N°. 986.
Zaterdag 23 April 1904.
Een en twintigste jaargang.
EN
e laat ontdekt.
WOOb^n nri frnmnH nnn dn hnlnnrvnn irn* nnHlnalnJi 1Ji.f
J. 1. C. POT,
Dit mimmer bestaat uit 2 bladen.
Publicatiën.
et eene een gevolg van het andere.
FEUILLETON.
bTnnenland.
0 NDERW IJS.
Van onze berichtgevers.
Gemengd Nieuws.
IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT,
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per drie maanden, franco per post 65 cents.
Voor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden niterlljk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
kei bureau te T h o I n ol vóór DONDERDAGMIDDAG hij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER
Taoisj.
Adverlcnticn van 1 tot 4 regels 40 cutsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven wordt slechts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Burgemeester en Wethouders van Tholen brengen,
gevolge art. 83 der algemeene politie-verordening,
r kennis van de ingezetenen dezer gemeente, dat
et vervoer van secreetmest kan plaats hebben ge
urende den nacht van
Maandag 25 op Dinsdag 26 April.
Dinsdag 26 op Woensdag 27 April.
Woensdag 27 op Donderdag 28 April.
Tholen, den 23 April 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. G. VAN STAPELE, Burgemeester
P. LABAN, Secretaris.
Een ieder, die eenigszins op de hoogte is
ji de groote veranderingen, die in den laatsten
op landbouwgebied hebben plaats gegrepen,
eet o. dat vooral in de wijze, waarop de
ond bemest wordt een groote ommekeer is
»r te nemen. Sedert b. v. het chilisalpeter
de kracht dezer meststof is bekend geworden,
j de landbouwers en vooral de groote
[drijven dit zout in belangrijke hoeveelheden
kan gebruiken. Welken invloed heeft het ge-
sik van chilisalpeter op den grond? Chili-,
Ipeter is, zooals wij weten, een salpeter zuur
st van natron. Het bevat dus van de voor-
me plantenvoedende stoffen slechts stikstof,
u is het tegenwoordig vrij wel bij alle
ïdbouwers bekend, dat van stikstof alleen de
itenlichamen niet kunnen worden opgebouwd,
zijn daartoe nog heel wat andere stoffen
odig, die gelukkig voor het grootste deel alle
noegzaam in den bodem voorkomen. Doch
li en phosphorzuur komen slechts in beperkte
ite in oplosbaren toestand in den grond,
anueer nu door de landbouwers veel chilisal-
ter, dat is stikstofmest gebruikt wordt, dan
het duidelijk, dat behalve die in den bodein
brachte stikstof ook de voorbanden zijnde
dtre voedingsstoffen met name de kali en
t phosphorzuur worden gebruikt, zoodat er
deze laatste gebrek komt, als de voorraad
wordt aangevuld. Phosphorzuur wordt in
vorm van metaalslakken of superphosphaat
or veel landbouwers eveneens in den bodem
bracht. En nu zijn er gelukkig landbouwers,
inzien, dat ook de kali moet aangevuld
rden. Doch dat laatste aantal is nog niet
iter groot. En toch is het duidelijk, dat al
re bet slechts om bovengenoemde reden, dat
e bodem tegenwoordig behoefte heeft aan een
libemesting. Het wordt in den laatsten tijd
vele plaatsen waargenomen, dat chilisalpeter
'I meer dat offect doet van vroeger. Mij
nkt, dat de oorzaak daarvan voor de hand
t- Na jaren chilisalpeter en super te hebben
bruikt, moet de grond behoefte krijgen aan
b. Mij dunkt, dat het meest voor de hand
Naar het Dmtsch.
11)
Mward Markwald lag na bet souper languit
2'jn divan een sigaar te rooken, in gedachten
diept.
ecile en zijn oom waren vertrokken en
jrom leek de stad hem wel een woestijn toe.
rijn oom, die hem menigmaal overdag in
atelier en des avonds op zijn kamer een
nek had gebracht, miste hij zeer. Toch vond
in de afwezigheid van zijn oom troost bij
|edachte, dat deze hem dikwijls zou schrijven
'erichten omtrent Cecile zou zenden,
illwaldt was eveneens op reis. Edward had
een tweede onderhoud met hem gehad,
"bij besloten werd, dat Gillwaldt allereerst
Monte Carlo zou gaan, want aangezien
in deze zaken ervaren man de speelwinst
den vermoorde beschouwde als de aanleiding
liggende advies aan hen, die van chilisalpeter
niet meer de verwachte uitwerking zien, is
geet nw land eens een geduchte kaliberaesting.
Jan van de Mark
Vier van de vijf afdeelingen der Eerste Kamer
zijn Woensdag gereed gekomen met het onderzoek
der Hooger-Onderwijs-Wet. De vijfde zet het
onderzoek voort.
Alle leden op twee na hebben aan het sectie-
ouderzoek deelgenomen.
De vrijzinnig-democratische kiesvereeniging
„Vooruitgang" te Krimpen a/d Lek heeft, in
overleg met de andere vrijzinnig-democratische
kiesvereenigingen in het district Gouda, aan het
centraal comité der liberale kiesvereenigingen
voorgesteld, voor de a. s. statenverkiezing samen
te werken, op voorwaarde, dat voor de drie te
bezetten plaatsen twee candidaten worden ge
steld door de liberalen en één door de vrijzinnig-
democraten.
De vrijzinnig-democratische kiesvereeniging
te Zierikzee stelde als candidaat voor de Provin
ciale Staten, vacature B. G. vna der Have, den
heer B. Giljam, landbouwer te Ouwerkerk, die
de candidatuur heeft aanvaard. (Midd. crt).
De rijksmiddelen hebben in Maart van dit iaar
4'/4 ton minder opgebracht dan in 1903; Januari,
Februari en Maart samen V/2 ton meer dan
1903. De opbrengst dezer 3 maanden is bijna
6 millioen beneden 3/l2 der raming. Dat is
geen mooi cijfer, maar men behoeft zich nog
niet beangst te maken.
POSTER IJ EN.
De Directeur vau het Post- en Telegraafkantoor
te Tholen maakt de belanghebbenden op
merkzaam, dat het port van brieven voor plaatsen
in België, binnen 30 K.M. vau Nederlandsche
plaatsen gelegen, slechts 5 cent is voor een ge
wicht van 15 gram.
Deze plaatsen zijn ten opzichte van de stad
Tholen: Beirendrecht, Calmpthout, Capellen, Doel,
Esschen, Kieldrecht, Lillo, Meerdonk, Oorderen,
Putte-les-Capellen, Santvliet en Stabroeck.
Ten opzichte van St. AnnalandEsschen en
Santvliet.
Ten opzichte van St. MaartensdijkBeiren
drecht, Doel, Esschen, Kieldrecht, Putte-les-
Capellen en Santvliet.
Ten opzichte van Oud-VossemeerBeiren
drecht, Calmpthout, Doel, Esschen, Lillo, Putte-
les-Capellen, Santvliet en Stabroeck.
Ten opzichte van PoortvlietBeirendrecht,
Calmpthout, Doel, Esschen, Kieldrecht, Lillo,
Putte-les-Capellen, Santvliet en Stabroeck,
'len opzichte van ScherpenisseBeirendrecht,
Doel, Esschen, Kieldrecht, Lillo, Putte-les-
Capellen, Santvliet en Stabroeck
onderwijs de heeren P. A. de Haan, te Tholen,
leerling der Rijksnormaallessen te Tholen en
G. Gebraad, te Poortvliet, leerling der Rijks
kweekschool te Middelburg.
De heer J. de Smidt, onderwijzer aan de o. 1.
school te Tholen, is als zoodanig benoemd te
Goes.
Tot onderwijzeres aan de school met den
Bijbel te Oud-Vossemeer is benoemd mej. L.
P. Gunst aldaar.
Geslaagd te Middelburg voor de acte lager
tot de misdaad, was hij besloten, zijn onderzoek
bij het aanvangspunt te beginnen en van daar
uit den moordenaar op te sporen.
Terwijl de kunstenaar op zijn divan lag, voelde
hij zich eenzaam, rusteloos en ontstemd, toen
hij er over nadacht hoe zijn gansche toekomst
er van afhing wat het resultaat van Gillwaldt's
ouderzoek zou zijn en of deze werkelijk den
moordenaar zou opsporen.
Had Markwald kunnen deelnemen aan de
nasporingen, dan zou hij zich gelukkiger hebben
gevoeld, want de langzame voortgang der geheele
zaak maakte hem ongeduldig en zijn eigen
gedwongen rust hinderde hem zeer. Hij werkte
echter des te ijveriger in zijn atelier, daar hij
verwachtte, dat hij veel geld zon uoodig hebben
voor Gillwaldt, en intusschen verdroeg hij de
onvermijdelijke leegte in zijn bestaan zoo goed
hij kon.
Als hij overdag voor zijn schildersezel zat,
kon hij het nog zoowat verdragen, maar des
avonds had hij geen rust meer en des nachts
kon hij den slaap niet vatten. En zoo was het
ook dezen avond, tot hij plotseling ongeduldig
opsprong en het besluit nam, uit te gaan om
ST. ANNALAND. Nu op de vergadering,
19 Maart jl. te Goes gehouden, gebleken is, dat
eene kunstmestfabriek op coöperatieven grondslag
opgericht zal worden, is ook in deze gemeente
de belangstelling daarvoor zeer toegenomen. Sedert
dien tijd is het aantal aandeelen, dat in deze
gemeente genomen was, bijna verdubbeld. Toen
toch bedroeg dit 72, nu is het geklommen tot
139. Op 23 dezer maand zou te Goes weder
eene vergadering over deze aangelegenheid ge-
honden zijn, doch deze is nu uitgesteld, waarom
het bestuur van „Landbouwbelang" besloten heeft,
de gelegenheid nog verder open te stellen, om
bij den secretaris dier vereeniging alhier, zich
als aandeelhouder op te geven.
Aan Mej. J. C. W. van Nicuwenhuijzen-
is op haar verzoek eervol ontslag verleend als
onderwijzeres aan de o. 1, schooi alhier, met
ingang van 1 Juni a. s.
Gedurende het le kwartaal dezes jaars is
op het hulppostkantoor alhier in de Rijkspost
spaarbank gebracht f20958.08 en terugbetaald
f 16464.96, terwijl elt nieuwe boekjes werden
uitgegeven.
Door het telephoonkantoor werden in dat
tijdvak behandeld 466 berichten, t. w. ontvangen
287, verzonden 179.
IERSEKE. Er heerscht hier onder de kinderen
in hevige mate een hoest, gelukkig niet van
een kwaden aard. Toch moet er een kind in
gestikt zijn.
De nieuwe cursus van herhalingsouderwijs
voor meisjes telt 2 leerliugen.
Woensdag is in openbare veiling het
huis, vroeger bewoond door het hoofd van school
I, gekocht door W. de Looft'alhier voor f 2035,
Deze opbrengst zal niet tegenvallen.
Koninklijk goedgekeurd zijn de Statuten
van de naamlooze vernootschap „Luetor et
Emergo" alhier, directeur de heer J. Pl.insoen.
Zij zal oesters en mossels kweeken, vangen en
verhandelen.
Daarbij zal een benzine-motor-vaartuig dienst
doen, dat Zondag hier is aangekomen. Dit is
het eerste vaartuig van dien aard bij de oester-
teelt in gebruik.
Sedert enkele dagen ligt in de Schelde
bij lerseke de monitor Keinier Claessen.
OUD-VOS SEMEER. Aanstaande week wordt
een aanvang gemaakt met een afdoende verbetering
van straten de gansche Molenstraat wordt met
nieuwe keien bestraat, terwijl de geheele Kring
van het Dorp, voor zoover dit nog niet is ge
schied, wordt beklinkerdeeu en ander brengt
natuurlijk groote kosten mede, die gevonden
zullen moeten worden nit eene leening.
Alhier is voor het huldeblijk, te schenken
aan H. M. de Koningin-Moeder, een bedrag
van ruim f 40,verzameld.
SCHERPENISSE. Een slager van St. Annaland
was met kar en paard de gemeente alhier ge
naderd, toen het paard van een partij boomen,
die opgestapeld lagen, schrok. Alles tuimelde
van den dijk af en kwam in de sloot terecht.
De voerman klaagde over pijn op de borst
doeh hij kon, toen alles op het droge was,
zijn weg vervolgen.
De landbouwer M. van Dijke reed
Donderdagvoorraiddag met kar en paard naar
St. Maartensdijk. Even huiten de gemeente schrok
het paard van een fiets, zoodat kar, paard en
twee inzittende personen in de sloot terecht
kwamen. Behalve dat het rijtuig wat beschadigd
is en een der personen een lichte wonde bekwam,
kwamen ze er met den schrik af.
THOLBN.' Met I Mei a.s.'komen belangrijke
wijzigingen in de dienstregeling van den stoom
tram Bergen op ZoomTholen.
De treinen 1.40, 2.55 en 6.03 van Bergen
op Zoom worden vervangen door treinen welke
vertrekken 2.15, 4.25, 6.35, terwijl de treinen
12,40, 2.15 en 4.30 van Tholen alsdan 12.50,
3 20 en 5.40 zullen vertrekken.
De z.g. tram van halfdrie vervalt dus, doch
de zoo algemeen geweuschte tram van 6 uur
komt daarvoor in de plaats.
In een volgend nummer verschijnt een vol
ledige dienstregeling en zoodra mogelijk ook
eene opgave der wijziging in het vertrek en
de aankomst der posten.
ergens verstrooiing te zoeken. Maar het was al
bijna tien uur en dus te laat om nog een
schouwburg te bezoeken en hij had er geen
lust in zijn kennissen in de club of in een
restaurant op te zoeken. Daarom besloot hij
maar een lange wandeling te maken, ofschoon
het vrij slecht weer was. Hij was er altijd aan
gewend geweest veel in de buitenlucht te zijn,
al regende, stormde of sneeuwde het ook, en
deze duistere avond, met dien donkeren hemel,
paste juist bij zijn stemming. Daarom ging hij
naar een gedeelte van den Dierentuin, bij het
zoogenaamde Meerpark, en wandelde daar geheel
alleen langer dan een uur rond, tot hij eindelijk
om elf uur ging zitten op een plek vlak bij
het meer, nabij den grooten weg, op een kleinen
heuvel, waarop verscheideue rustbanken stonden.
Het was daar zoo donker door het loover der
hoornen dat het onmogelijk te zien was of op een
der andere banken iemand was. Daar zat hij stil
naar de donkere watervlakte te staren, vervuld
met zijn droevige gedachten.
Hoe lang hij daar gezeten had, wist hij n iet
tot hij plotseling het geluid van naderende voet
stappen en stemmen hoorde, en twee personen
De kieviten komen tegenwoordig ook te
Apeldoorn en in de onmiddellijke omgeving voor.
Vele arme heidebewoners die aanvankelijk
niets met de vreemde vogels en hunne kleurige
eieren op hadden, gaan er nu dagelijks met de
geheele familie op uit, om de eieren te zoeken.
In de laatste weken werden bijna 4000 eieren
aldus gevonden en verkocht; de prijzen daalden
van 80 op 15 cent per stuk.
Men herinnert zich de jaren niet, waarin op
de Veluwe in zoo korten tijd zooveel kieviets
eieren zijn geraapt.
In de nabijheid der gemeente Winters
wijk in de buurtschap Het Woold heerscht een
binnenbrand. Men meent, dat deze door het
vonken van een locomotief is ontstaan.
druk pratende op de dichtst bij hem zijnde bank
plaats namen. Door de tusschen hen in staande
struiken kon Edward hen niet zien, maar hij
verstond elk woord dat zij spraken.
„Ongeveer 40,000 mark", zeide de eerste stem,
die vrij zwak en vrouwelijk klonk.
„Een [aardig bedrag", antwoordde de tweede
stem op dieperen toon.
„Jammer genoeg heb ik niet alles gekregen,
maar zooveel ongeveer had hij te Monte-Carlo
gewonnen."
De naam Monte-Carlo wekte Edward's op
merkzaamheid, want in het begin had iiij weinig
op het onderhoud gelet, en was hij eindelijk
van plan, heen te gaan, daar de nabijheid dezer
twee personen hem onaangenaam stemde. Hij
dacht na over den naam Monte-Carlo, want
daar was Gillwaldt immers ijverig bezig, om
het spoor van den moordenaar te vinden. Het
noemen van den naam van het speelhol wekte
Edward's levendige belangstelling.
„De kerel heeft toch een buitenkansje gehad",
„Ja, gekken en beginnelingen worden altijd
door de fortuin begunstigd. Met wat meer stand
vastigheid had hij de Bank kannen laten
