^T*. 978.
Zaterdag 27 Februari 1904.
Een en twintigste jaargang.
EN
J. H. C. POT,
Ükzondheidscommissie
31* THOLEN.
1 Tïïïjustoh.
laat ontdekt.
„HOLLAND."
nummer bestaat uit 2 bladen.
tenbare vergadering
^BINNENLAND.
Eene Bemestingsproef op suikerbieten.
Levensverzekering-Maatschappij
EEN MILLIOEN GULDEN.
Van onze berichtgevers.
IERSEKSGHE
THOOLSCHE
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag,
franco per post 65 cents,
cents.
worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER
Tiolbs.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 40 C 'utsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven wordt sleohts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Voorz. der Gez. comm. maakt bekend,
gen Zaterdag den 27sten Februari 1904
middags 3 uur een
gd tot het behandelen en vaststellen van
irverslag over 1903, welke vergadering
sn zal worden ten gemeentehuize te Tholen.
én, den 22 Februari 1904. 11755
Voorzitter der Gezondheidscommissie,
JACS. PLET, Jzn.
KANTONGERECHT te THOLEN.
Februari 1904. Door den heer Kanton-
alhier zijn heden veroordeeld, wegens
overtreding der Leerplichtwet
7. 46 jaar te Poortvliet, C. van der W.
rte Scherpeuisse, C. D. 63 jaar, H. op
44 jaar, L. H. 48 jaar, allen te St.
^jsdijk, J. C. P. 38 jaar te Tholen, A.
35 jaar te Oud-Vosseuieer, A. B. 40
7. B. 45 jaar, M. S. 51 jaar, D. S. 46
M. v. V. 44 jaar en C. F. H. 45 jaar
Stavenisse en J. v. D. 47 jaar te St.
»nd, ieder tot eene boete van f 3.of
J hechtenis voor ieder hunner. J. G.
DBe Tholen, tot t 2,boete of 2 dagen
i'. G. d. K. 46 jaar te Tholen tot f 1
Ttt 1 dag hechtenis. H. L. 56 jaar te
J_fte tot f 0,50 boete of 1 dag hechtenis.
Ireding der Leerplichtwet bij herhaling.
pïjwed. C. v. G. te Poortvliet tot f 8,
3 dagen hechtenis. P. G. 50 jaar te
2,!8t f10,boete of 4 dagen hechtenis.
O. 62 jaar te Scherpenisse tot f 5,
>f 3 dagen hechtenis. C. G. 44 jaar,
12 jaar en K. v. d. S. 41 jaar, allen te
OOj ieder tot f 10,— boete of 4 dagen
raliJ voor ieder hunner. J. J. L. 47 jaar,
tn tot f 5,— boete of 3 dagen hechtenis.
■9' 4,5 iaar te Tholen, J. S. 42 jaar te
Tjeineer, L. L. weduve J. v. B. 39 jaar,
1. B. 40 jaar, A. B. 40 jaar, J. A. v.
pS8 jaar, P. v. I. 37 jaar en H. W. 38
te Stavenisse, ieder tot f 5,boete
|$en hechtenis voor ieder hunner, P. A.
ïwe J. v. V. 47 jaar te Oud-Vossemeer
r- boete of 2 dagen hechtenis. M. J.
jaar te Oud-Vossemeer tot 2 boeten elk
of 2 dagen hechtenis voor iedere
|]A. R. 51 jaar te Stavenisse tot f 10,
f 4 dagen hechtenis. D. M. 39 jaar te
se tot 2 boeten elk van f3,of 2
lechtenis voor iedere boete. J. A. v. d.
jaar, tot 2 boeten elk van f 10,of 4
jehtenis voor iedere boete.
den commissaris der Koningin is bepaald,
aflevering van manschappen van de
1903, die ingevolge art. 101 der
Militiewet 1901 of ter vervulling van de plaatsen
der manschappen, die op 15 October 1903 ont
braken, moeten worden opgeroepen en bestemd
zijn ter volledige oefening, zal plaats hebben
op Dinsdag 15 Maart te Middelburg.
Voorts dat de aflevering van manschappen
der lichting 1904 zal plaats hebben 16, 19 en
22 Maart te Middelburg, 17, 24 en 26 Maart
te Vlissingen en 29 Maart te Tholen.
Tweede Kamer
De wet tot wijziging van het Hooger onderwij»
heelt heel wat degelijke welsprekendheid, zoo van
voor- als tegenstanders, uitgelokt. En dat ook de
principiëele tegenstanders onder de partijgenooten
scholen en vooral, wat niet te voorspellen was, hoe
de heer Lobman, die pas Dinsdag aan het woord
kwam, er over dacht, heeft aan de regeering enkele
angstige dagen bezorgd. Maar het onweer is alge-
dreven de heer Lohman heeft zich vóór de wet
verklaard, de regeering kan gerust zijn.
Als de Goesche afgevaardigde zijn rede niet be
gonnen was met te verklaren, dat hij voor de wet
zou stommen, dan zou men dit uit het vervolg van
zijn rede niet verwacht hebben, want hij had heel
wat aanmerkingen en bleek met de inzichten der
regeering in menig opzicht niet samen te gaan. Zoo
kwam hij op tegen het voornaamste argument tot
aanprijzing van het voorstel aangevoerd, nam., dat
het hooger onderwijs moet vrijmaken. Dit was
niet zoo, zei de heer Lohman, want het hooger
onderwijs was vry. Waarom was hy dan vóór de
wet Omdat hy aan de bijzondere universiteit haar
rechtspositie wilde gegeven zien.
K/3 waarom was uien zoo tn spanning over de
houding van den heer Lohman? Omdat, (dat mocht
men gerust aannemen) daarvan het zyn of nietzyn
der wet afhing.-En deze gelegenheid was zóó schoon,
oin zich over vroeger ondervonden smaad en ver
ongelijking te wreken. Maar voor wraak, dat heelt
hij reeds vaak genoeg bewezen, staat de heer Lohman
te hoog, en als de wet viel, viel denkelijk ook deze
regeering, aan welker opbouwing hij zooveel heeft
toegebracht. Zoo toonde hy èn als christen èn als
staatsman een bewonderenswaardige en lofwaardige
zelfverloochening.
Toch blyft er in de houding van den heer Lohman
iets zonderlings, en o. i. mocht de heer Borgesius
zeggen het onbegrijpelijk te achten, dat de heer
Lohman, die een lolrede hield op de openbare uni
versiteiten en een vernietigende criliek oefende op de
vrye universiteit, ten slotte zich, nog wel de liberalen
in naam der vrijheid oproepende zyn voorbeeld te
volgen, vóór de wet verklaarde.
Van bevriende zjjde was de heer De Visser be
slist tegen en de heer Schokking alleen op oppor-
tuniteitsgronden vóór het wetsvoorstel.
Van de linkerzyde werd het door velen krachtig
en met overtuiging bestreden. Zy noemden het on-
noodig, partydig en schadelijk voor de vrije weten
schappelijke studie.
laatsteri tijd de prijs een weinig gedaald. Docli
zaak is bet bij den bietenbouw den grond te
forceeren door een intensieve bemesting.
In Zeeland eu ook elders worden nog telkens
proeven gedaan met het doel te onderzoeken
hoe ver men met de bemesting kan gaan, om
de hoogste winsten te maken. Zoo heeft men
volgens het verslag van den betrokken rijks-
landbouwleeraar voor verleden jaar in Zeeuwsch-
Vlaanderen op middelmatig zwaren kleigrond
een proefveld gehad met de bedoeling, om na
te gaan, welke invloed een hooge bemesting
met chilisalpeter heeft op het suikergehalte
der bieten en in hoeverre een sterke chilisalpeter-
bemesting rendeert. De oplossing van deze
vragen is voor alle bietenbouwers van het hoogste
belang, en voornamelijk ook voor hen, die op
gehalte zaaien. Ziehier een opgave van het
proefveld
3 K
w
55
Naar het Nuilsck.
tor het onderzoek van de coupé was
kwam een inmiddels lelegraphisch
hooger geplaatst rechterlijk ambtenaar
commissaris van politie, die bevel gaf
te vervoeren en de nabestaanden zoo
mogelijk met de treurige gebeurtenis
te stellen.
•lgenden morgen zat Edward Markwald
8 ontbijten op zijn kamer. Hij had een
'Jeugd doorleefd. Nadat hij zijn ouders
verloren en zonder vermogen was
ï6r?n.' had hij reeds op zijn zestiende
besluit genomen, door eigen kracht op
waarheen lust en aanleg hem dreven,
en zoo mogelijk ook het vermogen
wtnnen, dat hij door de onbedacht»
Wel is waar vormen de suikerbieten niet
meer het winstgevende gewas van eertijds, maar
het blijft in zeer veel streken toch nog een
der voornaamste landbouwproducten. Bij niet al
te ongunstige weersgesteldheid en een doelmatige
bemesting kunnen de suikerbieten nog altijd
gene_goede winst geven, als is dan ook in den
zaamheid en de verkwisting zijner ouders had
verloren. Op zijn zestiende jaar verliet hij dan
ook het gjmnasium, doorliep toen de Koninklijke
kunstschool te Berlijn en bracht het daar in
teekenen, modelleeren en schilderen reeds zoover,
dat hij, toen hij op achttienjarigen leeftijd naar
de Academie overging, ir. staat was zich door
den verkoop van schetsen en het teekenen voor
geïllustreerde bladen in zijn onderhoud te -voor
zien. Te trotsch om de ondersteuning van een
rijken bloedverwant, dien hij persoonlijk in het
geheel niet kende, langer dan volstrekt noodig was,
aan te nemen, stond hij van toen af geheel op
zichzelf. Tot dit besluit voelde hij zich nog te
meer genoopt, daar zijn oom, die hem tijdens
zijn dienst ondersteunde, met alle geweld wilde,
dat Edward officier zou worden, doch hij had
daarin volstrekt geen lust; het leek hem on
mogelijk toe, van zijn persoonlijke vrijheid zoo
goed als geheel afstand te doen. Zoo leefde hij dan
van zijn twintigste jaar af als een arm artist
te Berlijn en Jeerde daardoor niet alleen hard
werken maar ook alle ontberingen kennen.
De vaste overtuiging dat zijn werk verre
boven bet middelmatige stond, en het on-
S
3
O
2 w
cd 52
2 O
w
O
O
TJ
er
se
o
O
o *e
W
O
=r®
o-
at
S 3
2
2
Het chilisalpeter is in 2 keer als overbemesting
gegeven.
Dit proefveld leert ons en reeds meer
malen heeft men dergelijke uitkomsten verkregen
dat de bemesting met chilisalpeter een
gunstigen invloed gehad heeft op het gehalte,
een uitkomst, die dus de oude meening, dat
veel chilisalpeter nadeelig zou werken op het
suikergehalte, geheel te niet doet. Verder leert
ons de proef, dat de meeste winst is behaald
op perceel III met een bemesting van 300
K.G. chilisalpeter per gemet, dus met een
chilisalpeterbemesting van pl.m. 700 K.G. per
H.A. Het verschil met perceel II is echter ge
ring, evenals met dat van perceel IV zoodat
al naar den vruchtbaarheidstoestand van den
bodem gerekend kan worden, dat 600 a 800
K.G. chilisalpeter per H.A. de gewenschte be
mesting is. V,
Hoofdkantoor te Amsterdam, Keizersgracht 292.
Maatschappelijk Kapitaal
Door de verzekering eener dadelijk ingaande
lijfrente maakt men op 50 jarigen leeftijd 7,5°/0,
op 55-jarigen leeftijd 8,5 °/o> °P 65-jarigen
leeftijd 11,8 en op 70 jarigen leeftijd 13,5
rente van zijn gestort kapitaal.
Inlichtingen en tarieven verkrijgbaar aan het
Hoofdkantoor en bij H.H. Agenten de H.H.
C. M. VAN RIJSSEE, te 1 holenP. M.
v. D. ENDE, te Oud-Vosmeer; J: GELDER
BLOM te PoortvlietJ. W. RENSEN en
notaris H. J. VAN NOUHUYS te Zierikzee
Me. H. OELE te Goes.
wrikbare geloof, dat hij nog eenmal groot
succes zou hebben, hielpen hem om aan eiken
tegenspoed met geduld het hoofd te bieden en
vol hoop zijne toekomst tegen te gaan.
Jaar in jaar uit beproefde hij tevergeefs zijn
schilderijen op de tentoonstelling te doen
exposeeren, tot de deur, die toegang geeft tot
roem en rijkdom, plotseling en onverwacht voor
hem werd geopend. De aandacht van een be
roemden kenner werd toevallig getrokken door
een der schilderijen van Markwald, dat bij een
kunsthandelaar was geëxposeerd hij beschouwde
het aandachtig en kocht het, liet zich het adres
opgeven van den kunstenaar en vond deze op
een dakkamertje, dat hein tegelijk tot slaap- en
woonkamer en atelier diende.
Daarna volgden aanzienlijke bestellingen
schilderijen, die tot de verzameling van zulk een
beroemd kunstvriend behoorden, vonden ge-
reedelijk plaatsing op de jaarlijksche kunstten
toonstellingen het publiek bewonderde ze, en
de kunstenaar werd bekend. Niet zonder een
gevoel van weemoed, gemengd met trots, verliet
hij het dakkamertje, de plaats van zoo moeilijke
ontberingen en zoo erustigen, onveruioeiden arbeid,
IERSEKE. Van hier zijn 2 jongens van 13
jaar> beschuldigd van diefstal, van rechtsver-
volging ontslagen, doch veroordeeld tot plaatsing
in een verbeteringsgesticht tot hun 16e jaar.
De Groene Kruisvereeniging Ziekenzorg
hield Dinsdag haar le jaarvergadering, Uit het
verslag van den toestand en de verrichtingen
van de vereen, bleek, dat het aantal leden in
1903 van 226217 bedroeg en dat de inkomsten
f 439,50 en de uitgaven f 227,34 beliepen,
zoodat er een batig saldo is van f215,06. Aan
verplegingsmiddelen werd f106,84 en aan ver
sterkend voedsel f 73,82 uitgegeven. De gezond
heidstoestand was gunstig, het aantal begunstigde
zieken gering (nam. 15), vandaar geringe uit
gaven^ aan voedsel. Het hoogste getal eieren
aan één persoon verstrekt bedroeg 35, de grootste
hoeveelheid melk 249 L. De kascommissie had
geen aanmerkingen op de administratie van den
penningmeester, maar integendeel een woord
van lof voor het accurate en nette werk.
om het nu zijn ruimere inkomsten hem dit
veroorloofden te verwisselen voor een be-
hagelijke wouing en een ruim atelier. Daar
kwam bij, dat zijn rijke oom, generaal Van Cosel,
die zijn opvoeding had bekostigd, tegelijkertijd
als luitenant-generaal werd gepensionneerd en te
Berlijn kwam wonen. Oom en neef waren in
den eersten tijd zeer terughoudend tegenover
elkaar, want zij hadden elkaar te voren nooit
gezien, doch reeds spoedig werden zij beste
vrienden, en hoe beter zij elkaar leerden kennen,
des te inniger werd hun vriendschap. Oom ver
weet zich zelf, dat hij destijds niet beter voor
zijn neef had gezorgd, en deze stelde hem gerust
door de verzekering, dat het de schuld van hem'
zelf was geweestdoor zijn trots had hij nooit
aan den broeder van zijn moeder willen open
baren, hoe zwaar de strijd om het bestaan voor
hem was, en daarbij streelde het zijn eerzucht,
dat hij het door eigen kracht reeds zoover had
gebracht.
De generaal was reeds boven de vijftig, en
algemeen hield men hem voor een verstokt celi
batair. Hij had uitstekende relaties bij vele
families, was nog zeer levenlustig den mili*
