N°. 811.
Zaterdag 5 Januari 1901.
Achttiende jaargang.
EN
S. c. POT,
Een reisavontuur.
J.
Publicatiën.
BINNENLAND.
Landbouwbrieven over Bemesting.
xv.
FEUILLETON.
Vaii onze berichtgevers.
Hij bedacht zioh, dat hij haar het boek be-
Gij ziet, dat ik reeds vroeg begonuen ben
IERSEKSCHE
THOOLSGHE COURANT,
«ttfflal, Hiiii au is talm» ?ai mlniMt, luiliit, sa;.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per maanden, franco per poat 65 centa.
Voor het buitenland 90 cents.
ItiniesS» stukkword.n «iterlljk sa DONDERDAGAVOND ln8ewactil aas
kat bureau te Thel en ol vóór DONDERDAGMIDDAG bil onzen medewerker ts leraeke.
UITGEVER:
THOLEN.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 46 centa; iedere regel meer
10 centa; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, S maal ter plaatsing opgegeven, wordt sleehte
2 maal in rekening gebracht.
Aangifte voor de Zeemilitie.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Tholen
noodigen de lotclingen hunner gemeente, behoorende
lot de lichting van dit jaar, uit, om, wanneer zij bij
de zeemilitie, verlangen te dienen, zich daartoe in
persoon, vóór den 1 Februari eerstkomende, op een
kverkdag, van des voormiddags 9 tot de9 middags 12
Lren, ter secretarie dezer gemeente aan te melden.
De bepalingen der wet, die betrekking hebben tot
de zeemilitie, komen hooldzakelijk op het volgende
neder
le. de zeemilitie wordt bestemd tot bemanning
van de verdedigingsvaartuigen voor den binnenland-
schen dienst en langs de kusten.
Zij wordt niet naar de koloniën en bezittingen
van het Rijk in andere werelddeelen gezonden, tenzij,
in geval van zeer buitengewone omstandigheden, eene
nadere wet daartoe machtiging verleene
2e. de manschappen der zeemilitie komen in het
derde dienstjaar eenmaal te zatnen om gedurende niet
langer dan zes weken te woruen geoefend
3e. voor de ingelijfden bij de zeemilitie duurt den
dienst vjjf jaren
4e. aan de manschappen der zeemilitie wordt in
gewone tijden vergunning verleend tot uitoefening
der buitenlandsche zeevaart
zonder die vergunning worden zij niet tot eene
verbintenis tot uitoefening van de buitenlandsche zee
vaart toegelaten
l 5e. eelijke vergunning wordt verleend aan hen,
fait üich vuur UC ICbunttflV hvirWn- mn^uWon
I worden zg daarbjj niet aangenomen
6e. de manschappen bjj de zeemilitie kunnen, in
gewone tijden, vergunning bekomen tot het aangaan
van een huwelijk, wanneer zij hun derde dienstjaar
hebben volbracht
7e. zg zgn, na het bekomen van een behoorlijk
paspoort, in lijd van vtede, van den dienst der
schutterijen vrijgesteld.
Gedaan le Tholen den 4 Januari 1901.
Burgemeester en Wethouder» voornoemd,
M. G. VAN STAPELE, Burgemeetter.
1'. LABAN, Secretaris.
der haver heel wat proeven gedaan. Wat de
variëteiten betreft worden de Probsteier en de
Reuzentroshaver als zeer aanbevelenswaardig
genoemd. De Reuzentroshaver gaf het vorige
jaar bij vele proeven de hoogste gemiddelde op
brengst aan stroo en graan. Ja, wanneer men
de berekening voortset over de laatste vijf jaren,
is de gemiddelde opbrengst van deze variëteit
die van alle
Wanneer het
het zaad worden ingeëgd of dun worden onder-
geplojgd. Om de bovenste aardlagen vochtiger
te In aden, rolle of sleepe men het land.
Alhoewel de haver geen wintergewas is kan
hare behandeling toch gevoegelijk hier volgen.
De haver heefl ongeveer 4 a 5 maanden noodig
om rijp te worden. In Maart of April gezaaid,
is zij gewoonlijk in Augustus rijp. De haver
gedijt het best bij een matige warmte en een
vochtig klimaat. Ons klimaat is dus in 't al
gemeen voor dit gewas wel geschikt. Wat den
bodem betreft, is de haver niet zoo kieskeurig.
Behalve op zeer schralen zandgrond teelt men
haver op allerlei grondsoorten. Van alle granen
slaagt zij het best op pas aangelegde bouw
gronden, vooral wanneer die weinig kalk en
veel humus bevatten. Gescheurde graslanden,
klaver- en luzerne landen, drooggemaakte plassen,
ontgonnen bosch- en veengronden, worden
daarom gewoonlijk eerst met haver beteeld.
In den laatsten tijd zijn voor den verbouw
aan stroo en graan hooger dan
andere beproefde haver-varieteiten.
echter alleen het graan geldt, dan staat de
Probsteier bovenaandeze staat echter in
stroo-opbrengst onder de gewone soorten.
Wat de bemesting aangaat, ik geloof niet
dat er één graangewas is, dat op dat punt meer
verwaarloosd wordt dan de haver. Natuurlijk
regelen zich de opbrengsten naar deze wijze
van behandeling en in de meeste gevallen
blijven de haveroogsten dan ook beneden het
middelmatige. De gronden, welke niet meer in
slaat zijn andere gewassen voort te. brengen,
worden dikwijls nog goed genoeg geacht voor
den verbouw van haver. In de vruchtwisseling
komt zij dikwijls achteraan en moet zich ver
genoegen met datgene, wat de voorvruchten in
den bodem achterlieten. Ofschoon voor de
haver gewoonlijk geen stalmest beschikbaar is,
moet men daarom niet van meening ziju, dat
zij geen mest beboeft. Een der meest bekwame
en praktische landbouwkundigen in ons lav.d'
zégt van de bemesting van haver het volgfcüuc
De haver moet, vooral, wanneer de een of
andere klaversoort wordt ingezaaid, ruimschoots
met kunstmest worden bemest, vooral op de
lichte, min of meer humusrijke gronden. Men
gebruikt dan vóór het zaaien per HA. 600 Kg.
ïhomasphosphaat en 600 Kg. Kaïniet. Het
Thomasslakkenmeel kan nog zeer geschikt onmid
dellijk voor het zaaien uitgestrooid worden, evenzoo
de hoogprocentige Kalizouten (met 600 Kg.
Kaïniet kan men 125 K.g. Choorkalium gelijk
stellen), die men op zwaardere gronden gebruikt.
De bemesting met Kaïniet moet eenige weken
voor het zaaien worden uitgestrooid. Beter is
het echter én het Thomasphosphaat én het
Kalizout in het najaar of vroeg in het voorjaar
te geven. Voor een stikstofbemesting is de haver
zeer dankbaar. Die stikstof kan men aan haver
niet beter geven, dan in den vorm van Chtli-
salpeter. Men moet namelijk met deze bemes
ting der haver wachten tot het zaad in den
bodem en ontkiemd is. Dan geve men per H.A.
100 K.g. en wanneer de stand van het gewas
zulks noodzakelijk maakt, geve men na drie h
vier weken de rest, d. w. z. nog 100 K.g.
Chilisalpeter per H.A.
Wanneer de haver op een zeer vruchtbaren
grond bezaaid wordt, zaaie men zoo vroeg mo
gelijk; minder vruchtbare gronden moeten wat
later bezaaid worden. Op de eerste kan men
daarenboven dunner zaaien dan op de laatste.
De hoeveelheid zaaizaad bedraagt van 2,53 HL.
Bij rijenteelt heeft men slechts 22,75 HL.
noodig. Wanneer men uit de hand zaait, moet
14)
Uit het Duitseh.
De bediende was op zijn geruischlooze pan
toffels binnengekomen en rolde nu den leuning
stoel van den graaf naar het salon. De beide
geestelijken volgden, de gravin zag Eber aan.
„Gij moet mij dat boek laten brengen 1"
zeide zij. „ik zal u bewijzen dat het mijn
schuld niet was, dat ik zoo dom bleef. Ik dank
u ook voor de uren, die ik vandaag met u heb
doorgebracht. Dat waren de eerste echt mensche-
lijke urenik haalde voor de eerste maal na
zoo langen tijd weer eens vrij adem in deze
verstikkende eenzaamheid."
Zij reikte hem de0 hand, die hij aan ziju
lippen drukte. Toen hij de oogen weer opsloeg
ontmoette hij den blik van Beppino, die zich
nog op den drempel van het salon had omge
keerd. Ook de gravin had hem bespeurd. Zij
fronste het voorhoofd eu hare onderlip krulde
Bi: Kon. besluit is aan den heer M. Hooge-
steker, onderwijzer aan de ambachtschool te
Goes, de eere-medaille der orde van Oranje-Nassau
in goud, toegekend.
De Goesche ambachtschool vierde gisteren
haar 25-jarig jubileum.
Door de Tweede Kamer is de naturalisatie
van Hertog Hendrik goedgekeurd. Ook werd
zonder stemming aangenomen de wet op het
huweiijk der Koningin, na eene discussie waarin
de héér Troelstra weer op den invloed wees dien
de gemaal op de regeeringsdaden der Kooingin
kan uitoefenen en op zijn zin voor jachtvermaak.
Deswege werd hij tot de orde geroepen. Hij
vroe.' ook een ruim gebruik van het gratierecht
te mlken, o.a. voor de Hogerhuizen. De regeering
antwoordde hierop niet.
De toekenning van een uitkeering aan Hertog
Heufirik bij weduwnaarstaat werd vooral bestre
den jdoor den heer Troelstra, die ook protesteerde
tegel» de poging om het jaargeld bij leven toe
te kennen, waarvoor de heer Lohtnan pleitte,
de Grondwettigheid verdedigde en de wenschelijk-
hei-' betoogde. Het voorgestelderegelings-ontwerp
werd aangenomen met 81 tegen 7 stemmen.
De herijk der maten en gewichten zal dit
jaar plaats hebben te Kapelle, ook voor de ge
meente Schore, op 24 en 25 April, te Wemel-
dinge op 29 en 30 April, te Iersekeop 30 April,
1 en 2 Mei, te Kruiningen op 3 Mei, te Hans-
weert op 4 Mei, te Krabbendijke, ook voor
Waarde, op 6 en 7 Mei, te Rilland-Bath op
7 eu 8 Mei.
Op "Vrijdag 11 Januari a.s. zal te Middelburg
eene algemeene vergadering gehouden worden
van de afdeeling Zeeland der „Nederl. Vereeni-
ging tot bescherming van dieren."
ST. ANNALAND, Een ernstig ongeval had
alhier op Nieuwjaarsavond in het lokaal van
den bierhuishouder A. Stols plaats.
Een twintigjarig meisje bleef toen haken
aan een hanglamp, waardoor deze met haren
inhoud op het meisje viel en hare kleedereu
onmiddellijk in lichte laaie stonden.
Door haar in een sloot te werpen, werden
de vlammen gebluscht.
Hoewel deerlijk aan handen, armen en gelaat
gebrand, is haar toestand gelukkig niet zorg
wekkend.
Gedurende December 1900 is op het
hulpkantoor alhier in de Rijkspostspaarbank
gebracht f9750.11 en terugbetaald f3715.57.
Uitgegeven werden 9 boekjes. Over het volle jaar
zich verachtelijk, doch zij sprak geen woord.
Daarna zette zij zich met een borduurwerkje
dicht bij het speeltafeltje neer en haar gelaat
scheen zachter en jeugdiger dan te voren. Doch
Eber hield het niet lang uit in deze omgeving.
Hij nam weldra afscheid, onder voorwendsel
dat hij zich in het manuscript van zijn gastheer
wilde verdiepen en zocht zijn eenzaam vertrek
op, waar hij, zonder licht aan te steken, nog
uren lang voor het open venster zat, luisterend
naar de stemmen van den nacht in het onme
telijke landschap, en naar den storm van tegen
strijdige, zoete en droeve gewaarwordingen in
zijn borst.
„Neen" zeide hij tot zichzelven, „ik kan haar
niet helpen ik mag niets voor haar zijn, nu
ik niet alles voor haar kan wezen. Misschien,
als zij leert zich bezig te houden eu zich zoo
wat meer kennis eigen maakt maar och,
wat baat het, of het hoofd voedsel ontvangt,
wanneer het hart honger lijdt En zij is nog
zoo jong wat zou zij gelukkig kunnen wor
den en gelukkig kunnen maken, als zij de ware
liefde koesterde. Arm kind I"
1900 waren de inlagen f 65688,655 en de te
rugbetalingen f 36956.155. Uitgegeven 66 boekjes
Door het Rijkstelephoonkantoor werden in
December behandeld 152 telegr. Verzonden 85
ontvangen 67 stuks. Over 1900 was het getal
berichten 2330, n.1. ontvangen 1161, verzonden
1169 stuks.
IERSEKE. In December zijn op het telegraaf
kantoor alhier behandeld 1770 telegrammen,
waarvan 222 verzonden en 1548 ontvangen.
Op de postspaarbank is ingelegd f3727,41
en terugbetaald f 1405,43. Aangevraagd zijn
7 nieuwe boekjes.
Iu het geheele jaar zijn behandeld 12420
telegrammen, waarvan 1851 verzonden en
10569 ontvangen. (In 1899 was het totaal 83
minder).
Op de spaarbank werden gedaan 1053 in
lagen tot een gezamenlijk bedrag van f 22910,02
en 325 terugbetalingen samen f 25882,01. Er
werden 72 boekjes uitgereikt.
In de laatste weken is het meer dan eens
gebeurd, dat onze opgave van predikbeurten
voor de Ned. Herv. Gem. foutief was. Dit is
evenwel niet onze schuld. De opgave wordt
ons uit de beste bron Donderdag verstrekt.
Maar het komt wel eens voor, dat er na dien
tijd vóór den Zondag verandering komt, en de
kennisgeving daarvan blijft wel eens achterwege,
of zij komt te laat.
De verlichting in het Ned. Herv. kerk
gebouw is door de nieuwe lampen aanmerkelijk
verbeterd en zeer voldoende geworden. De
lampen en kronen zijn eenvoudig, maar doen
het oog aangenaam aan. Als we hadden moeten
raden, zouden we de kosten minder hoog aan
geslagen hebben, maar we bekennen gaarne,
dat we geen deskundigen zijn.
POORTVLIET, 4 Januari 1901. Overzicht
van den loop der bevolking van deze gemeente
over het jaar 1900.
Bevolking naar de uitkomsten der laatste
volkstelling808 m. 749 v. totaal 1557 per
sonen. Vermeerdering door geboorte 37 m. 19
v. totaal 56 personen. Vermeerdering door
vestiging 38 m. 42 v. totaal 80 personen, samen
75 in. 61 v. totaal 136 personen.
Vermindering door sterfte 15 m. 9 vr. samen
24 personen. Vermindering door vertrek 81
m. 65 vr. totaal 146 personen, samen 96 m.
74 vr. totaal 170 personen. De geheele ver
mindering bedraagt dus 21 m. 13 vr. totaal
34 personen.
De bevolking op 31 December 1901 bedroeg
787 m. 736 vr. totaal 1523 inwoners.
Nog had plaats 1 geboorte, behoorende tot
een andere gemeente dezer provincie en 1 over
lijden behoorende tot een andere gemeente
buiten de provincie. Ook werd ingeschreven 1
levenloos aangegeven kind (mannelijk).
Er werden voltrokken 8 huwelijken on wel
7 tusschen jonkm. eu jonged. en 1 tusschen
weduwnaar en weduwe.
loofd had en schelde, om het nu nog te laten
brengen. Doch in plaats van Rosa, die hij ver
wacht had te zien,-in de stille hoop, nog eenige
oogenblikken met haar over de geliefde vrouw
te spreken, verscheen de sluipende Bernard.
De graaf had het blijkbaar te bedenkelijk ge
oordeeld, de vertrouwde zijner vrouw onop
houdelijk met den vreemdeling te laten omgaan.
Eber gaf nu den bediende het boek en bleef
toen in den kalmen maneschijn staren, totdat
zijn oogen toevielen.
Doch den volgenden morgen, toen hij reeds
met zijn schilderdoos uit de galerij trad, om
een schets van den cypressenvijver te maken,
zag hij onder de schaduw der steeneiken evenals
gisteren de gestalte der gravin. Ditmaal echter
had zij een lichte japon aan en zat zeer huis-
selijk op een stoel naast een tafeltje, terwijl de
trouwe Sultano aan hare voeten rustte. Bij de
nadering van den vreemdeling sprong deze
eensklaps brommend op en sloeg met zijnen
staart nijdig heen en weer. „Koest, Sultano 1"
riep zijn meesteres, terwijl zij hem een tik met
het boek gaf, dat zij in de hand had.
te studeeren", zeide zij glimlachend, terwijl
zij hem hare hand reikte. „Elke bladzijde lees
ik tweemaal, en dan overhoor ik mijzelve, of
ik alles goed heb onthouden. De meeste namen
heb ik al eens vroeger gehoord, zonder er verder
bij te denken. Nu begin ik eigenlijk eerst
goed het verband te begrijpen. Als ik een
beetje verder ben, moet gij mij eens examiueereu
en er nog wat meer van vertellen."
Zij zag hem daarbij zoo onschuldig aan als
een schoolkind den meester, zoodat hij ook be
gon te schertsen en een oogenblik vergat hoe
onmogelijk het was, aldus met haar voort te
leven. En toch, wanneer hij dacht hoe vol ver
trouwen zij tot hein opzag, hoe de nabijheid
van een vriend haar het ledige, sombere leven
draaglijk kou maken, welk een geluk het was,
dit schoone, zwaarmoedige gelaat weer verhelderd
en verjongd te zien, dan begreep hij niet van
waar hij de kracht zou ontvangen om zich los
te scheuren.
Zij liepen eenige oogenblikken onder de wui
vende takken heen en weer. Van tijd tot tijd
bukte zij zich, om een der cyclamen te plukken,
die tusschen het gras groeiden, en genoot den