Gemengd Nieuws.
5
VISSCHERIJ.
LANDBOUW.
eene eventuëele wet op den leerplicht op het
platteland, met zulke gegevens voor oogen, eene
verandering geven en daardoor de vele duizenden,
die thans voor het lager onderwijs uitgegeven
worden, meer productief maken.
THOLEN. Mond- en klauwzeer is geconsta
teerd op de hofsteden van J. van de "Velde en
J. Ooms, beiden onder deze gemeente.
Van 2 September tot heden zijn 12 gevallen
van vlekziekte bij varkeus geconstateerd, 3
dieren zijn aan die ziekte gestorven,
Als alles komt wat aanvraag om plaatsing
gedaan heeft, zullen Markt en ICaaiplein de
volgende week bij gelegenheid der kermis flink
bezet zijn. 't Is te hopen dat de drukte er
naar geëvenredigd raag wezen. Waarschijnlijk
zal men kunnen profiteeren van twee schouw
burgen het theater Otillie van de gebr. van
der Hauwaert dat zeker komt en mevr. de wed.
Bakker, hier wel bekend. Verder zal er een
Turksche schommel komen, een Aquarium,
Panorama, Stoom- en schuitjesmolen benevens
Photographie, Werptentje, Electrisch vischver-
maak, enz,
Omtrent de aanhouding van Hendrik de
Jong zegt „de Telegraaf": ,/t is zeer opmer
kelijk dat De Jong juist te Arnhem weer van
zich heeft doen spreken. In de omstreken van
die stad is Sarah iïuett 't laatst gezien, in zijn
gezelschap.
Men zegt dat misdadigers door een psychische
kracht zich onweerstaanbaar getrokken gevoelen
naar de plek waar zij hun slachtoffer lieten.
Daarom doet zich de vraag opheeft De Jong
de omstreken van Arnhem doorkruist? En in
verband daarmee: heeft de justitie hem in'fc oog
gehouden op zulke wandelingen?
En nog meer: Is De Jong in 't Gooi ge
weest, waar zijn tweede slachtoffer verborgen
moet liggen En is hij in 't oog gehouden toen?"
Te Oostwold (Gr.) geraakte de dorsch-
wagen eener stooradorschmachine in brand. De
arbeider Westerman wilde het vuur haastig met
de handuitslaan. Dit lichaamsdeel geraakte echter
beknelden werd deerlijk verminkt en gebroken,
zoodat hulp in Groningen moest worden gezocht.
De 2I-jarigen matroos P. Schouten, die
onlangs van Hr. Ms. kanonneerboot Sperwer
aan de Texelsche hors te water raakte en toen
door zijn commandant, den luit. ter zee Boldingh,
werd gered, is in het Marine-hospitaal te Nieuwe-
diep aan de gevolgen der doorgestane ellende
overleden.
Te Gent (Over-Betuwe) waren gisteren
twee jongens aan het stoeien op den steenoven
van den heer A. Het stoeien ging allengs over
in vechten, met het treurig gevolg, dat een on
gelukkig toegebrachte slag een der beiden leven
loos ter aarde deed storten.
De twee twintigjarigen waren vrienden, en
woonden onder hetzelfde dak.
Te Rinsumageest (Fr.) is door dr. B. van
der Sluis, uit Murmerwoude, in één huisgezin
typhus geconstateerd bij drie personen, waarvan
reeds één is overleden. Het gebruik van vleesch
eener zieke koe moet de oorzaak van de ziekte zijn.
Toen Dinsdagavond een trein van de
Gooische stoomtram, van Huizen komende, even
voorbij het Paviljoen te Blaricum was, zag de
machinist een paard met een botkar dwars over
de rails staan. Herhaald schellen en zoo veel
mogelijk remmen (wat bij het afloopen van den
weg op dat punt zeer moeielijk gaat) kon eene
botsing niet voorkomen. De boom van de kar
brak, en het paard werd zoodanig verwond, dat
het moest worden afgemaakt. De voerman kreeg
eene zware verwonding aan het hoofd.
Door eeu onbekende oorzaak ontstond
Zondagnacht omstreeks 12 uren brand in de
tentoonstelling op „Sonsbeek" bij Arnhem, met
het gevolg, dat binnen zeer korten tijd het
geheele gebouw met alles wat het bevatte, in
asch werd gelegd. Ook de remise met iiet phy-
sisch museum is verbrand.
Infanterie was op het terrein om de wilde
dieren der menagerie er was juist eet; karmis
begonnen desuoods neer te schut-., Dit
bleek niet noodig te zijn.
Maandagochtend waren de inzenders van de
zilveren en gouden werken bezig het gesmolten
metaal te verzamelen.
De tentoonstelling was op Hot;
bcurspolis verzekerd voor f400,000.
Er is last gegeven alle vermakehj
Sonsbeek te staken.
asche
op
Waar mocht hij zijn? Welke plannen en voor
nemens zou hij nu wel hebben?
Eeu diepe zucht ontsnapte aan de borst van
de eenzame. Haar vader was dezen dag weder
uitgegaan, om zoo mogelijk iets van hem te
vernemen, zij beefde wat zou hij te weten
gekomen zijn?
Nu hoorde zij op den trap lichte voetstappen.
Adeline greep, om zich voor het vallen te be
waren, met beide handen de tafel vast, zij kon
geen adem halen, haar gelaat had alle kleur
verloren slechts een eenige kon zoo de trappen
opvliegen, slechts een klopte zoo aan de deur
en stond dan ook op hetzelfde oogenblik op den
drempel Eduard.
Zij zageu elkander aan, beide sprakeloos, te
opgewonden, om te kunnen spreken, beide
gevoelende, dat nu, op dit oogenblik over
hun toekomst beslist moest worden. Een be
weging met de hand bood hein een plaats op
de sofa aan, Adeline drukte haar zakdoek tegen
het voorhoofd en zonk, duizelig, onbekwaam
langer te kunnen staan, in haar stoel. Wat
zouden de volgende minuten aanbrengen?
„Addy," zeide na eene korte pauze, half
Jioorbaar, de jonge man. „Addy, hebt gij reeds
Een geval van toepassing'der r.ooh-wet
maakt in Amerika sensatie, oor-:, on at het
is voorgekomen in eenen Noordelijken St.v.t, waar
dergelijke gevallen van eigen recht ei zijn tot
de zeldzaamheid behooren.
Het is geweest te Ven illcs, in Lndiana.
Vierhonderd mannen te paard reden des nachts
de stad binnen, direct naar de gevangenis, over
weldigden de bewakers en haalden er vijf be
ruchte roovers uit, die aldaar gevangen zaten,
waarna zij hen zonder verderen vorm van proces
ophingen.
Deze vijf roovers behoorden tot eene bende
outlaws, ook wel desperados, voor niets terug
deinzende, als vogelvrij verklaarde de boosdoeners
geheeten, die al jaren de schrik waren der
meest uit Duitschers bestaande landbouwende
bevolking, laaghartige roovers, die zich zelfs
niet ontzagen oude vrouwen, te pijnigen, om
haar te dwingen de verborgen plaats der spaar
penningen aan te wijzen. Na dat alles geleden
te hebben zal men hebben gevreesd, dat de
eindelijk gevangen roovers wellicht niet voor
goed onschadelijk zouden worden gemaakt, en
vandaar de daad van geweld.
Eene nieuwe uit Amerika geïmporteerde
ploeg heeft, volgens het „H. D.", op het land
van den landbouwer Van Vuuren aan den IJweg
te Haarlemmermeer met glans de proef doorstaan.
Deze ploeg doet in denzelfden tijd het werk
van 3 gewone ploegen. Men verwacht daardoor
een geheelen ommekeer in het landbouwbedrijf,
daar hij van den bok bestuurd, met 2 paarden
een halven meter grond verplaatst bij een diep
gang van ongeveer 0.4 M.
Te Brussel leed een dame aan een kanker
achtig gezwel. Haar man, die den dokt». ii
de operatie bijstond, schijnt een w ndje te
hebben gehad, dat met bloed in aanraking kwam,
hij kreeg bloedvergiftiging en stierf bijna gelijk
met zijn vrouw. Spoedig bleek dat ook de ge
neesheer besmet was eu geopereerd moest vore er
Men zegt dat Edison zeer lijdend is, kt
hij zijn haren geheel, zijn gezicht gedeeif 1 1
hooft verloren 011 dat hij bovendien een e;
aandoening heeft aan de handen. Alles tenge
volge van de X-stralen.
Blijkens mededeeling van het maandblad
tegen de vervalschingen zal weldra in h«.' groot
vleesch uit Australië naar Europa worden
aangevoerd
Daarbij zal niet het stelsel van bevriezing
(freezing) maar van verstijving (chilling) worden
toegepast, waardoor het vleesch den aangenamen
smaak behoudt en minder ruimte bij transport
wordt ingenomen.
Het rundvleesch en schapenvleesch zal aan
groothandelaren tegen 12 ct. het halve kilo
kunnen geleverd worden.
Het Engelsche parlementslid Labouchére,
heeft een middel gevonden, om den vrede van
Europa te bewaren. Hij geeft in de Truth den
raad om de Elzas-Lotharingsche kwestie op te
lossen door het rijksland aan Frankrijk terug te
geven en Duitschland schadeloos te stellen met
Nederland. „Misschien", zegt de heer
Labouchére, „zou Nederland dat uiet willen
maar als de groote militaire mogendheden ertoe
besluiten, zal het niet er aan kunnen ontkomen."
Te Achlum liep iemand met zijn hondje
op den arm door een land, waarin koeien
graasden. Hij was bijna de koeien gepasseerd,
van het gerucht gehoord, wat in de voorstad
gebeurd is? Weet gij, dat van Roosen zich?
Hij bleef stekeu tot zij langzaam haar zakdoek
liet vallen en hem aanzag.
„Ik weet niets, Eduard. Mijnheer van Roosen
mag doen en laten wat hij wilhet is mij
onverschillig 1"
Een snelle blos vloog over zijn wangen.
„Ook zelfs als 'hij zich gedood had
„Neen," riep zij hevig verschrikt, „neen, 0,
mijn God neen, hij mag niet sterven, voordat
hij mij betuigt, dat ik
Eduard stond aan hare zijde en zag d:?p en
met hartstochtelijke onrust in haar oogen.
„Dat gij onschuldig zijt, Addy?" bt-l het
van zijn lippen. „Dat gij hem nooit bemind
hebt, hem nooit iets beloofd hebt Add y Add v
hij liet, voor hij zich doodde, een brief, c -
enkele brief achteraan u 1"
Zij strekte de hand uit, doodsbleek, nauwe
lijks in staat eenige weiuige woordeu te kunnen
stamelen.
„Wel zoo lees hem, Eduard, lees hem!
Hij bracht een verzegelden brief te voorschijn
„Anna," gaf hem mij, Addy, hij lag in uw
den doode op den lessenaar."
{Slot VQtyl.)
zonder dat ze notitie van hem en zijn hond
schenen te nemen, toen plotseling de laatste
koe een paar groote oogen opzette, begon te
brullen, van woede het schuim op den mond
kreeg en op den weerloozen man aanviel. Deze
wierp het hondje weg, dat evenwel tot hem
teaugkeerde en de andere koeien kwamen nu
toeloopen; de man werd tegen den grond ge
worpen en deerlijk geschopt en gestooten. Ware
er geen hulp komen opdagen, dan had hij er
wellicht het leven bij ingeschoten. Met veel
moeite kon hij nog loopende thuiskomen.
De geest van negatie gaat ver. Zoo twijfelt
men of er wel ooit een Shakespeare geweest is.
Er is ook al eens getwijfeld of Jezus wel ooit
bestaan heeft. Let op, straks gaan die groote
geleerden twijfelen aan hun eigen bestaan, evenals
in de oudheid, toen er ook reeds van die dwaze
wijsgeeren waren.
Te Newcastie in Colorado heeft een vree-
selijk spoorwegongelijk plaats gehad, op een
gedeelte van deu weg waar een scherpe bocht
was. Een reizigerstrein van zes wagens, met
twee honderd reizigers, die door een nog niet
opgehelderd verzuim was doorgereden, in plaats
van vijf mijlen voor het station te stoppen, liep
voorbij de bocht in volle vaart op een veetrein.
De helft van den reizigerstrein en een deel
van den veetrein werd verbrijzeld. De stoom
ketels der beide locomotieven ontploften, en het
wagenpuin geraakte in brand. Vele reizigers
werden niet bij de botsiDg gedood, maar zijn
verbrand. Het aantal dooden bedraagt 25; het
getal gekwetsten is even groot.
Eeu interessant avontuur heeft Sara Bern-
hardt gehad. Zij was in een zeebadplaats op
een steile rots aan zee geklommen, op een punt
dat onbereikbaar was, zoodat niemand kon helpen.
Eindelijk kwam de dichter Edtnond Haraucourt
aanloopendeze wist de tragédienne te bereiken,
en haar zoo voorzichtig mogelijk van haar ge
vaarlijke zitplaats af te brengen. Maar de rots
blok kwam in beweging en viel. De omstanders
dachten niet anders dan dat beiden zouden zijn
verpletterd. Sara bleef ongedeerd. Maar Harau
court was nog al gekwetst, zoodat hij verschei
dene weken het bed zal moeten houden.
Li het district Uman, gouvernemeut Kiew,
zijn drie oumenschen gearresteerd, die er hun
erk van maakten kinderen te stelen en te ver-
inkeu, om ze dan bij het bedelen te gebruiken.
Zoo hadden zij een klein meisje uit het dorp
Kamenetschje opgepakt en de oogen uitgebrand.
•en de wonden aan het gezicht en de oogen
b' gonnen te genezen, sneden de ondieren haar
j ile kuitspieren en de spieren aan de bovenarmen
unor en verrekten haar de tien vingers, zoodat
de/.e als lappen aan de handen hingen. Twc
1 weken lang hielden zij het verminkte kind ix
d"ii kelder opgesloten, waarna het met nauwe-
I lij la genezen wonden door een bedelaar naar
j een kermis in het naburige gouvernement op
oen reis voor „zaken" werd meegenomen.
Daar verried het kind haar verdierlijkte beulen
I en vond zij menschen, die zich harer aantrokken.
De bedelaar werd gearresteerd, het verminkte
meisje naar het hospitaal gebracht, en de zaak
kwam in handen van den rechter. Thans zijn
ook de twee andere bedelaars opgespoord en
achter slot en grendel gebracht.
Het tanden krijgen der kinderen.
In het vormings- en ontwikkelingsproces dat het
menschel ijk lichaam tot aan zyne volkomene rijpheid
te doorloopen heeft, nemen vele verschijnselen een
kleiner of grooter aandeel aan de vorming van het
organisme, en grijpen veelal zwakker of krachtiger
in het werktuigelijk leven in. Het tijdperk van het
tanden krijgen der kinderen is onder deze afwisselende
verschijnselen de eerste en belangrijkste verrichting
van het jeugdige leven, hetwelk de tijdruimte van
de vijfde maand af tot aan het derde levensjaar
omvat, van het begin tot aan het einde het gansche
organisme van het kind aangrijpt, en niet zelden de
eerste oorzaak van hevige ziekte wordt.
Zoodra by hel kind het tanden krijgen een aan
vang neemt, komen vooreerst de speekselklieren even
als alle deelen van den mond in ongewone werk
zaamheid het kind kwijlt en brengt, als wilde het
de plaats aanduiden waar het pijn voelt, alles wat
het in de handjes krygt naar den mondIs het
kind gezond en krachtig, zoo heeft het tanden krijgen
in de meeste govallen zonder merkbare storing plaats.
By tcedere en zwakkere gestellen, waar het door
komen der tanden onder moeielykc omstandigheden
geschiedt, ontstaan dikwijls koorts, ontstekingen aan
het hoofd en aan het tandvleesch, opzwellining en
ontsteking aan de oorspeekselklieren, krampen, en
meestal storingen in de onderlyfs- en spijsverterings
organen, die dikwijls het leven in gevaar brengen.
Nu zijn er, om het tanden krijgen der kinderen
gemakkeiyker te doen plaats hebben, verschillende
u ddelen aanbevolen en aangewend, doch van al die
v orzachtende en pijnstillende voorschriften moet zich
nog geen zóó uitmuntend in zyne werking hebben
ewezen als de door Robert Holtz vervaardigde
lectromotorische tandhalsbandjeszoodat deze dan ook
1 naar de heer Holtz ons meldt, in korten tijd een
1 groote bekendheid hebbon verkregen, en volgens de
getuigschriften, in het gebruik uitstekend hebben
1 oldaan.
Het proefschrift van Dr. Callenbach.
Vervolg.)
Justus Heurnius werd in 1587 te Leiden geboren,
v aar zyn vader hoogleeraar in de geneeskunde aan
j de hooge school was. Justus koos aanvankelijk het
\r»k zyns vaders en promoveerde in 1611 als doctor
>1 de medicynen, doch al spoedig toonde by meer
neiging voor de theologie, in welke wetenschap gg
- - p0
in 1615 te Groningen ging studceren. In 1618
middellijk na het voleindigen zijner theoogische stui roo
gaf hij een werk uit, waarin hij krachtig opw
tot de verkondiging van het Evangelie in de pas
worven Indische landen, en er bleek duidelijk
dat zijn eigen hart uitging naar de prediking
het Christendom onder de Heidenen.
Het bedoelde werk wekt de overtuiging, da
schryver was een man, die een kloek verstand
innige vroomheid paarde, een man vol vuur,
bedachtzaam en met een practischen blik. Van s ing
trouw en eenvoudige vroomheid in het dage!ijk
leven verwachtte hij meer, dan van groote gele
heid. Hoewel blijkbaar behoorende tot de cor
remonstranten, had hij een afkeer van de godgelet
twisten zijner dagen, omdat hij zag hoeveel scl
daardoor ontstond. Van zijn practischen blik ga
blijk door de raeening voor te staan, dat de inlnni
niet de Hollandsche taal, maar de predikanten
Indische talen moesten leeren om daarin te onczoo
wijzen en te prediken. Zijn bedachtzaamheid too
hy door ter voorbereiding voor zijn werken 011
de heidenen, eerst eenigen tijd het predikambi
Nederland uit te oefenen. Van 16201623
hij predikunt te Kalslagen daarna nam hij
beroep aan naar Neerlandsch Indië, waar hij in
1624 aankwam.
Het duurde echter nog eenigen tijd eer hij
geliefden arbeid kon aanvaarden. Hij werd name
geroepen om deel uit te maken van een kerkel
vergadering, welke den gouverneur-generaal De C
pentier op diens verzoek van advies moest die
omtrent 15 verschillende punten de Indische k 1*V:
betreffende. De voornaamste daarvan waren de Gi gg
formeerde kerkorde, pas uit het vaderland meegebra g.
en verdeeling der predikanten en voorlezers ovei
verschillende Oost-Indische bezittingen. Deze
deeling moest, volgens zijne instructie door den g
verneur-generaal geschieden, doch na ingewoni
advies van de „naastbij of omtrent wezende pre
kanten"; maar aangezien deze er op dat tijdstip 11
waren (de predikanten die deel uitmaakten van
vergadering waren allen pas in Indië aangekom
wilde Carpentier het oordeel der vergadering er 0
hooren, Het voorstel der vergadering beviel h
niet, doch het daardoor gerezen geschil werd in
minne beslecht, door dat van beide zijden iets toe ind
geven werd, de vergadering evenwel zorgende
recht der kerk zooveel mogelijk ongeschonden
houden. Spoedig daarna volgde de beschikking
gouverneurs, waarby aan Heurnius Batavia als star
plaats werd aangewezen. Het was toen 27 Oct. 16!
De kerkorde, waarover de vergadering op verzo en
van De Carpentier te handelen had, was de Dordsc rer
kerkorde van 1819, gewijzigd naar de Indische Ie
hoelten. Zij was alleen door de synode vanNooiffjj
Holland gezonden en was dus slechts een voorloopij V(
totdat zy door de gansche Yaderlandsche kerk z
zijn goedgekeurd. De vergadering bracht er 11
eenige wijzingingen en aanvullingen in en zoo we,
de heele kerkorde ten slotte door de gouvernei
generaal behoorlijk goed gekeurd. Dit althans tf16'
weert ?n bewijst Ds. Callenbach, omdat hel wel
iii tvyiel werd getrokken. Maar goedgekeurd,
niet, de kerkorde vermocht geen I.
dige kerk in Indië ie scheppen
asche predikanten en in t
wenschten en be^
den of verkrachten haar, al naar AA* T.iun pla
nen strookte en zoo ontbrandde er al spoedig e
Heurnius' komst in Indië een vrij hevige en gedui ref
terugkeerende strijd tusschen de burgerlijke en k
kelyke overheden. De zaak was eenvoudig, dut
bewindhebbers der Compagnie en de gouverneu
generaal zich bevoegd rekenden hun woord in kt
kelyke zaken mee te spreken en de kerk aan h
ondergeschikt wenschten te houden. Zoo werd
1625 bevolen, dat voortaan alle brieven van d
kerkeraad te Batavia door tusschenkomst van di
opperl and voogd aan de bewindhebbers der Compagi
moesten opgezonden worden, later werd zelfs I
paaid, dat de gouverneur-generaal ze vóór de v
zending lezen en nog later ook van de ingekom
brieven kennis nemen moest.
De kerkeraad protesteerde bij monde van Heurnii
tegen dezen eisch, maar hy moest bukken.
Op De Carpentier volgde als opperlandvoogd 0
Indie Jan 1'z. Coen, de stichter van llutavia,
in 2 maal in 2 jaar die stad van den ondergang redd
Tijdens het tweede beleg, in 1629, stierf deze iner
waardige man vrij plotseling, doch gelukkig niet vó
dat het gevaar voor de hoofdstad en voor gansch Ja
geweken was. Heurnius was aan zijn sterfbed
kreeg van Coen de opdracht om Pieter Vlack
zyn opvolger aan te wijzen. Coen had daartoe
recht, maar de meerderheid der Raden van Ind
stoorde zich er niet aan en koos Jacques Specx ti
landvoogd.
Daardoor berokkende zy de Indische kerk
Heurnius inzonderheid veel verdriet en schade.
et
ééi
én
gre
1 0
't
ot
aar
tik'
25
roe
nii
oei
roo
vroL
et
16
c
g<
K'
toe
nd 1
De vraag naar leverbare oesters is reeds vr
aanzienlijk. Toch zijn, onverklaarbaar en jamme
genoeg, de prijzen weer al eenigszins dalend;
Het plan voor de door het Rijk gesubsideerd
proefvelden in Zeeland 1896/97, door den rijk;
landbouwleeraar opgemaakt in overleg met
proefoemers, zijn in de vergadering van
Commissie van toezicht den 18 Augustus, vast
gesteld en goedgekeurd door den Minister vai
Binnenlaudsche Zaken.
Aaii dit ons toegezonden plan ontleenen w
het volgende:
Proefveld te THOLEN.
Proefnemer de heer C. A. H. Wagtho, t
Tholen.
Doelde werking van groenbemesting na te gaan
to
e
d
Va
'g
h
ind
•lil
hi
td.
Ur
sbc
J
G
eh
en
e b
ina
ost
Hi
lii
e
uit
