I
iet
N°. 911.
Zaterdag 22 November 1902,
Twintigste jaargang.
EN
ERL0REN GELUK.
n,
ent
t nummer bestaat uit 2 bladen.
Publicatie n.
BINNENLAND.
0 N D E R W IJ S.
FEUILLETQL
Vau onze berichtgevers.
tions
>869
U.
tburg
JKItE,
kend
M.
ken.
ken.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per drie maanden, franco per post 65 cents,
foor het buitenland 90 cents.
Ingozonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan
bureau te T h o I e n ol vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lereeke.
GE-
j van
lotten
voor
nodel
vorm,
maat-
Pot
mdel,
co per
rolgt
voor
M.
n veel
skking
bellen
n vau
land-
heeft
en dit
r deze
iet ge-
IERSEKSCHE
THOOLSGHE COURANT
UITGEVERAdvertentiën van 1 tot 4 regels 40 centsiedere regel meer
W» ft W ft Ti 10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
J. M. C. POT, Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechti
Tholen. 2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
rgemeester en Wethouders van Tholen zullen
Saterdag 29 November a.8., des middags ten 12
ten raadhuize aldaar publiek verkoopen
KEN HOOP STRAATMEST.
voorwaarden van den verkoop liggen van heden af
lezing ter secretarie, iederen werkdag des voor-
ags van 912 uur.
tolen, den 22 November 1902.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. G. VAN STAPELE, Burgemeester
P. LABAN, Secretaris.
ingang van 28 Nov. is opnieuw be-
tot burgemeester te Tholen, de heer
van Stapele.
ot leden der gezondheidscommissie zijn be-
ad:
Voor het eiland Tholen de heeren
J. Plet, kantonrechter te Tholen, voor-
G. Bolier Gz. te Scherpenisse, J. Gelder-
i te Poortvliet, A. Morel te Stavenisse en
ran de Sande te Oud-Vossemeer.
Zuid-Beveland
Goes. Mr. J. G. de Witt Hamer, voor-
r, Dr. I.eignes Bakhoven, M. de Jonge,
ie Goes, JJ. van der Poel te Gvezande en
A. Folmer te Driewege.
Kruiningen. P. D. Kolff van Oosterwijk
iruiningen, J. N. Elenbaas te Krabbendijke,
jindenbergb te Wemcldinge, K. J. Blok van
te lerseke en A. J. A. Hoogvliet te Baarland.
BELASTINGEN.
lij herinneren het belasting-betalend publiek,
op 1 December a.s. moet aangezuiverd zijn
laatsten termijn van de personeele en de
idbelasting en op den laatsten December
derden termijn der bedrijfsbelasting.
rijksinkomsten hebben zich in October
bijzonder goed gehouden, ze brachten 14
meer op dan in Oet. 1901. In de tien ver
maanden is het avance boven verleden
f 5.700.000 en het 10/,a der raming is nu
2'/j millioen overschreden.
Tweede Kamer,
het afdeeüngsonderzoek van de Indische
iting zijn door den heer Van Kol en zijne
jgenooten verschillende opmerkingen gemaakt
niet in het verslag zijn opgenomen. Van
heeft zich daarover in openbaren geschrifte
gd, maar het was te verwachten, dat hij
daarbij niet laten zou. Bij de openbare be-
leling der genoemde begrooting in de zitting
Woensdag, van de Tweede Kamer, die Dins-
bijeengekomen is, heeft de lieer Van Kol
grieven andermaal ontwikkeld, en zijn par-
,oot Schaper maakte zich zóó warm over
hun aangedane onrecht, dat hij herhaaldelijk
tot de orde moest geroepen worden. De com
missie van rapporteurs verdedigde zich tegen
deze aanvallen. Verschillende sprekers uitten
hun vertrouwen in den nieuwen minister
van koloniën, anderen zouden een afwachtende
houding aannemen, intusschen hopende, dat hij
zich niet te zeer op een militair standpunt zou
plaatsen (Z.E. is kapitein geweest.) Het ver
meldenswaardigste van deze zitting was een motie
door den heer Van Kol voorgesteld, om zoo
spoedig mogelijk vrede te sluiten met den Sul
tan en de hoofden van Atjeh, zonder dat on
zerzijds de eisch van verlies hunner volkomen
onafhankelijkheid wordt gesteld.
Het is niet moeilijk het lot dezer motie te voor
spellen, die aldus luidt
„De Kamer,
de Atjeh-oorlog afkeurende als een gevolg
van de imperialistische politiek der Nederlandsche
Regeering,
van oordeel, dat elke politiek, die onvoor
waardelijk onderwerping ten doel heeft, met de
rechtvaardigheid in strijd en niet geschikt is
om aan dien oorlog zoo spoedig mogelijk een
einde te maken,
verzoekt de Regeering de noodige stappen te
doen tot het sluiten van een vredesverdrag
met den Sultan en de Atjehsche hoofden, zonder
dat onzerzijds de eisch van verlies hunner
onafhankelijkheid worde gesteld, roet bereidver
klaring om de noodige maatregelen te nemen, die
hunnerzijds in het belang van rust en orde
wenschelijk worden geacht.
In de Memorie van antwoord op het voor-
loopig Verslag van de Tweede Kamer heeft de
RegeeriDg de volgende verklaring overgelegd
van den heer Reitz, oud staatssecretaris der Z.
A. Republiek, betrekkelijk de vredes-onder-
handelingen tusschen Engeland en de Zuid-
Afrikaansche republieken
„lk verklaar dat, niet alleen ik, maar al
mijne landgenooten, die ik ooit gesproken heb,
van oordeel zijn, dat de Nederlandsche Regeering
door wat zij gedaan heeft in verband met de
Vredesonderhandelingen en de Nota, die aan
Engeland is gezonden, ons volt een weldaad,
heeft betoond".
Wij zijn allen overtuigd dal, in acht genomen
de omstandigheden, waaronder wij verkeerden,
het noodzakelijk was dat vrede moest gemaakt
wordendat door het voortzetten van den oorlog
ons volk groot gevaar liep uitgeroeid te worden,
vooral wat vrouwen en kinderen betreft."
„Het was de Nederlandsche Nota, die gemaakt
heeft, dal de Engelsclie Regeering ons de
gelegenheid om tot onderhandelingen te komen,
zelf heeft aangeboden, eenc gelegenheid, die wij
reeds lang gezocht hadden. In verband hier
mede rustte mijne overtuiging dat het voort
zetten van den oorlog onredelijk zou zijn ge
weest, op hetgeen Grotius in zijn werk de J ure
Belli ac Pacis daarvan zegt, dat een volk dat
gevaar loopt te vergaan, en de keuze heeft zijn
vrijheid te verliezen of te vergaan, eer|ziju vrij
heid moet opofferen.
(w.g.) „F. W. REITZ".
22 September 1902.
Te Oud-Vossemeer zal hoogstwaarschijnlijk
met 1 Mei a.s. een school met den bijbel
worden geopend. In 1884 werd de aldaar
bestaande school van die richting wegens gebrek
aan de noodige fondsen opgeheven. Van Her
vormde zijde is voor deze school met hijzonderen
ijver gewerkt, door den predikant dier gemeente,
ds. P. de Looze.
Voor de herhalingsschool te Oud-Vossemeer
hebben zich elf leerlingen aangemeld tot onder
wijzers zijn aangewezen, mej. Hoffmans en de
heeren V. d. Ende, Pruijssen en Wiskerle.
LANDBOUW-VEETEELT.
Uit hetDuitsch.
lUwelijks was men in het stadje een weinig
,en van de algemeeue verbazing, welke
ioud van het testament des heeren Ambrosius
ir had gewekt, of men begon zich het hoofd
iver te breken, welke reden de overledene
wel mocht gehad hebben, om bij zijn uiterste
een beschikking te maken, zóó vreemd,
lerling, als geen sterveling ooit had
en droomen. Een reden moest er toch
zijn misschien wel geen redelijke
verstandige lieve hemel, neenmeneer
:r was immers zoo'n zonderlingmaar
toch een begrijpelijke, een aannemelijke,
stond voor een voldongen feit. Doch het
wel wal al te onnoozel zijn geweest, daar
aar stil het hoofd bij neer te leggen, zonder
ilven en elkander eens at te vragen: hoe
toch die mijnbeer Fioher op den inval
gekomen zijn, om aan deze arme burgerluidjes
zijn gaDsche kolossale bezit letterlijk alles
en alles zoo maar voetstoots te vermaken
Nogmaals: een reden moest hij daarvoor
toch gehad hebben 1
Sommigen oordeelden, dat die reden tamelijk
voor de hand lag. De man had immers op de
wereld kind noch kraai en deze luidjes
hadden hem jaren lang trouw gediend en hem
opgepast in zijn ziekte zij waren de eenigen,
die hij dagelijks voor oogeu had en nu
had hij een goed werk aan hen willen doen,
hen gelukkig willen maken. Niet waarl
Maar de raeesten moesten om deze redeueering
lachen. Neen neen, dat lag zoo maar niet voor
het grijpen 1 Dieper moest men zoeken, om
achter het fijne van de zaak te komen. Louter
dankbaarheid? louter menschlievendheid en wel
willendheid? Gekkepraatl Een dwaas, wie
zich zulk een verklaring op de mouw liet spelden 1
Alle wereldsche dingen staan toch met elkaar
in een zeker verband van oorzaak en gevolg.
Stop een bedelaar een goudstuk in de hand
en hij zal u verwonderd er op aankijken,
welken wederdienst gij nu van hem verlangt,
In de vergadering van het hoofdbestuur der Maat
schappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt
in Zeeland, den 6 November 11. te Middelburg
gehouden, werd met algemeene stemmen besloten,
het voorstel van het uitvoerend deel, om de ver
gaderingen van het hoofdbestuur voortaan in 't open
baar te houden en daarbg, behalve de leden der
Maatschappij, ook toe te laten vertegenwoordigers van
de p-. un belangstellenden, aan de afdeelingen inede
te deelen en daaromtrent in de voorjaarsvergadering
eene beslissing te nemen.
De algemeene vergadering en de afdeelingstentoon-
stelling zullen in 1903 te Goes gehouden worden.
De heer G. A. Vorsterman van Oyen werd met
algemeene stemmen herkozen als algemeene secretaris
de heer mr. P. C. J. Hennequin met een gelijk
aantal stemmen tot afgevaardigde naar het N. L. C.
Beiden namen die betrekkingen aan onder dank
zegging voor het in hen gestelde vertrouwen.
Op voorstel van den heer M, Kostense werd be
sloten bij de volgende tentoonstellingen die van
werktuigen onmiddellijk te openen na de algemeene
vergadering.
In alle afdeelingen, behalve Zierikzee, waar zich
geen deelnemers hebben aangemeld, zullen cursussen
in paardenkennis geopend worden.
Mededeeling werd gedaan, dat de jaarlgksche Provin
ciale subsidie voor de paardenfokkerij gebracht is
van f2350 op 13550.
Aan de aldcelingen is uit de subsidie ter bevor
dering der varkens-fokkerij een som toegestaan van
1 20 ieder, voor de toepassing van het serum Lorens
tegen de vlekziekte onder dc varkens.
Op voorstel van den zuivelconsulent zullen in
iedere aldeeling een drietal personen worden uït-
genoodigd oni hem behulpzaam te zijn bij een onder
zoek naar de kosten van boterproductie per liter
melk, wanneer de bereiding niet fabriekmatig plaats
heeft.
Nog werd medegedeeld, dat door Ged. Staten ver
gunning is verleend, in de afdeeling Tholen, be
houdens op enkele wegen, die daarvoor ongeschikt
zgn, met twee gekoppelde wagens te rgden.
Na bespreking van de suikerquaesiie, waaruit bleek,
dat de voorzitter zich in deze nagenoeg geheel aan
sloot bg de zienswgze van den boogleeraar d'Aulnis,
stelde het uitvoerend deel van het bestuur voor, een
adres tot de Regeering te richten, inhoudende ver
zoek, de kansen op behoud eener productie van
natuurlijken omvang te bevorderen
a. door het consumptie-gebied uit te breiden door
een aanzienlijke verlaging van den accijns, en verder
b. zoo noodig, zoodanige maatregelen te beramen,
dat de beetwortelcultuur zoowel voor den land
bouwer als voor de industrie loonend blijft.
De hh. Collot d' Escury en Fruijtier konden zich
hiermede niet vereenigen, zg achtten evenals de
Rijkslandbouwleeraar, een surtaxe, zooals de Brusselsche
Conventie die toelaat, onmisbaar voor het behoud
van den bietencultuur.
Na repliek en dupliek staakten de stemmen over
het voorstel van het Uitvoerend deel, om bedoeld
adres in te zenden en daar een tweede stemming
wel geen ander resultaat zoude opleveren, werd het
voorstel beschouwd verworpen te zgn.
Met de bespreking van dit onderwerp zal de
Regeering in kennis worden gesteld.
IERSEKE. Vrijdag hadden we hier weer
eene recht genoegelijke soiróe van Mozart. De
hoofdpersonen van den avond waren ongetwijfeld
de heeren M. Reijngoudt en P. Leuoble, die
uitstekend ieder een tweetal voordrachten van
den heer De Winter ten beste gaven. Deze
en andere voordrachten kwamen in de plaats
van de gebruikelijke tooneelstukjes. Op het
gebied van muziek was een strijkorkest van ver
scheidene violen met flink accompagnement, iets
nieuws voor deze concerten. Op verzoek werd
nog eens het tableaugeloof, hoop en liefde
vertoond, dat opnieuw uitstekend beviel.
Bij uitzondering was de opkomst zeer talrijk
ST. PHILIPSLAND, 19 Nov. In 't laatst
van de vorige week zijn alhier dc laatste suiker
bieten aan de haven gebracht en kan gerust
gezegd worden, dat de campagne voor dit jaar
weer is afgeloopen.
De opbrengst van deze vrucht valt niet mee
en wordt gemiddeld geschat op 30 a 32000KG
per H.A. Groot is dus het verschil met verle
den jaar, toen werden er gemiddeld 40 A 42000
KG per H.A. gerooid.
Voor de met 1 Januari as. vacant komende
betrekking van onderwijzeres aan de school in
den Anna Jacobapolder hebben zich drie sol
licitanten aangemeld.
SCHERPENISSE. Met ingang van 1 Decem
ber a. s. is tot opzichter bij het maken vau
een strandmuur te Scheveniugen benoemd de
heer A. A. Bolier.
THOLEN. De 72-jarige M. J. J. alhier had
zich Maaudag als naar gewoonte naar zijn land
begeven oin daar eenige werkzaamheden te ver
richten. 's Middags werd hij tevergeefs gewacht,
doch daar hij wel meer op 't land bleef door
werken veronderstelde zijn vrouw dat hij ook
thans wat later thuis zou komen. Toen het
evenwel wat langer duurde werd zij onrustig.
Men ging daarop naar buiten en vond den
wat voor een schelmstuk hij nu voor u zal
moeten uithalen. Eu dan een gansche, rijke
erfenisWie zou zich hier laten afschepen
met de verzekering van den erfgenaam, dat
hij zelf de vrijgevigheid van zijn weldoener
niet kon verklaren Misschien
Misschien
Met één misschien begint het in zulke ge
vallen met honderd en duizend gaat het
voort. De zaak werd in alle koffiehuizen en
rondom alle biertafels besprokenDoch de fantasie
der menschen bleek ditmaal niet zeer vrucht
baar. Steeds kwam men weder op hetzelfde
terug, hoewel dan ook telkens met eenige variaties;
en zoo werd er uit al de verschillende „mis-
schienen" ten slotte weder één enkel, hetwelk
daardoor trouwens zijn eigenlijk karakter als
een „misschien" verloor, om in de openbare
meening tot een zekerheid te komen.
Inderdaad, ja het was het ei van Columbus.
Nu men eenmaal op den inval gekomen was,
begreep niemand hoe men zoo lang had kunnen
zoeken en gissen, en niet alreeds op het eerste
oogenblik den sleutel tot het raadsel had ge
vonden.
Wat toch was het geval?
Rörner bezat een mooie dochter. Dit wist
thans de gansche stad. Het meisje was werkelijk
schoon. Weluu zou ook de heer Ficher
dit niet hebben opgemerkt Zij had hem
voorgelezen. Jawel! Bijgevolg had het
hem niet aan de gelegenheid ontbroken, zijn
aandacht aan haar te wijden.
Maar een oude, ziekelijke man
Oud? Hoe oud was hij dan wel? En
bovendien weet eenen ieder, dat ouderdom niet
behoedt voor dwaasheden. Hoe ouder, hoe gek
ker, zegt het spreekwoord.
Maar indien Ficher werkelijk al zoo lang
met den eenen voet in het graf heeft gestaan,
als uit de verklaringen van zijn dokter valt op
te maken
Zijn dokter? die hem sinds jaren niet
meer had gezien? En bovendien, laat de
man nóg zoo ziekelijk zijn geweest dit be
hoefde hem nog niet te beletten zijn zinnen te
zetten op de mooie dochter van zijn huis
bewaarder. Men heeft voorbeelden de
gekste dingen ziju er op dit stuk vertoond!
En meer is er niet noodig, om de wonder-