lt lilapi ui oesterteell, Mimi, iil
np k\ Eiland T
No. 1084.
Zaterdag 24 Maart 1906.
Drie en twintigste jaargang.
EN
J. B. C. POT,'
Eerste Blad.
es
DRINGENDE BEDE!!
Landgenooten
P u b 1 i c a ti n.
BIOENLAND.
LIW,
Von
ihuu
itvo
THOOL
HE COURANT,
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad f 1.025, franco
ir post fl,10. Voor het buitenland 90 cents.
Ing.z.në.n stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
het hureau te T h o I a n ot v66r DONDERDAGMIDDAG bi onzen medewerker te leraeke.
UITGEVEE
TaoLis.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 o ,,ts; iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke 'Advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven wordt sleohts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
bij
Namens het Comité tot leniging van den nood
er slachtoffers van de ramp, die het dorp OUD-
OSSEMEER op den 13 Maart heeft getroffen,
[oen ondergeteekenden nogmaals een beroep op
Jw weldadigheidszin.
Gaarne zagen we ons nog toegezonden werk-
deeren en werkschoenen, waarvan we nog steeds
ilecht voorzien zijn, terwijl andere goederen ons
n ruime mate toegezonden werden.
Namens liet Comité
il. G. VAN STAPELE, Burgemeester,
Eere-Voorzitter,
kir. J. PLET, Jz., Kantonr., Voorzitter.
V. MOELKER, Vice-Voorzitter.
T. VERRLJ, Gerei, predikant, Secretaris.
A. J. CLAR1JS, R. K. pastoor, Penningm.
J. DE GRAAEF, Az., Burgemeester.
W. H. VAN GORSEL, Voorz. v. h.
Weezen-Armbestuur.
J. S. VAN BUCHEM, R. K. pastoor.
1. A. DE BRU1JN, Gerei. pred.
P. DE LOOZE, Herv. pred.
Vaststelling der Kiezerslijst.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Tholeu
(maken bekenddat de op heden door hen vastge-
itelde kiezerslijst voor hot jaar 1906-1907, benevens
alphabetische lijsten der namen en voornamen van
i, die met betrekking tot eene of meer der ver
liezingen van de kiezerslijst zijn afgevoerd en daarop
zijn gebracht, van den 23sten Maart tot en met
".en 21sten April a.s. op do Secretarie der Gemeente
oor een ieder ter inzage worden nedergelegd en,
(tegen betaling der kosten, in afschrift of afdruk
verkrijgbaar worden gesteld.
Tot en met den 15den April a.s. is een ieder
bevoegd bij het Gemeentebestuur verbetering van
de bovengenoemde kiezerslijst te vragen, op grond
dat hij zelf of een ander, in strijd met de wet,
daarop voorkomt, niet voorkomt of niet behoorlijk
voorkomt.
Het verzoekschrift kan op ongezegeld papier wor
den gesteld.
Tholen, den 22sten Maart 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Secretaris, De Burgemeester,
P. LABAN. M. G. VAN STAPELE.
Voor het ia Zeeland af te nemen exameD,
ter verkrijging van de akte van bekwaamheid
alt onderwijzer hebben zich aangemeld64
mannelijke en 35 vrouwelijke candidaten.
Als deskundigen bij voormeld examen zullen
fungeeren de volgende dames en heeren
voor Ned. taal en lezen: M. M. Blankert
te Middelburg, A. R. Breetvelt te Goes, W. H.
Hasselbach te Middelburg en P. Landsman te
Vlissingen
voor rekenen D. H C. lttmann te Goes en
li. van der Welle te Grijpskerke
voor teekenen en schrijvenJ. Zwart te
's-Gravenpolder en G. den Toom te Sluis
voor aardrijkskundeJ. de Hoogh te Goes
en A. Luijendijk te Tholen
voor geschiedenis A. Kok te Zaamslag en
G. W. van Milaan te Middelburg;
voor kennis der natuurE. Mays te Wil-
helminadorp, J. de Meier te Cadzand, B. van
Ruyven te Axel en A. de Smid te Middelburg
voor paedagogiekG. L. P. van Ham te
Oostburg en P. van der Have te Zierikzee
voor zangA. Lijsen te Middelburg en A.
F. Wisse te Breskens
voor de vrije- en orde-oefeningen der gymnas
tiek mejuffrouw A. S. Beugel, Middelburg en
J. Meijerink, Zierikzee
voor de nuttige handwerken voor meisjes
mejuffrouw M. J. de Haan te Middelburg en
mevrouw G. van der Have —Visser te Zierikzee.
De inspecteur van het loodswezen te Vlissingen
heeft aan den waterwaarnemer aan het Goesche
Sas bericht gezondeu, dat ter spoedige kennis-
geviug van het plaatsen der stormballen, de
telefoonlijn naar het Sas zal worden doorgelegd.
Het installatiehuisje zal aan den hoek van den
Oost-Bevelandpolder geplaatst en de waterwaar-
nemer met de bediening, alleen voor rijksdienst
belast worden.
Tweede Kamer.
De behandeling van het arbeidscontract vordert
maar matigjes, leder artikel wordt van alle kanten
tegen het licht bekeken ot er ook dunne plekken
in zijn, wat, als er honderd bekijkers zijn die allen
hun bril opzetten, allicht het geval is. Dan moeten
naar het oordeel der vinders op die dunne plekken
lapjes gezet worden, maar dat vindt de regeering
meestal niet aangenaam en andere Kamerleden vinden
het niet noodig. Gewoonlijk neemt ten slotte de heer
Drucker de lap nog eens ter hand en die scheurt er
niet zelden al die opnaaiseltjes weer af, en zuo vindt
de Kamer het dan goed.
Het geheele ontwerp, hoe allerbelangrijkst ook,
lijkt ons voor de meeste courantenlezers een saai
onderwerp. Alleen een politicus (hoewel de politiek
er eigenlijk buiten staat) een socialist of socioloog,
kan belang in de behandeling stellen en gelukkig
zijn er dezulken in de Kamer.
De laatste dagen is druk en lang gesproken over
'tcollectie! arbeidscontract, over de uitbetaling van
het loon en de loonvormen. De regeering wilde
bepaald zien, dat .indien 'l loon geheel ol gedeeltelijk
in nature (d.w.z. niet in geld;, wordt uitbetaald, de
arbeidsovereenkomst schriftelijk moet worden aangegaan.
Verschillende leden hadden daar aanmerking op,
zoo de heer Ter Laan die in het genoemde geval
alleen een schiftelijke overeenkomst wenschie, als zy
voor langer dan 6 weken werd aangegaan. De
regeering nam de verplichte schriltelyke overeenkomst
geheel weg, waarna het artikel zonder het amendement
Ter Laan, werd goedgekeurd. Alleen een lapje van
den heer Pjerson vond zijn collega Drucker en de
Kamer genade.
üp 't oogenölik is men bezig met een artikel dat
inhoudtals by overeenkomst ot reglement geen
bepaald loon is vastgesteld, dan heelt de arbeider
recht op een loon naar plaatselijk gebruik.. Is er
voor zyn arbeid geen plaatselijk gebruik, dan wordt
het loon naar omstandigheden en billijkheid bepaald.
Erg rekbaar zoo'n plaatselijk gebruik en die billijkheid!
Afschaffing der tienden.
Een wetsontwerp in de Tweede Kamer is ingediend
tot afschaffing der tienden. Blijaens de Memorie van
Toelichting is tot dezen maatregel overgegaan, dank
zy het Nederlandsche Landbouw-comité, dat hiertoe,
door de oprichting van een commissie „Tiendrecht"
het initiatief nam en aan de Regeering aanbood, het
door deze commissie opgemaakte verslag met bylagen,
waaronder een door de commissie bewerkt ontwerp
van wet met toelichtende memorie, waarvan, uitvoe
rig en volledig, de ingewikkelde en moeilijke materie
was geregeld. De regeering brengt hiervoor hulde aan
het comité. Zy vereenigt zich geheel met de hoofd
beginselen, waarvan de commissie is uitgegaan, hierop
neerkomendgelijktijdige afschaffing van alle tiend-
plichtigheid, toekenning door den staat van een schade
loosstelling aan de heffers en vestiging ten behoeve
van den staat van een tiendrente op de van tiend-
plicht ontlaste gronden. Mitsdien is èn de door de
commissie voor gestelde regeling èn de door haar ge
geven toelichting in hootdzaak overgenomen, doch met
wyziging van de bepalingen omtrent de schadeloos
stelling en de tiendrente.
Wat de artikelen van het wetsontwerp betreft, be
toogt dé regeering, dat de tiendrechten niet overgaan
op den Staat, maar vervallen, opgeheven worden. Zy
stelt zich daarby echter aansprakelijk voor de door
de tiendhert'ers te lyden geldel yke schade.
Het ontwerp draagt de onderteekening van de minis
ters van landbouw, nyverheid en handel, van finan
ciën en van justitie
Het bezoek van H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Hendrik aan Oud-Vossemeer en Tholen.
Dinsdagmorgen klonk voor het eerst na de
van spanning en ontsteltenis de gedempte juicht-
kreet door Tholen's stille straten: „De Koningin
en de Prins komen, zij zijn al te Bergen op
Zoom 1"
Het verschijnen van een hofrijtuig aan deze
zijde van het veer en een telegram aan onzen
burgemeester, dea heer M. G. van Stapele, be
vestigde deze tijding, die allen van weemoed en
diep gevoel deed trillen.
Hare Majesteit en de Prins arriveerden met
klein gevolg per mailtrein te Bergen op Zoom
en reden van daar diiect in open landauer naar
Tholen.
Aan het veer stond de burgemeester, die H.
M. welkom heette. De ongelukkige toestand,
zoo zeide hij, waarin de gemeente verkeert, de
groote nood, waarin het eiland Tholen zicii be
vindt, stemman ons treurig. Toch meent spreker
namens alle ingezeteneu hartelijk erkentelijkheid
te moeten betuigen voor het zoo plotselinge be
zoek, dat H. M. wel heeft willen brengen aan
de geteisterde streek, waardoor Zij met eigen
oogen zal kunnen aanschouwen de vreeselijke
ramp, welke het eiland thans treft.
H. M., zichtbaar getroffen door deze met wee
moed uitgesproken woorden, dankte den burge
meester recht hartelijk voor ziju welkom en noemde
het Harerzijds een plicht zich naar hier te be
geven, teneinde zich een eigen oordeel te kunnen
vormen en de bevolking van bare deelneming te
doen blijken.
Daarna reden de hoogc bezoekers oudauks het
gure weer, in een open rijtuig langs de over
stroomde polders naar Oud-Vossemeer, waar zij
ontvangen werden door jhr. mr.E. A. O. de Casem-
brout, lid van Gedeputeerde Staten, die daar
vertoefde tot bijwoning eener vergadering van
polderbesturen en door den heer J. M. de Graaft',
Ontv.-Griffier van het Waterschap Oud-Vosse-
meer.
Na eenige oogenblikken op het in orde bren
gen der roeiboot gewacht te hebben in het huisje
vau de wed. v. d. Klooster, thans ingericht tot
wachthuis voor de politie, werd door het dorp
gevaren. Op het raadhuis, waar. nog een kamer
droog staat, werd H. M. begroet door den Bur
gemeester den heer G. J. de Graatf en door
jhr. J. van Vredeuburch. Herhaalde malen gaf
H. M. tijdens dien tocht door de straten hare
innige deernis te keuneu met de zwaar geteis
terde bevolking.
Langs deuzelfden weg werd naar Tholen terug
gereden en afgestapt aau de bewaarschool, waar
ongeveer een 30üial slachtoffers een onderkomen
hebben. Juist werd door de dames, die zich daar
voor beschikbaar hebbeu gesteld, het middagmaal
rondgedieud. De burgemeester stelde de leden
van het comité aan H. M. en den Prins voor.
De heer mr. J. Plet, voorzitter, sprak H. M.
toe, waarna zij hem eenige vragen deed en dank
betuigde aan het comité voor de wijze waarop
zij het liefdewerk aanvaard had en onvermoeid
voortzette. Geruimen tijd vertoefde het Konink
lijk Echtpaar in het achterlokaal, waar zij de
menschen moed inspraken en woorden van troost
tot hen richtten.
Meuige traan blonk in de oogen dier onge»
lukkigen, die zich, hoewel verlegen, blijkbaar
innig dankbaar gevoelden, nu hun Koningin
zich zoo vriendelijk met hen onderhield.
Begeleid door den burgemeester en jhr. de
Casembroot begaf men zich naar »Non Seinper',
waar de zieken en ouden van dagen worden
verpleegd.
Daar heerschte een droeve stemming: de oudste
der patiënten, de 90-jarige weduwe Den
Engelsman, was stervende. Toch moest op het
plotseling bericht, dat de Koningin zou komen,
de zaal in orde worden gebracht, doch, met
flinke hulp was alles op tijd gereed de oudjes
om de kachel geschaard en de zieken in hunne
ledikanten.
„Mevrouw, een woordje asjeblieft," vroeg
een der mannen. //Zou het nu werkelijk
waar zijn dat de Koningin komt dat is nu
toch wel 'n wonderik heb Koning Willem
1L1 ook geziendat was d' er vader, weet je.
As die nog leefde zou hij zeker ook komen,
want ik heb hem zelf gezien oij de overstrooming
van den Bommelerwaard, hoe hij in de bootjes
stapte en meehielp om menschen te redden."
»Dau moet je dat eens aan de Koningin ver
tellen," zeide hem daarop mevrouw Pot, die de
leidiug in „Non Semper" heeft. /,Als u bij me
blijft staan", antwoordde hij, „zal ik het doen."
Upeeus riep een der mannen„Daar komt
de KoninginDoodsche stiltede stervende
vrouw had den doodsnik gegeven en men had
nog even tijd haar gelaat te bedekken.
Door het openspringen van een raam zou de
deur, waardoor H. M. binnentrad, dichtgeslagen
zijn, indien niet de heer J. W. Wagtho, cent-
meester van het kroondomein, de deur nog juist
intijds gegrepen had. Dit was een angstig
oogen blik.
Nadat de burgemeester mevr. Pot aan H. M.
had voorgesteld, geleidde deze H. M. langs de
patiënten. Dit was een droeve gaDg, maar de
vriendelijke woorden tot hen gesproken, deden
allen goed. Bij eenige kinderen gekomen, die
op een matras zaten te spelen, zeide een der
kleinen: »Dag Koningiu." Glimlachend streelde
H. M. het blozend gezichtje en vraagde wat
het knaapje mankeerde, dat er zoo frisob eu
gezond uitzag, waarop de geleidster vertelde
dat z'n moeder hier was met twee zieke kindereu
en het gezonde er bij gehouden werd, omdat
bet zoo hard was, het aan de zwakke moeder
te ontnemen.
De onde vrouwtjes werden toegeknikt of
even aangesproken. Meewarig zag H. M. naar
een oude blinde met haar schoudermantelje om,
die het hoofd ophief, in de tiuop nog iets van
de vriendelijke vorstin te kunnen zien.
In een hoek stond een ledikant, waarin een
man in de kracht van zijn leven. Hij had, ver
telde hij aan H. M., te veel van zijn krachten
gevergd bij het redden van menschentot
Vrijdag had hij geholpentoen kon hij niet
meer en moest zelf gered wordenhij had
sedert herhaalde malen bloed opgegeven. Met
eenige bemoedigende woorden nam H. M. afscheid
van hem en wendde zich toen tot Neeltje
Beekman, die hem trouw verzorgt.
H. M. sprak hare goedkeuring uit over de
wijze waarop de zieken verpleegd en de ouden
verzorgd worden.
De oude man had den moed niet, zijn ver
haal van den Bommelerwaard te doenlater
zeide hij, dit niet te hebben gedaan, omdat hij
begreep dat Josina gestorven was.
Als versnapering werd nu de inhoud van een
groote mand sinaasappelen, chocolaad en hopjes
door H. M's hotdame, freule Rengers, op een
tafel uitgespreid.
Met een vriendelijken groet aan allen, na
mevr. Pot met een handdruk dank te hebben
gezegd voor het liefdewerk, dat zij op zich had
genomen, verliet H. M., blijkbaar aangedaan,
de zaal en begaf zich te voet naar de woning
van den burgemeester, waar zij geruimen tijd
vertoefde, de lunch gebruikte eu uitrustte van
den vermoeienden tocht.
Ongeveer halftwee wandelde het vorstelijk
echtpaar naar het veer, uitgeleide gedaan door
den burgemeester en jhr. de Casembroot.
En hiermede behoort het bezoek van H. M.
de Koningin en Prins Hendrik tot de ge
schiedenis; maar deze gebeurtenis is onuitwisch-
baar gegrift in de harten van alle Zeeuwen,
van het geheele vaderland.
Hulde en eerbied aan ons Vorstenpaar, dat
door deze onverwachte komst in een zwaar ge
teisterde landstreek op nieuw getoond heeft
een hart voor het volk te hebben, een hart dat
zich verblijdt in den voorspoed van het volk,
maar ook meelijdt en deelt in zijn droefheid.
En al wapperden er geen vlaggen, al werden
geen bloemen gestrooid door lieve kleinen, de
dankbaarheid der ougelukkigen en van Tholen's
bevolking is daarom niet minder; bloemen
mogen verwelkenmaar de herinnering aan dit
Koninklijk bezoek zal nooit vergaan.
Nog een Koninklijke daad.
Donderdagmiddag te elf uren werd het lijk
van het negentigjarige vrouwtje, dat overleed
op het oogenbliK, dat Dinsdag H. M. de zaal
van »Non Bernper" betrad, uit de consistorieka
mer der Geref. Kerk in den Doelweg grafwaarts
gedragen, gevolgd door de familieleden eu de
heeren Mr. Plet, Ds. De Looze, Ds. Verrij en
Wiskerke, leden van het comité.
Na afloop der begrafenis kwam een beambte
van het Hut van H.M. met een prachtigen
kraus, bestaande uit witte seringen, theerozen
en aronskelken, die de opdracht had dezen kraut
