"ëïWÊNL AND.
Vau onze berichtgevers.
moeten wordtn. Zij kan niet worden gedecre-
teerd. Al had men de volmacht vau een dic
tator, de edele bedoelingen van een Jozef II en
de willekeur en wilskracht van een Napoleon,
zoo zou men, als men aan het herscheppen ging*
toch nog moeten zwichten voor de omstandig
heden en de bestaande toestanden niet op eens
kannen vernietigen. Daarom zullen de socia
listische ideeën zoo ooit, dan toch zeker pas na
eeuwen kunnen verwezenlijkt worden.
Dat alles zou ik zoo graag ook den heilbe-
geerigen hoorders voorgehouden hebben. Het is
goed, dat het volk voorgelicht wordt, maar voor
lichten is geen opruien. Het eerste verbetert,
het laatste maakt slachtoffers.
En slachtoffers moeten er komen, vooral met
een moraal als sommige socialistische voorgangers
prediken. Wie steelt uit nood, doet geen kwaad,
Hat wordt verdedigd met een beroep op Luther,
en toen Zaterdagavond van het vernietigen der
nationale schuld gesproken werd, werd dit ver
dedigd met een beroep op het eigen inzicht der
hoorders: „Als van twee uwer grootvaders de
een aan den ander geld geleend had, zouden
dan de kleinkinderen nog verplicht zijn die
schuld te voldoen of gerechtigd voldoening te
eischen Het zou mij niet verwonderen, dat die
leerstukken velen der hoorders toch te kras waren.
We achten redevoeringen als die van Zater
dag, al worden zij ook met de beste bedoelin
gen voor den werkman uitgesproken, over het
geheel Diet dienstig voor hein. We ontzeggen
den werkman geen gezond verstand, maar er
worden onderwerpen behandeld, waarbij men
met gezond verstand alleen, en vooral met een
zijdige voorlichting, niet tot een juist en billijk
oordeel komt.
Maar toch heeft ook de heer Van der Veer
behartigenswaardige lessen gegeven. Zelf geheel
onthouder, ontraadde hij ernstig het gebruik
van sterken drank. Leerplicht en goed volks
onderwijs achtte hij onmisbaar, en belangstelling
in de openbare aangelegenheden, kenbaar in den
eisch van algemeen kiesrecht, werd sterk aan
bevolen. Dat hij in dit opzicht niet voor on
willige ooren gesproken hebbel
Bij koninklijk besluit is benoemd tot inspecteur
der registratie en domeinen van de derde klasse
in de 22e divisie A. E. J. Bertling, thans ont
vanger der registr. en domeinen te Goes.
Tweede Kamer.
De algemeene beraadslaging over de Indische be
grooting is begonnen. Met het oog op de mogelijk
heid, dat velen niet meer belangstelling in deze zaak
zullen toonen, dan de Kamer zelve, die Woensdag,
den 2en dag van het debat, tot 1 uar onvoltallig
was, met het oog op dit niet geheel ongewoon gemis
van belangstelling in 's landszaken, willen wij ons
zooveel mogelijk beperken. Er is trouwens ook nog
niet veel te vermelden, want ons overzicht loopt
slechts over anderhalven dag. En als de Kamer ge
hoor geeft aan den wenk van een harer leden, die
meende dat de meeste koloniale onderwerpen buiten
debat konden blijven, omdat zij in overweging of
reods in staat van wijzen zijn, dan zal het debat over
deze begrooting kort zyn.
De Minister van Koloniën ontving van meerdere
sprekers lof voor zyn gebleken beleid, en dat niet
alleen van partijgenooten maar ook van den heer
Van Vlijmen. De laatste meende, dat onder 's Mi
nisters bestuur de geldelijke toestand van Indie ver
beterd en het tekort verdwenen was, zoodat de finan
ciën niet zorgwekkend zijn. Hij roemde de zorgen
van den Minister tot verhooging der productiviteit
van Indië door irrigatie van de Solo-valei, door
spoor- en waterwerken, en hij meende, dat de Minister
den goeden weg had ingeslagen door zijn toevlucht
te nemen tot indirecte belastingen.
Ook andere sprekers prezen do irrigatie-werken en
meenden dat de Minister voor dergelijke verbeterin
gen gerust leeningen mocht sluiten. Deze is trouwens
dit stelsel toegedaan, doch do heer Roël wenschte
dat deze leeningen beperkt zouden blijven tot bui
tengewone productieve uitgaven.
Nog andere wenken ontving de Minister, bijv. be
zuiniging door minder hooge traktementen en pensioe
nen, opheffing van het pachtstelsel voor opium en
tabak enz., enz. We zullen die niet alle opnoemen
maar eindigen met den wensch^ dat de heer Van
Vlijmen, die teekenen meende te zien dat de Aijeh-
oorlog op zijn einde loopt, den toestand niet te roos
kleurig inziet.
De Woensdag gehouden zitting van de provin
ciale Staten van Zeeland werd bijgewoond door
38 leden. Afwezig waren de hh. Kakebeeke eu
Vader wegens ongesteldheid, benevens de hh.
Eisseeuw eu Thomaes.
Na de mededeeling, dat de lieer van Waesberghe
Janssens de benoeming tot lid van Gedeputeerde
Staten heeft aangenomen, werd, op voorstel van
dat college besloten, een adres van den heer J. A.
Geill te Nisse, om eene bepaling in het leven te
roepen, dat rij- en voertuigen van zonsonder- tot
zonsopgaug van een helder brandend licht voorzien
moeten zijn, tot onderzoek in hunne handeto
te stellen.
Daarna kwam in behandeling het algemeen
verslag der afdeeliugeu naar aanleiding van hét
voorstel van Ged. Staten tot het verleenen eenèr
subsidie ad f 250,000 voor den aanleg van eéi
stoomtramweg BrouwershavenSteenbergen. Na
langdurige discussie werd dit voorstel in stemming
gebracht, doch de stemmen staakten: 19 leden
stemden v«5dr en 19 tegen. Vóór stemden (Je
hh.: van Teylingen, Snijders, van Waesberghe
Jaussens, van Deinse, van der Bilt, Heunequin,
de Casembroot, de Jonge, Buteux, de Smidt, Hatja-
macher, van Lijnden, de Bats, van Woeldereó,
Heijse. M. Bolle, J. A. Bolle, C. J. Fokker en
van der Lek de Clercq.
Tegen stemden de hh.den Boer, Moes, Truy tier,
Moerdijk, van Voorst Vader, IJsebaert, van der
Meer, Siegers, Hollestelle, Pompe van Meerder-
voort, v. d. Beke Callenfels, Dronkers, Huvers,
van Buren, van Bompu, Noordijke, v. d. Have,
Lucasse en van Uije Pieterse.
De volgende vergadering werd bepaald op
4 Dec. a. s.
Geslaagd te Amsterdam voor het arts-exauien
le gedeelte de heer A. Wagemaker, van Tholea.
De rechtbank te 's Gravenhage veroordeelde
den predikant Th. aldaar tot 5 jaar gevangenis
straf wegens ontuchtige handelingen met minder
jarige meisjes, met ontzetting uit zijn predikants
ambt en gedurende tien jaar van het recht tot
uitoefening der voogdij.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden dat met 1 Januari
e. k. te vervullen is de betrekking van adsistent
aan het rijkslandbouwproefstation te Goes. Jaar
wedde f1300.
Zij die voor deze betrekking in aanmerking
weuschen te komen, gelieven zich vóór 1 December
schriftelijk aan te melden bij den directeur van het
rijkslandbouwproefstation voornoemd.
Bij de herstemming voor de Tweede Kamer in
het district Veendam, dat 2897 kiezers telt,,werden
uitgebracht 1932 geldige stemmen. Mr. E. A.
Smidt (lib.) verkreeg 967, mr. M. W. F. Treub
(rad.) 965 stemmen; zoodat gekozen is: mr
E. A. Sinidt. i
soms zoo sluw. Wanneer gij hem hier houdt,
zal hij zich straks met geweld losrukken, ons
allen het hoofd stukslaan en het geheele huis in
brand steken."
Intusschen had Heinrich zich met zeer veel
moeite van de sofa opgericht en staarde nu de
aanwezigen met een blik vol toornen minachtingjaan.
„O, groote Hemel, zijn aanval begint weer!"
riep juffrouw Morris. „Is er dan niemand die
oogenblikkelijk een rijtuig wil halen, waarmede
wij dezen ongelukkige naar het gesticht kunnen
laten brengen, voordat hij weer nieuwe onheilen
aanricht?"
De oude bedelaar, die Heinrich had helpen
thuisbrengen en ook in de kamer gebleven was,
verklaarde zich terstond hiertoe bereid en snelde
de kamer uit. Juist toen hij de deur opende,
ontmoette hij een heer en eene dame, die
onaangediend het vertrek binnentraden. Het
waren Helene Holld en Blewith.
Slot volgt.)
Vergadering van het hoofdbestuur van
de Maatschappij tot bevordering van Land
bouw en Veeteelt in Zeeland.
Gehouden 9 November 1893.
Aanwezig de hh. Mr. P. C. J. Hennequin, voor
zitter, B. G. van der Have, vice-voorzitter, J. J.
van Weel, penningmeester, G. A. Vors terman van
Oyen, secretaris, en 1-4 afgevaardigden van de
afdeelingen.
Na de lezing der notulen worden verscheidene
ingekomen stukken van minder ingrijpend belang
voor kennisgeving aangenomen.
Op een circulaire van het Landbouw-coinité om
trent bezwaren, ondervonden tengevolge van de
Veeartsenykundige wetgeving, waren door drie af
deelingen rapporten uitgebracht. De afd. Zierikzee
wees er op, hoe tengevolge van die maatregelen in
de laatste jaren geen Engelsche stieren meer zijn
ingevoerd en dus de kruising met shorthorns onmo
gelijk is geworden.
Walcheren en Oostburg achten, dat de keuring
van vee op de grenzen dient te geschieden door
veeartsen, daartoe door het rijk aangesteld en zonder
eenige burgerpractijk; verder wenschte Walcheren op
de plaatsen, waar vee gekeurd moet worden een
eenvoudige loods, om het vee, dat op den dag, waarop
bet aangevoerd wordt, niet gekeurd kan worden,
behoorlijk te stallen. De wenschelijkheid werd uitge
sproken, om alle vee, verdacht van besmettelijke
ziekte onmiddellijk te dooden en de volle waarde le
vergoeden, terwijl aangevoerde zieke dieren onmid
dellijk dienden gedood te worden zonder eenige ver
goeding. Ook werd de dienstkring der districts
veeartsen te groot geacht voor eene behoorlijke en
spoedige afdoening van zaken.
Door den Voorzitter werd medegedeeld, dat er in
den loop van dit jaar eene conferentie was gehouden
met eenige Belgische heeren, dat bij de notulen dier
bijeenkomst gezonden had aan een dier heeren. maar
daaromtrent verder niets vernomen had dat gaande
weg de toestand wel weer verbeterd wat, maar dat
nog altijd eene definitieve regeling ontbreekt. Namen?
het bestuur belooft hij, dat deze li «-langrijke quaestic
niet uit het oog verloren zal worden.
Van Heinkenszand was eene klacht ingekomen
over 't gebrekkig vervoer van suikerbiet*. Onmid
dellijk na de ontvangst van de.e klacht had het
uitvoerend bestuur zicu tot de;i betrokken minister
gewend en door een paar leden uit genoemde afdee
ling werd medegedeeld, dat er zeer spoedig verbete
ring gevolgd was.
Het concept-reglement op stierenkeuringen, inge
zonden door het „Bestuur van de afd. Zeeland van
het Nederl. rundvee-standboek" werd behoudens eene
kleine wijziging goedgekeurd en besloten gunstig te
adviseeren op eene aanvrage om eene piovinciale
subsidie. Wordt die verleend, dan zal 't volgend
jaar in 15 gemeenten eene stierenkeuring plaats
hebben, waarbij in iedere gemeente f 60.wordt
uitgeloofd aan premiën. Premiën, door de afdeelingen
en door bijzondere personen uit te loven, zullen
dankbaar aanvaard worden.
De staat van vermoedelijke ontvangsten en uitgaven
o\er 1893 beloopt met een waarschijnlijk saldo van
pl.m. f300, f7396,135; de begrooting voor 1S9-4
wordt in ontvangst en uitgaaf geraamd op f 5562,90;
aan de afdeelingen kunnen subsidies verleend worden
tot het doen houden van voordrachten.
Een verschil met de afdeeling Tholen over de
uitgaven van de aldaar gehouden tentoonstelling en
wedstrijd zal in der minne vereffend worden.
De almanak voor 1894 zal twee vel wit papier
bevatten ingebonden exemplaren, mits tijdig besteld,
zullen te bekomen zijn, in kalfsleder gebonden, tegen
75 cent.
De bijdrage aan de afdeeling Zeeland van het
Ned. rundvee-stamboek werd, na zeer wijd uiteen-
loopende inlichtingen, vastgesteld op f 100.
De heer B. G. van der Have, van Ouwerkerk,
vice-voorzitter, werd met algemeene stemmen op ééne
na herkozen de heer M. van der Vliet, te Kruiningen
met wie op het viertal stonden de hh. Geluk te
Ellemeet, Koorman te Hontenisse en Risch te Scher-
penisse, werd met 14 van de 19 uitgebrachte stem
men benoemd tot veearts-keurmeester.
Krabbendijke is aangewezen als vaste keuringsplaats
van paarden.
Voor binnen de laatste 12 maanden ingevoerde
buitenlandsche fokhengsten worden in 1894 uitgeloofd
drie premiën, een van f 700.een van f 500.
cn een van f 300.
Aan hh. Gedeputeerde Staten zal eene wijziging
aangevraagd worden in art. 8b van het „Reglement
op de Rijks-subsidie.
Dat reglement schrijft voor, dat voor dekgeld van
merriën, die in- het N. P. S. zijn ingeschreven, slechts
de helft verschuldigd is van 't geen voor niet inge
schreven paarden wordt betaald, tot een maximum
van f 15.dek- en veulengeld.
De eigenaar van den bekroonden hengst Monaco
eischte 1 15,dekgeld, zonder iets met veulengeld
te doen te willen hebben en daar hij nu voor inge
schreven merriën slechts f 7,50 zoude ontvangen,
weigerde hij den prijs van f 400,en liet den hengst
naar België terugkeeren.
Op grond daarvan wordt het wenschelijk geacht
voor merriën, ingeschreven in het N. P. S., dek- en
veulengeld te bepalen op een maximum van f 12.50.
De algemeene vergadering en tentoonstelling zal
't volgend jaar gehouden worden in de maand Juni
in do afdeeling Walcheren.
Wanneer een merrie met een veulen bekroond zijn,
moeten beide 't volgend jaar nogmaals gekeurd wor-
en daarna beeft de uitbetaling plaats van den prijs.
Als nu beide door verkoop gescheiden geraken, maar
toch ook beide in Zeeland blijven, wie moet dan
na de keuring den prijs ontvangen, de eigenaar van
de merrie ot die van 't veulen? In deze quaestie
is in het Reglement niet nauwkeurig voorzien. De
vergadering kende de premie toe aan den eigenaar
der merrie. De wenschelykheid van herziening van
't reglement werd uitgesproken.
Bij herstelling van de Schore-brug, die 't volgend
jaar onderhanden genomen zal worden, is voor den
landbouwer bet slaan van een hulpbrug verre te
verkiezen boven een pont, terwijl nog de opmerking
gemaakt werd, dat met de herstelling aan bruggen
doorgaans zoo laat op 't jaar begonnen wordt, dat
de landbouwer bij 't vervoer van suikerbieten daar
van nog alle ongerief ondervindt. Voorziening hierin
wordt gevraagd.
Er zal aan de Provinciale Staten worden aange
vraagd om het koppelen van wagens in het voormalig
IVe district op de provinciale wegen toe te laten,
gelijk zulks op de rijkswegen reeds vergund is.
Na enkele opmerkingen over de aanstaande keuring
van paarden voor den krijgsdienst en den wensch
van den Voorzitter, dat de punten, die men in eene ver
gadering van het hoofdbestuur wenscht behandeld te
zien, wat vroeger schriftelijk aan het uitvoerend deel
van dat bestuur worden toegezonden, wordt de verga
dering gesloten.
G. A. YORSTERMAN VAN OYEN, Algem. secr.
ih
iesw
w
der aanbesteding door
L met 2 loknl'
IERSEKE. Uitslag
B. en W. alhier van:
le. het vergrooten van school
en bijleveriug van schoolmeubelen
Ingekomen 7 biljetten, als volgt 'V. Goeman.
Ierseke, f5358, L. Laban, Iers kc, 1*5327, B.
den Exter van den Brink, Krabt end ijke, f5286, man
I. P. Panie, Krabbendijke, f5L9;j, J. Liuden-
berg, Wemeldinge, f4971, P. Dronkers, Kapel le,
f4821 en A. Marteijn, Ierseke, f4771.
2e. het vergrooten van school 2 met 1 lokaal
met bijlevering van meubelen.
Ingeleverd 6 biljetten, als volgt: A. Marteijn
f3040, B. den Exter van den Brink f2833, L.
Laban f2810, W. Goeman f2773, I. P. Panie
f2742 en P. Drouker f2420.
De werken zijn onder nadere goedkeuring van
den Min. van Binn. Zaken aan de laagste in»
i schrijvers toegewezen.
De Dorcasvereeniging alhier heeft van de
Nederlandsche Naaiwerkvereeniging een ruime
ZEd. per rijtuig verder werd vervoerd.
OUD-VOSMEER. In de deze week
den vergadering van „Eendracht" werd medts
deeld dat in Januari a.s. eene tooneelvoorstell
gegeven zal worden, terwijl aan het
gevraagd werd of in de volgende gewone vi
dering door eenige werkende leden gebruik!
gemaakt worden van het tooneel, wijl dan eeui
kleine tooneelstukjes enz. in plaats van de gewo
bijdragen zullen gegeven worden, iets dat
opkomst der leden ter vergadering ten zeti
bevordert. Gaarne werd dan ook het gebruik t
het tooneel toegestaan.
Nu hield de lieer G. M. van den Endew
lezing getiteld„Chrisseman, Geldersche dor]
vertelling", van Zeger de Bijl. Een bijdn
werd geleverd door den heer J. M. de Gm
die ten beste gaf een allerkoddigst stukje
onzen luiraigen schrijver Jastus van Mam
't welk tot titel draagt: „Het diner van Mana
Na gebruikelijke dankbetuiging werd de verg
dering, bijgewoond door een tiental dames,do
den voorzitter gesloten,
Het zuiveren van riolen, het ontruiiBi
der privaten aan de schoollokalen, het opruim
van asch uit de kachels der openbare gebou*
enz., geschiedde tot heden door een arbeidi
welke voor die werkzaamheden in dagj_
uitbetaald. Thans is door Burgemeester en 1
houders het uitvoeren dezer werkzaamhed
aanbesteed; door de heeren L. Knook en
Quakkelaar, zal tegen vergoeding van f 10
jaar, mits eigenaars blijvende van het uitkomen
vuil, dit voortaan geschieden.
STAVENISSE. Bij de hier gehouden h
stemming voor een notabele der Ned. Herv. K
is met 52 stemmen gekozen de heer J. A. Snijd
De heer J. van Oost verkreeg 16 stemmen.
Het vervoer van suikerbieten alhier is
goed als afgeloopen. Zeker werden meer dan
millioen KG. dit jaar vervoerd. De opbrengd
over het algemeen boven de verwachting gew«
Leverden enkele blokken ruim 20.000 KG.
gemet, daarentegen waren er ook andere, diet
van de droogte geleden hebben en niet meerd
6 ^7 duizend KG. opbrachten. Het suikergeb
van de onderzochte soorten varieerde
tot 16
THOLEN. De Maandagavond alhier
bovenzaal van den heer C. Bal door de te Berg
op Zoom gevestigde sociëteit „Door vriendsd
saam verbonden" gegeven tooneelvoorstelling
slecht bezocht. Dat is jammer, want de meuscli
hadden veel onkosten en deden hun best.
Mochten zij het nog eens wagen hier et
uitvoering te komen geven, wat wij, op grond
de slechte recette, niet veronderstellen, dan zond
wij hen in overweging geven, geen stukken op
voeren, waarin graven, ridders, enz. uit vroe«
eeuwen voorkomen, want dergelijke rollen kuufl
onmogelijk naar behooren vervuld worden d<
personen, weinig of niet bekend met de gebruik
toestanden, enz. uit die tijden. Alleen hoi
constumes deden min of meer daaraan denk
Laten zij zich bepalen tot eenvoudige, voor
publiek bevattelijke tooneel- en blijstellen, w*3
geen moord en doodslagea plaats hebben
trachten de aanwezigen te doen lachen
snaaksche eu geestige gezegden, maar niet
overdreven dramatische plirasen,
- On Woe^dag 29 November a. s. zal
'»d van de Tweede Kf
oordracht ho»
over de opleiding van den toekomstigen
(Zie achterstaande advertentie). We ho;
dat alle belangstellenden en belaugh .bbe#
alsvaders, voogden, enz. van jongen die
ambacht leeren of het voornemen daartoe he»
onderwijzers, werkgevers, ambachtslieden, eMi
gelegenheid om dit belangrijk onderwerp
een bekwaam man als Mr. Smeenge op bevattel
wijze te hooren behandelen, niet zullen h
voorbijgaan.
De toegang is vrij voor ieder belangstelt
boven den leeftijd van 16 jaar.
De vergadering der Vereen, „doorotfa
volmaakter," heden alhier gehouden, was
druk bezocht; ook een talrijke damesschaar
tegenwoordig. De lezing van den heer Ph. Sa*
;ti
