N°. 855.
Zaterdag 2 Novemfer 1901.
Negentiende jaargang.
J.
K C. P
Kali op de weiden.
FEUILLETOH.
De Gouddelver.
oc r
1,1 JV
lit
BINNENLAND.
Van onze berichtgevers.
Gemengd Nieuws.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per 3 maanden, franco per post 65 cents.
Voor het buitenland 90 cents.
Ingizonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
gf iet bureau te T h o I e n ot vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzon medewerker te lerseke.
irv
fISEKSCHE
UITGEVE.,
Tholsn
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
Fanneer in het najaar het vee naar den stal
igkeert, is het tijd om de weide voor den
ter te verzorgen. De meening, dat de weide
n verzorging en geen voedsel (bemesting)
dig heeft, begint langzamerhand plaats te
een voor een heel ander en gezonder oordeel,
jrg erwegen ziet men tegenwoordig meer zorg
iteden aan de graslanden, zoowel aan de weiden,
aan de hooilanden. En daar een doelmatige
lesting van de graslanden niet alleen op de
veelheid, maar ook op den aard der grassen
loed uitoefent, de hoedanigheid van het gras
nelijk zeer verbetert, heeft die bemesting in-
cl ook weder invloed op de hoedanigeid van
vee. Dat inderdaad de graslanden soms te
nig voedende bestanddeelen bevatten, is ge-
ken in Frankrijk, waar van de 125 onder-
hte graslanden er slechts 45 waren, die in
)0 KG. meer dan 5 KG. kalk bevatten, 56,
irin genoeg phosphorzuur voorkwam en slechts
met genoeg potasch. Ik wil in dit opstel
een en ander mededeelen omtrent de rol van
Kali in den weidegrond.
'or lusschen de talrijke planten op een grasland
rdt een strijd om bestaan gevoerd. De krachtige
sterke planten onderdrukken de zwakkere,
irdt het grasland nu bemest, dan wordt in
algemeen de groei der planten bevorderd,
ar daar de verschillende meststoffen niet op
ijke wijze op de verschillende planten werken,
zal het aantal planten verminderen. Volgens
ïrnemingen van Lawes en Gilles, verdwijnen
het grasland alle klavers, alle vlinderbloemige
aten, wanneer men eeuige jaren achtereen
:hts met stikstof houdende meststoffen bemest
kali, kalk en phosphor aan de weiden ont-
tdt. Omgekeerd, bij bemesting alleen met kali-,
k- phosphorhoudende meststoffen zullen
grassen gaandeweg minder worden en de
vers en andere vlinderbloemigen toenemen,
ar het nu voor elke weide noodzakelijk is,
èn goede grassoorten èn klavers en andere
nderbloemige er in groeien, zoo is daardoor
noodzakelijkheid van de kalibemesting voor
weide aangetoond: zonder kali geen klaver,
ch er is meer. Indirect werkt een bemesting
it kali ook op de hoeveelheid stikstof in den
ind. De vlinderbloemigen leggen de stikstof
de lucht vast in den grond. Die stikstof
mt een kapitaal, dat straks, na het scheuren
weiden, zal aangesproken worden. Het is
duidelijk, dat alleen dan, wanneer voor een
Idoende kalibemesting gezorgd is, die hoeveel-
d stikstof niet kan tegenvallen.
Het nadeeligste onkruid onzer graslanden is
moeraspaardestaart, ook Hermoes, Lidruske,
ohol, Kwadenaard enz. (Equisetum Arvense)
Ai leeten. Nadeelig vooral ook, omdat het de
Uit het Dvilich.
Het vertrek dat Wulrady binnentrad, was slechts
rommelkamer, die maar half afgewerkt was.
schriller contrast met al het moois in het
fl uwe huis vormde echter nog de stapel voor-
en, die in dit vertrek bewaard werden,
was een zonderling mengelmoes van oude
ubelen en oude kleeren die nog over waren
den tijd, toen de blokhut bewoond werd.
Wulrady zag al die dingen, welke aan
vroegere stiller leven deden denken, niet
srne en had ze daarom naar de meest ver-
rgen schuilhoeken van het nieuwe huis ver
ten, in de stille hoop, dat ze daar op de
Qe of andere geheimzinnige wijze mochten
fdwijnen. Daar had men de oude wiegen,
l arin Marie en Abner hadden geslapen, oude
ICpegels, waarin zij hun glimmend gewasschen
dichtjes hadden bekeken en Marie's besten
melk der runderen na het gebruik, ook als het
in het hooi voorkomt, slijmig en blauw en soms
bitter maakt en aanleiding geeft tot allerlei ziekten
bij het rundvee, zooals: het afzetten van het
kalf, bloedpissen, buikloop, opblazen van den
darm enz. Misschien is het gemakkelijkste middel
om zulke weiden te verbeteren een sterke kaïniet-
bemesting; in elk geval is het in de laatste
jaren bewezen, dat bij overvloedige aanwending
van kaïniet het Hermoes verdwijnt. Wij kunnen
dus de rol van de kali op de weiden resu-
meeren als volgt:
1°. De kali geeft aan alle weideplanten een
onontbeerlijk voedsel.
2°. Zij vermeerdert de klaver en andere
vlinderbloemige gewassen.
3°. Zij vermeerdert daardoor den voorraad
stikstof in den bodem.
4°. Zij doet de schadelijke onkruiden uit
het grasland verdwijnen.
Bij het op 4 en 5 Sept. 11. te 's Gravenhage
gehouden derde of schriftelijk gedeelte van het
notarieel staatsexamen is geslaagd, en mitsdien
bevorderd tot candidaat-notaris, de heer J. C.
Dalebout te Tholen.
IERSEKE. Een 3-jarig paard van een land
bouwer alhier geraakte deze week in een sloot,
hetwelk niet ontdekt werd voor den volgenden
ochtend. Toen was het te laat. Het dier werd
nog wel levend op het droge gebracht, doch
stierf kort daarna.
Van 16 Oct.31 Oct. zijn hier aan de
haven aangevoerd 1,329,876 K.G. bieten en
375,602 K.G. pulp.
Voor het herhalingsonderwijs hebben zich
10 leerlingen aangemeld, die allen toegelaten zijn,
De cursus voor de meisjes begint 1 Jan.
Ip de algemeene vergadering van Ierseke's
Weerbaarheid werd besloten den leden en be
gunstigers een soiree aan te bieden.
Een jachtopziener alhier schoot Woensdag
(dus op een dag) vier ganzen.
Deze week ontstond een begin van brand
door het vlam vatten van een pan met spek.
Hij werd echter nog juist in tijds gebluscht.
Te Hontenisse zal een rijks-landbouwcursus
opgericht worden, waaraan o.a. zal les gegeven
worden door den heer A. Th. Plasschaert,
onderwijzer alhier.
Dat de belangstelling in Onze strijdende
stamgenooten in Zuid-Afrika steeds onverzwakt
blijft, blijkt op verschillende wijzen, en zij
bepaalt zich niet tot woorden. Zoo opende het
Tilburgsche sub-comité van het Middelburgsche
Dames comité een loterij, waarvan de lootjes
strooien hoed, uit den tijd toen zij nog heel
klein was, een oude naaimachine, die in den
dienst versleten was, oude lappendekens, een
oude harmonica, bij wier langgerekte tonen
Marie gewoon was gezangen te zingen, oude
prenten, boeken en speelgoed.
Kijk, daar lag de pop nu was dé kop er
af die hij indertijd eens aan Marie op
Kerstmis had gegeven. En daar was het oude
gespikkelde hobbelpaard, dat Abner eens .van
hem had gekregen. Abner, die morgen
zeker op een harddraver reed I Wat al ver
anderingen I Wat waren ze vooruit gekomen
in de wereld, en toch en toch hoeveel
prettiger had het kunnen ziju, wanneer ze nu
allen hier bij elkaar waren geweest. Doch
zouden zij het dan wel veel gezelliger gehad
hebben Och neenMaar dan zou hij ten
minste niet zoo alleen zijn geweest, en zou hij
wat te doen gehad hebben. Nu ja maar
hij had immers wat te doen Moest hij dan
niet zorgen voor zijn onmetelijk vermogen
Wat kon hij meer wenschen, nu hij in staat
was zijn vrouw en kinderen alles te geven, wat
zij maar verlangden
slee'.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
7Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
maal in rekening gebraoht.
een dubbeltje kosten. In een paar dagen
hier en te Tholen ruim driehonderd
van die lootjes geplaatst. Het sub-comité van
Alciiria ondervindt ook zeer bevredigenden
stel.).
1 de k.erlr.der Nede-Jfi. Herv. Gem. huilen
we '.ondag weer een Transvaalavond. Toen trad
nau dijk als spreker op de heer P. J. Kloppers,
gew zen onderwijzer te Krügersdorp, die in een
boei rnde, schoone rede, zooals wij er hier nog
geei, gehoord hebben, de schandelijke handelingen
der Engelschen (vooral der officieren) braud-
mer ;te en de verwachtingen voor de Boeren
schetste. Wat dit laatste betreft, was spreker
vol 'loop. De heer Breed zou ook spreken, maar
was verhinderd mee te komen. Als schadeloos-
helling hiervoor gold, dat de heer Steenekamp,
de held van Stormberg optrad, en een en ander
van zijn aandeel in den krijg meedeelde.
Ook bij deze gelegenheid bleek, hoe iedereen
met. dezen oorlog meeleeft. De kerk was propvol
en bevatte zeker een duizendtal menschen. De
collecte, natuurlijk voor de Boeren, bracht
f53,72 op.
In verband met het vermoeden van oester-
diefstal, in ons vorig nommer vermeld, is de
wachter bij de oesterperceelen in de Zandkreek
bedenkt.
D-VOSSKMEER. Door de politie is alhier,
naar het luidt, een weegtoestel (bascule bij het
bietenwegen in gebruik) in beslag genomen, dat
op een terrein aan den weg Bergen op Zoorn-
Tholen, was verdwenen. Bascules vinden is geen
alledaags werkje.
In den Hollarepolder zijn Donderdag door
een vijftal heeren 27 hazen geschoten, een zeer
gering getal als men weet dat meermalen iu vorige
jaren tot 100 stuks werden buitgemaakt.
SÏAVENISSE. De werkzaamheden aan de
suikerbieten geven alhier nog aan vele Randen
werk. Het is een heen en weer rijden en draven
van belang, met geladen en ledige wagens naai
en van het havenplein, want daar er gebrek
aan scheepsruimte schijnt te bestaan, worden
ontzaggelijk groote hoeveelheden bieten op weiden
en andere plaatsen opgestapeld. Natuurlijk moeten
deze later weer naar het havenplein worden ver
voerd, wat nog aan verscheidene handen werk
geeft. De opbrengst van genoemd gewas is niet
tegengevallen over het algemeen. Het suiker
gehalte, waarop veel landbouwers alhier geheel
of gedeeltelijk hun bietenoogst gecontracteerd
hebben is, hoewel niet zoo hoog meer als voor
een paar weken, toch nog bevredigend.
THOLEN. De tentoonstelling van teekeningen,
vervaardigd door leerlingen van de „School voor
Hand- en Bouwkundig teekenen" alhier werd
Zaterdagavond 11. door velen bezocht. Het was over
't algemeen een mooie verzameling, zoowel wat
de teekeningen als het marmerschilderen betreft.
Na eene toespraak van den voorzitter, den heer
J. W. Wagtho, werden de bekroningen bekend
gemaakt. Deze zijn als volgt:
le klasse. Ie Simon Bal, schilder
2e Jac. Vercouteren, timmerm.
3e Johs. Janss-^, ^^e1
ac Vmlfira: kB^iz. aundhout M.Lz., timm.
2e L. W. Blaas,
3e L. Jansen, schilder
4e Corn. Avé,
5e W. L. Lindhout M.Lz., timm. f 1,
3e klasse, le niet toegekend.
2e H. Zachariasse, timmerm.
3e W. Avé, schilder
4e klasse, le P. Lindhout M.Lz., timm.
2e H. van Houte, schilder
terwijl aan S, de Korte Az. voor eenige keurig
uitgevoerde teekeningen, buiten mededinging in
gezonden, f 4,werd toegekend.
In den tuin aan den Singel, van J.
Quist, is deze week een jaapjespee gebot, een
gewicht hebbende van 16,5 K.G.
f2,50
f2,—
fl 50
f^-
f3,
f 2,50
f 1,50
f2,50
f 1,50
f4,-
f3,-
Het gekletter van den regen drong weer door
tot zijn ooren, toen hij de trap afging, doch
het was, alsof hij dit geluid met zijn andere
gedachten buitensloot, toen hij de deur van zijn
kantoor weer dicht deed. Hij ging ijverig aan
het werk, totdqf hij gestoord werd door zijn
Chineeschen knecht, die hem mededeelde dat
het avondeten klaar stond. Werktuigelijk begaf
Wulrady zich naar de eetkamer, maar toen hij
er binnentrad, bekroop hem een onaangenaam
gevoel bij het zien dier weinige schotels op een
groot, wit tafellaken. Zelfs wanneer het vertrek
zich op zijn voordeeligst voordeed, zag het er
met zijn donker mahoniehouten buffet en dito
stoelen reeds weinig opwekkend uit, en vandaag,
nu de regen langs de ruiten droop en het lamp
licht verduisterd werd door de donkere glimmende
wanden, was het er allersomberst.
„Breng alles maar in mijn kantoor," zei
Wulrady eensklaps „Ik eet daar."
En hij at daar, met zijn gewonen gezonden
eetlust, dien hij altijd bewaarde, ook zonder
menschen om zich heen. Hij had juist gedaan,
toen zijn keukenmeid de eenige vrouwelijke
bediende in het huia hem om e 3 uitgaans-
Te Weerdingerveen is een 5-jarig kind
levend verbrand. Terwijl de ouders uit waren
schijnen de kleertjes van het kind vuur gevat
te hebben, want 't arme kind kwam brandend
de deur uitvliegen en riep om moeder. Het
kind liep al schreeuwende voort en eer men
het hulp kon bieden zakte het ineen en werd
dood opgenomen.
Te Rotterdam overleed een 18-jarig jong-
meusch, die bij een voetbalwedstrijd op een
terrein te Oud-Delftshaven tusschen twee 2e
klasse-clubs een trap tegen den buik had
gekregen.
Op zijn sterfbed heeft hij verklaard, dat geen
der spelers schuld had aan het ongeval. Van
opzet of poging tot mishandeling is dan ook
niets gebleken.
De Westlandsche stoomtram heeft nabij
Leugenbrug een man, die dronken tusschen de
rails lag, overreden en onmiddellijk gedood.
Op het Y bij Amsterdam kreeg een
schipper bij het strijken van den mast zulk
een slag tegen het hoofd, dat hij dood achter
over viel.
Te Rozendaal is Dinsdagavond een 80-
jarige grijsaard door de duisternis misleid, in
een sloot geraakt.
Nabij Spaarndam is het zoontje van den
sluiswachter in een kolk gevallen en levenloos
opgehaald.
Te Hom heeft een arbeider een moord
aanslag gepleegd op zijn vrouw. Hij heeft haar,
's avonds dronken thuis komende, met een
revolver midden in de borst geschoten, en levens
gevaarlijk gewond. Hoewel hij de vlucht nam,
is hij toch door de politie ingehaald en aan
het gerecht overgeleverd.
dag kwam verzoeken.
„De familie is toch zeker morgen niet thuis,
mijnheer? En ziet u, mijne familie wou graag
hebben dat ik overkam."
„Waarom vraag je niet, of ze hier willen
komen?" zei Wulrady, terwijl hij een ingeving
volgde. Je moogt ze op mijn kosten onthalen".
»Dat 's erg lief van u, meneer! Maar u
begrijpt toch wel, dat we ons hier in zoo'n
mooi huis niks op ons gemak zouden voelen,
en vooral niet op zoo'n dag".
Dit was zóó waar, dat Wulrady een zucht
onderdrukte, toen hij het gevraagde verlof ver
leende, zonder te zeggen, dat hij het plan had
gehad thuis te blijven. Hij kon zelf wel voor
zijn eten zorgen, dit had hij wel meer gedaan,
en zoo zou hij wat bezigheid hebbeu. Hij
werkte voort totdat het donker begon te worden.
Toen was hij genoodzaakt, zijn boekeu en pape
rassen weg te leggen. Het was nu harder gaan
regenen, soms met hevige stortbuien, en van
tijd tot tijd werd de regen door de voegen der
ruiten naar binnen gejaagd. Die aanhoudende
regen, dat tikken tegen de vensters, alsof er
kindervingertjes tikten, maakten hem onrustig