De gemeente SJJ Annaland
5
Aan de haven van den Z. Kraaiert, onder
Nieuwdorp, is het tjalkschip De jonge Cornelis,
sjhipper E. Ponne, van Kampen, geladen met
hooi, met bestemming naar Utrecht, losgeslagen,
waardoor het schip gedeeltelijk werd stukgeslagen.
De opvarenden wisten zich te redden.
De treinenloop op het traject Bergen op
Zoom-Ylissingen is weer geheel normaal, ook
de goederentreinen loopen weer. Wel is de aan
komst der treinen niet precies op tijd, hetgeen
mede in verband staat met het enkele spoor te
llilland-Bath.
Men heeft te Bergen op Zoom een hulplijn
gelegd, zoodat overstappen daar niet meer noodig is.
Donderdag is weder een tender ontspoord,
door het vallen van een ijzeren haak van de
machine op de rails.
De overstrooming in België.
Antwerpen is 24 uren zonder leidingwater
geweest. Heel de provincie staat onder water.
Bij laag tij is het gelukt, drie breuken in den
dijk te stoppen, zoodat de terreinen van de wa
terleiding voor een nieuwe overstrooming be
schermd bleven.
De dijk te Lillo, waarover men zich erg on
gerust maakte, heeft stand gehouden, nadat met
alle macht gisteren een hulpdijk gelegd was.
In den omtrek van Hamme is de verwoesting
buitengewoon erg. Door de overstroomiug der
Durne stond in een oogenblik de geheele ge
meente onder water, gansche dijken zijn wegge
slagen, huisjes verdwenen onder den stroom,
langs alle kanten vluchtten de boeren met hun
vee, vele beesten zijn omgekomen en vele klei
ne pachters zijn geruïneerd.
300 personen hebben de wijk genomen in het
gemeentehuis, een vrouw is verdronken.
Uit Rupelmonde meldt men dat de dijken van
de Rupel doorgebroken zijn, ook die van de
Schelde. Een vreeselijke paniek ontstond onder
de bevolking, het water klom tot aan de daken
der huizen.
Voor Ostende zijn vele sloepen vergaan. De
angst der schippersbevolking is groot. In de ge
meente is voor 40000 francs koopwaar bedorven,
de palissade van de wandelgalerij langs het
Koninklijk chalet is bijna geheel weggeslagen.
Ook in Engeland hebben storm en hoog water
geducht huisgehouden. Aan de nieuwe haven
werken te Dunbar is veel schade toegebracht.
In Essex, in het noorden van Wales ligt de
sneeuw een voet hoog. Telegrammen uit Schot
land maken ook melding van boos weer. Op
den spoorweg in de hooglanden wordt de sneeuw
ploeg gebruikt. De zeerampen zijn talrijk.
Storm berichten komen ook van de
Duitsche kusten.
De kust en de eilanden van Oost-Friesland
hebben onmetelijke schade opgeloopen. De dijken
zijn op vele plaatsen gebroken, het spoorweg
verkeer staat gedeeltelijk stil. De strandmuur
van Borkum is over een lengte van 300 M.
weggeslagen.
In Bremershaven, Geestemunde, Hamburg en
Altoua is het hoog water geweest. Er is veel
vee verdronken en ook daar in de buurt zijn
dijken en zomerkaden gebroken of zwaar ge
havend.
Koninklijke gift.
Naar wij vernemen, heeft H. M. de Konin
gin onmiddellijk na het bekend worden van de
rampen, die een gedeelte van het land door
overstroomingen en dijkbreuken tengevolge van
den jongsteu storm hebben getroffen, aan de te
Amsterdam gevestigde algemeene commissie tot
leniging van rampen door watersnood, een be
drag van f 15.000 doen toekomen, teneinde ten
spoedigste te worden aaugeweud tot leniging van
den eersten nood der slachtoffers van dezen wa
tervloed.
De administrateur van het kroondomein,
Jhr. Repelaar van Driel, is naar Zeeland ver
trokken in verband met de overstrooming van
verschillende goederen, behoorende tot de rent
ambten in die provincie.
Men meldt uit Vlissingen
De ramp, die onze gemeente getroffen heeft,
is nog veel grooter dan aanvankelijk werd ge-
omvang van hare daad. Arme SuzanuaClara,
die Challier zoo vurig had bemind, koos partij
tegen haar, die de oorzaak van zijn nederlaag
was. In plaats van te troosten, werd ook zij boos.
»Wat moet hij gevoelen, die ongelukkige,
die ter wille van het recht den strijd aanvaardde,
zich zelf, zijn positie, zijn rust opofferde, wat
moet hij heden gevoelen Als een Dou-Quichole
staat hij daar en Sodeu triomfeert. O, Suzauna,
Suzanua l Gij hebt veel goed te maken 1"
En in Clara's hart sprak een stem „hoe
innig lief moet hij haar hebben, dat hij haar
dat alles vergeeft
Deze gadachte stemde haar weder beter. Arme
Suzanna, zij heeft het immers zoo goed gemeend 1
Zij troostte haar nu en vroeg vergiffenis voor
hare drift. Spoedig zag zij echter, dat hare
woorden geen uitwerking op Suzanna hadden.
Uiterlijk scheen zij weder kalm maar er
ging in haar iets om I Misschien was het beter
haar alleen te laten.
Daar Challier 's avonds niet kon komen, hij
had een bijeenkomst met zijne partijgenoten,
bleef Suzanna alleen. Barones Widdolf kwam
's avonds nog eens bij haar en vond haar op-
gewondeu in de kamer heen en weer loopen.
Zij liet thee brengen nadat zij meende haar ge
troost te hebben. Met zachte stem bedankte
dacht. Men moet de verwoestingen hebben ge
zien, om zich er een flauw denkbeeld van te
kunnen vormen. Tal van ingezetenen hebben
letterlijk alles verloren. Juist de overstroomde
gedeelten lagen in het centrum der stad, waar
tal van winkeliers waren. Het water heeft inde
meeste huizen, die door de ramp bezocht wer
den, een hoogte bereikt van 40 cM. tot 125 cM.
En meer dau 12 uur bleef het staan.
Dinsdag kwamen honderden, vooral uit Mid
delburg, de verwoestingen in oogenschouw ueuieu.
Meer dan treurig is de schade, die allerwege
in onze provincie door het zeewater is aauge-
richt. Voor de waterkeeringeu beloopt die reeds
tonuen.
Op school E., in de Wagenaarstraat te Vlis
singen, werd in een der klassen door den ouder
wijzer aardrijkskundige les gegeven, waarbij hij
het juist had over de overstrooming van de
Bommelerwaard. Op hetzelfde oogenblik, de
onderwijzer was zich nog van geen hoogen wa
tervloed bewust, werd de school als het ware
overstroomd en moesten de kinderen zoo spoe
dig mogelijk in veiligheid worden gebracht.
In Domburg zijn de duinen vrij sterk achteruit
gegaan. Van den rijweg voor het fStrandhotel
is een groot stuk afgeslagen, en ook het voet
pad voor de villa's is tot een smalle strook
ingekort.
Ook in den z. g. Engelschen polder is
de schade, door den stormvloed veroorzaakt
enorm. Groote stukken dijk zijn weggevaagd en
een drietal hoeven staan in het water, dat tot
aan de dakgoten reikt. De hoeve van den land
bouwer Baas is gedeeltelijk ingestort en eeuige
stuks vee verdronken.
Nog grooter is de slag voor de talrijke ar
beidersgezinnen, die een reeks van huisjes langs
den z. g. Separatiedijk bewoonden. Die huisjes
zijn ten deele ingestort of vernield en van de
meubelen kon slechts weinig worden gered.
Uit Rilland-Bath wordt gemeld, dat de
minister van Waterstaat, de Commissaris der
Koningiu en de hoofdingenieur van Zeeland de
ramp in oogenschouw hebben genomen. De toestand
van den spoordam wordt steeds kritieker, men vreest
het ergste. Meer dan 30U menschen zijn broode
loos en van alles beroofd.
Men zegt dat te Rilland geniesoldaten zijn
aangekomen om hulp te verleenen aan de dijk
werken.
Men meldt uit Zierikzee
De hooge vloed van Maandag heeft ook aau de
dijken van het waterschap Schouwen belangrijke
schade toegebracht. In het district Zuidhoek ont
stonden op drie plaatsen binnendijksche afschui-
viugen van het binnenbeloop, tengevolge van het
stroomeu van het zeewater over den Zeedijk.
Bij Brouwershaven werden op dezelfde wijze
drie plaatsen aangetast, terwijl bij den Oase een
zeer belangrijke en dreigende afschuiving ont
stond. Dank zij dadelijke voorzieningen aan
den Osse is door 50 man tot laat in den nacht
gewerkt bleef het waterschap voor iuloopen
beschermd.
Aan de duinen is een enorm zandverlies en
hier en daar nog al andere schade.
In het geheel zal dit hoogwater wel meer dan
f 5000 voor de Waterschap kosten. Het gewa
pend beton heeft zich uitstekend gehouden.
Naar wij vernemen worden te Middelburg
pogingen aangewend, om een provinciaal comité
tot hulpverleeuing te vormen.
Blijkens de verschillende ingekomen berichten
is de stand van het water in geen eeuw zoo
hoog geweest als op den rampvollen Maandag.
werd ook zwaar geteisterd en iinantieele bulp zal
ook daar dringend noodig zyn.
Men schrijft uit deze gemeente
Maandagmiddag tusschen 4 en 5 uur is te St.
Annaland de zeedijk langs de Mosselkreek door
gebroken, waardoor de Suzannapolder is overstroomd.
Het treurigste bg deze overstrooming is dat in dien
polder een gedeelte van het dorp gebouwd ia on
geveer dertig woningen staan thans bij eiken vloed-
in de golven. Het water stond een paar uren na
de doorbraak tot de bovendorpels der ramen, Lenige
Suzauna. Er lag diepe droefheid op haar schoon
gelaat. Innig medelijden had barones Widdolf
met hare gast en zeide dat ook later aau hare
dochter, die Suzauna raadde rust te nemen.
Tot het aanbreken van deu morgen hadden
de mannen bij Philip Meier gezeten. Allen waren
het hierover eens, dat Soden eigenlijk geen ware
overwinning behaald had. Ieder hunner was er
diep van doordrongen, dat Challier de waarheid
had gesproken. Ergerlijk bleef het echter, dat
het onmogelijk was den lachenden overwinnaar
het masker af te rukken.
Toen baron Widdolf te huis gekomen de
voordeur wilde openen, verwonderde hij er zich
over, dat zij niet gesloten was.
„Ik zal de huisknecht eens geducht onder
handen moeten nemen" bromde hij en inderdaad
was deze het ook, dien hij 's morgens reeds
vroeg belde.
„Je bent slordig, Hendrik, ik vond, toen ik
thuis kwam, de huisdenr open, dat mag uiet
weder gebeuren.
z/Neem mij niet kwalijk, mynheer."
»Nu je weet, ik verlang geen verontschuldiging!"
z/Ja, maar mijnheer!"
*Zw ijg 1"
Hendrik zweeg, maar hij had het voorkomen
yan de gekreukte onschuld. [Wordt vervolgd).
honderden menschen zijn dus dakloos en van have
en goed voor een groot deel beroofd, omdat 't zee
water het i»f heeft weggespoeld bf bederft. Voor het
ineerendeel zijn de bewoners in den ondergeloopen
polder veldarbeiders en dus behoeftige lieden. De
ramp is zeer groot, ook al zijn er geen menschen-
levens verloren gegaan.
De doorbraak ia op zeer onverwachte wijze ont
staan. In de laatste maanden ontstonden aan den
zeedijk herhaaldelijk oeverafschuivingen, gepaard
gaande met eenigen dijkval. Toch zijn deze niet de
oorzaak der ramp geworden. Daar de wind Maandag
namiddag bijna volkomen Noord was, kwam er in
de Mosselkreek een buitengewoon hooge vloed. Nu
zou de zeedijk wel hoog genoeg zijn geweest om
evenveel rustig water tegen te houden, maar niet om
zulk een woelige zee te keeren. Bij eiken wind
stoot gingen de golven op tal van plaatsen over de
kruin van den dijk heen. Tegen deze aanhoudende
werking van het water was zij op den duur niet
bestand, want elke zeedijk is wel aan den voet maar
nimmer aan de kruin versterkt. Om half vijf zag
men aan de binnenzijde, de landzijde dus, op twee
verschillende plaatsen groote 9trooken grond van den
top van den dijk naar beneden schuiven, maar daar
door wa9 hij niet verlaagd, omdat de halve breedte
bleef zitten. Niet lang daarna evenwel zag men, dat
het bovenvlak een golvende lijn werd en tegen vijf
uur stroomde het water met groot geweld door het
open vak in den dijkkruin, dat van minuut tot minuut
dieper en broeder werd. Een uur later was een
vruchtbare polder van omstreeks 180 gemeten met
bijna dertig woningen in een ontstuimige zee ver
anderd, wier golven een binnendijk bestoken, die
lang niet hoog en sterk genoeg is ora stormvloeden
als die van Maandag 11. te trotseeren. Met den
mee9ten spoed is men begonnen de rijopeningen in
dezen landdijk dicht te maken en de laagste punten
met kistingen te verhoogen. Gelukkig, dat de door
braak bij dag heeft plaat9 gehad daardoor toch kon
men op een afstand van een kwartier gaans, staande
op den binnendijk, die nu de waterkeering vormt,
het gevaar geleidelijk zien aankomen.
Door het 9trooinend water zijn, naar men nader
bericht, verscheidene huisjes ingestort, vóór de ramp
bewoond door behoeftige arbeidersgezinnen, die voor
geruiineu tyd elders undergebracht zullen moeten
worden.
Te St. Maartensdijk drong het water de huizen
binnen van de bewoners der kleine Kaai. Aan den
zeedijk van den Muijepolder is belangrijke schade
ontstaan vooral aan de binnenzijde.
Te Scherpenisse heeft de vloed van Maandag ook
onheilen teweeg gebracht. Het zeewater sloeg over de
dyken heen en stroomde zoo het dorp binnen. Beide
marktpleinen en verschillende straten stonden deels
gedeeltelijk, deels geheel onder water, In vele wo
ningen drong het water binnen, enkele bewoners
moesten naar den zolder vluchten. De spuidatn, waar-
het water overheen sloeg, is aan één zijde wegge
spoeld. De Geertruida-polder-dijk beeft veel geleden
evenzoo de ïeedyk. De overstroeuiing had zoo'n vaart
dat zij alles medesleepie, zooals heiningen, ijzeren
fornuizen, straatsteenen, enz,
SCHERPENISSE. In deze gemeente bevinden
zich ook verscheidene vrouwen en kinderen uit
Oud-Vosseuieer. Vermoedelijk zijn er ook wel
ouder, waarvan de mannen, die thansbijna
allen aan de dijken te Oud-Vossetneer en Thoien
werken, niet eens weten waar vrouw en kinderen
thans zijn.
De namen van hen die hier op het gemeente
huis, in de consistoriekamer, bij particulieren of
bij familieleden opgenomen werden, zijn de
volgende
F. van Driel echtg. van M. Jeroer.se met 1
kind. J. de Wijze echtg. van P. Jeroense met
2 kinderen. B. van Driel echtg. van J. v. d.
Boogaard Az. met 9 kinderen. Wed. L. van
Driel. B. Jobse echtg. van J. van Houten met
5 kinderen. P. Jeroense. S. Jeroense. D. de
Wijze. J. van Dijke echtg. van A. Guiljam met
2 kinderen. J. Geuze echtg. van G. Plantsoen
met 4 rkinderen. M. Plantsoen echtg. van J.
Vader met l kind. L. van Bevereu echtg. van
J. van Poortvliet. C. J. Rijstenbil. J. C. Rysten-
bil. M. Gunst. J. Beaufort en vrouw. M. Kunst
en vrouw. L. Gunst. J. de Graaf. K. de Graaf.
H. Romein echtg. van G. de Graaf. P. J. de
Graaf. A. Kieviet. C. Kieviet. C. Timmers en
vrouw. P. Rijsteubil en vrouw. P. Gunst. A.
Gunst. J. Kievit. C. Kievit. M. Kievit. P. Jansen.
De ramp op het eiland Thoien.
Als vervolg op het iu het le blad medegedeelde,
kuunen wy thans nog melden
Aangezien het slapen op los stroo ia de bewaar
school oin verschillende redenen zeer bezwaarlijk
werd, besloot het comité telegrafisch tot Z. Ex. den
Minister van Oorlog het verzoek te richten oa» toe
zending van matrassen van het leger, te Bergen op
Zoom in voorraad, met het gevolg dat Donderdag
avond vandaar twee fouragewagens, geladen met
ruim 300 matrassen, hier aankwamen en dadelyk
dankbaar in gebruik werden genomen.
Geregeld wordt nu 's morgens en 's avonds brood
met koffie en 's middags warm voedsel, rijst-, erwten-
of boonensoep, verstrekt. Doch behalve de voeding
is ook nog ie voorzien in onder- en bovei.kleeding,
schoenen, klompen, enz. voor oud en jong en in tal van
ononibeerlyke zaken fer bevordering van de zindelijkheid.
Ook de oproeping om toezending van kleeren is
niet tevergeefsch geweest, reeds zijn verscheidene stuks
ontvangen en zooeven kwam een telegrafisch bericht
van de Middelburgsche courant, dat ook zy bereid
is, in haar blad het verzoek om toezending van
kleeren te steunen.
Ken oude zieke man was hedenmorgen in zoover
hersteld, dat by, voorzien van een warme jas en reis
geld, naar zyne familie te Breda kon worden ver
voerd. Zyne plaats in „Non Semper" werd direct
ingenomen door een oude man en vrouw. Straks
komt daar nog een teringlyder, wiens opname ook
beslist noodzakeiyk is.
Het comité berekent de dagelyksche uitgaven op
ruim f 300,Daar het te vootzien is, dat het nog
wel eenige dagen kan duren eer de huizen te Oud-
Vossemeer vry van water en bewoonbaar zullen zijn,
behoeft het geen betoog, dat enorm veel noodig is,
om in de behoeften van honderden ongelukki 'i
te voorzien.
Van de „Algemeene Commissie tot leniging
rampen door watersnood, te Arasterdam gevest
waaraan blijkens vorenstaand bericht H. M.
Koningin f 15000 deed toekomen, is telegral
bericht ontvangen, dat op ondersteuning kan wor
gerekend.
Van de schoolgaande kinderen ontvangen een
tal leerlingen der le klasse, onder eigen ond
wijzeres, onderwijs in een der lokalen der o.l. set
alhier, de overigen, ongeveer 40 jongens en mei»
zyn verdeeld in de verschillende klassen van die set
Omtrent het reddingswerk Dinsdagmorgen le 0
Vossemeer, verhaalde ons iemand, die met ioeiboi
krachtdadig hulp heeft verleend, dat teroggevaren w
om een varken, door een opening in het dak gemaakt
halen. De gevluchte bewoner van een ander huisje, 2
op den zolder een emmer regenwater en een zak gra
om te trachten zijn kippen, die op de balken zaten, in
leven te behouden
Het weer is heden allerongunstigstdoor den str 1,
menden regen kan niet aan de dijken worden j
werkt en komen de arbeiders in grooten getale ni
Tbolen, waar allen opgehoopt zijn in de bewaarscho
waar hun warm voedsel en verwarming wordt v
slrekt. Vele mannen gaan naar de gasfabriek om di
hun doorweekte kleeren te drogen. dt
De verdediging van den dijk van den polder Bro
en Rooland is zoo goed als gereed de Schenkeld
bij Thoien verzwaard en opgehoogd.
De binnendijk tusschen de „Zwaantjes" en d
Vogelsang-polder, welke op twee plaatsen was doo
gebroken en waardoor de kom der gemeente Ou
Vossemeer geheel onder water kwam, is het eerste g
weest waarvoor hot dijkbestuur gezorgd heeft, omd
daar zooveel van afhangt en hedenmorgen, na hot
water, mochten we de verblijdende tijding verneme
dat de afsluitiug gelukt is. Natuurlijk, behoude
onvoorziene omstandigheden. Laten we daarbij i
aanmerking nemen de storm die heden woedt en h
werken belemmert. Deze afsluiting raag gezegd woi
den het eerste lichtpunt te zijn in al het droevigi
dat sedert Maandag van de polders moest vermei
worden.
Tot geruststelling van alle ingezetenen van Oud
Vossemeer kunnen wij, na betrouwbare inlichting*
te hebben bekomen, meedeelen, tevens om allerl*
geruchteu den kop in te drukken, dat trouwe poli
tiezorg voortdurend waakt voor de bezittingen de
afwezigen, zoodat in dit opzicht ieder de verzeke
ring kan gegevon worden, dat alles veilig is.
Ten slotte nog hot volgendeOi
Alle inwoners van Thoien hebben slechts W
doelte helpen in den nood. Verschil van standj&o
van godsdienst, van politiek, daaraan wordt allerfl
minst gedacht. (Mocht het altijd zoo zijn
Hulp, alleen hulp, wordt verleend, maar ook
verwacht van buiten. En ook daaraan zal he
niet ontbreken
N
W
H
P2
W
Bi
K
A.
Hi
Rc
W
Mi
|£j
IERSEKE. Van den watersnood van Maan
dag heeft ook lerseke zijn deel gehad. De
Olzende- en de St. Pieterspolder braken doo
en over 't geheel ondergingen de dijken noga*
schade. Het water steeg nog 41 cM. hooger dan
in 1894, toen de Strijenpolder geïnundeerd
werd. Hoewel na dien vloed de dijken van de
Breede Watering verhoogd werden, sloeg het;
water als toen door den storm over dedijkenjr^
zoodat het een eind weegs voortstroomde enl
de menschen in Polen er voor moesteu wijkeu,
Verscheiden (ongeveer een tiental) oester-
loodsen werden weggevaagd, de andere onder- Yi
gingen meer of minder schade of werden ruïnes,i
Ook braken drie oesterpatten door. Vooral!
in deze, maar ook in de andere, die het uit-
hielden geraakten de opgeborgen oesters onder
't slijk, waaruit zij weer moesten opgehaald
worden, wat natuurlijk aan sterfte en werkloon
veel nadeel veroorzaakte.
Bij dit alles voegde zich den volgenden
morgen nog een ramp, die voorspeld werd en;
Daar men zegt, voorkomen had kunnen worden.
De Molenpolder en de ondergeloopen Olzende-
polder zijn nam. door een lagen dijk gescheiden
eu nu stroomde met den vloed, die ook
Dinsdagmorgen zeer hoog was, het water uit
den laatstgenoemden polder over dat dijkje iu
den Molenpolder, die daardoor geheel gevuld
werd. In een der dijken van dezen polder be
vindt zich een sluisje, dat men niet dicht kon
krijgen, wat moeite men o.a. met een soort
bekisting van planken en aarde ook deed. Men
heelt in zoover zijn doel bereikt, dat het sluisje
geen water meer doorlaat, maar na sijpelt het
daarnaast door den dijk heen. Tot heden heelt
de dijk gelukkig zich goed gehouden. Onder- des
tusschen zijn de bewoners van den polder uifc|W
hun huizen gebannen, die nog gedeeltelijk onder
water staan, al is dat al eenigszins gezakt.
Het herstellen van den doorgebroken Olzende-
polderdijk wordt op 40.0U0 gld. geschat.
Ln dien polder zijn eeuige varkeus, op andere
plaatsen enkele kippen verdronken. Verlies van
menschen of groot vee is gelukkig niet te be
treuren.
Men is nu bezig door een planken schutting,
waartegen aarde zal worden aangebracht, te
zorgen dat de Molenpolder niet opnieuw volloopt.
Dat de Homoeopathische geneeswijze in Zuid-
Beveland, veld wint, blijkt daaruit, dat zich eer
lang een hom. arts te Goes komt vestigen, die
dan ook geregeld le lerseke een dag per week
zitting zal houden.
ln het geschriftje „Reinheid, Rust eu Regel
maat" waarvan verleden week melding gemaakt
werd, komen aau 't slot een paar merkwaardige
cijfers voor. Vóór 25 jaar stierven in ous land
van de 1000 kinderen, die geboren werden,
192 in het le levensjaar, 10 jaar later was dit
gedaald tot 175 en thans is het slechts I5U.
AU deze cijfers nauwkeurig zijn, is de verbele-
te
linj
aai
TJ
