in vroeger tijd opge-
i en bij vorige gelegenheden over boord ge
pen.
ij zijn begonnen op de lagere school en hebben
aan de middelbare voortgezet. Zij hebben
tkens geluierd en min of meer hun tijd ver
leid, om op een gegeven oogenblik bergen
kennis „er in" te stampen, als 't tegen de
letitie" loopt, of als er „proefwerk" zal
len opgegeven Dan wordt er gezucht en
eund en geblokt tot laat in den nacht. In
korten tijd vervliegt de massa weer om
sen periode van drie of vier maanden plaats
□aken voor andere kennis, al even onvrucht-
'elkens worden de eischen verzwaard, of er
den bekende zaken op zoodanige wijze ge-
gd, dat de examinandus geen flauw begrip
t, waar men heen wil. Het schijnt dat men
meer mag vragen hoeveel 2 maal 2 is,
r 't zoo moet inkleeden, dat het een raadseltje
voor welks oplossing een gevatheid en
rheid van geest noodig is, die de candidaat
en laatsten tijd van voorbereiding is kwijt
akt, of die hij voor deze gelegenheid heeft
gelaten.
r wordt kennis gevraagd, die met het vak,
men zal uitoefenen in niet het minste ver-
l staat. De postambtenaar komt er niet zonder
nographie, terwijl er toch geen brieven naar
maan gaande plantkundige behoort aan
;ere algebra en analytische meetkunde te
>en gedaan.
Wordt blokken van den vroegen morgen
den laten avoud, waarin het jonge leven zou
srgaan, als de natuur niet boven de leer ging.
'e examinandi lijken op een oud mannetje,
met onvasten stap van het veld komt met
kruiwagen met groenten. Telkens moet er
ist worden onder weg; nu eens valt er een
wortelen, dan weer een raap af, straks een
kroppen sla; stilstaan, oprapen, vaster er
eggen. Mooi, nu ligt heteven rastendaar
het verderdaar rollen weer een paar aardap
pelen; 't zelfde spelletje. Maar je komt er wel
manneke, geduld maar, 't is wel vermoeiend.
Straks als je thuis bent kun je rusten 't Is
een toer 't zoover te brengen. Voor 't uitpakken
zal een ander straks wel zorgen.
Welk 'n treurig figuur zou menige //groote"
man uit vroegeren en lateren tijd gemaakt hebben
als hij door 't examenpoortje had moeten
kruipen.
Laten we niet vragen of de Ruyter en Tromp
en Piet Hein wel adelborst hadden kunnen worden,
of Jan de Witt wel een fatsoenlijk diplomatiek
exameu had kunnen doen, of Edison wel Edison
zou zijn geworden; wie weet of tientallen van
mannen, wier naam nu met eere gedoemd wordt,
niet als onbruikbaar waren teruggezonden.
Hebben wij niet, nog niet zoo heel lang ge
leden een Gouverneur Generaal van Oost-Iudië
gehad, die niet waardig was bevonden om hulp
onderwijzer te worden?
De examens k maken alles gelijk, alles even
vlak en effenzij leveren op geestelijk gebied
hetzelfde als ons polderland in de natuur te
aanschouwen geeftvlakte, eindelooze vlakte,
zonder eenige verheffiug. De geniaalsten zijn
het minst geschikt voor de exameusop dagen
dat er veel middelmatigheden worden geëxami
neerd, slagen de meesten. Wees een uitlooper, een
uitvlieger in drie der zes examen-vakkeu, als de
andere drie beneden het middelmatige zijn, zakt
ge onverbiddelijk. De man met 8, 7, 8, 4, 4, 4,
zakt, maar mijnheer 6, 6, 6, 5, 6, 5 komt er.
Leve de middelmatigheid
De examens bederven de studie. Niet, dat
als met een tooverslag alle examens moesten
verdwijnenneen, duizendmaal neen. Altijd
zal er geëxamineerd moeten worden. Gij kunt
uw lichaam niet aan den eersten den besten
kwakzalver of wonderdokter toevertrouwen gij
kuut uw koopmansboeken niet laten bijhouden
door iemaud, die er bij staat te kijken als een
kat in een vreemd pakhuis. Examens zullen er
blijven, maar wat niet behoort te blijven is de
eisch van een soort kennis, die tot niets nut is;
wat behoort te verdwijnen is het fatale examen
programma, voor zoover het de vakkeu aangaat
en het elastieke programma, voor zoover het de
uitgebreidheid betreft.
Laat het examen den werkelijk ontwikkelden,
den denkenden mensch naar voren brengen,
maar niet den kunstenaar in 't vak examen
doendie weet wat het hier kan lijden; hoe
hij die klip moet ontzeilen en hoe hij diplo
matisch moet antwoorden, om een kennis te
doen vermoeden, die hij niet bezit.
Laat door 't examen den uitstekende van aan
leg voor 't licht komen, en als dat onmogelijk
is, examineer dan niet langer.
Niet in het kennenmaar in het kunnen zit
onze kracht. De gepromoveerde met een diser-
tatie, die een stuk eigen werk, eigen onderzoek
vertegenwoordigt, waarvoor hem //cum" werd
gegeven, kan zeer slechte examens hebben afge
legd, maar staat hooger den de man met //cum"-
examens, wiens handen verkeerd stonden, toen
hij zelf wat moest doen.
De overgroote meerderheid der examens
kweeken, dikwijs middelmatigheid en dofheid van
geest.
Wij als kleine natie, die onzen strijd hebben
te voeren om staande te blij ven; wij hebben
mannen noodig, die wat kunnen, mannen die
weten te handelen, mannen van karakter - en
die krijgen wij door onze examens niet.
De Minister van Marine heeft aan H. M.
de Koningin zijn ontslag aangevraagd.
Naar vau welingelichte zijde wordt verzekerd,
moet deze ontslagaanvrage uitsluitend het gevolg
zijn van het voorgevallene in de Tweede Kamer
bij de behandeling van zijn voorstel tot reorga
nisatie van het korps mariniers.
De Eerste Kamer
heeft verleden week o.a. nog zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd de volgende wetsont
werpen
De oorlogsbegrooting, tot afschaffing der
tienden, tot keuring van vleesch voor uitvoer
bestemd en tot den aanleg van een tweede
staatsmijn in Limburg.
De nieuwe minister van oorlog ondervond
een welwillende ontvangst, en de minister
Veegens deelde mee, dat spoedig een wetsontwerp
op de keuring van voor binnenlandsch gebruik
bestemd vee zijn departement zou verlaten.
De Kamer is daarna op reces uiteengegaan.
De Rijksmiddelen hebben in Juni weder een
avance van ruim 4 ton boven Juni 1906 opge
leverd. Het eerste halfjaar 1907 is ruim 1% mil-
lioen bij dat van 1906 vooruit.
LEVENSVERZEKERING-MAATSCHAPPIJ
Hoofdkantoor te AmsterdamKeizersgracht 292
Maatschappelijk Kapitaal
Door de verzekerhig eener dadelijk ingaande
lijfrente maakt men op 50-jarigen leeftijd 7,5%,
op 55-jarigen leeftijd 8,5 op 65-jarigen
leeftijd 11,3 en op 70 jarigen leeftijd 13,5%
rente van zijn gestort kapitaal.
Inlichtingen en tarieven verkrijgbaar aan het
Hoofdkantoor en bij H.H. Agenten de H.H.
C. M. VAN U1JSSEL, te TholenP. M.
v. d. ENDE, te Oud-VossemeerJ. GELDER-
BLOM Poortvliet; J. W. HENS EN. en
notaris H. J. VAN NOUHUYS te Zierihee
Mr. H. OELE te Goes.
Woensdag had alhier de installatie plaats vau
den Edelachtb. heer J. van Gorsel als Burge
meester dezer gemeente, 's Morgens vroeg reeds
wapperde vati bijna elke woning de driekleur,
terwijl verscheidene gevels smaakvol waren ver
sierd. Bovendien waren op verscheidene gedeelten,
o.a. vóór het gemeentehuis, eerepoorteu ge
plaatst. Het geheel gaf het dorp een recht
feestelijk aanzien.
Ongeveer te 11 uur vertrok de optocht naar
de grens der gemeente, teneinde den Burge
meester af te halen. De stoet bestond uithet
muziekgezelschap „Concordia" van Tholen, 70
ruiters, in 3 af deelingen, eenige rijtuigen met
de leden van den gemeenteraad en de feest
commissie, 60 meisjes, 50 fietsen, waaronder 2
zeer fraai versierde, voorstellende een stoomtram
(zeker zooals men die gaarne door ons eiland
zag rijden) en een scheepje, benevens de deel
nemers der te houden volksspelen. Aan de grens
werd de Burgemeester toegesproken door den
voorzitter der feestcommissie, den heer W. A.
van de Velde, die, na in herinnering gebracht
te hebben, dat het H. M. de Koniugin had
behaagd, gustig te beschikken op het verzoek,
om na het aftreden van den Oud-Burgemeester
den heer P. Daane van Stapele, zijn schoonzoon
als Bargemeester benoemd te zien, nogmaals den
pas benoemde feliciteerde en de beste wenschen
uitsprak voor den bloei der gemeente Poortvliet.
Zichtbaar aaugedaan dankte daarna de Burge
meester iu gevoelvolle woorden den voorzitter,
de commissie en alle aanwezigen voor de eer hem
aangedaan, waarna gezamenlijk de terugtocht
werd ondernomen. In het dorp gekomen, hield
de stoet voor 't Gemeentehuis stil, waar nu de
Burgemeester door den len wethouder, den heer
Bevelander, werd geïnstalleerd. Ook hier werden
nogmaals de beste wenschen uitgesproken. En
nadat nog uit naam der groenmeisjes aan mevrouw
Van Gorsel een ruiker was aangeboden, zette de
stoet zich weder in beweging, om na een omgang
door de gemeente gemaakt te hebben, te worden
ontbonden. Verscheidene autoriteiten en anderen
maakten daarna hunne opwachting bij den Burge
meester ten raadhuize.
Ongeveer ten 3 ure stelden de schoolkinderen,
onder leiding van het hoofd der school, den heer
Carels, zich op vóór de woning van den Burge
meester en zongen eenige toepasselijke liederen,
waarna een drietal der oudste meisjes mevrouw
Van Gorsel een bloemstuk aanbood. Een uit-
noodigiDg om van de caronssel gebruik te gaan
maken, werd door de kinderen natuurlijk met
groote vreugde aanvaard. Heden, Vrijdag, worden
zij bovendien onthaald.
Nauwelijks was de kinderstoet vertrokken, of
daar komt „Concordia" aanmarcheeren met volle
muziek, omstuwd door een groote menigte. Met
het spelen der volksliederen en een toespraak
van den vice-voorzitter, den heer J. D. Noske,
bracht het korps een hartelijk gemeende hulde
aan den Burgemeester, geboren Tholenaar.
In den namiddag werden volksspelen, als: zak-
loopen, sprietloopen, tonsteken en broodjeshappen
gehouden. Onder veel belangstelling werden deze
spelen uitgevoerd, terwijl in de onmiddellijke
nabijheid het muziekgezelschap zich liet hooren.
's Avonds was de tuin van den oud-Burge
meester, waar ook een eerepoort was geplaatst,
smaakvol geïllumineerd. Het publiek had daar vrij
en toegang, waarvan ruim gebruik werd gemaakt.
Ook het raadhuis en andere plaatsen iu de
gemeente waren verlicht.
Oogeveer te 10 uur 's avonds werd een vuur
werk ontstoken, dat alle aanwezigen ten hoogste
voldeed en den vervaardiger, een inwoner van
Poortvliet, den 78-jarigen C. Gebraad, alle eer
aandoet. De Burgemeester betuigde hem dan
ook zijn hartelïjkeu dank voor dit schitterend
besluit van het feest.
Voor gevel- of woningversiering werd de
le prijs toegekend aan den heèr W. J. Boogaart,
wien //Concordia" daarvoor een serenade bracht.
De 2e en 3e prijs verkregen de h.h. C. Gebraad
en J. Voshol.
Naar wij vernemen zijn ook de verpleegden
in het armhuis onthaald.
Het Burgemeesterfeest te Poortvliet kan in
alle opzichten als uitstekend geslaagd worden
beschouwd. Zeer velen, ook uit de omliggende
gemeenten, bewogen zich door de gemeente, de
herbergen waren overvol met danslustigen, alom
heerschte feestvreugde en verkoudigden groepen
zingende en springende paren, dat alles was ter
eere van den Burgemeester. Geen wanklank
hebben we vernomen. Dit feest zal dan ook
voorzeker door allen die het meemaakten nog
lang in aangename herinnering blijven.
IERSEKE. De betrekking van organist bij
de Ned. Herv. kerk is vacant door het bedanken
van den heer J. J. A. Sandee, die naar Goes
is vertrokken.
Naar men verneemt hebben zich vier sollici
tanten aangemeld, allen uit Ierseke.
Bij de herstemming op Zaterdag 13 Juli voor
3 zetels in den gemeenteraad hebben 447 vau
de 553 kiezers 442 geldige biljetten ingediend.
Gekozen zijn de hh. J. Sinke Jz. (aftr.) met
242, M. van Stee Ez. met 251 en J. M. van
Oeveren met 221 st.
Voorts verkreeg de heer J. de Schipper (aftr.)
185, de heer J. L. Bom 173 en de heerE.de
Jonge 95 st.
De raad zal nu één a -r. lid minder tellen.
De heer Van Stee geldt voor een werkmans
afgevaardigde.
De heer P. C. Pols heeft bij het koning
schieten ten 2eu male het koningschap bij St.
Bastiaan verworven, met 211 punten in 74
schoten.
De zangvereeniging //Excelsior" (directeur
de heer A. de Dreu) zal op 14 Aug. een reisje
doen naar Domburg.
OUD-VOSSEMEER. De voorgenomen dijks-
verbetering aan den Hollarepolder, welke in
den loop van dezen zomer zou uitgevoerd
worden, is thans eenigen tijd uitgesteld, omdat
er gebrek aau geschikte werkkrachten was, zoodat
iu het aanstaande najaar het werk zal geschieden.
Het schatten van de gevolgen van de
overstrooming op den groei der gewassen, in
zake het betalen van grondbelastiug of ge
deeltelijke ontheffing daarvan, geschiedt dit jaar
in drie verschillende perioden, met het oog op
de rijpheid der vruchten thans heeft uien de
granen geschat.
ST. PH1L1PSLAN D. Alhier komt ook de ge
vreesde vlekziekte onder de varkens voor. Reeds
4 dieren zijn bezweken, welke uiet met het be
kende Serum waren ingeënt. Bij de ingtënte is
tot heden nog geen ziekte geconstateerd.