u
fuitlui iwijt ui it hiliipo v» oistcrtcelL lailtu», nu.
a
No. 1091.
Zaterdag 19 Mei 1906.
Drie en twintigste jaargang.
EN
Tweede Blad.
In den Bagijnentoren.
C. LABAN, Tholen,
stemmen van planos
en het geven van orgelles.
De invloed van het slechte
voorbeeld.
-
FEUILLETQH.
Gemengd Nieuws.
;d t
Th,
IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT,
0(
Wat ik n ga vertellei, is geen verdichtsel,
het is pure, zuivere waarheid ik heb alles zeil
bijgewoond, beter kan het toch niet. Het is
jaren geleden, toen de eenige kunstmest, die de
boer kende, nog Peru-Guano was. Wel begon
hier en daar het gebruik van Chilisalpeter door
te dringen, maar het was er toch nog verre
van, dat dit zout algemeen gebruikt werd. Wij
kunnen dus zeggen, dat wij nog in de periode
van overgang verkeerden. Mijn buurman, een
landbouwer, die gaarne vooruit wil, niet te oud
is om nog wat te leeren en van al het nieuwe
zoo nog al kennisnam, bracht op een goeden
keer van de Maandagsche markt vier zak Chili
salpeter mede. Hij had die gekocht van een
handelaar in meststoffen, die hem de nieuwe
kunstmest ten zeerste had aanbevolen. Ongelukkig
was mijn buurman de gebruikswijze totaal onbe
kend. Trouwens, aan de mogelijkheid, om het
zout op een verkeerde manier te gebruiken,
dacht hij niet eens. Zonder dan ook met iemand
over de zaak te spreken, ging hij den volgenden
morgen het was in de maand Mei of Juli
naar zijn tuin, waarin voor zijn eigen gerief
verschillende groenten groeiden, o. a. ook vroege
aardappelen, die dat jaar zeer slecht vooruit
wildenlate aardappelen, die ook niet gingen
en achter welken tuin hij ook een hoekje grond
had, waarop hij mangels had staan. Gewoon
om met Peru-Guano en stalmest om te gaan,
niet er aan denkende, dat te veel soms schaadt,
en puttende uit een grooten voorraad,,begon hij
met gulle hand het Chilisalpeter te strooien. Op
zijn sla, op zijn boonen, op zijn erwten, evengoed
als op zijn aardappelen. Daarna op zijn mangels.
In minder dan geen tijd had hij de 400 KG.
Chilisalpeter uitgestrooid op een stuk grond van
nog geen half gemet, waarvan zeker de helft in
zijn tuin. Het leek wel ol het Chilisalpeter ge
sneeuwd had. Natuurlijk was er ook veel op de
bladeren der planten gevallen. Nu wou het on
geluk, dat het nog dienzelfden dag begon te
regenen. Wat was het gevolg? Ten eerste, dat
na eenige dagen de bladereu der planten vol
plekken en gaten waren, ten tweede, dat de
stengels na korten tijd, niettegenstaande de ge
havende bladeren vreeselijk in de hoogte schoten
6Q ten derdennu ja, laat ik het maar
zeggen, dat er op 't laatst van het geheele ge
was niets terecht kwam. Mijn buurman was
woedend. Op zichzelf? Neen, dat had hij
eigenlijk moeten zijn. Doch hij gaf de schuld
aan het Chilisalpeter en aan den man, die het
hem aanbevolen had. En wilt ge nu welgelooven,
lezer, dat er vele jaren over heen gegaan zijn,
eer men bij ons op het dorp Chilisalpeter wilde
gebruiken. De invloed van dat ééne voorbeeld
werkte zoo lang na, dat er heel wat tijd ver
liep, eer men zijn dwaasheid inzag. En mijn
buurman zelf was de eerste. Op het laatst be
hielden zijn gezond verstand en zijn vooruitstre
vende geest de overhand. Toch ken ik nog een
tuinman, die bij hoog en laag beweert, dat Chi
lisalpeter niet deugt, dat alles verbrandt. Zoo
z^ef gij» dat een verkeerd genomen proef een
grooten invloed ten kwade kan uitoefenen. Ik
wil daarom nog eens, zeer in 't kort, de gebruiks
aanwijzing van Chilisalpeter geven. Men kan
niet te goed op de hoogte zijn van deze kost
bare en tegenwoordig onmisbare meststof. Vooral
ook omdat Chilisalpeter op alle gewassen ge
bruikt kan worden, voor de meeste noodzakelijk is.
lo. Daar men met Chilisalpeter de planten en
niet den grond bemest, geve men het op zijn
vroegst kort voor het zaaien of planten.
2o. Men geve het Chilisalpeter niet in eens,
doch in twee h drie maal.
3o. Men zaaie slechts bij droog weder. Het
Chilisalpeter lost gemakkelijk op, trekt water
aan en zal dus ook bij groote droogte spoedig
in den grond doordringen. In bijna alle geval
len verdient het aanbeveling door schoffelen,
hakken of eggen het Chilisalpeter met den grond
te vermengen.
4o. Vooral bij Chilisalpeter is het noodig fijn
te verdeelen en regelmatig te verspreiden, zoo
dat er overal wat komt.
5o. Vooral in tuinen en bij proeven in het
klein zorge men er voor niet te veel te geven.
Dit gebeurt allicht, daar de grootste hoeveel
heid, die men geven moei 5 h 6 KG. per Are
is, welke hoeveelheid slechts bij enkele gewas
sen (asperges, meloenen, rhabarber enz.) tot 8
KG. stijgt. De gewone hoeveelheid is 3 a 4 KG.,
welke men dan nog in 2 of 3 keer moet uit
strooien. Het kan dus gebeuren, dat men slechts
1 KG. op de Are moet uitzaaien.
boeten ieder van f 2 of 1 dag hechtenis voor
iedere boete met verbeurdverklaring van de
niet iubeslag genomen geweren, bevelen de uit
levering daarvan te betalen f 3 of 2 1
hechtenis voor ieder geweer.
Naar het Duitsch.
45)
Toen Buhlau weder thuis kwam, zag
hij Challier en Bruggen juist in een druk ge
sprek gewikkeld met ernstige gezichten het huis
van baron van Widdolf binnengaan.
„Nu, hoe is het?" vroeg baron van Widdolf
hen tegemoet tredende.
Ook zijn gelaat stond zeer ernstig.
„Het is een feitsprak Bruggen. De commissie,
belast met het onderzoek van Challier's proces,
is op een slimme wijze op een dwaalspoor ge
bracht Wat Challier indertijd beweerde, is vol
komen waar en voor een groot deel nog heden
waar.
De magzijnen zijn vol onbruikbare zaken.
Niets wat ingekocht is, van het soldatenlaken
tot het kroit toe, beantwoordt aan de voor-
KANTONGERECHT TE THOLEN.
14 Mei 1906. Door den heer Kantonrechter
zijn heden veroordeeld wegens
i e. het aanleggen van een loterij zonder vergunning.
~e. het verkoopen van aandeden in een loterij
zonder vergunning
J. E. Cz. 27 jaar te ;s-Gravenhage tot 2
boeten ieder van flü of 3 dagen hechtenis voor
iedere boete.
Jagen zonder acte en zonder vergunning.
D. v. D. 29 jaar te 8l. Philipsland tot 2
boeten ieder van f 8 of 3 dagen hechtenis voor
iedere boete, met verbeurdverklaring van het
niet inbeslag genomen geweer, bevel tot uit
levering daarvan, te betalen f3 of 2 dagen
hechtenis.
Jagen in gesloten jachttijd zonder vergunning.
D. G. 21 jaar te Bcherpeuisse tot 2 boeten
ieder van f15. of 4 dagen hechtenis voor iedere
boete, met verbeurdverklaring van het niet in
beslag genomen geweer, bevel tot uitlevering
daarvan te betalen f 10 of 4 dagen hechtenis.
Op den openbaren weg een wapen bj zich hebben
D. v. D. 29 jaar te St. Phihpslaod tot 2
schriften, 't Is alles slechte waar, nauwelijks een
vierde van den prijs waard."
„De commissie is oppervlakkig aan het werk
gegaan. Natuurlijk heeft meD haar goede monsters
voorgelegd. De heeren der commissie moeten
maar zien hoe zij zich kunnen verantwoorden 1"
NEn de hertog?"
^Hg heeft bevolen, dat er nog een grondig
onderzoek moet ingesteld worden en dat de
schuldigen streng gestraft zullen worden."
De mannen bleven in druk gesprek. Intusschen
kwam Suzanna te huis en vertelde Clara, die
naar het gesprek der heeren in het aangrenzend
vertrek, waarvan de deur open stond, luisterde
„lk ontmoette zooeven Graaf Soden en denk
eenshij tuimelde plotseling en zou gevallen
zijn, wanneer ik hem niet gesteund had 1 Hij
herkende mij niet. Spreken de heeren daar
over hem
Clara gaf fluisterend een toestemmend antwoord.
*Groote God I Arme Gisela sprak Suzan na.
„Clara, Clara zou men de zaak niet kunnen
ouderdrukkenHet is toch te laathet geld
krijgen zij toch niet terug en wat hebben zij
er aan Soden als een dief gevangen te nemen
A. C. B. 25 jaar te Stavenisse tot f 3 boete
of 2 dagen hechtenis.
Als schipper zijn bij zijn vaartuig behoorende
roeiboot niet van een nummer voorzien
S. B. Cz. 23 jaar te Tholen tot f 2 of 1 dag
hechtenis.
ie. schreeuwen langs de straat.
2e. openbare dronkenschap.
C. d. H. 26 jaar te St. Maartensdijk tot 2
boeten ieder van f I of 1 dag hechtenis voor
iedere boete.
Zijn trekdier onbeheerd laten op den openbaren weg.
D. v. G. 40 jaar te St. Maartensdijk tot f 1
boete of 1 dag üechteuis.
Rijden met een rijwiel zonder licht.
WD. 33 jaar te Botterdam tot f 2 boete
of 1 dag hechtenis. C. v. Z. 24 jaar te Poort
vliet tot f 1 boete of 1 dag hechtenis.
Overtreding der Leerplichtwet
M. S. P. 51 jaar te Staveuisse tot f 1 boete
of 1 dag hechtenis.
Overtreding der leerplichtwet bij ie. herhaling.
K. P. 42 jaar te St. Philipsland tot f5 boete
of 3 dagen hechtenis.
Overtreding der leerplichtwet bij 3e. herhaling.
L. F. 51 jaar te Oud-Vossemeer tot f 10
boete of 5 dagen hechtenis.
Openbare dronkenschap 2 maal gepleegd
J. B. 30 jaar te St. Maartensdijk tot 2 boeten
ieder van f 10 of 3 dagen hechtenis voor iedere
boete j H. M. v. B. 67 jaar te Scherpenisse
tot 2 boeten ieder van f 5 of 3 dagen hechtenis
voor iedere boete.
Openbare dronkenschap.
C. B. 19 jaar te St. Maartensdijk en T. v.
B. 33 jaar te Tholen, ieder tot f 1 boete uf 1
dag hechtenis voor ieder hunner.
Visschen zonder consent.
W. B. Kz. 15 jaar en J. A. S. Jzn. 15 jaar
beiden te Tholen ieder tot eene berisping. A.
E. H. B. 17 jaar en A. B. 17 jaar beiden te
Tholen ieder tot f 1 boete of een week tucht
school.
In 't openbaar een voor de eerbaarheid
J. G. 16 jaar te St. Philipsland tot f 2 boete
of een week tuchtschool.
W. S. 29 jaar te Oud-Vossemeer.
2deu Pinksterdag voorloopig uit te stellen, uit
vrees dat verscheiden bekende rijders onder
deze omstandigheden hun paarden toch niet
zullen laten uitkomen. Waarschijnlij'k zal het
concours nu gehouden worden in Augustus
men zegt op den verjaardag van H. M. de
Koningin.
Xnplaats daarvan wordt ons van het sportterrein
„De itaayberg" gemeld, dat het voornemen be
staat, dit één jaar of hoogstens twee groote
leesten te organiseeren, waaromtrent waarschijn
lijk de volgende week nadere bizonderlieden
zullen worden medegedeeld.
De bruidstaart voor Ena van Battenberg,
in Engeland vervaardigd, is naar Madrid ver
zonden. Welk een verleiding voor de bemanning
van het schip, dat de bruidstaart voeren zal,
welk een bezoeking voor de beambten, die den
spoortrein begeleiden, die de bruidstaart binnen
Madrid zal brengen, welk een kwelling voor de
hovelingen en de lakeien van het Spaausche hof I
De bruidstaart voor prinses Ena is het lekkerste
stuk gebak, dat ooit naar Spanje is overgebracht.
Zelfs Karei V, die anders naar wij op school
hebben geleerd, te gronde is gegaan aau lekker
eten, heeft nooit zoo'n taart op zijn tafel gezien.
Al wat de culinaire wetenschap in de laatste
eeuwen heeft bijgedragen tot de beschaving van
den smaak, is aau deze taart aangewend.
De taart wordt opgediend op een zilveren
schotel en Ena zeil zal haar aansnijden met een
gouden mes, als een zwaard zoo groot. Ena zal
de taart niet alleen opeten, en dat is ook maar
goed, want zij (u.1. de taart) weegt 3UU kilogram.
Ja, het is een geweldige taart, 2 meter hoog en
met een grondvlak van een meter middellijn.
Het is een taart in 8 verdiepingen. Elke ver
dieping is op zichzelf al zoo heerlijk, dat een
heele kazerne er zich ziek aan zou kunnen eten.
De hoogere verdiepingen van de bruidstaart
worden door Corinthische zuilen geschoord. Daar
hangen kransen van marsepijn, opgehouden door
engeltjes van het kostelijke suikerwerk. Heerlijke
bloemfestoenen, uit de zaligste lekkeruij gebakken,
hangen van boven langs de acht verdiepingen af.
De bloemfestoenen hangen neer uit een bloemen
mand, gedragen door twee cupido's, die boven
op de taart staan als symbool van de huwelijksmin.
De stof, waaruit het kunstwerk is vervaardigd,
wordt door de Engelsche bakkers genoemd „het
koninklijk deeg". Het is een samenstelling van
gesuikerde room, beschuitdeeg en allerlei heerlijke
geurtjes en smaakjes.
Jammer, dat de bruilofstfeesten pas 29 Mei
beginnen. De taart zal dan wel oudbakken ziju.
Daar er onder de paarden van de artillerie
te Bergen op Zoom in den laatsten tijd meer
malen gevallen van influenza zijn voorgekomen,
heeft het bestuur van de West-Brabantsche
Harddraverij en Concours Hippique-Vereeuiging
besloten, het gewone concours hippique op den
Ach, Gisela zag er zoo ongelukkig uit, toen zij
verleden Zondag in de kerk was 1 Zij en Buhlau
mogen elkaar niet bezitten 1 De geheele stad
spreekt er over 1"
»Nu 1 waarover spreekt de geheele stad en
wat windt mijn Suzanna zoo op vroeg Challier,
die op de beide dames was toegetreden. Hij
had de stem zijner bruid gehoord en liet aan
Bruggen de verdere bespreking over de nood
lottige ontdekking over.
„Challier 1 Wij hebben alles gehoord I Is het
dan volstrekt onmogelijk den graaf te sparen ter
wille van Gisela."
Suzauna smeekte zoo dringend, terwijl hare
lieve bruine oogen zich met tranen vulden.
„Hoe zou dat mogelijk ziju, lieveling 1 Het
recht moet zijn loop hebben 1" antwoordde
Challier.
Baron van Bruggen had zich intusschen ook
bij hen gevoegd.
«Bruggen 1" riep Clara uit, „is het volstrekt
onmogelijk, dat deze geschiedenis dood gezwegen
wurdt f Deuk aau die arme Gisela I"
„Dwaze meisjes!" zeide Bruggen.
„En gij smeekt voor Challier's hitteraten
beveelt zich aan tot het
vijand vroeg hij Suzanna.
«Ja, ik smeek voor hem voor Gisela I En
wanneer ik het doe, gij zult het mij niet euvel
duiden, nietwaar Challier P"
„Neen, lieveling, maar aan je wensch kan
niet voldaan worden."
„Ach God 1 Bruggen I Gij kunt den hertog
berichten."
„Clara 1 lieve Clara, eisch mijn hartebloed,
maar niet, dat ik het recht verkracht 1" sprak
Bruggen.
Er heerschte een ademlooze stilte 1 Clara zat
geheel bewegingloos op haren stoel, terwijl Bruggen
hare handen in de zijne hield.
Alles was zoo snel in ziju werk gegaan, de
toon, waarop Bruggen sprak, verried nog veel
meer dau zijn woorden I Geen van hen beiden
kon in de eerste oogeublikken spreken.
Eindelijk herstelde Bruggen zich.
«Mijnheer van Widdolf I Wanneer het hart
vol is 1 Ik heb niet den moed gehad 't is
treurig genoeg maar nu is het er uitClara
mag ik uw vader, om uwe hand vragen."
Challier had zich met Suzanna reeds door de
deur verwijderd. Zij zagen echter nog, dat Clara
