N°. 930.
Zaterdag 28 Maart 1903.
Twintigste jaargang.
J.
1(1
EN
J. H. C. POT,
miUETOH.
GEURT.
ïtopf
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Publicatie n.
Peru Guano vergeleken.
Uk
BINNENLAND.
V an oiiii» uericiilüxv r
IERSEKSCHE
mijij,
esclijl
n de,1
IKJiu.
THOOLSGHE COURANT,
veetMad, pijjl au it telanpi aai mstnitolt, luilliiv, ai
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag,
iek Prijs per drie maanden, franco per post 65 cents,
o lij Voor het buitenland 90 cents.
TJ 1*|SZ0*S«n stukken, enz. worden uiterlijk ep DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
kat kareau te T h a I e n ot vódr DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER
T n o l tt.
Advertcntiënvan 1 tot 4 regels 40 centsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt aleohta
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Burgemeester en Weihouders van Tholen, brengen
>r kennis, dat van 23 Maart tot en met 21 April
!ff5tn«t»»nde op de secretarie voor een ieder ter inzage
nedergelegd
a. de lijst van kiezers van leden der Tweede
ier van de Staten-Generaal, van de Provinciale
jen en van den Raad
alpbabetische lijsten van ben, die van de
rslyit rijn afgevoerd en van hen die daarop
gebracht; alsmede dat die lijsten, tegen be-
ing der kosten, verkrijgbaar zijn.
edaan te Tbolen den 23 Maart 1903.
taagl
nidel
HHJ
NG.1
'vang
lurgemeester en Wethouders van Tholen,
ingen ter kennis van ingezetenen, dat ouders,
[den of verzorgers, die kinderen op de openbare
il geplaatst willen zien, daarvan aangifte moeten
by het hoofd der 6chool, die daartoe in bet
ilgebouw zitting zal houden op Vrydag 3 April
des namiddags van 12 en van 6 8 uur.
Tholen, den 23 Maart 1903.
rgeineester en Wethouders van Tholen brengen
kennis van belanghebbenden, dat ingevolge
iikel 13 der Leerplichtwet, ten behoeve van
werkzaamheden in of voor de bedrijven van laiid-
'1C,J )OUW, tuinbouw en veehouderij, aan den Arron-
leQ llwements-schoolopziener verlof kan worden aan-
aagd over de week van Maandag 30 Maart tot
ndag 6 Apiil en Maandag 6 April tot Maandag
April 1903.
orrnulieren voor deze aan. raag zyn kosteloos
krygbaar ter secretarie en by bet hoofd der
jbol.
rholen, den 23 Maart 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. G. VAN STAPELE Burgemeester.
1*. LABAN, Secretarie.
pe Burgemeester der gemeente Tholen brengt bij
ter kennis van de Ingezetenen, dat bij hem
angen en aan den Ontvanger der Directe Be
lingen ter invordering is verzonden, het kohier
personeele belasting no; 1, voor het dienstjaar
3, met uitnoodiging aan een iegelijk wien zulks
•fMt, om na bekomene kennisgeving van zijnen
^tslag, ten spoedigste het door hem verschuldigde
te kwyten, met herinnering tevens, dat de bezwaren,
welke dienaangaande mochten bestaan, binnen zes
weken na heden behooren te worden ingediend.
Tholen, den 27 Maart 1903.
Be Burgemeester voornoemd
M. G. VAN STAPELE.
Met welke meststoffen moeten we Peru
Guano vergelijken Uit den aard der zaak is
elke vergelijking met deze meststof zeer moeilijk
iir^?ar er enkele eigenschappen der Peru Guano
1 ijndie nu eenmaal bezwaarlijk in cijfers zijn
5 f
Geurts moeder was zelf dan ook zoo verschrikt
geweest, dat zij Rika niet eens „gendag had
-gezegd, want als je dan zoo dikwijls aan zoo'n
schepsel had gedocht" en nu, ja 't sprak
toch immers ook van zelf„deur de bank heen
met in t vnndelikke," dan wist men bij zulk
;een onverwachte ontmoeting waarlijk niet hoe
sich te houden.
Zij was dan ook maar stiekem doorgeloopen,
-doch na dien tijd kon zij „dat witte gezicht
maar niet kwijt raken."
°?k "S in had? ..Nou! in de
leste tijd liet ie z n koffie wel is koud worden,"
olschoon die anders altijd gloeiend voor hem
moest wezen, en het was ook bij het middagmaal
'reeds een paar keeren gebeurd, dat hij, na zijn
jf ™te P°rtle verorberd te hebben, zijn bord had
^weggeschoven, net of ie al heelemaal klaar was.
r levens was het haar opgevallen, hoe hij bij het
s |»outsnijden# een werkje, waarvan hij veel hield
uit te drukken en welke toch noodzakelijk in
de vergelijking moeten worden opgenomen, als
daar zijn le. dat de Peru Guano de drie
noodzakelijke voedingsstoffen, nl. stikstof, kali,
en phosphorus scheikundig verbonden bevat, 2e.
dat de stikstof in drie vormen in de Peru
Guano voorkomt, nl. in den salpetervorm, den
ammoniakvorm en den organischen vorm, enz.
Moeilijk dus, maar niet onmogelijk, wanneer we
die eigenschappen slechts in 't oog houden.
Maar dan ook moeten we de Peru Guano ver
gelijken met elke meststof, die een der beide
hoofdbestanddeelen, nl. de stikstof en het
phosphorzuur in zoodanige mate bevat, dat het
gebruik van de eene meststof de andere geheel
of gedeeltelijk overbodig maakt. Ten eerste
dus met Chilisalpeter.
Chilisalpeter heeft één eigenschap in hooge
mate. Door zijn 15 a 16 stikstof in saU
petervorm, werkt het snel en hevig. Daartegen-
over staat, dat het niet anders kan, of een
belangrijke hoeveelheid van deze meststof gaat
verloren, vooral in regenachtige jaargetijden.
Ook Peru Guano bevat een belangrijke hoeveel
heid salpeterstikstof en verkeert in het gunstige
geval, dat van haar bestanddeelen niets ver
loren gaat. Wij stellen op grond hiervan niet
voor het chilisalpeter geheel te vervangen door
Peru-Guano, doch geven in overweging voor
een gedeelte ervan een evenveel kostende hoeveel
heid Peru Guano in de plaats te stellen. Mocht
bij regenachtige zomers het Chilisalpeter weg
zakken, dan blijft de Peru Guano toch over.
Ten tweede met het ammoniak superphosphaat-
Zij die deze meststof gebruiken, doen in elk
geval en onder alle omstandigheden beter op.
geloste Peru Guano te nemen (7 X 10 X 2>)
daar de prijzen ongeveer dezelfde zijn en de
Peru Guano rijker is aan phosphorzuur, Kali
bevat en het toch duidelijk is, dal een kunst
matig mengsel niet zoo gelijkmatig werkt, als
een scheikundige verbinding. Daarenboven
missen wij bij het ammoniak-super alle goede
eigenschappen van de Peru Guano.
Ten derde met zwavelzure ammoniak. Deze
meststof bevat slechts stikstof en wel alleen in
den ammoniakvorm. Menige boer meent, dat hij
Peru Guano kan vervangen. Dat is in geen
geval waar. De Peru Guano is een volledige
meststof, de zwavelzure ammoniak niet. De
Peru Guano verbetert den grond en werkt na,
de zwavelzure ammoniak niet. De Peru Guano
bevat nooit schadelijke en vergiftige stoffen, de
zwavelzure ammoniak zeer vaak.
Ten vierde met het superphosphaat. Deze
meststof, die pl.ra. 14 °/0 phosphorzuur bevat,
levert, zooals bekend is, het phosphorzuur tegen
billijkeu prijs. Men bedenke, dat zij slechts
phosphorzuur bevat. Zij kan dus de Peru Guano
niet vervangen. Omgekeerd is het duidelijk,
dat de Peru Guano het Superphosphaat geheel
of gedeeltelijk overbodig maakt.
eu waarmede hij tusschenbeide een aardig centje
verdiende, soms wel 'n kertier lang op z'n mes
kon zitten kijken, zonder iets nit te voeren,
maar overigens, zoolang als Rika reeds thuis
was, had hij nog geen stom woord over haar
gesproken. Nu was het, zooals Geurt altijd
zeide, nog wel volstrekt geen bewijs, dat men
iets te zeggen had, als men sprak, en evenmin,
dat men niets had in te brengen, als men
zweeg, maar in dit geval vond vrouw van Aken
het toch maar hel best, dat haar zoon niets
zeide, want het kon nu immers in 't geheel
niet goed worden, nu het meisje „zoo'n klank
achter zich had 1"
Doch als zij zich even in de plaats stelde
van Rika's moeder 1 Javoor haar was het
vreeseüjk zij hoorde dan ook, dat vrouw Lansen
niet anders deed dan huilen.
„Nou was 't daar alevel toch 'n akelige boel 1
Pas weer 't kammenet voor schuld verkocht,
op 't lest zou ze d'r bed nog onder d'r lijf
uit zien verkoopen, en jonge, jongewat zat
ze toch dikkies in d'r spullen, toen ze trouwde I"
En om nu te zeggen, dat de oorzaak bij
hen zelf gezocht moest worden Jaap had wel
'n groote mond, dit kon vrouw van Aken niet
ontkennen, want ze was de aardappel-geschiedenis
Wat wil dus de Peru Guano!' Zij wil ge
bruikt worden naast het Chilisalpeter. Zij wil
Ammoniak superphosphaat geheel vervangen. Zij
wil zwavelzuren ammoniak geheel vervangen. Zij
wil het gebruik van een gedeelte van het
superphosphaat overbodig maken.
Het regeeringsantwoord op de stakingswetten
is gisteren bij de Tweede Kamer ingekomen.
De ministerraad vergaderde in buitengewone
zitting ter behandeling er van.
De Tweede Kamer zal Dinsdag 31 Maart in
openbare zitting bijeen komen voor de spoed-
behandeling van een wetsontwerp tot dienst-
verlenging van de lichtingen 1900 en 1901,
luidende als volgt: „De ingelijfden bij de militie
te land van de lichtingen 1900 en 1901, die
ingevolge de bepaling van de eerste zinsnede
van art. 110 der Militiewet 1901, krachtens
Ons besluit van den 5en ïebruart 1903 onder
de wapenen zijn geroepen, blijven onder de
wapenen zoolang Wij zulks raadzaam ourdeeleu".
Een schoon vooruitzicht
lu de toelichting tot dit wetsontwerp wordt
gezegd, dat de gebeurtenissen, welke aanleiding
gaven tot het onder de wapenen roepen, nog
niet zoodanig verloop hebben genomen, dat het
zich laat aanzien, dat genoemde miliciens met
verlof worden gezonden.
Gaan wij de berichten uit Bergen op Zoom,
den Haag, Amsterdam en andere plaatsen na,
waar de miliciens soms openlijk in verzet komen
en die allen een geest van verbittering ademen,
dan zal de toestand er niet op verbeteren,
wanneer het wetsontwerp tot wet verheven wordt.
Maar het is niet alleen het in dienst houden
van zeer velen, die groot nadeel ondervinden
in zaken of betrekking, dat ontevredenheid ver
wekt, ook wordt geklaagd over slechte voeding,
o. a. te Bergen op Zoom, waar reeds de helft
van het garnizoen naar de forten te Nieuwesluis
en Abcoude gezonden is en de oogziekte in erge
mate in de kazerne heerschte.
Meetings worden in het geheim, in de kazerne
en daarbuiten gehouden en reeds is het voor
gekomen, dat zelfs gegradueerden hunne supe
rieuren beleedigden.
Ons dunkt, dat een goede behandeling en
behoorlijke voeding, waarop de staatsburger, die
zijne militieplichten vervult, recht heeft, in de
eerste plaats moeten betracht worden, teneinde
den geest van verzet onder de kwaadwilligen
niet te stijven en bij de goedgezinden niet op te
wekken.
In de zitting van de Tweede Kamer, Dins-
dag a. s., zal, naar men meldt, den dag voor
de behandeling der stakingswetten vastgesteld
worden, denkelijk onmiddellijk na Pasclien.
Tot inspecteur van de volksgezondheid in
Zeeland en Zuid-Holland is benoemd Dr. G.
nog niet vergeten, en Pietje had in haar huis
houden nog wel „percieser" kunnen wezen,
maar overigens hadden ze hun best genoeg
gedaan, daarvan wilde zij niet spreken.
Hoe het dan mogelijk was, dat het hun
zooveel slechter ging dan andere menschen,
van wie de meesten daarenboven met minder
waren begonnen 't Kwam zeker door de vele
kinderen. Daar er nergens op gewacht behoefde
te worden, waren ze veel te jong getrouwd,
Pietje was bekant nog een keind en daarna
hadden zij ,,'n allemensehelik groot huishouwe"
gekregen. Vrouw van Aken wist met zeker
heid niet eens te zeggen hoeveel kinderen er
wel waren en ook betrekkelijk nog kleine, want
vrouw Lansen was veel jonger dan zij. Maar
al konden zij het zelf niet helpen, daarom
behoefde Geurt nog niet in zoo'n ongelukkige
boel te loopen en was het, wel beschouwd, maar
goed, dat zij het altijd had tegengehouden.
Na dien eenen keer, toen zij er met hem woorden
over had gekregen, had zij wel niets meer gezegd,
maar gedaan had zij ook niets, en dus was
het gebleven, zooals het was.
Doch dit nam niet weg, dat het haar steeds
door het hoofd bleef spoken, zoo zelfs dat zij
den vorigen nacht er nog van had gedroomd.
den Houter te Leiden, met bepaling, dat hij
binnen dit ambtsgebied in het bijzonder belast
zal zijn met het toezicht op de handhaving van
de wettelijke bepalingen betreffende besmette
lijke ziekten en met de zaken rakende de hygiëne
van bodem, water en lucht.
Als standplaats is deu inspecteur aangewezen
van 1 April tot 31 Mei de gemeente Leiden,
daarna 's Gravenhage.
Met ingang van 1 April e. k. wordt opgeheven
de postrit Bergen op Zoom-Zierikzee v. v.
Ingesteld wordt een gewijzigde postrit Bergen
op Zoom-Stavenisse v.v., vertrekkende van Bergen
op Zoom 10.10, 1.02 te Stavenisse, van Stavenisse
1.45 en terug te Bergen op Zoom 4.30 's ochtends.
De postrit naar Zierikzee wordt grootensdeels
vervangen door den tram vertrekkende 9.13
'8 avonds uit Roo-endaal via Steenbergen, om
te Zierikzee te kumen 's nachts te 12.35.
Onder vele blijken van belangstel li ng, waar
onder een geschenk tier ingezetenen van St.
Kruis, heeft de lieer Mr. P O .1 rlcniiequin,
te Aardenburg, lid va1 .1- l a.— Ie K oer,
25-jarig jubileum als buig*,
gevierd.
LERSEKE. De heer P. M. Wib.iut van Middel
burg hield hier verleden week Vrijdag een rede
over „wat de socialisten niet willen"
Deze titel verhinderde hem niet ook te ver
tellen wat zij wél willen.
De rede was eenvoudig en helder, ontbloot
van woordenpraal en vreemde woorden.
Zij begon met een sprookje van een jeugdig
koning, die de hulde hem toegebracht verdienen
wilde door zijn volk gelukkig te maken. Hij
reisde zijn land door en zag tot zijn bevreemding
dat de arbeidende bevolking niet genoot van
de voortbrengselen van zijn arbeid en daarvoor
slecht betaald werd. Zijn ministers vonden dat
heel gewoon en raadden hem, er in te berusten.
Daarom riep de koning de uitnemendsten der
verschillende arheiders-groepeu bijeen en na
jaren overleg kwam men tot een stelsel, waarbij
ieder die werkte ook genoeg kreeg om te
blijven leven.
Die koning is het socialisme, die raad van
arbeiders is de democratie.
Het tegenwoordige stelstel, dat het kapitalis
tische heet, en waarbij de werkman niet geniet
naar zijtt arbeid en den fabrikant rijk maakt,
is voornamelijk ontstaan toen de stoom zijn toe
passing begon te vinden bij den arbeid. Door
de machines werd 20, 30 eu meer malen zooveel
geproduceerd en de arbeider werd meer en meer
afhankelijk van den werkgever. Dit wil niet
zeggen, dat het socialisme tegen de machines is,
integendeel, het wil de toepassing nog ver
menigvuldigen, want daardoor zal de productie
Zij kon zich eigenlijk niet meer herinneren
hoe haar droom was aangevangen, maar het
einde was haar bijgebleven. Na veul gewarrel,
had zij gezien, dat het varken uit het hok
brak en perdoes naar haar pronkvertrek stoof.
Zoo hard zij kon, was zij het toen nageloopen,
maar had niet kunnen verhinderen, dat het
tegen de glazenkast was aangebonsd, zoodat
die met al wat er in was in „gruzelementen"
viel.
Tegen de glazenkast! Vrouw van Akens
glimlach was bepaald sarcastisch, net of er
bij haar leven ooit zoo'n ding zou komen I
Neen 1 zoo voordeelig ging het met dat breien
niet, dit had zij reeds genoegzaam bespeurd.
Verder was zij met een schok ontwaakt en
had zij tot haar schrik bemerkt, dat Geurt
reeds was opgestaan. Hij scheen juist van
buiten te komen, en door den wind was de
deur waarschijnlijk wat hard achter hem dicht
geslagen vandaar de schok, dien zij had gevoeld.
Ja I het was in den laatsten tijd aleens meer
gebeurd, dat zij zich had verslapen zij lag
tegenwoordig des avonds ook zoo lang wakker 1
„Dat prakkezeeren, dat prakkezeeren 'n mensch
raakte er heelemaal deur uit z'n doen 1"
(Word vervolgd.)
