fe laat ontdekt.
N°. 988.
Zaterdag 7 Mei 1904.
Een en twintigste jaargang.
EN
J. M. c. POT,
FEUILLETQH.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
i men met de kalimest moet omgaan.
12
BIN N E N L A N 1).
0 N D E R W li S.
Vau onze berichtgevers.
IERSEKS
THOOLSCHE COURANT,
itrtllai, pijji aan Ia belaapi ras Desterteelt, laidboaw, eaz.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Frija per drie maanden, franco per post 65 cents.
Voor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden nlterlljk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
lt hureau te T h o I e n ot vóér DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER:
Tnotrs.
Advertcntiën van 1 tot 4 regels 40 centsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke {advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven wordt slechts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
ébr '>j gebruik van elke meststof en dus ook
het gebruik van het een of ander kalizout,
heil et van het hoogste gewicht, dat men op de
wei ;te is van de behandeling der mest. Tevens
men weten, wanneer en hoe men de mest
het land moet brengen, en hoeveel men er
per geniet of per H.A. moet geven. Nu het
hl uik der kalizouten in den laatstee tijd hoe
er hoe meer toeneemt, acht ik het niet
bodig een en ander aan de lezers van dit
mede te deelen omtrent de wijze, waarop
kalizouten behandeld moeten worden. De
routen moeten in de eerste plaats besteld
Bo len met garantie van een zeker gehalte aan
en een zeker fijnheid. Het is het best
zouten te koopen per kilo-procent, dat wil
;en, men betaalt per procent. Het is niet
lig, dat de zonten aanstonds uitgestrooid
n, als men ze gekocht heeftmen kan ze,
der verlies, gerust een tijdje bewaren, als
maar zorgt dat men ze droog houdt. Behalve
men verlies heeft, beginnen vele kaliinest-
len, vooral het kaïniet, als het vochtig wordt,
epen te vormen, die slechts moeilijk fijn te
{en zijn. Hoe fijner het kaïniet is, hoe beter,
men het zout niet droog bewaren, dan
itnge men het met wat turfmolm. Het vocht
■Agt daarin en het zont gaat niet vastzitten.
^Xhomasslakkenmeel en kalk mogen met kaïniet
lenig ander kalizout alleen onmiddellijk voor
uitstrooien vermengd worden, overigens kan
kalizouten met alle andere meststoffen ver
gen. Alle kalizouten moeten ondergeploegd
ondergehakt worden. Alleen op grasland en
meerjarig klaverland wordt kali als over-
esting gegeven.
Vat de tijd der bemesting aangaat kan het
ende dienen. In den herfst'of iu den winter
t men het best de aangezuiverde zouten,
ili kaïniet, carnalliet, enz. De overige zouten,
de gezuiverde zouten, zooals chloorkalium,
velzure kalimagnezia (ook patentkali genoemd)
kan men alle in 't voorjaar geven, doch
zoo vroeg mogelijk. En nu nog de voor
vraag, hoeveel kalimest moeten de ver-
llcnde gewassen hebben? Heeft men van
l#|iift 1000 K.G. noodig, dan behoeft men
patent kali slechts 400 K.G. en van
nrkalium eu zwavelzure kali slechts 250 eu
K.G. Verder heeft men op zand meer kali
ig dan op klei en bij knol en wortel-
wsen meer datt op granen. Als regel kan
stellen, dat men op een matig vruchtbaren
id bij een sterk-kalibehoeveud gewas 1000
1. kainiet op de Hectare noodig heeft.
Jan van de Mark.
lp zijn verzoek is den heer J. van Elsaeker
'ol ontslag verleend als deurwaarder bij de
indissements rechtbank te Zierikzee.
Naar het Duitsch.
'e dokter had den rechter-commissaris Ilgner,
hij hem naar het ziekenhuis bracht, ver
dat de patiënt, die hem spreken wilde,
torigeu avond, bij een poging tot plundering
den Dierentuin, van den man, dien hij had
{egrepen een slag op het hoofd had gekregen.
hij echter dientengevolge in levensgevaar
leerde, had de politie hem eerst naar het
enhuis gebracht. Ilgner had officieel nog
s van die poging tot plundering vernomen,
'at hij elders door ambtsbezigheden in be-
werd genomen, en ofschoon hij, zoodra de
van Edward Markwald werd genoemd,
overtuigd hield, dat hier eeu vergissing
het spel was, werd hem nu toch eerst het
t*le geval duidelijk.
iNu begrijp ik het", zeide hij. „Toen de
Tot deurwaarder bij de arrond. rechtbank te
Zierikzee, standplaats Tholen, is benoemd de heer
M. C. van Elsaeker te Tholen.
He^ jaarlijksch onderzoek van de verlofgangers
der militie te land zal dit jaar plaats hebben
te Goes op Woensdag 8 Juni. voorm. 9 uur
voor de verlofgangers te 's-Gravenpolder, 's-Heer-
Abtskerke, 's- fleer-Arendskerke, Heinkenszand,
Katteudijke, Kloetinge en Wolphaartsdijk en 1
uur nam. voor de verlofgangers te Goes
te Krabbendijke op Maandag 13 Juni, ten
103/4 uur voorin, voor de verlofgangers gevestigd
te Krabbendijke, Kruiningen, Rilland-Bath en
Waarde
te Tholen op Dinsdag 14 Juni, ten 10 ure
voorm. voor de verlofgangers te Oud-Vosseineer,
St. Philipsland, Poortvliet en Tholen
te St. Maartensdijk op Woensdag 15 Juni,
ten lO'/j uur voorm. voor de verlofgangers te
St. Annaland, St. Maartensdijk, Scherpenisse
en Stavenisse
te Kapelle op Donderdag 16 Juni, ten 11V4
ure voorm. voor de verlofgangers te Kapelle,
Schore en Wemeldinge.
De verlofgangers moeten zich verzamelen vóór
het gemeentehuis.
De Minister van Marine heeft naar aanleiding
van een adres der schippersvereeniging „Schutte-
vaer", om des winters in de Zeeuwsche stroomen
de gewone tonnen te doen vervangen door zoo
genaamde paaltonneu, bericht, dat in hel najaar
bij wijze van proef op enkele plaatsen in de
vaarwaters op de Ooster-Schelde boeien van
bijzonderen vorm zullen worden gelegd.
Afwijzend is beschikt op het verzoek om de
verst uitstekende voeten van kribben door ge-
leidelonnen aan te geven.
Tweede Kamer
Dinsdag is het algemeen debat over de drankwet
geëindigd met een duet (gelukkig alleen met woorden)
tusschen minister Kuijper en Troelstra. De laatste
had Vrijdag een politieke speech gehouden, en zeker
omdat inen stilzwijgend zoo wat overeengekomen was
althans had gehoopt, dat de politiek er buiten zou
blijven, was de minister door die rede van Troelstra
eenigszins geprikkeld. Tenminste Z.Kx, verweet
hem, dat hij een aanval op het kabinet gedaan had,
om bij de Statenverkiezing de socialistèn er boven
op te helpen. Tegenover dit verwijt stelde de
socialistische leider terstond een ander. „De bewering
van den minister", zoo zei hij ongeveer, „zou
kunnen opgaan, als eerst bewezen was, dat de
socialisten „er onder" zijn. Maar zij gevoelen zich
heel wel en hebben niet noodig er weer boven op
te komen, wat blijkt uit de gemeenteraad-verkiezingen
waarbij zij 25% meer stemmen verwierven dan in
1901. Met een voortdurend dreigen met het roode
spook krijgt de minister de liberalen er niet ODder,
we) door goede sociale wetgeving".
De beschouwingen, Vrijdag ten beste gegeven,
waren niet onbelangrijk, maar we kunnen er alleen
uit aanhalen dat de heer Lobman het denkbeeld
verdedigde, om b(j de wet onderscheid te maken
tusschen huizen waar uitsluitend alcoholische dranken
te verkrijgen zijn, en andere gelegenheden, als café'a,
politie-agenten op die plek kwamen, beschuldigden
de kerels u, dat gij beproefd hadt hen aan te
vallen met de bedoeling hen te bestelen. Door
die slimme leugen leidden zij de aandacht van
zich af".
„Ik hield de keel van den moordenaar
stevig omkneld, laat hem toch niet ont
snappen 1" riep Edward.
„Ik vrees dat het niet gemakkelijk zal zijn,
zulke slimme schurken te vangen", antwoordde
Ilgner met een spijtig hoofdschudden„zij
zullen nu al lang over de grenzen zijn".
„Maar zij kunnen toch nog niet ver weg zijn.
Als ik bedenk, dat ik den schurk te pakken
heb gehad en dat ik hein toch weer heb moeten
loslatendat is om gek te worden".
„Hoe zagen de kerels er uit
„Dat kan ik niet zeggen. Ik heb mij in de
diepste duisternis op den moordenaar geworpen.
Het was mij te moede alsof ik den duivel moest
grijpen. Het duurde eenige seconden en toen
verloor ik het bewustzijn. Gij zult hen toch niet
laten loopen 1"
Ilgner was nu niet meer zoo zeker van zijn
zaak als bij zijn eerste onderhoud met den
restauranis enz., en dat de heer Melchers beweerde,
dat de minister uit politieke overwegingen een zoo
achterlik standpunt bij het alcoholvraagstuk inneemt.
Dinsdag dan begon de artikelsgewijze behandeling.
Art. 1 bevatte de volgende definitie „Sterke drank
is door overhaling verkregen alcohol houdende vloei
stof, bestemd voor inwendig gebruik." Hiertegen
kwamen verschillende stemmen op. Men maakte er
glosses op, men stak er den draak mee. Verbeeld u,
zei de heer Rink, dat iemand in een koffiehuis vraagt
„een glas, door overhaling verkregen alcoholhoudende
vloeistof, bestemd voor inwendig gebiuik" als hy hier
bedoelt. En deze definitie zou er toe kunnen leiden,
dat een tapper op zyn ruit schreef„Hier wordt
brandewyn verkocht uitsluitend voor u i t wendig ge
bruik." Dan zou men een glaasje kunnen koopen
z.g. om te wrijven, maar het aanwenden om er den
iuwendigen mensch mee te verstei ken.
Dergelijke aardigheden verwekten natuurlyk groote
vroolykheid, maar vestigden de overtuiging, als dit
nog noodig was, dat de definitie niet deugde. De
minister kreeg dan ook de gelegenheid om art. 1 te
wijzigen en maakte daarvan gebruik. Inmiddels werden
amendementen ingediend om de definitie van „sterke
drank" te doen vervallen, en de onderscheiding van
tapperijen (die alleen in 't klein mogen verkoopen)
en slijteryen eveneens achterwege te laten. Vooral
dit laatste denkbeeld vond veel steun.
Woensdag legde de minister een nota van wijzi
gingen over, waarin art. 1 heel anders luidde, doch
weer een bepaling gaf van sterke en van gegiste,
drank, De heer Rink achtte een nieuw sectie-onder
zoek noodig, en toen hy daarin niet gesteund werd,
b«niJhaalde hy zyn amendement om die bepalingen
uit de wet weg te laten anderen wenschten vast
stelling van 't maximum alcoholgehalte bij de wet.
en niet, zooals de regeering, by maatregel van be
stuur. De heer Van Idsinga stelde voor, te bepalen,
dat de wet onder sterke drank alle alcoholische
dranken verstaat, behalve wijn en bier.
De minister sloeg die amendementen af, doch deed
eenige concessies.
De stemmingen volgen later.
Geslaagd te Middelburg voor de akte lager
onderwijs, de dames M. Gebraad te St. 'Maar
tensdijk, E. Larooij te Scherpenisse, D. Suurland
te Stavenisse en G. H. Lammerse te Tholen, allen
leerlingen van de Rijksnormaallessen te Tholen.
Benoemd tot onderwijzeres aan een bijz.
sc'nool te Gieseudam mej. L. P. Gunst te
Oud-Vossemeer.
Benoemd tot tijdelijk onderwijzeres te Kloetinge
mej. M. Gebraad te St. Maartensdijk.
Mejuffr. C. G. Timmerman, onderwijzeres aan
school 2 te lerseke, is benoemd tot onder
wijzeres aan de Salemba-school (christelijke school
voor meisjes) te Meester Cornelis, Batavia.
ST. ANNALAND. In de gewone Vergadering
van Ingelanden van den Polder Moggershil werd
behandeld en vastgesteld de rekening over het
dienstjaar 1903/4. De ontvangsten bedroegen
kunstenaar. Alle pogingen, die hij tot nu toe
in het werk had gesteld, om den moordenaar
op het spoor te komen, waren vruchteloos ge
bleven. Hij was zijn doel geen stap nader-
gekomen, en daarom zeide hij op hopeloozen
toon„Ik zal dadelijk met de politie-agenten
gaan spreken, die u hier hebben gebracht
misschien kunnen die mij een beschrijving van
de schurken geven".
Er is geen tijd te verliezen", drong Edward
nog aan.
„Daar hebt gij gelijk aan. Misschien kan ik
u een goede tijding brengen, als ik terugkom.
Ik hoop, dat gij spoedig hersteld zult zijn".
De slag, die Edward op het hoofd was toe
gebracht, was zoo hevig geweest, dat het ver
scheidene dagen duurde eer hij het ziekenhuis
kon verlaten en naar zijn woning terugkeeren.
Zooais Ilgner terecht vermoedde, was aan de
door de twee schurken opgegeven adressen
niemand te vinden zij waren beiden spoorloos
verdwenen, alsof de aarde zich geopend en hen
verslonden had, want de twee politie-agenten
hadden is de duisternis en in hunne ontsteltenis
11218.10 en de uitgaven f 915,665, .zoodat er
een batig saldo was van f 302,436. De Begrooting
voor het jaar 1904/5 bedraagt in ontvang en
in uitgaaf eene gelijke som van f 947.52.
Evenals voor 't afgeloopen dienstjaar zal
voor het nieuwe een Dijkgeschot worden ge
heven van f 14 per H.A. terwijl nog aan den
Calamiteuzen Oud-Kempenshofstede polder voor
bijdrage in de kosten der zeewering moet be
taald worden f 1,20 per H.A.
Ter benoeming vau een dijkgraaf tengevolge
van de periodieke aftreding van den heer H. Elen-
baas Jz. op 1 Augustus a. s. werden op de
voordracht geplaatst de heeren II. Elenbaas, Jz.,
J. Elenbaas, Mz. en W. van Putte.
Verder werd nog besloten bet getal H.A.
dat men in dezen polder moet bezitten om
stembevoegd ingelande te zijn, te verminderen
en te brengen op l.'/j.
- Bij de door het Bestuur van het Waterschap
St. Annaland gehouden aanbesteding van de
levering vrij op den wal van ongeveer 700 M3-
Pruisische onderhoudsgrint metend van 13
cM. is ingeschreven per M3. door H. M.
Scheeruieijer te St. Annaland voor 11,95, W.
van der Klippe, Serooskerke, fl,89, Adr. van
der Klooster, St. Annaland, f 1715.
Voor het vervoer van de losplaats naar de
verschillende wegen door B. Buijs te St. Anna
land f 0,49 en Jobs. Goedegebuure. Jz. aldaar
f 0,44.
Aan de laagste inschrijvers gegund.
- Door den gemeenteraad is besloten drie
ambtenaren van den burgerlijken stand te be
noemen en aan den ambtenaar die al het werk
verrichten zal, daarvoor een bezoldiging toe te
kennen van f150-.
Het door den raad vastgestelde Kohier
van den Hoofdelijken Omslag bevat 405 con-
tribuabelen en is verdeeld in 36 klassen tot een
bedrag van f3222.4l5. De laagste klasse be
draagt f 0,88 en de hoogste f 155,38.
Door de vereeniging „Landbouwbelang"
alhier werd op 3 dezer aanbesteed de levering
van 17100 Kg. Chilisalpeter. Ingeschreven werd
door: P. J. van Aardenne te Dordrecht 112,09
P. G. Adriaanssens te Bergen op Zoom f 11.77;
A. Snelleman te Diuteloord f 11,59 ;I. J. Joppe
te Steenbergen f 11,59 Kostense te Kruiningen
f 11,47J. J. van Arenthals te Walsoorden
f 11,39.
IERSEKE. In April zijn op het telegraaf
kantoor behandeld 739 telegrammen, waarvan
121 verzouden en 618 ontvangen.
Op de postspaarbank is ingebracht f2861,66
en teruggenomen 1 1400,40. Uitgereikt 4 nieuwe
boekjes.
OUD-VOSSEMEER. In den gevel van het
Ambachtsheerenhuis alhier is aangebracht een
steen met de volgende inscriptie: Ter ge
dachtenis aan jonkvrouw Anna Huijssen van
niet verder op beider uiterlijk gelet. Alleen
wisten de agenten te vertellen, dat de twee
kerels zich haddeu verwijderd met een spoed,
die ben thans verdacht voorkwam, maar dat
hielp nu niets meer.
Over de persoonlijkheid van den moordenaar
en over zijn makker konden zij niets mede-
deelen.
De nu volgende dagen waren voor Edward
bijna r.iet door te komen. Door zijn lichamelijke
zwakte tot nietsdoen gedwongen, zat hij bijna
hulpeloos op zijn kamer, inwendig verteerd door
woede over de omstandigheid dat hij den
moordenaar had laten ontsnappen tengevolge
van zijn gebrek aan zelfbelieersching. Wanneer
hij kalm was gebleven in plaats van zich door
zijn toorn te laten meesleepen, had hij den
schurk ongemerkt kunnen volgen tot hij hem
door een politie-agent had kunnen laten arres
teeren.
Slechts langzaam aan keerden zijn krachten
eu gezondheid terug en hij verlangde er al naar,
spoedig weer ïüet zijn werk te kunnen beginnen.
Het was nu November gewordenop een triestigen,
doukereD, regenackligen dag voelde hij zich