veetblai, pvljl aan It itlupi vai oesterteelt, laiibonv, enz.
No. 1154.
Zaterdag 18 Juli 1907.
Vier en twintigste jaargang.
EN
J. H. C. POT,
Eerste Blad.
Een kort Proces.
n
BINSIENLAJND.
0 N D E R W li S.
Van onze berichtgevers.
Gemengd Nieuws.
ERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT,
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.025, franco
ir post f 1,10. Voor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan
het bureau te T h o I e n o> wóór DONDERDAGMIDDAG bi) onzen medewerker te ierseke.
UITGEVER
TkolbS,
Advertentien van 1 tot 4 regels 40 centsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt alechts
2 maal in rekening gebraoht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
iOO
issi ij
15c et
IT.
vai
led
ge
00,iMen zegt altijd, dat chilisalpeter op vlinder-
oemigen meer kwaad dan goed doet, dat het
1 1!ihaus bij die gewassen niet noodig is. Ik begin
lDS let toe te geven, dal als regel noch erwten,
de >ch boonen, noch eenig ander vlinderbloemig
kei was een bijzondere bemesting met chilisalpeter
ei ihoeft. Maar er kunnen zich toch
iordoen, dat een kleine gift chilisalpeter niet
leen nuttig, maar zells noodig is bij erwten
boonen, wikken of lupinen. Ik zal u daarvan
ts mededeelen, dat ik dezeu zomer zelf ervaren
ïb
Ik had in mijn tuin een paar bedden met
aboontjes staan. De boontjes waren allen prach-
na g opgekomen en groeiden in den beginne ook
goed. Het ging wel niet zeer snel, maar
ging tochtotdat plotseling alles stil-
ond. Er was geen vooruitgang meer te bemerken,
ingzamerhand werden de bladeren lichtgroen,
Belachtig. 'tWas toen reeds in het begin van
maand Juni. Wat te doen Ze zoo laten
aan, dan kwam er zeer waarschijnlijk niets
n terecht. En bet wareu zulke prachtige
anten geweest. Ik besloot, zeer voorzichtig
sschen de plantjes, een weinig chilisalpeter
t te strooien. (Ik heb, ook in den zomer,
ijd chilisalpeter in huis, dat ik in een groote
azen flesch bewaar). Op den avond van een
ij vochtigen, maar toch niet te regenachtigen
zaaide ik het chilisalpeter uit en zie, als
tooverslag, veranderde de toestand. Reeds
den loop van den volgenden dag kwam er
randering en een verandering, die van het
gin tot het einde was te volgen. In het midden
bladeren, juist om den bladsteel, werd de
eur donkerder. De donkere of liever groene
ïng werd hoe langer hoe grooter, totdat na
rloop van anderhalf a twee dagen de bladereu
eer normaal groen waren. Ik heb toen, na
kele dagen, overtuigd, dat de boonen in mijn
in stikstof noodig hadden, nóg wat chilisal-
ter uitgestrooid. Op het oogeublik staan ze
achtig. Nu zult ge zeggen: Boonen
boonen maken ook wel eeuigszins een uit.
ndering. Zij beuutten zich de luchtstof het
inst onder alle vlinderbloemigen in den land.
tuinbouw." Maar, zeer toevallig heb ik dit
ar hetzelfde opgemerkt aan een perceel veld-
«rten. Die wilden in den beginne ook niet.
stonden vrij wel te kwijnen, totdat de boer
een goeden dag er met den salpeterzak over
gaan. En inderdaad, na twee dagen be-
T^nnen ze te groeien. Als ge het niemand ver
hit, wil ik u wel zeggen, dat ik het eigenlijk
J au hem afgekeken heb.
En, waarom vertel ik u dit nu?
Wel, er zullen hoop ik, dit jaar veel land-
uwers zijn die hetzij op zwaardere gronden
den wiutergerststoppel erwten en wikken of
i lichtere gronden in den roggestoppel lupine
lien. Vaak gebeurt het, dat die vlinderbloe
men in den beginne niet vooruit willen. Gij
iet nu, wat u te doeu staat.
De Eerste Kamer
left Woensdag het arbeidscontract, hoewel
ftig bestreden, aangenomen met 25 tegen 19
ïmmen, Zij heeft dus een nieuwe botsing met
Tweede Kamer en de regeering niet aange-
irfd of opzettelijk willen vermijden. We ver-
Deden dat het volk er haar dankbaar voor
ju zal.
De eenmaal radicale staatsman en gewezen
bister Van Houten, een van de verbitterste
strijders, heeft met die bestrijding zijn dood-
'Qnis, dat zeker al lang klaar lag, geteekend:
j is door de Staten van Friesland smadelijk
tgeworpenhij kreeg bij de verkiezing van
srste Kamerleden geen enkele stem. Geen
emvol einde voor dezen man, van wien men
Qmaal als vrijzinnig staatsman zulke hooge
rwachtingen had. Als de vader van de eerste
wet op den kinderarbeid en van de nog fingeerende
kieswet, zal zijn naam evenwel nog lang, in, zij
het ook niet bepaald roemvol, aandenken blijven.
In de Donderdag gehouden zitting is de be
grooting van oorlog aangenomen.
Voorts zijn door de Kamer goedgekeurd de
wijziging der Landweerwet, die der Hinderwet,
bepalingen betreffende keuring van vleescb, voor
uitvoer bestemd. Bij de behandeling van de
laatste kondigde Minister Veegens een wetsont
werp aan betrekkelijk keuring van vleesch,
voor gebruik hier te lande bestemd.
Verder zijn aangenomen het ontwerp tot af
schaffing van tienden en de suppletoire Land-
bouw-begrooting voor opsporing door het Rijk
van delfstoffen.
Na de behandeling van de huishoudelijke
begrooting in comité-generaal, is de Kamer tot
nadere bijeenroepiug uiteengegaan.
Men schrijft uit St. Philipsland
De werkzaamheden tot bedijking van de
schorren ten Noorden van den Slaakdam beginnen
uitstekend op te schietende dijkwerken, totaal
4736 M. lang, met de daarin voorkomende
suatiesluis aan het Krammer, zijn zoover ge
vorderd, dat men zeggen kan, dat weder 342
H.A. grond aan den ouden ^waterwolf" ont
worsteld zijn. De nieuwe polder is zeer gunstig
gelegen, zoodat verwacht wordt, dat bij verkoop,
die naar gemeldt wordt, spoedig nd de bedijking
zal plaats hebben, voor zoover de beverschte
gronden Staatseigendom zijn en wel 325 H.A.,
de opbrengst niet gering zal zijnliggende aan
deu Slaakdam, waarover de stoomtramweg Steen
bergen-Brouwershaven loopt, waardoor men on
middellijk in het bezit komt van halten met
laad- en losplaatsen, waar ook de haven van St.
Philipsland zeer nabij is, mag gerust gezegd
worden, dat de nieuwe gronden in zeer gunstige
conditie liggenzooals in zooveel nieuw bedijkte
polders is natuurlijk de qualiteit der gronden
niet gelijk en zullen naast zware klei - ook lichtere
grondsoorten worden aangetroffen. Voor de ge
meente St. Philipsland, die het meest nabij den
Slaakpolder gelegen is, is het natuurlijk een
goede aanwinstzooals bekend, zal een gedeelte
der bedijkte gronden bebooren tot Zeeland en
gedeeltelijk tot Noord-Brabaut, daar de grens
scheiding circa door bet midden loopt.
Geslaagd voor het overgangsexamen der Rijks
Hoogere Burgerschool te Bergen op Zoomvan
de le naar de 2e klasse M. van Dijk, L. Kegge,
N. Visser van Tholen; Jacoba de Rijke, Jac.
Snijder, van Oud-Vossemeer;
Van de 2e naar de 3e klasse A. H. Knook,
van Oud-Vossemeer
Van de 3e naar de 4e klasse: M. Cense, Tholen;
Van de 4e naar de 5e klasse L. van Dijken
J. Gelderblom, Tholen.
De leerlingen I. Kieviten J. Timmer, van
Oud-Vossemeer, moeten eindexamen afleggen.
De volgende Ierseksche leerlingen der
Hoogere Burgerschool zijn naar een hoogere
klasse overgegaau M. Nijssen en F. van Har-
melen van de le naar de 2e, F. M. Klenke van
de 2e naar de 3e, D. Polderman van de 3e naar
4e en J. Sinke Cz. van de 4e naar de 5e klasse.
Te Utrecht is eene algemeene vergadering ge
houden van de Vereeniging van directeuren van
Rijksnormaallessen in Nederland.
Het aantal leden bedraagt 61; 3 leden zijn
in 1906 overleden.
Krachtig werd geprotesteerd tegen eene motie
van de proviuciale vereeniging van onderwijzers
aan R. N. L. in Gelderland, die de oprichting
eener vereeniging van directeuren betreurt en de
oprichting wenscht eener vereeniging voor het
geheele land van allen, die met de opleiding
van onderwijzers belast zijn.
Bij de bespreking van het onderwerp //Ver
andering van toelage in salaris," werd de
wenschelijkheid krachtig en uitvoerig bepleit,
dat de tijdelijke aanstelling van de onderwijzers
aan R. N. L. worde vervangen door een vaste,
met recht op pensioen. De volgende motie werd
daarna met algemeene stemmen aangenomen
„De algemeene vergadering van directeuren van
Rijksnormaallessen, gehoord de inleiding, over
tuigd van het goed recht van de onderwijzers en
onderwijzeressen aan R. N. L., om hun tijde
lijke aanstelling veranderd te zien in een vaste,
draagt aan haar bestuur op al die maatregelen
te beramen en ten uitvoer te leggeD, die tot
dito doel kunnen leiden".
Tot secretaris werd benoemd de heer A Luijen-
dijk te Tholen.
LANDBOUW.
Men meldt ons uit Oud-VossemeerVeel van het
nog te velde staande koolzaad is dezer dagen aan
een Belgisch handelaar in voorkoop voor f 13,50
per H.L. verkochtwanneer de weersorasiandigheden
nu maar eenigszins meeloopen, dan bestaat er kans
dat van vele koolzaadvelden aardig geld wordt ge
maakt.
Stavenisse. Over het algemeen moet men
zich verwonderen, dat alles in weerwil van de
betrekkelijk lage zomertemperatuur nog zoo goed
groeit. De aardappelen, die hier in de omge
ving op een zeer groote oppervlakte gepoot zijn,
beloven dusverre een rijken oogst. Het bloeiende
gewas staat prachtig te velde. Een enkele verbou
wer is bezig met het bekende besproeien met
Boullie Bordelaise, als voorbehoedmiddel tegen
de aardappelziekte, waarvan men alhier geluk
kig og geen spoor bemerkt. De uien staan
tamelijk; op sommige velden ziet men veel
dunne plekken. De boontjes staan over het al
gemeen slecht, tengevolge van de langdurige
koude. Bijna zeker zal dit gewas een onvoldoen
de opbrengst geven. De suikerbieten zijn de
laatste dagen veel gegroeid, maar daar zij nog
al eens bovenop vocht krijgen, zal de wortel
nog wel niet diep in den grond gedrongen zijn
De granen, die bier weinig uitgezaaid zijn, heb
ben waarschijnlijk door de hevige winden, tijdens
de vruchtzettiug nog al geleden. Het vlas is
niet voor een vierde deel verkocht, men hoort
spreken van prijzen,varieerend van f 150 tot f 180
per gemet. Met deu hooioogst gaat het natuur
lijk verre van naar wensch. Alles wacht op de
zomerwarmte, die zich dit jaar helaas zoo lang
laat wachten.
IERSEKE. Bij de Zaterdag 11. gehouden
stemming voor 4 leden van den gemeenteraad
werden door 454 van de 553 kiezers 447 gel
dige stemmen uitgebracht. Volstrekte meerder
heid dus 224 De uitslag was: J. L. Bom 150,
P. Dijkwel 37 M. v. Harmeien 325. E. de
Jonge 135, C. D. Klos 108, J. M. v. Oeveren
171, J. de Schipper 190, J. Sinke Jz. 198,
M. van Stee Fz. 191, I. Wiliemsen Iz. 126 en
J. van Willigen 24 st.
Gekozen is dus de heer Van Harmeien (aftr.)
Herstemming lusschen de hh. Bom, De Jonge,
Van Oeveren, de Schipper (aftr.) J. Sinke Jz.
(aftr.) en M. van Stee.
Op de 447 briefjes kwamen slechts 1655
namen voor.
In den - dijk van den Burenpolder, die
verhoogd en verzwaard wordt, is verleden week
een lijkkist gevonden, 't Was volstrekt geen
verrassing, want er waren nog menschen, die
wisten dat. vóór ongeveer 50 jaar daar een
schipper begraven was, die aan een besmettelijke
of hevig werkende ziekte was gestorven zonder
dat het lijk was opgeëischt. Het geraamte was
nog tamelijk gaaf.
Donderdagvoormiddag is hier een met schelpen
geladen schip op het anker van een ander vaar
tuig gevaren, dat dicht bij de haven lag. Het
schip is gezonken. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor. Het losse goed van het ge
zonken schip kon geborgen en de schelpen, die
voor de oestercultuur bestemd zijn, kunnen bij
laag water overgeladen worden.
ST. PHILIPSLAND. Van de 249 kiezers
leverden 177 geldige biljetten in.
Gekozen is de heer A. van Rooijen met 103
stemmen.
Op den heer F. C. Geense werden er 74 uit-
gébraoht.
OUD-VOSSEMEER. Naar men ons mededeelt
is de verwachting, wat de patrijzenjacht betreft,
in de verdronken polders nog niet zoo erg hoog
gespannen, omdat, naar ons werd medegedeeld,
waarschijnlijk vele nesten zijn mislukt, wat men
opmaakt uit de omstandigheid, dat vele koppels
worden waargenomen zonder toom. Wat hazen
betreft kan nog niet veel gezegd worden, omdat
deze, ook in de bevloeide polders, tot heden
volle dekking hebben, toch schijnt er veel haas
te zijn en zelfs zou blijken, dat de langooreu
gaarne in deze polders weien.
Met belangstelling is vernomen, dat H. M.
onze Koningin en Z. K. H. den Prins weldra
Zeeland zullen bezoeken en ongetwijfeld wordt
het bejammerd, dat het eiland Tholen daarin
niet zal deelen. Waar II. H. M.M. het droevig
gezicht van de oudergeloopen polders op 20
Maart J906 hebben aanschouwd, daar zou het
wel eigeuaardig geweest zijn, dat ook thans
eens de vrij groote tegenstelling met den treurigen
toestand van dien tijd, was genoten. De be
volking dezer streek zou voorzeker getoond
hebben in welke hooge achting de Landsvrouwe
en Haar Gemaal staan, een achtiug, die zoozeer
is verhoogd door de belangstelling in die dagen
getoond. Ernstige bezwaren zullen er evenwel
geweest zijn om het Koninklijk bezoek ook niet
tot deze streken uit te strekken.
Door het Bestuur van het Fonds Huijssea
van Kattendijke zal aau de plaatselijke ver
eeniging het //Groene Kruis," behoudeus nadere
goedkeuring door den Gemeenteraad, een rente
loos voorschot worden verstrekt van f350,
met verplichting elk jaar minstens f 30,at
te lossen.
SCHERPENISSE. De leden der vereeniging
van den Bond „De Post" zullen a.s Zondag iu
het Logement /,De Gouden Leeuw" hun 2e
vergadering in dit jaar houden. Aangezien de
vergadering op Zondag plaats heeft, verwacht
men een zeer geringe opkomst.
Toen de postkar van hier hedenacht half
een vertrok en even buiten de gemeente kwam,
sloeg het paard op hol en kwam nabij Stavenisse
in een sloot terecht. De postiljon en de conduc
teur moesten de reis van Scherpenisse tot Stave
nisse te voet afleggen, waardoor de dienst 4
uren vertraging onderging en de aansluiting op
den trein gemist werd.
STAVENISSE. Door liet Rijkstelefoonkantoor
alhier zijn in het 2e kwartaal dezes jaars ver
handeld 884 berichten, nl. ontvangen 428 en
verzonden 456. In 1906 waren deze cijfers 805,
330 en 475 en in 1905 beliepen zij 1161,535
en 626.
Insulaire Hypotheekbank te Zierikzee.
Uit den ons toegezonden staat dier Bank op
30 Juli 1907 blijkt dat vóór 1907 leeningen ge
sloten waren tot een bedrag van f986,650. In
het afgeloopen halfjaar werd afgesloteu voor
f 123,250, makende een totaal van f 1.109,900.
Hierop werd afgelost vóór 1907 f 154,065 en
van 1 Januari tot 30 Juni 1907 voor t 18,635
zoodat op 30 Juni j.1. f937,200 in Hypotheken
was gelegd, waartegen voor een bedrag van
f 885,150 aan Pandbrieven in omloop was. De
koers van uitgifte is sedert de oprichting der
Bank (1 Mei 1905) nog steeds 100% gebleven.
Alle op 1 Januari j.1. verschenen renten en
verplichte aflossingen werden geheel voldaan,
terwijl executiëu ook in het afgeloopen halfjaar
niet hebben plaats gehad.
Te Zwolle is in 6 gezinnen vergiftiging
door het gebruik van worst geconstateerd.
Deze worst was van één winkel afkomstig en
van buiten ingevoerd.
De gewone verschijnselen, braken en diarrhee
openbaarden zich bij alle (ongeveer een 20-tal
personen), die van de worst genuttigd hadden.
De inspecteur van de volksgezondheid, de po
litie, de keurmeester en de betrokken winkelier
zijn van de gevallen in kennis gesteld.
Een streng onderzoek heeft plaats.