mlM, pii]fl aai de Ifilaipi Tan aesterleell, lattin, w.
No. 1094.
Zaterdag 9 Juni 1906.
Drie en twintigste jaargang.
EN
J. M. C. POT,
Eerste Blad.
De Beteekenis van het Kunstmatige
Broeden voor den Landbouw.
„H 0 L L A N D."
EEN MILLI0EN GULDEN.
MMEJiLAm
Van onze berichtgevers.
SEKSCHE
THOOLSCHE COURANT,
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.025, franco
Ler post fl,10. Voor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan
het bureau te T h o I e n ot vóór DONDERDAGMIDDAG hij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVEK
ÏHOHN.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 c-utsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven wordt eleohte
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Beveelt men den landbouwers het kunstmatige
broeden aan als de eenige juiste oplossing, om
de hoenders naar believen te kunnen produceeren
en gezonde waar naar eigen keuze te krijgeu,
dau ontmoet men bij de meesten tegenstand.
Gewoonlijk heeft niemand lust om zich met
zoo'n gecompliceerd ding als een broedmachine
af te geven, of als er zich in de familie nog
iemand bevindt, die het zou durven wagen, dau
ontbreekt de tijd er toe, zelden komt het uit, en
zoo is de wensch, den landbouwers aanleiding
te geven, zelf, zoo mogelijk, hun inkomsten te
vermeerderen, tot lieden toe een vrome wensch
gebleven. Niet alleen echter behoort er lust en
tijd toe, een broedmachine behoorlijk te doen functio-
neeren doch ook een geschikt lokaal. Toch
ineen ik ondanks alles te mogen beweren, dat
er een oplossing is voor deze vraag en dat het
kunstmatig broeden en de landbouw sauieu kunneu
gaan, en dat dit doei is te bereiken laugs twee
wegenof door individueel, of door gemeen
schappelijk bedrijf. In beide gevallen is het
eveuwel een eerste vereischte, dat de lust er
toe aanwezig is, dat de machine op de goede
plaats staat en uitstekend bediend wordt.
a. Het individueel bedrijf. Er zijn onder
de landbouwers werkelijk wel hier en daar
enkelen, die ingelicht door landbouwkundigen
eu door vakliteratuur, het houden van pluimvee
tot een werkelijke tak bij de landbouwkundige
veehQuderij willen aautrekken en daardoor ook
voor de kunstmatige teelt zijn te vinden. Koopt
een zoodanig geschikt persoon nu een goed
werkende machine, dan rijst natuurlijk de vraag,
hoe groot hij deze moet nemen. Al naar hij
een besluit neemt, zal hij later ook opereereu.
Op grond vau een werkelijke ondersteuning vau
de gezonde teelt zou ik hem willen raden, altijd
een grootere machine te koopendit stelt hem
in staat, niet alleen voor zichzelf doch ook voor
anderen eieren uit te broeden, wijl het dan hem
niet aan plaats ontbreekt.
Hier en daar in Zwitserland vindt men reeds
dergelijke inrichtingen, waar met verschillende
machines voor rekening van anderen eieren
worden uitgebroed. De leverancier betaalt een
inleggeld van pl.m. 5 cent per ei en voor ieder
gezoud kuikeu op den 2en dag na de geboorte
pl.m. 5 cent voor 50 stuks ot meer, pl.m. V/2
cent voor 20- 49 en pl.m. 10 cent voor 1-ly
stuks. Voor eieren vau dwerglioenders euz. be
draagt het iuleggeld pl.m. Sï1/^ ceut per stuk.
De op den 5en dag als onbevrucht bevonden
eieren zijn voor den kweeker. Een vermindering
in den prijs voor het uitbroeden is gerechtigd,
daar op veel eenvoudiger wijze één groote hoe
veelheid dan meerdere kleine bediend kan worden.
b Het gemeenschappelijk bedrijf. Meermalen
is reeds elders door ornithologische vereeuigingen
in gemeeaschap een broedmachine aangekocht,
om haar leden gelegenheid te geven, onafhan
kelijk van den lust tot broeden bij de hoenders,
zoo vroeg mogelijk broedsel te hebben. Het is
hier meer een tegemoetkoming vau de vereeni-
ging aan haar leden, om hun iets nieuws te
bieden, dan wel handel. En toch zou dit in.i.
de eenvoudigste en tevens goedkoopste manier
zijn, om de teelt met voortdurend succes te
ondersteunen, want niet alleen ornithologische,
doch speciaal landbouwkundige vereenigiugeu
zouden in gemeenschap kunnen handelen en
door aankoop van een goed werkende broed
machine (of zelfs meerdere als de ruimte er zich
toe leent) haar behoefte aan jonge hoenders
aldus zelf kunnen produceeren.
Iedereen is juist niet geschikt om een machiae
goed te bedienen, niet ieder kan ook over den
noodigen tijd beschikken, doch onder een groot
aantal personen is er allicht één, die er tijd,
lust en geschiktheid voor heeft.
De schadeloosstelling voor het broeden is
groot genoeg, om den kweeker met zijn rekening
te doen uitkomen, terwijl het voor de leveran
ciers van belang is, eieren van echten stam en
goed bevrucht af te staan. Want hoe beter de
bevruchting, des te meer jongen er komen, des
te goedkooper de kuikens zullen zijn. Voorden
enkelen landbouwer is het echter zeer gemakkelijk,
want hij geniet daardoor de voordeelen eeuer
machine, zonder er een te moeten koopeu, krijgt
kuikens naar eigen keuze en op een tijd, dat
het werk hem niet toelaat zich met de teelt
bezig te houden.
Evenals het vereenigeu van de landbouwers
aan den enkelen landbouwer steeds grootere
voordeelen biedt en de algemeene belangstelling
opwekt en onderhoudt, evenzoo wordt ook hier
door het gemeenschappelijk aankoopen van een
goede broedmachine en door een zaakkundige
bediening op deze soort van teelt, alsmede op
het houden van pluimvee meer de aandacht ge
vestigd, zoowel in het belang vau den een als
van deu ander.
Op deze wijze ingericht en georganiseerd zal,
dunkt ons, het kunstmatig broeden een voort-
durenden, heilzamen en zelfs belangrijken invloed
kunnen uitoefenen op het houden van pluimvee.
„Polyhyinnia" van Kolijnsplaat, directeur de
heer Q. van As, zong voortreffelijk. Ook het
fanfaregezelschap onder denzelfden directeur werd
zeer geroemd.
Van de vier uitgeloofde geldprijzen lootte
„Wilhelmina" te Kolijnsplaat f 30, ^Eendracht
maakt macht" te Kortgene f20, „Wolferts
Eanfare" te Wolfertsdijk f 15 en «Zang en
Vriendschap" te Wissekerke (N.B.) f 10.
Ieder gezelschap kreeg een herinnerings-
medaille en „Oefening na deu Arbeid" te
Vlissingen, als het verstkomend, bovendien een
verguld bronzen medaille, geschenk van den
heer Baetens alhier.
De heer C. A. E. Sauer opende eu sloot, als
eere-voorzitter, het feest met een hartelijke toe-
LEVENSVERZEKERING-MAATSCHAPPIJ.
Hoofdkantoor te AmsterdamKeizersgracht 292
Maatschappelijk Kapitaal
Door de verzekering eener dadelijk ingaande
lijfrente maakt men op 50-jarigen leeftijd 7,5%,
op 55-jarigen leeftijd 8,5 op 65-jarigen
leeftijd 11,3 en op 70-jarigen leeftijd 13,5%
rente vai\ zijn gestort kapitaal.
Inlichtingen en tarieven verkrijgbaar aan het
Hoofdkantoor eu bij 11.H. Agenten de H:H.
C. M. VAN RIJöSEL, te Tholen P. M.
y. d. EN DE, te Oud- FossemeerJ. GELDER-
BLUM te Poortvliet; J. W. li EN S EN en
notaris H. J. VAN NODHUYS te Zierikzee
Mr. 11. OELE te Goes.
Den pachters van het kroondomein te Honte-
nisse is in geld uitgekeerd, walH. M. had beschik
baar gesteld ter vergoeding van een deel der
door de overstrooming geleden schade.
De Tweede Kamer
zet stapje voor siapje, heel voorzichtig, als een
plattelander, die zich driemaal bedenkt voor hy over
een greppel stapt, de behandeling van het arbeids
contract voort.
Verleden week, toen men het over staangeld en
den opzeggingstermyu had, trad de heer Troelstra
weer eens in volle wapenrusting in het gevecht en
maakte zich zoo warm, dat hij, de parlementaire wel
voeglijkheid vergetend, bij een interruptie den heer
Van Nispen leugens en valschheid verweet. Hij was
evenwel Woensdag eerlijk genoeg, om die woorden
in te trekken en amende honorable te doen.
De behandeling van den opzeggingstermyn werd
dien dag voortgezet. Er werden verschillende amen
dementen voorgesteld, waarvan één werd aangenomen,
hetwelk behelsde, dat alleen tegenover don arbeider
de opzeggingstermyn op niet langer dan zes weken
raag gesteld worden.
LERSEKE. Maandag 1.1. had onder begunsti
ging van koud, doch overigens goed weder, het
door ,/Mozart" uitgeschreven festival plaats,
waaraan 16 gezelschappen deelnamen (2 bleven
achterwege). Alzoo waren er 10 fanfare-, 1 har
monie en 5 zauggezelschappen.
Het feest, begon om Iz uur met de aan
bieding van den eerewiju, waarbij een toepasselijk
lied werd gezongen.
De optocht door het dorp maakte een mooi
effect.
Op de paardenmarkt, jammer genoeg voor
zooveel menschen te klein, werd gemeenschappelijk
een muziek- en eeu zangstuk uitgevoerd.
Ook de bovenzaal van het hotel Oesterbeurs,
waar de zangvereeuigingen hunne liedereu zongen
was veel te klein, daardoor ontstond er aan
vankelijk wat rumoerigheid, doch deze ging
ouder het zingen in de stilte van een belang
stellend en aandachtig gehoor over. Vooral
Kolijnsplaat had welwillend een tweede mu
ziektent kosteloos in bruikleen gegeven.
Op het telegraafkantoor te lerseke werden
in Mei behandeld 561 telegrammen, waarvan
187 verzonden en 374 ontvangen. Het telefoon
kantoor verzond 40 en ontving 14 gesprekken.
Op het postkantoor werd op de spaarbank
ingelegd (voor lerseke en Kruiningeu) f8976,815
en terugbetaald f5667,64. Ditgereikt 14 nieuwe
boekjes.
Met ingang van 1 Juli is benoemd tot
brieven- en telegrambesteller te lerseke A. A.
Veenhof, thans brievenbesteller te Botterdam.
Er waren 50 sollicitanten.
Mejuffr. Van Dijke-Kievit, onderwijzeres
aan schooi l alhier, heeft tegen 15 Augustus
eervol ontslag aangevraagd.
ST. MAARTENSDIJK. In de Woensdag gehou
den vergadering van Ingelanden van het water
schap alhier werd besloten tot uitvoering vau
de voorgestelde werken tot dijksverbetering aan
de polders Noord, Oudeland en Slabbecoome.
Als voorlooptge maatregel van samenwerking
zullen de kosten dier werken, welke ougeveer
f 19000,bedragen, omgeslagen over het
totaal aantal hectaren, ten laste komen van het
geheele waterschap. Verder komt een geregeld
plan van samenwerking in ontwerp, op den
grondslag van een te stellen maximum dijkge-
schot voor eiken polder. Wordt dit maximum
overschreden voor één polder, dan zal hij door
de overige polders gesteund worden. In de ver
gadering van Woensdag zijn reeds maximum-
cijfers genoemd voor de verschillende polders,
doch in een later te beleggen vergadering zullen
die definitief vastgesteld worden. Een ontwerp
gewijzigd reglement zal, opgesteld naast het oude,
den ingelanden in druk worden toegezondeu.
In eeu volgende vergadering hoopt men dan
tot overeenstemming te komen. Mogelijk dat
dan ook verder afgehandeld wordt het verzoek
om subsidie van den Mnijepolder, 't welk reeds
in behandeling kwam in de vergadering van
16 Mei j.l., doch toen niet afgehandeld werd,
omdat men eerst samenwerking tusschen de
verschillende polders van 't waterschap zelve
wenschte tot stand te brengen.
Zooveel mogelijk zullen de bovengenoemde
werken tot dijksverbetering nog dit jaar wor
den uitgevoerd.
Bij de op 7 Juni gehouden paardenmarkt
waren aangevoerd ruim 1U0 stuks paarden van
verschillende soort en leeftijd. De handel was
vrij levendig.
Prijzen werden besteed voor jaarlingen van
f 180 225, voor V)2 jarige tot j 255,
voor 2-jarige van f 300 f 340, voor 3 jarige
tot f 400, voor werkpaarden van 2U0 /'525.
Veel vreemde kooplieden bezochten de markt.
Aan eeu wedstrijd in het ringsteken, geor
ganiseerd door de vereeniging „Eendracht maakt
Macht", werd deelgenomen door 12 dames gezeten
in tilbury. Twaalf prijzen warenj uitgeloofd.
De uitslag was als volgtle pr. Een gouden
dameshorloge, Mej. Joz. Hoek Gd. 2e pr. een
étui met 12 zilveren lepeltjes, Mej. P. Hage ld.
3e pr. een reisdeken Mej. A. Groeuewege Pd.
4e. pr. een nikkel theeservies Mej. C. Nooin Cd.
5e. pr. een fietslantaarn, „solar" Mej. M. Stoutjes-
dijk Ad. 6e. pr. zilveren bedelketting Mej. P.
Goedegebuure. 7e. pr. een zilveren ceintuurgesp
Mej. C. Westerweel J.Cd. 8e. pr. een voorsnijmes
en vork, Mej J. Nooin, Jlisd., 9e. pr. een
zilveren ceintuurgesp Mej. M. de Wilde, Jd.
10e pr. eeu zilveren oedelkettiug Mej. H.
Polderman, Ld., 11e pr. twee zilveren hoed-
speldeQ Mej. H. Kodde, Pd., 12e pr. twee
zilveren hoedespelden Mej J. Kodde, Pd.
STAVENISSE. Bij het laatstgehouden examen
voor commies bij 's Rijksbelastingen slaagde de
heer Jac. de Vos, Czn. uit deze gemeente.
SCHERPENISSE. Donderdagmiddag had een
molenaarsknecht zijn paard, dat bespannen was
voor een kar, vastgebonden aan een heining voor
een woning. Terwijl de knecht even binnen
was, rukte het paard zich los en liep hollend
de gemeente door. Een gegoten ijzeren hek en
een ijzeren paaltje werden stuk gereden.
Het dier kwam terecht voor een planken
heining, die voor een dijk stond, waar het
overheen sprong en toen tegen den grond viel.
De kar lag gelieel omgekeerd voor de heining.
Persooulijke ongelukken kwamen echter niet voor.
In de maand Mei werden aan het hulp-
postkantoor voor de rijkspostspaarbank met 25
ïulageu een bedrag vau f 2191,85 ingelegd,
terwijl aan 20 inleggers een bedrag van f 1650,32
werd terugbetaald.
Aau hetzelfde kantoor werden verhandeld
141 telegrammen, t.w. .73 ontvangen en 68-
verzonden.
Benoemd tot onderwijzeres Mej. C. A.
Hartog, thaus te Stavenisse.
THOLEN. Vrijdag 1 Juni hield de afdeeling
Tholen der Ned. Maatschappij voor Tuinbouw
en Plantkunde eene vergadering op „Buitenzorg."
Na eene zeer aangename en tevens leerrijke
wandeling door de verschillende tuinen, waarbij
menige inlichting werd gevraagd en door den
voorzitter, Jhr. J. Van Vredenburch, eu diens
tuinbaas welwillend verstrekt, werden de overige
puuien van de agenda, daar het weer wat te
guur geworden was om verder in den tuin te
vergaderen, biuneushuis voortgezet. Onder meer
werd op deze vergaderiug besloten
lo. Aan het hoofdbestuur te vragen, dat a. s.
winter ODze afdeeling iu aanmerking moge komen
voor een cursus in groenteteelt.
2o. Aan Z. Ex. üen Minister van Landbouw
een adres te richten met verzoek tot het aan
stellen vau eeuen afzonderlijken tuinbouwleeraar
voor Zeeland en de verschillende zusterafdeelingeu
te verzoeken adhaesie te willen beluigeo aan
dit adres.
3o. Nu de tentoonstelling der Zeeuwsche
landbouw maatschappij niet woidt gehouden, ver
valt ook de tuinbouwtentoonstelling van onze
afdeeling.
4o. Leden, die boeken en tijdschriften van
ouze afdeeling wenschen le lezen, kunnen deze
op aauvrage verkrijgeu voor een termijn van 7
dagen, welken termijn nog met 7 dagen kan
verlengd worden, zoo geen nieuwe aanvragen
voor hetzelfde werk ziju ïugekomeD.
5. Ue afdeeling steil haar lidmaatschap
voor iederook buiten Tholen woonachtigopen.
Nadat de Heer C. A. H. Wagtho namens
de vergadering den voorzitter vriendelijk dank
had gezegd voor zijn gulle en hartelijke ont
vangst, werd de vergadering door den voorzitter
met dauk aau de aanwezigen gesloteu, hierbij
den wensch uitsprekende tot deze vergaderiug
door meer dergelijke moge gevolgd worden.
Blijkens achterstaande advertentie zal op
Vrijdag J5 Juni a.s. mejuffr. Neeltje Lokerse
alhier een lezing houdeu over het ook iu vele
andere plaatsen door haar behandelde onderwerp:
„Het onderzoek naar het vaderschap".
Wij hopen, dat zij hier, evenals elders, een
aandachtig gehoor eu succes moge hebbeu op
de goede zaak waarvoor zij den strijd heeft aan
gebonden.
8 Juni. De gewone jaarlijksche tentoon
stelling vau teekeuingeu en schilderproeveu,
vervaardigd door de leerlingen der „School voor
liaud- eu bouwkuudig teekenen" alhier, zal
morgen, Zaterdag, gehouden worden in het
voorlokaal der bewaarschool, van 12 tot 2 eu
van halt 7 tot S uur. De uitreiking der prijzen
aan de leerlingen zal te 7 uren plaatshebbeu,
