N N°. 929.
Zaterdag 21 Maart 1903.
Twintigste jaargang.
T
EN
J.
B. C. POT,
FEUILLETOH.
GEURT.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Kf Zij. die zich van hedenaf op
™it blad abonneeren, ontvangen de tot
APRIL a. s. nog te verschijnen num-
lers GRATIS.
Publicatie n.
'IJ
Peru-Guano verbetert den bodem.
BINNENLAND.
Van onze berichtgevers.
00}.
zaan
laar
IERSEKSCHE
THOOLSGHE
COURANT,
ai di Itlaipi ra oesttrtult, latótai, tu.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per drie maanden, franco per post 65 cents.
Voor het buitenland 90 cents.
98] Isgszsuds» stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan
het hureau te T h o I e n ot vAAr DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER
Tholik.
Advertcntiën van 1 tot 4 regels 40 centsiedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt sleohta
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
NATIONALE MILITIE,
iproeping in werkelijken dienst van zeemilicien-
verlofgangera der lichting van 1901.
De Burgemeester vin Tholen maakt bekend,
at de zeemilicien-verlofgangers, wier namen hier
onder zijn vermeld, ieder op het achter zijn naam
angegeven tijdstip, in werkelijken dienst worden
pgeroepen, teneinde gedurende den tijd van 5
teken te worden geoefend.
Cornelisse, Jacob, Tholen, 1 April 1903, Reinier
llaeszen, Hellevoetsluis.
Schot, Cornelis Jan, Tholen, 3 April 1903, Dufa,
lellevoetsluis.
De verlofgangers behooren zich, elk op den voor
tem bepaalden dag, te twaalf uren des middags of
oo spoedig mógelijk na dit uur, aan te melden bij
len Commandant van hel schip, aan boord waarvan
;jj zullen worden geoefend, gekleed in hunne bg
~iun vertrek met groot verlof medegenomen militaire
tleedingstukken en voorzien van hunne kooigoederen
.oomede van hunne zakboekjes, met dien verstande
lat zij hiertoe slechts dan den vorigen dag reeds
L* ip reis behoeven le gaan, wanneer de plaats van
)estemming niet binnen één dag kan worden be
I eiktterwijl zg, die door ziekte of gebreken ver
hinderd worden op den bepaalden datum aldaar
itnwezig te zgn, zich onverwijld n£ hun herstel
iaarheen behooren te begeven en zich alsdan moeten
vervoegen bij den Commandant van het Wachtschip
i- aldaar.
cr De opgeroepen verlofgangers, voor zooveel zij
binnenslands verblijf houden, moeten zich daags vóór
hun vertrek, des voormiddags tusschen tien en twaalf
j uren, ter Geineente-Secretarie vervoegen, teneinde
op hunne verlofpassen door den Burgemeester den
dag van vertrek te doen vermelden en inlichtingen
3 te ontvangen aangaande de reis.
Ingeval ziekte of gebreken de opkomst mochten
- verhinderen, moet de verlofganger hiervan zoodra
mogelijk, door eene op gezegeld papier geschreven
en gelegaliseerde geneeskundige verklaring, ter
Gemeente-Secretarie kennis geven,
i Het niet-ontvangen eener bijzondere oproeping
ontheft den verlofganger geenszins van zijne ver
plichting tot opkomst, daar deze openbare bekend
making eenig en alleen als bewijs geldt, dat de
verlofganger behoorlijk is opgeroepen.
Tholen, den 14 Maart 1903.
De Burgemeester voornoemd
M. G. VAN STAPELE.
Al bevat een grond alle voedingsstoffen, die
de planten uoodig hebben om te groeien, en al
zijn deze in de juiste verhouding en in voldoende
hoeveelheid aanwezig, dan nog kan het gebeuren,
dat de oogsten te wenschen overlaten. De oorzaak
5)
Vroeger dan zij gedacht had werd moeder
van Aken verblijd met de thuiskomst van
haar zoon van de kermis. Ze had een on-
aangenamen dag doorgebracht; minder dan
ooit ingewijd in Geurts plannen, was zij tel
kens geslingerd tusschen hoop en vrees. Zou
het haar aan den eenen kant genoegen gedaan
hebben, als Rika Lansen was overgekomen met
een vrijer uit de stad, aan de andere zijde vreesde
ze in dat geval ernstig voor botsingen. De
gelukkig niet dikwijls voorkomende driftbuien
v;m haar zoon waren onrustbarend hevig en
ofschoon hij na Rika's vertrek tegen zijn moeder
nog met geen enkel woord van het meisje had
gewaagd, had zij zeer goed bespeurd, dat het
met het vergeten niet zoo spoedig ging, als zij
Aanvankelijk had gehoopt, waarom zij zich over
tuigd hield, dat, als Rika weer in 't dorp
daarvan moet dan gezocht worden in den bouw
van den grond, in de structuur. Hij kan te los
en te droog, te vast en (e taai zijnhij kan
zuur en koud, hij kan korstig en gesloten zijn.
Onder de middelen, die de structuur van den
grond verbeteren, neemt de Peru-Guano een
eersten plaats in. Wanneer de Peru-Guano, die
voor een groot deel uit gemakkelijk verrottende
organische bestanddeelen bestaat, zich innig met
de gronddeeltjes vermengt, wordt de losse bodem
meer gesloten, de taaie kleigrond meer open
en verbrokkeld. De Peru-Guano oefent dus op
den bodem denzeliden gunstigen invloed uit,
als de humus van den stalmest. In zooverre
heeft de Peru-Guano een voorsprong op vele
scheikundige meststoffen, die den grond niet
in zulk een goeden toestand achter laten. Het
is misschien om deze reden, dat de navrncht
op een met Peru-Guano bemesten akker vaak
zulke gunstige resultaten geeft. Ik zeg „misschien",
omdat dit verschijnsel ook nog een andere reden
zou kunnen hebben. Behalve de direct oplosbare
deelen der Peru-Guano en de gemakkelijk in
oplossing tredende voedingsstoffen, bevat deze
meststof toch nog een gedeelte, dat eerst later
zijn nut doet, dat dan als opgeloste voedingsstof
de navrucht ten goede komt.
Wellicht werken beide oorzaken mede, om
den tweeden oogst te doen toenemen. Want
een feit is het, dat de nawerking van de Peru-
Guano groot is.
De eerste boer de beste weet, dat het na
Peru-Guano niet zeer gewaagd is vruchten te
zaaien. Doch ook door proeven is de nawerking
der Peru-Guano gebleken. Te Wetteren (België),
b.v. heeft men proefvelden aangelegd, opzettelijk
om de nawerking van Peru-Guano te vergelijken
met die van andere meststoffen. Nadat men
in 19Ü1 op verschillende manieren eetiige velden
bemest had, zaaide men in 191)2 overal vruchten
en wel aardappelen en bieten. De in 1901 met
Peru-Guano bemeste perceelen brachten 24200
K.G. aardappelen en 44500 K.G. bieten op,
terwijl de op andere wijze bemeste velden de
13500 K.G. aardappelen en 30600 K.G. bieten
niet te boven gingen. Inderdaad, we zeggen
niet te veel, wanneer we beweren, dat de Peru-
Guano den bodem verbetert. V.
De lichting van 1902.
Het Staatsblad no. 82 bevat een Koninklijk
besluit van den llden Maart 1903, houdende
bevelen tot het onder de wapens blijven van de
ingelijfden der lichtingen van 1902.
Het besluit bepaalt, dat de ingelijfden voor
de lichting van 1902, voor zooveel zij niet
krachtens art. 109 eerste zinsnede, van de
Militiewet, in werkelijken dienst zouden kunnen
worden gehouden, krachtens art. 110 dezer wet
onder de wapenen moeten blijven, voor zooveel
en voor zoolang als H. M. zulks uoodig zal
achten.
verscheen, het bij de een of andere gelegenheid
tot verzoening zou komen.
LaDg had Geurt dien avond getalmd, eer
hij vertrok, en zij begon reeds te hopen, dat
hij zelf het beter zou vinden in huis te blijven,
toen hij haar opeens had verlaten met de
mededeeiing, dat hij eens even ging kijken.
Zij had daarop een paar onrustige uren door
gebracht, maar daar was hij reeds terug. Van
kermishouden scheen dus geen sprake te zijn
en moeder noodigde hem, zijn pap niet koud
te laten worden, zij had die zoo lekker warm
gehouden. Doch Geurt verklaarde 'net een en
ander gebruikt en dus voor dezen keer geen
trek te hebben in zijn lievelingskost, waarna
het tweetal zich spoedig ter ruste begaf.
En Rika? Was het de kiespijn, die haar
aanvankelijk zoo deed woelen op haar leger
stede
Wat ging het haar eigenlijk aan, of Geurt
van Aken „plezier" maakte of niet Was hij
niet volkomen vrij in zijn handelingen en had
hij het haar niet vooraf gezegd, dat hij „z'n
eige niet zou versaggerijuen" om iemand, die
moedwillig zoo deed Waarom zou hij dat ook
Aan H. M. de Koningin is een door een
1300 a 1400 miliciens onderteekend request
gericht, houdende het verzoek om de lichtingen
1900 en 1901 uiterlijk 24 Maart met groot
verlof te doen gaan.
In het request wordt er op gewezen dat het,
indieu liet niet mogelijk is het zonder lichtingen
af te doen, billijker zou zijn het zoodanig te
verdeelen, dat de lichtingen '98 en '99 onder
de wapenen zouden worden geroepen om de
lichtingen 1900 en 1901 af te lossen.
Arbeidswet.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
aan de Kamers van Koophandel en fabrieken
ter beoordeeling toegezonden een aan zijn de
partement ontworpen Arbeidswet. De Kamers
zijn uitgenoodigd vóór 15 April mede te deelen
de opmerkingen, tot welke de kennisneming van
het wetsontwerp haar aanleiding mocht geven.
Het ontwerp telt 370 artikels, verdeeld over
8 hoofdstukken.
Een der laatste bepalingen houdt in, dat de
Arbeidswet van 1889 en de Veiligheidswet
worden ingetrokken.
De rijksmiddelen hebben in Februari minder
mild gevloeid dan verleden jaar in die maand,
(verschil ruim 3'/2 ton), maar Januari en Fe
bruari samen, bleef de opbrengst toch nog ruim
5'/j ton boven de eerste 2 maanden van 1902.
Tweede Kamer.
Hel Woensdag uitgekomen afJeelings-verslag over
de atakingswetten bevat vrijwel wat naar de ver
schillende gedachten-slroomingen door de pers kenbaar
gemaakt, te wachten wasbijna eenparige goed
keuring van de door de regeering genomen maat
regelen tot handhaving van 't gezag en de orde, maar
groot verschil van meening over de aanvulling der
strafwet.
Wat de laatste betreft liep het verschil nog meer
over den lijd der invoering als over de wet zelf,
hoewel er ook waren, die van de behandeling op
'toogenblik niets weten wilden. Anderen wilden
wachten tot na het herstel van grieven, ol tot na de
regeling van den rechtstoestand van 't spoorweg
personeel, nog anderen eindelijk wenschten een
tusschentydsche regeling der rechtspositie krachtens de
spoorwegwet.
Na de agiteerende spoorweg-interpellatie is de
Katner nog een paar dagen kalm aan den arbeid
geweest, om daarna minstens tol Paschen naar huis
le gaan.
In die twee dagen is behandeld en aangenomen
de wijziging der Indische comptabiliteitswet, welke
bedoeld de scheiding tusschen de finantiën van Indië
en het moederland wettig vast (e stellen, zoodal
bijdragen van Indië aan onze schatkist niet meer
zullen voorkomen.
Dit zal weinig aan den toestand veranderen, want
die bydragen kwamen sederl j.iren niet meer voor
en zouden hoogstwaarschijnlijk in de naaste toekomst
evenmin te wachten zijn geweest.
De centrale aldeeling van de Tweede Kamer
heeft besloten, geen onderwerpen meer voor
sectie-onderzoek of openbare beraadslagingen
aan de orde te stellen, zoodat, behoudens ver
doen Had zij zelf de scheiding niet veroorzaakt
en waarom zou hij dan nog over haar blijven
denken als vroeger
Ja waarom Maar waarom moest zij zelf
telkens en telkens weer aan hem denken
Waarom, zoowel nu als reeds vroeger, steeds
vergelijkingen gemaakt tusschen hem en die
lui daarginder?
En waarom had het haar eveneeDS zooveel
genoegen gedaan te bespeuren, dat de vermoedens
niet werden bewaarheid, haar zoo gedienstig
overgebracht door een buurmeisje, namelijk dat
Geurt, daar hij in den laatsten tijd zoo dikwijls
geschertst had met een ander, verondersteld
werd met dat meisje kermis te zullen houden
Dit denkbeeld had te meer ingang gevonden,
omdat hij er geen gevoel voor had getoond,
dat Neeltje van ,,'t Zand" zoo lang op hem
was blijven wachten en eerst in de laatste
dagen er toe was overgegaan een ander aan te
nemen als kermisvrijer.
Maar bij een meisje als Rika duren de
avondmijmeringen gewoonlijk niet zoo heel
lang, ook al heeft zij niet gewerkt en al is zij
dus tuinder vermoeid dau anders, zoodat dan
anderde omstandigheden, de Kamer tot na Paschen
uiteen gaat.
Bij de stemming voor 2 leden van den ge
meenteraad te Goes zijn gekozen de heeren W.
Kakebeeke (lib.) en J. Donncr (a. r.)
De uitgetreden heeren waren beiden a.r.
1 April a.s. zal de brievengaarder, S. Machielse
te Made zijn 25-jarigen dienst bij de adm.
der Posterijen herdenken.
ST. ANNALAND. De door den dijkraad
der walerkeering van den calamiteuzen Suzanua
polder uitgestelde begrooting, dienst 1903/4,
bedraagt in ontvang f3032,13 en in uitgaaf
f 6081.795. Het dijkgeschot is bepaald op
f 1581,27 en de bijdragen der aangrenzende
polders op f 1332,86.
De kosten der gewone werken zijn geraamd
op f 295,075 en die der buitengewone werken
op f3412.88. Deze laatste zullen bestaan in
voortzetting der vervanging van Lessinesche
steeuglooiing door glooiing van Zuilenbazalt en
in het zinken van een kraagstuk.
IERSEKE. De heer J. Moerdijk, vroeger
onderwijzer alhier, later inspecteur van het on
derwijs in Transvaal, is benoemd tot hoofd eener
Engelsche staatsschool te Pretoria en heeft die
benoeming aangenomen.
Heden werd hier een boereninspan ver
kocht. Er was voldoende kooplusthet hoornvee
bracht zelfs zeer goede prijzen op (hoogste bod
(voor een koe 1 262.de paarden tamelijk
hoogste prijs f 440). Er was veel volk van wijd
en zijd.
Donderdagavond zou de heer Wibaut, van
Middelburg, op verzoek der werkmattskiesvereeni-
ging „Vooruit" hier een politieke rede komen
houden, doch wegens den koopdag is dit tot
den volgenden avond uitgesteld. De heer Wibaut
zal het onderwerp behandelen: „Wat de socia
listen niet willen."
Verleden week Vrijdag hadden we hier
eene soiree van de gymnastiekvereniging en van
„Symphonie", een nieuwe vereeniging onder
leiding van den heer A. W. van Dijke, ter
beoefening van viool-muziek.
De heer Reijngoudt vertolkte weer zeer ver
dienstelijk een paar voordrachten van Abr. De
Winter.
ST. MAARTENSDIJK, 19 Maart. Heden
werd door het Bestuur van het Waterschap
aanbesteed, de levering van 800 M3. grint ten
dienste der wegen.
Ingeschreven werd door de grint-maatschappij
te Utrecht voor f l,83'/2 eit door A. Vermeulen
alhier voor f 1,73 per M3. aan welken laatste
de levering is gegund.
ook in dien gedenkwaardigen nacht, ondanks
kiespijn en Geurt van Aken, de slaap toch
bij haar betrekkelijk spoedig overwinnaar
werd.
„Met de kous op d'r kop is zij thuis ge-
kommen, m'n lieve mensoh, en zij ziet wit as'
'n doek De hemel tnag weten wat zij uitgevoerd
het, maar veul goes zei 't wel niet geweest
zijn, want zij motten d'r voor merakel zoo maar
op stel en sprong de denr uitgejaagd hebben,"
zoo luidde eenigen tijd later de verkwikkelijke
mededeeiing vau vrouw vau Akens naaste buur
vrouw.
De „ze," die hier werd bedoeld, was niemand
anders dan Rika Lansen en het verslag bevatte,
zooals het gewoonlijk met zulke dingen gaat,
waarheid en verdiohtiug door elkander.
Was het een onwederlegbaar feit, dat Rika,
na met opgeheven hoofd en vol moed het dorp
verlaten te hebben, bleek en ternedergeslagen
onverwacht daarin was teruggekeerd, weg.
gejaagd was zij niet, aangezien zij, hoewel
daartoe gedreven, uit zichzelf haar dienst had
verlaten,