N°. 972.
Zaterdag 16 Januari 1904.
Een en twintigste jaargang.
EN
J. H. C. ?0T,
FEUILLETOH.
Een verrassing.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
BINNENLAND.
Van onze berichtgevers.
Gemengd Nieuws.
IERSEKSCHE
THOOLSGHE COURANT,
TGtttlid, pTiji aai ia Maip tan «slartttll, laallaai, tai.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per drie maanden, franco per post 65 cents.
Voor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden stierlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht nan
het bureau te T h o I n ot v66r DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER:
Tïotis,
Adrertcntiënvan 1 tot 4 regel» 40 c-ntsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maai ter plaatsing opgegeven, wordt aleohta
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
De herijk van de maten en gewichten zal
dit jaar plaats hebben
te Slavenisse op 25 en 26 April, voorm.,
te SI. Annaland op 26 April nam. en 27 April,
te SI. Philipsland op 28 April,
te Oud-V ommeer op 29 April,
te Tholen op 30 April en 2 Mei.
Yan Dr. Kuijper's reis naar
hoofdzaak door de Belgische journalisten wel
wat te veel ophef gemaakt.
Koning Leopold had van den Belgischen ge
zant in Nederland vernomen, dat dr. Kuijper
gewoon is om nh Kerstmis eenige dagen rust
te nemen in Brussel. Dit vond de Koning een
goede gelegenheid om met dr. K. kennis te
qiaken en noodigde hem daartoe aan tafel,
waarop de invitatie van den Belgischen minister
van buitenlandsche zaken volgde.
Door deze uitnoodigingen en ook het ver
schijnen van het Voorloopig Verslag betreffende
de Drankwet moest dan ook van de reis naar
St. Petersburg worden afgezieq.
Op de voordracht voor dijkgraaf van den
Henriettepolder te St. Philipsland, welke be
trekking door het overlijden van den heer J.
A. Stols Johsz. vacant is gekomen, zijn geplaatst
de heeren Je J. A. Stols Jacz., 2e F. C. Geense
en 3e M. Yan Bendegom.
Bij het laatstgehouden examen voor den dienst
der posterijen is o.m. geslaagd de heer M. N.
D. Augustijn, surnumerair.
LANDBOUW-VEETEELT.
Peru-Guano is een geheel volledige meststof,
zij bevat alle voor den groei en de vrucht-
rming noodwendige bestanddeelen, met name
'ikslof, phosphorzuur en kali. Er bestaat geen
inkele andere hulpmeststof, die haar op dat punt
evenaart, noch chilisalpeter, noch ammoniak-
superphosphaat, noch welke ook.
ii Alleen stalmest heeft met haar die eigenschap
'gemeen, ook in een ander opzicht komt Peru-
©uano met stalmest overeen. Daar Peru-Guano
een van het dierenrijk afkomstige organische
tof is, en niet bloot een gemakkelijk oplosbaar
;out, vormt zij een soort humus, waardoor de
itructuur des bodems verbetert. Peru-Guano
aakt dus den zandgrond meer aaneengesloten
én den kleigrond losser.
Bovengenoemde eigenschappen heeft alleen
de echte Peru-Guano, waarvan weder vele scheeps
ladingen van pas ontdekte Guano-eilanden
nderweg zijn naar Europa.
i)
„Zoo, dus hier woont Karei vroeg een reeds
(jaarde dame aan haar geleider, een oudachtig,
eurig gekleed heer met een zorgvuldig onder
ouden knevel.
„Ja Marie, dat is het huis. Een oude hut,
indfc je niet?"
„Nu, als die hut Karei maar aanstaat, dat
is de hoofdzaak, 't Is echt ouderwetsch, met
die erkers en krullen en dat torentje. Noemen
ie dat geen gothieke stijl, man En daar is
een flinke tuin bij dat huiskijk eens naar die
oude oluien en linden. Maar zeg eens, wat
voert Karei hier nu eindelijk uit?"
L «Nu ja, hij studeert, oudheden of zoo iets.
Er moeten hier in den omtrek veel merkwaardig-
pedeu zijn, hunnebedden en zoo meer. Als ik
'het goed gehoord heb is Karei van plan daar
«en boek over te schrijven om zoodoende be-
De landbouwvereeniging te Oud-Vossemeer heeft
in het jaar 1903 voor zijne leden aangekocht een
totaal bedrag van 211700 Kg. kunstmeststoffen ter
waarde van f11021,81 en 29610 Kg. voederartikelen
ter waarde van f 2408,58. Deze bedragen duiden aan,
dat men met de oude wijze van landbebouwing ge
broken heeft en dat de waarde der meststoffen wordt
erkend.
Uit St. Philipsland wordt gemeld dat de
agenten der suikerbeetwortelfabrieken in deze
gemeente contracten sluiten voor de levering
van beetwortelen tegen de volgende campagne
tot den prijs van f9.50 per 1000 K.G. Tot
dusver is echter door geen der landbouwers
gecontracteerd.
De eenige weg tot verbetering.
Er zyn verschillende redenen, waarom in den
laatsten lijd de landbouw is achteruitgegaan en
daarmede de finantieele toestand van den boer in
ongunstiger omstandigheden gekomen is. De voor
naamste reden is wel de waardevermindering der
producten. Doordat andere landen, andere wereld-
deelen voor hun gebruik te veel produceeren en dit
te vele naar elders uitvoeren, zyn de prijzen van
vele landbouwproducten in ons land gedaald. Onder
de middelen om hierin verbetering te brengen, is
er één, dat elke landbouwer zelf aanstonds in toe
passing kan brengen, zonder te wachten op eventueele
veranderingen, die misschien in het belastingstelsel
zouden kunnen aangebracht worden. Zich zelf helpen
en nog wel direct is zeker het beste, dat men doen
kan. De prijs der gewassen is verminderd? Welnu
het eenige middel, om dit verlies te dekken, is de
opbrengst naar evenredigheid te vermeerderen. En
dit is mogelijk, indien de landbouwers gebruik
maken van de nieuwe ontdekkingen, de nieuwe
methoden, die door de landbouwwetenschap hun aan
de hand worden gedaan. Er zyn helaas nog te veel
landbouwers, die bun bedryf hebben ingericht volgens
den ouden sleur en niet of weinig gebruik maken
van het nieuwe, dat hun in staat zou stellen, hun
bedryf in korten tijd te verbeteren.
Het aantal landbouwers, dat bv. geen of weinig
gebruik maakt van de scheikundige meststoffen, die
de landbouwwetenschap voorschrijft, is nog zeer
groot. Nog slechts weinig landbouwers dwingen den
grond tot dubbele, tot drievoudige opbrengst. Stal
mest is goed, o.a. tot verbetering van de structuur
van den grond. Maar met stalmest alleen doet men
tegenwoordig betrekkelijk weinig. Men krijgt daarmede
een gewoon oogstje. Scheikundige meststoffen moeten
aanvullen, moeten de meeropbrengst geven. Onder
de scheikundige meststoffen is er ééne, die, helaas
de duurste, maar elk jaar ook weder de meest nood
zakelijke iszij is het chilisalpeter. Het is in deze
meststof, dat het voornaamste voedingsbestanddeel, de
stikstof, in groote hoeveelheid en in direct oplosbaren-
vorm aanwezig i9. Door chilisalpeler kan men
daarom oogenblikkelijk dwingen tot grootere opbrengst.
O, het is waar, de plant voedt zich niet met stikstof
alleen, zy heeft ook kali en phosphorzuur noodig en
ook deze laatste moeten in den grond aanwezig zijn.
Doch het is onbetwistbaar waar, dat juist, doordat
de stikstof in salpetervorm, oplosbaar is en alle
stikstof voor en na in salpetervorm wordt omgezet,
de stikstof in den bodem in negen van de tien
gevallen in het voorjaar in de minderheid zal zijn.
Phosphorzuur en kali worden, in welken vorm zij
ook in den bodem gebracht worden, gedeeltelijk door
den grond vastgehouden. Geregeld aangevuld, blijft
er van deze twee dus altijd genoegzaam in den grond
om in werking te treden, zoodra chilisalpeter in het
voorjaar het drietal volledig maakt. Het is dus chili
salpeter, dat in het voorjaar in voldoende hoeveelheid
gebruikt, den grond zal dwingen tot verdubbelde
werkzaamheid. Chilisalpeter is, vergeleken bij super-
pbosphaat en kalizouten, duur. Dat is nu eenmaal
niet anders. Doch het treurig gevolg daarvan is, dat
men in het gebruik er vreeselijk zuinig mede is. En
hw is hierop, dat ik de klem wilde leggen, het is
slechts door een voldoende hoeveelheid chilisalpeter
kort voor, bij of na het zaaien gegeven, dat de oogst
verdubbeld kan worden. Wat is voldoende? Laat
ik dat in een volgend opstel zeggen. V.
roemd te worden. Maar laten we toch binnen
gaan I"
Het paar ging nu door de openstaande oude
ijzeren poort, die toegang gaf tot het landhuis.
Op een met helderwit kiezelzand bedekt voet
pad wandelde een jonge, eenvoudig gekleede
dame naast een oude boerenvrouw, die, zoodra
ze de bezoekers gewaar werd, haar jonge ge
leidster in den steek liet en op de vreemdelingen
toetrad om ben te begroeten.
„Dat is nog een erg jong meisje," merkte
mevrouw op, terwijl ze met een lang niet
vriendelijken blik naar de jonge dame keek.
„Ik ben vrouw Beers, de huishoudster," zei
de boerenvrouw, terwijl ze met het hoofd neeg.
„Wat believen mijnheer en mevrouw
„Is dokter Lijders thuis vroeg de oude
heer.
„Ja, de dokter is boven op zijn kamer. Als
u het goedvindt zal ik u voorgaan."
Maar Karei scheen de bezoekers al uit zijn
raam gezien te hebben, want hij kwam ze op
de trap tegen. Hij was een slanke jonge man
met een blozend gelaat en een blonde baard,
„Wel, dag Karei, hqe maakt je *t P" riep de
ST. ANNALAND. Op de vergadering van
de vereeniging „Landbouwbelang" alhier, werd
een verslag uitgebracht waaruit bleek dat het
ledental over 1903 thans 103 bedroeg, waarvan
ll2 leden gezamenlijk aankochten 1251 balen
rphosphaat, 1298 balen ammoniak super-
pnospnaat, 2/4 Dalen Chilisalpeter, 23 balen
Peru Guano, 6 balen zwavelzure ammoniak, 10
balen PateDtkali, 5 balen Thomasphosphaat, 67
zakken mais en 365 HL. zaaiwikken, waarvan
betaald werd f16.359.185.
De huishoudelijke ontvangsten bedroegen
f 173.95, de uitgaven f 106.75, zoodat in kas
bleef f67.80.
IERSEKE. Tot 2den klerk ter secretarie is
benoemd J. J. Sipsma alhier.
De heer P. H. Klenke alhier, lid van het
hoofdbestuur van het Ned. Ond. Gen., is benoemd
tot 2eu peuuingmt ester van dat Genootschap.
Maandagavond zal de gewone jaarvergade
ring van den varkenshond Voorzorg" gehouden
worden.
OUD-VOSSEMEER. In eene deze week ge
bonden vergadering van het gezelschap Leeslust
is besloten het 75-jarig bestaan der vereeniging
op 5 Febr. a. s. eenigszins feestelijk te herdenken.
De directeur, de heer G. M. van den Ende,
zal een voordracht houden, opgediept uit de
notulen enz., waarin het verleden van de ver
eeniging wordt herdacht.
Woensdag 11. is eene vergadering gehouden
van ingelanden van het Waterschap Oud-Vosse-
meer tot hel opmaken van eene voordracht voor
dijkgraaf. Uitgebracht werdeo 33 stemmen,
waarna de heer W. H. van Gorsel met op 1 na
oude dame hem verheugd tegemoet.
„Dag jongen," zei de oude heer.
Karei reikte elk hunner een van zijn handen
en begroette hen lachend. Hij moest telkens
lachen als hij hen zag, want het kwam hem
toch zoo vreemd voor, dat beiden, zijn vader
en mevrouw Cordens, de weduwe van burge
meester Mulder, sedert enkele weken een „jong"
paar waren. Natuurlijk verzekerden beiden elkaar
dat ze uit liefde waren getrouwd, maar de oude
gepensioneerde kapitein Lijders had toch meer
aan het groote vermogen der weduwe en aan
zijn gemak gedacht, en zij vond het aangenamer
de vrouw van een kapitein dan de weduwe
van een burgemeester te zijn.
Een domicilie hadden zij eigenlijk nog niet,
want mevrouw Cordens had haar bezittingen
in het stadje, waarover haar overleden echtgenoot
eens regeerde, verkocht, omdat de klein
stedelingen haar met haar tweede huwelijk voor
den gek hielden. De koopsom met hetgeen zij
verder bezat had zij in staatspapieren belegd.
Nu legden zij bij Karei in zijn nieuwe woning
hun eerste bezoek af en mevrouw Cordens was
in haar nopjes, de moeder van een zoo knappen
alle stemmen als no. 1 op de voordracht werd
gebrachtde heer F. J. Arnpt verkreeg als 2e
candidaat 17 stemmen en de heer C. W. Snijder
als 3e candidaat 23 stemmen. Daarna werd nog
ter sprake gebracht het verlagen van het peil
waarop door het stoomgemaal het water uit de
polders weggemalen wordtzonder evenwel
tot een conclusie te komen, werd dit punt tot
de volgende algemeene vergadering in Mei a. s.
aangehouden.
ST. PHILIPSLAND. Gedurende het jaar
1903 is op het hulpkantoor in de kom der
gemeente het navolgende aangekomen 12514
gefrankeerde brieven van elders; 125 onge-
frankeerde295 van en bestemd voor de ge
meente 6996 briefkaarten36 dubbele brief
kaarten58676 dag- en weekbladen en andere
gedrukte stukken2189 dienstbrieven154
monsters, 332 aangeteekende brieven, waarvan
79 met aangegeven waarde tot een gezamenlijke
waarde van f 22309 682 uitbetaalde postwissels
896 quitantiënj; 2526 postpakketten. Alzoo
samen aangekomen 85421.
Verzonden: 211 aangeteekende brieven, waar
van 91 met aangegeven waarde tot een geza
menlijk bedrag van f52755; 2007 postwissels;
20 quitantiën, 931 postpakketten.
Nqg werden behandeld 2 expressebrieven en
14 postbewijzen uitbetaald.
In hetzelfde jaar werden op het hulpkantoor
alhier in de Rijkspostspaarbank gebracht 157
inlagen tot een bedrag van f 8419,40 en werden
67 terugbetalingen gedaan tot een som van
f 6099,27. Er werden 15 nieuwe boekjes af
gegeven.
Door het telephoonkantoor werden behandeld
951 telegrammen, t. w. ontvangen 454, ver
zonden 497 stuks.
THOLEN. Vanwege den burgemeester dezer
gemeente wordt den ingezetenen een lijst aan
geboden voor bijdragen iu het huldeblijk aan
H. M. de Koningin-Moeder bij gelegenheid van
haar 25-jarig verblijf in ons land.
Bij genoegzame inschrijving zal de heer
Abr. de Winter uitgeuoodigd worden, op nader
te bepalen datum, alhier, een voordrachtavond te
houden. Het voornemen bestaat ook, na afloop
een bal te geven. De entreeprijs, met inbegrip
van het bal, is slechts 50 ets. per persoon. Zich
aan te melden bij den heer C. W. Geluk alhier.
Tusschen Zevenhuijzen en Leek is op het
rijtuig geschoten, waarin de heer C., notaris te
GroDiugeu zat. Toevallig drong de kogel de
eene ruit iu en vloog de andere uit, gelukkig
zonder iemand te kwetsen.
en veelbelovenden zoon te zijn geworden. Dokter
Lijders, die zich inderdaad met oudheidkundige
stadiën onledig hield, voerde de bezoekers in
zijn fraai gemeubelde zitkamer, waar men door
de vensters zoowel op den straatweg Daar de
stad als op den tuin uitzicht had. Voor een
der vensters stonden twee potten met pas ge
plukte bloemen.
„Dat zijn mooie bloemen," zei mevrouw Cordens,
„van wie zijn die
„Vrouw Beers heeft ze me gebracht,"
antwoordde de dokter, blozend als een jong
meisje.
„En wie is dat jonge meisje toch vroeg
de stiefmoeder verder, terwijl zij uit het raam
een blik in den tuin sloeg.
„Dat jonge meisje U bedoelt juffrouw Anna,
ik wil zeggeu juffrouw Van Helden. Zij is
de eigenares van dit huis."
„Zoo. Ze is dus rijk f"
„Rijk Lieve hemel neen, ze is arm, want
het huis b;engt haar behalve mijn huur niets
op. Haar vader moet een welgesteld man ge
weest zijn, zooals vrouw Beers mij verteld heeft,
maar hij had bijna zijn geheele vermogen aan eeq