N°. 660. Zaterdag 19 Februari 1898 Vijftiende jaargang. J. M. C. POT, FSUXLLfiïOl. DE VLUCHTBERGEN ¥au onze berichtgevers. BINNENLAND. in Schouwen, de Bevelanden en Tholeu, Dit blad verschijnt eiken Zaterdag. Prijs per 3 maanden, franco per post 65 cent3. Voor het buitenland 90 cents. Imszondsn stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan het bureau te T h o I e n ol v66r DONDERDAGMIDDAG hij onzen medewerker te lerseke. UITGEVER Tholis. Advertentiën: van 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer 10 cents; groote letters naar plaatsruimte. Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts 2 maal in rekening gebracht. „Heb je me niet verstaan, Fritsje?" vroeg een moeder aan baar zoontje. „Jawel", zei Fritsje „taaar U liadt het me nog maar één keer belast." Ziedaar in een enkelen trek het beeld der zwakheid en tevens de gevolgen der zwakheid geschetst. "We hebben hier te doen met een zoogenaamd goeie moeder, maar helaasmet een te goede, en te goed is niet goed, is slecht. Met een moeder die wel weet, wat haar kind doen en laten moet en die het dat dikwijls genoeg door gebod en verbod te verstaan geeft, maar de kracht mist om van woorden tot daden over te gaan. Eu de gevolgen? Als dat. zoo voortgaat, zal haar zoon nooit een degelijk, krachtig man worden, nooit in staat te gebieden, want wie niet heeft leeren gehoorzamen, zal een ander geen gehoorzaamheid kunnen leeren. Ik zou niet kunnen zeggen, of bovenbedoelde moeder een Nederlandsche was, maar dat er jzoodadigen veel in Nederland zijn, is zeker. Gebrek aan doortastendheid; Bat is naar fout, en die fout hebben ook wel andere menschen dan moeders. Praten, praten en niet handelen! Aan dit dralen uit zwakheid is nauw verwant het talmen uit vrees van mis te tasten. Ons volk heeft den naam van verbazend voorzichtig te zijn, en ik geloof, de daad ook. We loopen, enkele kwajongens uitgezonderd, niet over ijs van één nacht. We bekijken eerst een zaak van alle kanten, we overleggen, redeneeren, raad plegen, beramen, honderd uit. Dat is alles heel goed en wel, maar het heeft de bedenkelijke schaduwzijde, dat soms de rechte tijd van handelen verloopt, of dat er van han- leu niets komt. Er zijn zaken die geen uitstel kunnen lijden. Als men bij een brand te lang overlegt, hoe of waar met blusschen te beginnen, gaat ondertusscheu het gebouw verloren. Het talmen uit behoedzaamheid is in zijn aard veel minder afkeuringswaardig dan dat uit zwakheid, maar de gevolgen zijn dezelfde: men brengt niets tot stand. Als zich een moeielijk geval voordoet, zijn twee gevallen moglijk: men komt na rijp be raad tot het besluit dat uitvoering mogelijk en gewenscht is, ja of neen. In Jt eerste geval kome men dan ook tot de daad. Anders heeft men opzettelijk tijd verknoeid. Niemand zal overijling aanbevelen, maar tus' schen overijling en eindeloos wikken en wegen is een middenweg. We houden wel van figuren als Alexander, die den Gordiaanschen knoop doorhakte, toen hij hem niet ontwarren kon. Hij wilde nu eenmaal dien knoop los hebben zou hij er nu als een uil op blijven kijken, of hij soins van zelf los wou gaan f Er zijn maar weinig mannen, die, als de Romein Ounctator, om hun draleu beroemd zijn geworden. Nog eens, wij Nederlanders hebben den naam (den roem van niet over ijs van één nacht te gaan. Dat kan een deugd zijn, maar over drijving van deugd is ondeugd. Al te zuinig is gierig, te groote behoedzaamheid is besluiteloos heid. Het kan wel zijn, dat andere natiën aan dat zelfde euvel mank gaan, waarom zij ons bespotten, maar dat onze zoo hoog geprezen omzichtigheid ons parten speelt, daarvan zijn de voorbeelden maar voor het grijpen. Men kan er zeker van zijn, als er in ons land een questie van eenig belang op het tapijt komt, dan duurt het zoowat een eeuw, eer zij tot oplossing komt, soms ook langer. Over de droog making van het Haarlemmermeer heeft men zelfs twee eeuwen gedacht. Als het met de Zuiderzee naar evenredigheid gaan moet, dan praat men daar minstens vier eeuwen over. En dit is te dwazer, als het zaken betreft, waar men het algemeen of vrij algemeen over eens is. Na de Fransche overheersohiug was men algemeen van gevoelen, dat het Fransche strafwetboek door een Nederlandsch moest vervangen worden. Toch deed men het er nog 60 of 70 jaar mee. De Zondagswet wordt al een halve eeuw lang ver kracht door ieder die het verkiest. Zoo nu en dan hoort men een stem opgaan, dat dit toch zoo niet blijven kan, en dat het een of ander gebeuren moetéf intrekken, éf handhaven of verruimen. Maar men denkt er zelfs niet ernstig over om de zaak aan te pakken. En zoo is het met bedelarij, schutterij, leer plicht, openbare dronkenschap en nog al meer. Al die zaken eischen sedert korter of langer tijd voorziening. Iedereen erkent dat, maar. de zaak is zoo moeilijk, men moest eens eenige personen of belangen schadenDus vooral niet te voorbarig! De nacht geeft soms raad. We weten niet wat erger is: een enkele mis greep te doen (herstel is gewoonlijk niet uitge sloten) of den eerbied en het ontzag voor de wet (waar het wetten geldt) te verstikken. dier vlsscherijen J. G. Hack, Czn., schipper te Bruinige. Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant hebben zich vereenigd met de strekking vau het adres der Commissie te Bergen-op-Zoom tot het verkrijgen van een verkeersweg over den dam tusschen Noord-Brabant en Zeeland, en hebben aan de Regeering geadviseerd deze zaak te steunen. Bij Kon. besluit zijn benoemdtot ontvanger der registratie en domeinen te Dokkum de heer J. Kijlstra thans te Zevenaar. Tot opziener der visscherijen op de Schelde en Zeeuwsche Btroomen He klasse J. J. Sipsma, brigadier titulair der njksveldwacht te Avereest, tot tijdelijk opziener ST. ANNALAND. Op de weegbrug „de Waarborg" alhier werd in 1897 gewogen: Sui kerbieten 3,8S27S5 K.G; mangelwortels 9294 KG.jjpulp 546383 KG.; ajuiu 850524 KG.; aardappels 1,935284 KG.; hooi en stroo 32293 KG.; granen 110024 KG.; steenkolen 88725 KG.;! andere artikelen 29972 KG.; en 57 stuks vee. Tot Secretaris-Penningmeester der verseniging is lujrbeuoemd de heer A. J. Bierens, Jr., tot bestupfsleden de heeren J. Boogaard en Jn. Goedrgebuureen tot weger Johs. Goedegebuure, Jz. f Door den dijkraad van den calamiteusen Suza^napolder is het dijdgescliot door dezen poldyf op te brengen voor den dienst 1898/9 vasl- .jpdj} op - £.1582.44 en de bijdragen der aangrenzende polders in de kosten der zeewering en oeververdediging op f 1367.815, t. w.: Voor den polder Annavostlijk op f 103,84; Breedenvliet op f269.975; Oudeland met Ra- vensoord op f 994. IERSEKE. In een gisteravond gehouden vergadering van de hier gevestigde afdeeling der Nationale Christen-geheelonthouders-vereem- ging werd een bestuur gekozen bestaande uit de heeren Ds. Van Hoogenhuijzen, üs. Post, D. Vogel, C. de Jonge en A. Verschuure. Eerst genoemde is voorzitter, voor de andere bestuurs- betrekkingen zullen dignitarissen door de be noemden zelf worden aangewezen. De armen der Ned. Herv. Diaconie wor den in den laatsten tijd mild bedacht. Kort na elkander kon door den predikant namens de diakenen dank betuigd worden voor 3 buiten gewone giften vau 25, 10 en 10 gld. van onbe kende gevers. Mejuffrouw A. C. Deurloo, onderwijzeres aan school 2 alhier, is Woensdag te Breda ge slaagd bij het examen in de fraaie handwerken. Het rapen of zoeken van kleine oesters door knapen, die beter op de schoolbanken op hun plaats waren, heeft om het daaruit ontstaande schoolverzuim ook de aandacht van anderen ge trokken, en dat te recht. Wat zij er aan ver dienen! is luttel, en dat weinige komt nog niet eens geheel den ouders ten goede, 't Is al te gemakkelijk de ouders te bedriegen en een deel van het verdiende te versnoepen. Van "het kwaad dal de kinderen langs dijken en wegen zwervende, van elkander leeren, zullen wij maar zwijgen, 't Is waar, dat vele ouders iederen cent, die hun kroost verdient, kunnen gebruiken, maar dat zwakheid en gebreX aan waardeering van het onderwijs hieroij een rol spelen, is ook waar. Er zijn gelukkig ook ouders, die het even goed kunnen gebruiken, maar die het belang van hun kinderen hooger stellen dan een uiterst gering geldelijk voordeel. Aan het besproken euvel kon heel eenvoudig eeu einde gemaakt worden, als de oesterkweekers het oesterzoeken .verboden, en dat kunnen zij, althans zoolang het vuil, waarin de oestertjes verborgen zijn, op hun sigeu terrein ligt. Het verdient vermelding, dat reeds één (misschien meer) der oesterkweekers in dit verbod is voorgegaan. De op 28 Dec. 11. geconstitueerde Algem Nederl. Geheel-Unthondersbond heeft een ge schriftje in het licht gegeven, uitgave van Jde Zeeuw te Dordrceht waarin de aanleiding tot het ontstaan van den Bond en de daarbij gevoerde strijd wordt ontwikkeld. Bedoelde aanleiding was verschil van zienswijze in den boezem van de Nederlandsche Vereeniging tot Afschaffing van Sterken Drank over het nut van verbods- wetten en van wettelijke maatregelen ii# 't algemeen bij de drankbestrijding. De Bond is dus uit de genoemde Afschaffersvereeniging geboren. De brochure bevat de geschiedenis vau deze geboorte en verder het algemeen reglement van de nieuwe vereeniging, die reeds 7 afdeelingen en ongeveer 50 algemeene leden telt. ST. MAARTENSDIJK 17 Febr. Heden werd door het Bestuur van het waterschap aanbesteed de levering van p.m. 1285 M3 grint. Ingeschreven werd door: M. G. Larooy te Seherpenisse voor f 1,80 per M3. W. Hokken te Sliedrecht voor f 1,73. Van Koppenhagen en Co. te Utrecht voor fl,60 en I. Vermeulen te St. Maartensdijk voor f 1,57 per M3, aan welken laatste de levering is gegund. OUD-VOSMEER. In de Woensdag ge houden vergadering van ingelanden vau het waterschap Oud-Vosmeer waren 47 van de 52 stemgerechtigden aanwezig. De heer W. H. van Gorsel, die in April als dijkgraaf zou moeten aftreden, werd met bijna algemeene stemmen als le candidaat op de voordracht gebracht, terwijl als 2e werd benoemd de heer F. J. Ampt en als 3e de heer M. A. Douw. Wegens ontslag aanvrage van den heer G. J. de Graaft', werd, nadat dit tegen 1 Maart a.s. eervol was ver- oor 7) door Br. J. C. BE MAN. (Uitgegeven door het Zeeuwsch Genoot schap der wetenschappen.) Hoe liet zij, nauwelijks was men de Yve overgestoken of men vond den berg en dus bij het water en aan de grens der heerlijkheid, en ook dicht bij het latere dorpje. Men denke echter niet, dat ons woord dorp van terp afkomt in Zeeland kende men het woord terp uiet in dien zin. Het is opmerkelijk, dat de oude bergen nabij de Schelde lagen en Borsseie nog voortdurend eene aanlegplaats is. Men bereidt dan ook den berg van Coudorpe gemakkelijk, wanneer men slechts den tegenwoordigen zeedijk volgt en dan zekeren slijkwegmen volgt daarop een klein binnendijkje, zeker wegens de Yve ^ens gemaakt en wel aan de landzijde, niet verre van wat men de staart vau Ellewoutsdijk, gewis eene vroegere schorre, noemt. De heer v. d. Kloes, notaris op laatstgenoemde plaats, schreef mij, dat men bij het spitten niets gevonden heeft dan keien en harde klei, die in ons Museum bewaard worden met andere pro ducten uit de vliedbergen. Hij heeft in 1891 den heuvel gekocht van Adriaan Bruinooge. Tot 1867 behoorde hij aan de familie de Perpon- cher. Vroeger was hij wei-, thans bouwland. Gedurende de pacht, die 5 jaren loopt, mag de pachter geen grond afvoeren. Het terrein is slechts 20 aren en 60 e. A. groot. De berg is niet hoog, doch regelmatig, omdat hij bebouwd wordt. Men zeide mij, dat er eene sloot rondom loopt, doch ik heb die sloot maar niet gezocht, omdat het weder lijdens mijn bezoek afschuwelijk slecht was. Van eene hofstede rs in dit afgelegen hoekje nu niets ie zien, doch er schijnt wel een voetpad heen te geleiden- Volgens de kaart van Magiolse loopt er een watergang dicht bij. Een sloot vond men eigenlijk overal, omdat men grond moest hebben voor den berg. Yan het dorp brak men den toren af in 17 52; van een vroeger kasteel geen spoor meer, maar men kan er een welput wijzen, de vaete, die men nog den dorpsput noemt. Des winters staat da slijkweg onder waterdan zal die burg in het water nabij de aan den oever knagende Schelde: een treffend tafereel opleveren van het bestaan onzer voorouders I De Coudorpsche weg heet, daar waar hij bij den berg loopt, de schuitwpgdat is kenschetsendDe wegen, primitief en kronkelend waren de gewone wegen van vervoer; in de steden had men steeds schuitvlotstraten. In de Zelandia llluslrata bewaart men eene afbeelding van den toren van Coudorpe en van eene, toen er bij liggende, hofstede. Ellewoutsdijk. De boeren noemen liet Elsdijk. Els was zeker eene verkorting van Ellewout en het dorp en ambacht zijn aizoo genoemd naar een ambachts heer, ,$e er een nieuwen dijk heeft laten aan leggen,, maar, vóór hij dat deed, zal het misschien bewoonbaar geweest zijn op sommige plaatsen. Het \v.;is eertijds een deel noemde Borssele Beoosten Coudorpe, In later tijden van hetgeen men de Yve, evenals is het door zijne ligging een gewichtig dorp geweest en meermalen een verblijfplaats voor militairen. Het heeft een kasteel gehad, dat in de 17e eeuw is afgebroken. Het was en is nog eene overzetplaats aan den gewonen reisweg naar Goes. Tot voor weinige jaren had daar de heer van Hasselt eene uitgebreide en kostbare verzameling vau schilde rijen; zij was hier niet op haar plaats; geen wonder, dat hij haar geheel of gedeeltelijk in bruikleen heeft afgestaan aan den Haag. 4. Beroemde en edele krijgslieden hebben op het vroegere kasteel gewoond. 01' het ooit op een afgegraven vliedberg heeft gestaan, is niet uit te maken. Toch is het zeer waarschijnlijk, dat in dit ambacht eens zulk een heuvel heeft gelegen, omdat eeu deel der gronden wei g 'lijk zal opgekomen zijn met de hem vau Bjr-seie. Inderdaad er is eeue plaats, die men ,e Hoogte" noemt, tusschen den zoogenaamdeu i'laueuweg en de Ize weg, tusschen Siuionskoek en Lambrechts- koek, een half uur van het dorp. De naam vau Ize weg, Ysbrand weg?, is zeker oud. De heer van der Kloes houdt hem echter niet voor het overschot van een vliedberg, doch eene

Krantenbank Zeeland

Ierseksche en Thoolsche Courant | 1898 | | pagina 1