sc
ll
III
i eeïlilal, piiji aai k lelaipi pesterleelt, lanPiff, bdz.
rst
ui
S°. 653.
Zaterdag 1 Januari 1898.
Vijftiende jaargang.
EK
J. M. C.
POT,
Publicatiën.
ik
El
FEUILLETON.
D£ VLUCHTBERUEM
Schouwen, de Bevelauden en
Tholen,
Afscheid en welkom.
BINNENLAND.
Va» onze berichtgevers.
rl. I
uitei
:oers
;e pr<
ipecit
k be
hee
srda
fejul
ecan
ten.
rekt
500
rsc
i de
7t rst
r - in
wf<
1
,a
iiol
IERSEKSCHE
TH00LSCHE COURANT,
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
'rijs per 3 maanden, franco per post 65 cents.
Toor het buitenland 90 cents.
Ingezonden slukken, enz. worden niterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
bureau te T h o I e n ol vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER:
ÏHOLBN,
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht.
AANGIFTE VOOR DE ZEEMILITIE.
rgoineestcr en Wethouders der gemeente Tholen
;en de lotelingen hunner gemeente, behoorende
lichting van dit iaar, uit, om, wanneer zij bij
iemilitie verlangen te dienen, sich daartoe in
onr.,fcn, vóór den 1 Februari eerstkomende, op een
*vUt n tni 19.
lag, van des voormiddags 9 tot des middags 12
ter secretarie dezer gemeente aan te melden,
bepalingen der wet. die betrekking hebben tot
eemilitie, komen hoofdzakelijk op het volgende
de zeemilitie wordt bestemd tot bemanning
de verdedigingsvaartuigen voor "Ln binnenland-
dienst en langs de kusten,
wordt niet naar do koloniën en bezittingen
iet Rijk in andere werelddeelen gezonden, tenzy,
val van zeer buitengewone omstandigheden, eene
e wet daartoe machtiging verleene
de manschappen der zeemilitie komen in het
i dienstjaar eenmaal io znmen om gedurende niet
ir dan zes weken te worden geoefend
voor de ingclijfdcu by de zeemilitie duurt den
it vijl jaren
aan de manschappen der zeemilitie wordt in
tijden vergunning verleend tot uitoefening
uitenlandsche zeevaart
Jnder die vergunning worden zij niet tot eene
r f 0) jitfnis tot uitoefening van de buitenlandsche zee-
•eeftlatgn -
gelijke vergunning wordt verleend aan hen,
zich voor de zeemilite hebben aangeboden, al
en zij daarbij niet aangenomen
de manschappen bij de zeemilitie kunnen, in
ne tijden, vergunning bekomen tot het aangaan
een huwelijk, wanneer zij hun derde dienstjaar
en volbracht
zy zijn, na het bekomen van een behoorlijk
poort, in tyd van vrede, van den dienst der
'itteryen vrygesteld.
ïrntt(lil.,..
rculi
jJOl
van
im,
Q
'STE
SLIJ
HT,
ZoO h
Zelf
ingei
Priji
ikke
moe
geeft
kerei
gazii
of gt
I WOI
zijn
Zooi
sdaan te Tholen, den 1 Januari 1898.
NATIONALE MILITIE
Tweede Zitting van den Militieraad.
irgemeester en Wethouders der gemeente Tholen
;en ter kennis van belanghebbenden, dat de
ieraad in Zeeland op Dinsdag den 11 Januari
des voormiddags te 10 uur te Middelburg in
bdy een tweede zitting zal houden, om uitspraak
ten omtrent alle in de eerste zitting niet afgedane
alsmede omtrent hen, die als plaatsvervangers
utntnerverwisselaare verlangen op te treden, en
bijaldien nopens hunne redenen van vrijstelling
geene uitspraak is gedaan of zy zich in den
t der militie wenschen te doen vervangen, zij
emelden tyd voor den Militierard moeten ver-
vergezeld van de personen, die als plaats-
ügers of nummerverwisselaars voor hen verlangen
5 treden, en voorzien van de navolgende stukken:
1. wat den plaatsvervanger betreft
van een getuigschrift, dat hij i9 ingezeten,
iuwd of kinderloos weduwnaar, niet beneden de
«ren oud, en dat hij een goed gedrag heeft ge-
door Lr. J. C. DE MAN.
Jitgegeven doop het Zeeuwsche Genoot
schap der wetenschappen.)
1
lsi :t eerste bergje dan, lag op de schorre die men
246( cherpenisse noemde. Nabij was de Zoute-ee
iOg eeu ander water „de Sasse grave," een
i, die men zoo gaarne van de Sassen zou
n afleiden, evenals zekeren ouden Vriesen-
van de Driesen, doch die afleiding is wel
gewaagd. Sasse en Vriesse kunnen patro-
ca geweest zijn uit tateren tijd. Ongelukkig
at het bergje niet meer. Het is voor
(e jaren geslecht. Het bevond zich zuid-oost
het later aan zijn voet ontsproten dorp op
afzonderlijk eilandje; een molenberg was
niet, want de molen stond op eene andere
leid. (Dit getuigschrift wordt afgegeven door den
Burgemeester;.
b. van het bewijs dat hij zijne plichten ten aan
zien van de militie heeft volbracht, of dat bij er
geene te volbrengen had
c. indien hij vroeger als militair of op 's lands
vloot mocht hebben gediend, van een bewijs van
ontslag en een getuigschrift van goed gedrag, afgegeven
door den commandant van dat korps, waarby hij
laatstelijk heeft gediend.
d. zoo hij minderjarig is, van een bewys van
toestemming van zijn vader of voogd om als plaats
vervanger op le treden.
2. wat den nummerversvissciaar betreft
a. van een bewijs, atgegevcn door den Burge
meester der gemeente, waar hij voor de militie is
ingeschreven en onder anderen inhoudende, dat hij
tot dusverre tol geene dienst by de militie is ver
plicht geweest.
b. van de hierboven onder letter c en d vermelde
stukken.
Nadat de persoon, die als plaatsvervanger of num-
merverwisselaar zal optreden, als zoodanig is toege
laten, zal door of van wege den loteling, die zich
doet vervangen, aan den Militieraad moeten worden
overgelegd een afschrift van notariëele akte van over
eenkomst over de vervanging jn den dienst.
Tot afgifte van ue stukken, hierboven onder 1 a en
d en 2 a bedoeld, zal op Dinsdag den 4en Januari
eerstkomende, des voormiddags van 10 tot 12 uur,
in een der lukalen van het Gemeentehuis zitting
worden geiiouuén. uie als plaatsvervanger-verlang* berusü/iï,
op te treden, zal alsdan vergezeld moeten zijn van
twee bij den Burgemeester bekende en te goeder
naam en faam staande meerderjarige ingezetenen, die
de vereischte verklaring omtrent het gedrag enz. van
den plaatsvervanger kunnen afleggen en onderteekenen.
Tholen, den 31 December 1897.
Le Burgemeester'en Wethouders voornoemd:
M. G. VAN STAPELE, Burgemeester.
P. LABAN, Secretaris.
Met rasschc schredeu nadert het oude jaar
zijn einde, en weldra staan wij gereed het nieuwe
met een „welkom" te begroeten.
Wie het vermogen bezat om op dezen
avond in alle huizen een blik te slaan, om in
alle harten te lezen, hoeveel geluk, hoeveel
blijde hoop, hoe groote verwachtingen zou hij
niet vinden.
Maar ook hoevele treurige herinneringen en
hoeveel smartelijk gevoel zou hij zien, als onver-
geetbare merkteekenen, door den tijd op den
weg der menschen geplaatst.
Want zoo is het leven.
Uit geluk en leed is het saamgeweven.
De tijd, die eerst de rimpels in het gezichtje
▼an het jonge kind gladstrijkt, die het vreugde,
levenslust eu moed geeft, die het later vervult
met rooskleurige hoop eu het met die hoop, in
plaats. De ligging is door IIollestblle aangegeven
evenals die der twee volgende eu dat zoowel op
zijn kaartje van den hedendaagschen als op zijne
schets van den primitieven tijd. ik meen, dat
men den berg, waarvan eigeuaar is of geweest
is de heer van Stapele, den Galgenberg noemde.
2
De tweede vliedberg lag daarentegen in het
zuidelijk deel van de oude heerlijkheid en dicht
bij den oever van de Schelde. De Ee of Eede,
die deze beide van een heuvel voorziene deelen
scheidde, bestaat nog, zooals ik reeds zeide, en
verraadt dus een ouderdom van meer dan twaalf
eeuweu. Men noemt die zuidpunt den Loohoek
en vermits men verder oostelijk ook een Schaker-
loo eu een Deurioopolder had en aan de over
zijde van het Schelde water het kasteel van
Lodijke, in de geschiedenis bekend, behoeft men
niet veel te wagen om te durven aaunemen,
dat de Scheldearra daar ter plaatse eenmaal de
Loo heette
Het is mij wel bekend, dat er taalkundigen
zijn, die beweren, dat het oude Loo niet water
maar bosch beteekenen zoudoch die uitlegging
kan hier niet gelden, omdat er geen bosaohen
het drukke gewoel van den strijd des levens
voert, groeft later door de zorg en het leed,
door >ampen en smart weder rimpels in het
Mc.dan ooit dringt zich op den oudejaars
avond de gedachte der vergankelijkheid aan
onzen geest op;t is alsof klokke twaalf ons
toeroept
Denkt aan uw naderend einde; nog een
kleinev. tijd en ook uw einde is daar; misschien
reeds «n den volgenden tijdkring. Zoo meuigeen
za| er zijn, die dit leest en niet aan de mogelijk
heid van sterven denkt, die toch reeds geteekend
is als de buom in het woud, aaD wiens wortel
de bij! reeds gelegd is.
Het uurglas is bijna afgeloopen en dan zal
er wecer een jaar verdwenen ztju, als ware het
een langdurige, maar vaak verwarde droom.
Geen jaar roept ons zijn „vaarwel" toe, en geen
nieuw begroeten wij met een hartelijk „welkom"
zonder verschillende gewaarwordingen en aan
doeningen in de ziel. Mogen wij maar bij liet
afscheid nemen van het oude jaar, ook afscheid
nemen van onze groote en kleiue gebreken, om
met l et welkom aan het nieuwe jaar, ook een
nieuw, beter leven tegen te gaan.
Wie dan teleurstelling ondervindt of door
smart' 'üke verliezen werdt getroffen, hij zal
uii ook uooi xio 'smart, die ftjii
herinnering op den oudejaarsavond weer te
voorschijn treedt leeren gevoelen dat wie het
geluk zoekt, dit slechts vinden kan in de ver
edeling en verbetering van zijn eigen ik, waar
door hij steeds zegen om zich zal verspreiden.
Straks dreunen de slagen der torenklokkeu door
de lucht, en alles zwijgt en luistert. En als de
laatste klokslag nog trilt, dan omhelst men
elkander en klinkt het overal, Veel geluk!,
Zalig Nieuwjaar I Heil en Zegen Vreugdege
zondheid en voorspoed zij uw deel
Eu zoo er met kerstfeest helaas 1 nog geen
Vrede op Aardewas, thans is er vrede, vrede
in de christenwereld, liefde in alle raenschen-
harten, al duurt dat oogenblik slechts kort!
Ook wij voegen onzen heilwensch bij die velen.
Leeft gelukkig, lezers.
Moge gezondheid uw deel zijn, uw welvaart
toenemen, de dood uw woning voorbijgnan!
De plaats uwer inwoning bloeie! Ons Vader
land zij gezegend 1 En mogen, ook in 1898 de
zwaarden blijven rusten in de scheeden 1
Dij Kon. besluit zijn met ingang van 1
Januari, tot leden vau den geneeskundigen raad
voor Zeeland en Westelijk Noordbrabant benoemd
de heerenT. E. Martin, geneeskundige te Hulst
waren. Op het laatst der 16e eeuw lag de berg
nog binnendijks, maar zoover ik weet, is er
nooit een gehucht of dorp geboren, omdat die
punt gevaarlijk was en men liever ging wonen
bij berg numero één.
Ik lees, dat lang na de groote overstroomingen
in 1530 en 32 en dat wel eerst in 1570, de
zeesluis in het midden vau den polder doorbrak;
toen stroomde de zee naar binnen en trots be
dijkingen en inlagen gelukte het op den duur
niet den stroom te keeren, zoodat de Loohoek
in 1671 werd buitengedijkt eu ook de berg
verdween met 95 gemeten gronds voor goed,
althans totdat ook dit oord weder eens land zal
ztju geworden.
3
De derde vluchtberg was tot nu toe gelukkiger,
want hij bestaat nog, (1897). H. beeldt hem
op zijn oud kaartje af niet nabij een strand, eu
niet nabij een grooteu stroom, maar op een
klein eilandje, door binnenwateren omringd en
midden tusschen vele dergelijke schorreu en
gorzen. Zoo moet men zich de ligging van al
de oude bergen voorstellen, ook van die, waarvan
men meent, dat zij dicht bij een gevaarlijk strand
dr. B. J. Holster, te Klundert; M. N. Baart,
apotheker te Vlissitigen, en H. J. Spitzen,
apotheker te Brjda; en tot plaatsvervangende
leden de heeren: dr. H. Goemans, teZierikzee;
G. H. M. Vertinden, apotheker te Bergen op
Zoom; dr. J. E. Callenfels, te Hulstjdr.G. W.
Bruinsma, te TeteringenH. Beker, apotheker te
BredaJ. C. van der Harst, apotheker te Mid
delburg; dr. H. A. H. vau der Heyden te
Tilburg.
ST. ANNALAND. Door den Minister van
Waterstaat, Handel en Nijverheid is gunstig
beschikt op het verzoek vau den Gemeenteraad
tot oprichtiug van eeu rijks-telefoonkantoor alhier,
waarvan de vestiging zal geschieden zoodra het
personeel en de lokaliteit zijn goedgekeurd. De
Raad heeft nu benoemd tot telefonist P. J. Koene,
brievengaaader, en tot diens vervanger en tele
grambesteller Johs. Heijboer. Het kantoor zou
dan gehouden worden in het lokaal waar thans
de postdienst wordt uitgevoerd.
Om het publiek niet bloot te stellen aan het
ongerief dat een sluiting zou hebben veroorzaakt
is door aandeelhouders m de bijzondere telegraaf-
oudernemiug besloten, dat kantoor open te hou
den tot dat het Riikstelefoonkantoor in werking is.
IERSEKE. De nieuwjaarscollecte heeft dit
jaar opgebracht met inbegrip van 190 K.G.
broud f 318,90, waarvan ongeveer 170 gezinnen
worden bedeeld.
OUD VOSMEER. In de Woensdag gehouden
gemeenteraadsvergadering werd aan den heer
J. Hoogkamer eervol outslag verleend als genees-,
heel- en verloskundige, terwijl in zijn plaats
als gemeente-arts werd aangesteld de heer M.
A. Vermet te 's-Heer-Areudskerke op eene
jaarwedde van 250 guldende ontslagen titu
laris genoot eene jaarwedde van 500 gulden.
In dezelfde zitting werd het tractement van den
nachtwaker van 100 gulden gebracht op 150,
een en ander met het oog op de geringe jaar
wedde, die in verband met zijne ijverige plichts
betrachting en de diensten die hij bij buitengewone
gelegenheden als onbezoldigd rijks-veld wachter
presteert, onvoldoende werd geacht. Naar aan
leiding van een desbetreffend schrijven vau heeren
Ged. Staten werd de aan dat College ter goed
keuring ingezonden begrooting voor 1898 ge
wijzigd wat betreft de jaarwedden van burgemeester
en secretaris, tot een bedrag als in een der
vorige raadszittingen reeds was besluteu.
Tot lid van het college van kerkvoogden
der Ned. Herv. Gemeente is gekozen de heer
A. Rijnberg, terwijl herkozen werden de heeren
M. A. Douw en Dhr. J. Sonke.
lagenwant plaatsen zonder veel schorreu in den
omtrek zal men wel niet hebben vertrouwd.
Al wensch ik niet met H. dezen heuvel te
laten opklimmen tot den tijd vau Plinius, zoo
waardeer ik toch zijn hoogen ouderdom. De
grond waaruit hij bestaat, komt dan ook overeen,
zooais overal, met de diepere lagen der omgeving,
In de bekende tabel van 1834 wordt de berg
opgegeven, al reeds eeuigszius afgegraven, doch
nog met eene hoogte van 20 M., hetgeen natuur
lijk eene vergissing is.
De berg lag aan een kleinen tak vau de Ede.
De heer H. meent nog in een rondloopenden
lagen weg het overblijfsel van dat water te
herkennen. Toen alle omringende gronden
verrezen waren, lag hij midden in de heerlijkheid
Westkerke; wanneer ik hem dus tot Scherpenisse
reken, dan is het alleen omdat het land thaus
als gemeente er bij behoort. Evenals altoos
had ook hier het ambacht zijn eerste hoeve.
Thans ligt de berg op een half uur afstand van
het dorp Scherpenisse, op den weg, die geleidt
naar Gorishoek, het overzetveer op lerseke in
Zuid-Beveland, en dus van oudsher aan een
verkeersweg. Ik vond hem in Juli 1897 vertikaal
