m
m
e laat ontdekt.
f®. 996.
Zaterdag 2 Juli 1904.
Een en twintigste jaargang.
EN
J. C. POT,
PSÏÏU1EI0H.-
„HOLLAN D.
UITGEVER
nummer bestaat uit 2 bladen,
ekte gevolgen van de bemesting.
BINNENLAND.
120)
Levensverzekering-Maatschappij
EEN MILLIOEN GULDEN.
IERSEKSCHE
i vatl
HOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Lijs per drie maanden, franco per post 65 cents,
or het buitenland 90 cents.
.iiezaiitan «tukken, onz. worden ■Itsrlljk «p DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
I karaaa ta T h a I a a ol vé4r DONDERDAGMIDDAG hl) onzen madewarkar ta lereehe.
T O L S N.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 40 centsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven wordt aleohta
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
is duidelijk, dat het doel der bemesting
eerste plaats is, voedingsstoffen aan de
te geven. Toch is dat niet het eenige
Vaak wil men nog iets anders bereiken,
ient kalk niet in de eerste plaats als voe-
itof. Kalk heet daarom een indirekte mest-
Behalve de direkte werking komt bij de
raten ook de indirekte in aanmerking, welke
veroorzaakt wordt door in het kaïniet
indere kalizouten aanwezige nevenzouten,
het chloormagnesium, het chloornatrium,
door het meer of minder groote chloor-
Ite. Vroeger meende men, dat het chloor-
lesium de planten vaak nadeel doet, een
de werking er op uitoefent, zonder
oen voor deze meening een anderen grond
dan eenige proeven, genomen in water,
in genoemde stof opgelost was. Op den
heeft men integendeel vaak een bepaald
lligen invloed van het zout, vooral voor de
ikkeling der halmgewassen waargenomen en
ilfde is het geval ten opzichte van het chloor-
inm (keukenzout) waarvan het reeds vroeger
ind was, dat het bij de halmgewassen de
iomen ontwikkeling van de graankorrels be
iert en tegelijk het rijpworden spoediger doet
its hebben. In de laatste jaren hebben vooral
1 Wagner en Maercker door nauwkeurige
:ven den gunstigen invloed van de in de
kalizouten aanwezige nevenzouten, vooral
het keukenzout en het chloormagnesium
toond. De kalibemesting werkt niet alleen
s kali-rijke planten gunstig, maar meermalen
bij kali-arme. Men heeft b.v. bij de aan
betrekkelijk arme halmgewassen gunstige
ilgen waargenomen, in 't bijzonder op zand-
id en gemergelden zandgrond,
k vlas heeft onder den invloed dezer
menigmaal betere en grootere oogsten
Vooral echter oefenen zij een gunstigen
id op die planten, welke een gemiddelde
iveelheid Kali bevatten, dus op Weiden, op
etgewasSen, op groenvoedergewassen, enz.
is daarbij echter weuschelijk, dat de grond
ligszins los is en genoegzaam water doorlaat.
I de Kalizouten verder op den groei der
ten inwerken, is eveneeDS bij eenige directe
'(nemingen gebleken echter vertoonde zich
niet bij, zooals bij de zomerhalmgewassen
bespoediging van het rijp worden, doch
'gendeel werd het geheele bloei- en groei-
«rk verlengd, wat bij dit gewas voor het
in van alle peulen zeker niet onwenschelijk
Wat de bemesting van suikerbieten aangaat,
!t Dr. Wolf, dat op velden, die rijk zijn aan
ismatoden" en welke dus zoogenaamde „bieten-
icheid" vertoonen, een Kaïniet-bemesting
nstig schijnt te werken. De bietenmoeheid,
bijna overal na langdurige kuituur van
suikerbieten zich vertoont, wordt voornamelijk
door dierlijke parasieten (de nematode) direct
of indirect veroorzaakt. Geheel te overwinnen
is zij slechts daardoor, dat men het land eenige
jaren voor de kuituur van andere gewassen
gebruikt en daarbij door krachtige bemesting,
bij jaarlijkschen toevoer van kalizouten, den
bodem van lieverlede tot in de diepere lagen
met werkzame plantenvoeding verrijkt en hem
zoo weder in staat stelt loonende opbrengsten
voort te brengen.
Ja» van de Mark.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen tegen
Dinsdagavond 5 Juli eu zal II of 12 Juli met
de behandeling der Hooger Onderwijswet aan
vangen.
lu een uitvoerig antwoord op het voorloopig
verslag der Kamer handhaaft minister Kuvper
zijn standpunt in zake de Hooger Onderwijswet.
Tweede Kamer
In de Tweede Kamer ondervroeg Woensdag de
heer Fock de Regeering over de zalmvisscherij en bij
droeg daarbij een oude klacht voor: nam., dat de andere
Iljjnoever-Staten, Duitschland en Zwitserland, het
zalmtractaat niet naleven. Dat kan wel waar zijn,
maar klagen Duitschland en Zwitserland wederkeerig
niet over Nederland
Hoe dat .zg, de Minister van Waterstaat belooide
bij de Duitsche regeering op de stipte naleving der
overeenkomst te zullen aandringen en werkzaam te
zgn aan de bevordering der zalmteelt o. a. door het
aanbrengen van zalmtrappen en uitbreiding der
kunstmatige zalmteelt binnen redelgke grenzen.
Herstemming voor de Provinciale Staten
in Zeeland.
Goes.
Aantal kiezers 7213. Uitgebracht 3687 geldige
stemmen.
Gekozen de heer J. N. Elenbaas (lib.) met 2246
stemmen.
De heer W. Kakebeeke (lib.) verkreeg 1441
stemmen.
Sluis
Aantal kiezers 3603. Uitgebracht 2719 geldige
stemmen.
Gekozen de heer W. C. de Smidt (lib. aftr.)
met 1583 stemmen.
De heer G. A. Vorsterman van Oyen verkreeg
1136 stemmen.
De herstemming tusscheu de heeren J. N.
Elenbaas en W. Kakebeeke, beiden vrijzinnige
candidaten voor de Prov. Staten, heeft het door
de vrijzinnigen gewensehte resultaat opgeleverd
de heer Elenbaas is gekozen. Dat er zwak
gestemd zou worden was te verwachten (door
3818 van de 7213 kiezers), zelfs zou het nog
heel wat minder geweest zijn, als de tegenpartij
geen reden gehad had, om den heer Kakebeeke
te verkiezen boven den heer Elenbaas de eerste
werd namelijk in de toekomst als een gevaarlijker
Naar het Duitsch.
Na had Gillwaldt dan toch eindelijk iets
itbaars in handen hoogstwaarschijnlijk een
lisman, die hem stap voor stap tot gewichtige
itdekkingen zou voeren. Reeds bij den eersten
inblik had hij gezien, dat het fleschje een rood
let droeg met den naam eener groote drogist-
na in de Frederikstraat. In den winkel, waar
chloroform was gekocht, moesten de na
gingen beginnenGillwaldt ging daar dan
spoedig heen en verzocht den eigenaar een
derhoud onder vier oogen.
Ia het achtergedeelte van den winkel vroeg
's drogist hem vol verwachting.Nu, waarmee
'fcn ik u van dienst zijn Scheelt u wellicht
iets?"
„Neen, heelemaal niets", antwoordde Gill-
'sldt op eeaigszins spotteaden tooa.
tegencandidaat beschouwd dan de laatste. Daarom
luidde het parool „In geen geval Elenbaas"
en kwam er van die zijde eenige actie. Evenwel
niet overal, want te Ierseke stemden slechts 41
kiezers op den heer Kakebeeke.
Deze had verzocht op den heer Elenbaas
te steramen.
's RIJKS DIRECTE BELASTINGEN.
Hét belastingbetalend publiek wordt herinnerd
aan de verplichting, dat vóór 1 Juli de helft
van de Grond- eu van de Personeele belasting
moet zijn betaald.
Hoofdkautoor te Amsterdam, Keizersgracht 292.
Maatschappelijk Kapitaal
Door de verzekering eener dadelijk ingaande
lijfrente maakt men op 50 jarigen leeftijd 7,5°/0,
op 55-jarigen leeftijd 8,5 °/0, op 65-jarigen
leeftijd 11,3 °J0 en op 70-jarigen leeftijd 13,5 °/0
rente van zijn gestort kapitaal.
Inlichtingen en tarieven verkrijgbaar aan liet
Hoofdkantoor en bij H.H. Agenten de H.H.
C. M. VAN RIJSSEL, te lholen P. M.
v. D. ENDE, te Oud-VomeerJ: GELDER-
BLOM te Poortvliet3. W. BENSEN en
notaris H. J. VAN NOUHUYS te Zierihee
Mr. H. OELE te Goes.
„Maar u wil mij onder vier oogen spreken
„Ja en ik heb u ook iets gewichtigs te
zeggen".
„Wat dan vroeg de man, hem strak aan
ziende.
„Ik ben de rechter-commissaris Gillwaldt
De drogist keek hem min of meer verschrikt
en in het bewustzijn, dat hij schuldig was, aan.
Het was nu eenmaal in zijn zaak niet te ver
mijden dat meende hij tenminste dat hij
velerlei dingen verkocht, die hij eigenlijk niet
mocht verkoopen. Hij hoopte nu maar, dat het
nog zoo'n vaart niet zou loopen met den rechter
commissaris. nIs er iets gebeurd vroeg hij
daarom iD angstige spanning.
„Wat ik u nu ga zeggen, moet gij bepaald
geheim houden".
„Zeker, gij kunt n geheel op mij verlaten",
antwoordde de ander, eenigszius geruster.
„Ik ben bezig nasporingen te doen in verband
met een moord, die door chloroform is veroorzaakt
en gistermorgen werd op een plek, waar het
stellig na het bedrijven der daad door den
moordenaar is neergeworpen, een chloroform-
Üeschje gevonden met een etiket. Hier ie bet;
Graaf Tolstoj over den oorlog.
De N. Rolt. Crl. van Woensdag 11. bevat
het volgende uittreksel uit een artikel van
graaf Leo Tolstoj in de Times, waarin hij zijne
meening over den oorlog zegt. Teekenend zijn
daarbij de onder het aan Lucas XXII 53 ont
leende motto„Maar dit is de ure, en de
macht der duisternis" geplaatste woorden „Geen
rechten voorbehouden".
Het uittreksel luidt als volgt
„Er gebeurt iets, dat onbegrijpelijk en on
mogelijk is in zijn wreedheid, valschheid eu
domheid. De Russische keizer, dezelfde man,
die alle volkeren opriep voor de zaak des vredes,
maakt openlijk bekend dat hij, ondanks al zijn
pogingen, om den hem zoo dierbaren vrede te
bewaren (pogingen, die zich openbaren in het
vermeesteren van andermans land en het ver
sterken zijner legers ter verdediging dier ge
stolen landen) dat hij, wegens den aanval der
Japanners, beveelt dat hetzelfde tegen dezen
zal gedaan worden, d.w.z. wij hen naar het
leven moeten staan. En terwijl hij zijn oproep
om te moorden uitvaardigt, noemt hij den naam
Gods, smeekt den zegen des hemels af op de
verschrikkelijkste misdaad ter wereld. De keizer
van Japan heeft precies hetzelfde afgekondigd
ten aanzien der Russen."
Sprekende van den Tsaar zegt Tolstoj verder
„Deze ongelukkige, misleide jonge man,
erkend als het hoofd van 130,000,000 menschen,
die voortdurend bedrogen wordt en gedwongen
zichzelf tegen te spreken, dankt vol vertrouwen
en zegent de troepen, die hij de zijne noemt,
voor het moordenaarswerk ter verdediging van
het land, dat hij met nog minder recht het
zijne noemt. Allen geven elkaar afschuwelijke
ikons (heiligenbeelden) present, waaraan niet
alleen geen een onder de ontwikkelde lieden
gelooft, maar welke zelfs onontwikkelde boeren
den rug beginnen toe te draaien allen
buigen zich ter aarde voor deze ikons, kussen
ze en spreken pralerige en misleidende rede
voeringen uit, waaraan in werkelijkheid niemand
gelooft."
Tolstoj stelt zichzelf dan de vraag: wat is
de plicht van ieder in Rusland? Wat moet de
Tsaar doen, wat de soldaat, de officier, de
generaal, de gewone burger Ook nu de vijand
reeds duizenden Bussen heeft gedood, dreigt
onze bezittingen te vernielen, het werk onzer
handen te grijpen, gevangenen weg te sleepen
en nog meer onzer menschen te dooden Zijn
antwoord is Den oorlog staken, of Port Arthur
wordt genomen of niet) of zelfs Moskou en St.
Petersburg worden genomen. God verbiedt den
oorlog en uit gehoorzaamheid aan Zijnen wil
kan toch slechts goeds voortkomen.
Tolstoj betoogt dan, dat de Russen geen vij
anden zouden hebben, als zij slechts gedachtig
waren aan het„Hebt uwe vijanden liet".
Indien wij inderdaad onze vijanden liefhadden,
indien wij zelfs de Japanners nu nog begonnen
lief te hebben, zouden wij geen vijanden hebben.
En de bevrijding van het menschdom niet alleen
van de rampen des oorlogs, maar van alle
rampen, die menschen elkaar aandoen, zal niet
komen van hen, die keizers en koningen willen
onttronen, niet door vredesbonden, niet door
constituties, die vorsten aan banden leggen, noch
door de vervanging van monarchieën door repu
blieken, niet door vredesconferenties, niet door
de verwezenlijking van socialistische programma's,
niet door overwinningen of nederlagen te land
of ter zee, niet door bibliotheken of univer
siteiten, noch door die onbeduidende geestes-
oefeningen, die men nu wetenschap noemt, neen,
die bevrijding kan alleen komen, doordat er
steeds meer en meer opstaan van die een
voudige menschen als de Doechobors, de Drojjin,
de Olchowiks in Rusland; de Nazarenen in
Oostenrijk, Condalier in Frankrijk, Terwey in
Nederland. "Van de dienstweigeraars, die niet
naar uitwendige veranderingen in ons leven
streven, maar 'nun doel zoeken te bereiken door
de zorgvuldigste onderwerping aan den wil
Gods, moet de verlossing des menschdoms van
den demon des oorlogs en andere plagen uitgaan,
volgens graaf Tolstoj.
Het overige van Tolstoj's geschrift is een
geeseling van de nuchtere verklaring van de
militairen, dat 50,000 man zullen moeten vallen
in het Oosten, om de Japanners buiten Mants-
wees nu zoo goed, mij onmiddellijk het adres
van den kooper mee te deelen 1"
„Daartoe ben ik helaas niet in staat", ant-
woorde de drogist, die nu weer in angstige
spanning begon te verkeeren.
„Wat? Gij zult toch niet willen beweren,
dat gij zoo lichtzinnig zijt geweest, zulke streng
verboden artikelen te verkoopen zonder ten
minste den kooper te kennen en zijn adres
te noteeren en op het fleschje een duidelijk
merkteeken te plaatsen Ik raad u ernstig aan,
uw geheugen eens wat in te spannen, anders
zal ik er wel voor zorgen, dat het gebeurde u
slecht bekomt. Ingeval gij mij echter binnen
hoogstens een week het gewensehte antwoord
brengt, sta ik u borg, dat gij van het gebeurde
geen onaangename gevolgen zult ondervinden.
Heeft een van uw bedienden misschien het
fleschje verkocht
„Neen. De bedienden mogen zoo iets niet
verkoopen. Het is in onze zaak niet te vermijden,
dat wij zoo nu en dan de politie-verordening
overtreden, maar in alle geval houd ik er aan
vast, dat ik dergelijke verboden waren persoonlijk
verkoop. Op dit oogenblik ie het mij volstrekt
oumogelijk mij te herinneren, wanneer en aan
wien ik in den laatsten tijd chloroform heb
verkocht het fleschje is wel van mij afkomstig,
dat ontken ik nietik zal alle mogelijke moeite
doen om het te weten te komen en ik hoop,
dat het mij zal gelukken. Ik zal u dan dadelijk
bericht zenden."
„Goed", hernam Gillwaldt. „Krijg ik die
tijding, dan zal mij dat helpen om het spoor
van een ellendigen schurk te viuden, en tevens
om een jongen man, die geheel onschuldig van
den moord wordt verdacht, van alle schuld te
zuiveren. Ik ben vast overtuigd, dat gij wel
spoedig zult weten aan wien gij de chloroform
hebt verkocht, dat gaat meer zoowanneer
men aan zijn gedachten eerst maar de goede
richting heeft gegeven, dan schiet plotseling de
herinnering te binnen aan datgene, wat men
zich te voren maar niet kon te binnen brengen.
Het kan u slechts van dienst zijn, als dat n
gelukt, hier is mijn adres, opdat gij mij
dadelijk bericht kuut zenden wanneer ik te
lang moet wachten, dan hebt gij de hoogst on-
aaogename gevolgen daarvan aan u zelf te
wijten".
