L
Advertentiën.
GEOOT DEBIET!
korstoomboot „Neeltje"
>gj
r
Ingezonden stukkeu.
Burgerlijke Stand.
Kerknieuws.
Marktberichten.
OESTERBEUItS.
AANBESTEDING.
MAATSCHAPPIJ löï NUT VIN 7 ALGEMEEN,
VOLKSVOORDRACHT
Al de boeken,
zonder prijsverhooging
Ter overname aangeboden:
II. 11. LANDBOUWERS
Eau de Cologne en Odeurs
J. ELENBAAS,
148 Aldersgate Street
344e Staatsloterij.
ikei
;hte
ibbi
ure
kru
n ja
irde
gou
aveo
stre
h«
midi
:ora
emi
wijl
311.
o eb
kt,
To
iet
trek
ten
t is
1 zij
ïd en.
gesli
saam
iijn
iffir
iclioi
Do
eslin
egen.
het
Bal
Of
n
het
EEN HUISBOEK.
inder bovenstaand opschrift schreef de heer C. van
een artikeltje in „het Nieuwe Schoolblad," dat
omdat het zeer behartigingswaardig voor vele onzer
is, in zijn geheel hieronder laten volgen
landbouw is èn kunst èn wetenschap-, dien uit
efenen zonder kennis van de resultaten, door de
r vooruitgaande natuurwetenschappen aan het
gebracht, wordt hoe langer hoe meer volstrekt
ogelijk. Feitelijk is de kennis van vele onzer
lbouwers nog uiterst gering. Men vindt onder hen
oppervlakkig, eigenwijs gepraat; maar kakelen
iet moeilijk, eieren leggen is de kunst. Men vindt
sr hen gebrek aan kennis van voeding, en
1 voederen kost veel, maar slecht voederen nog meer.
vindt onder hen nog veel gierigheid en angst
igheid in het gebruik van mest, doch de mest
ebb een heilige, maar waar hij valt, doet gij mirakelen,
ele landbouwers, om één werkdadig voorheeld uit
ierd te kiezen, kennen niet eens de handelwijze
Mathilde Ziemann, de wakkere, Duitsche vrouw,
op het denkbeeld gekomen is, de zoete melk te
eeren door een doek, zoodat de vloeistof verwijderd
dt en alle boterbolletjes achter blijven. Leveren ge-
nlijk 85 liters melk een kilogram boter, het is haar
kt, evenveel boter te verkrijgen uit 18 liters melk.
fij vestigen met ingenomenheid de aandacht op
werk, dat nog veel te weinig bekend is: het
lisboek voor den landmantweehonderd opstellen
onderwerpen op het gebied van landbouw en
eelt, door den heer J. Doornbos, leeraar aan de
hoogere burgerschool en arrondissements-schoolop-
er Ie Assen, uitgegeven te Groningen, bij de firma
1. Wolters; gr. 8o; 556 bladzijden; prijs slechts
10. In deze duidelijke en degelijke opstellen wordt
indeld over den bodem van Nederland, over het
;e en over het lage gedeelteover de bewoners
dien bodem en hunne bezighedenover verschil-
le cultuurgewassen; over vogels en insecten over
!r en lucht; in het kort, over tal van hoogst
ngrijke onderwerpen, die betrekking hebben op
van de gewichtigste takken der volkswelvaart, den
bouwen de wijze van behandeling is zoodanig, dat
eenigszins ontwikkeld landbouwer alles met ge
en en tot zijn nut lezen zul. De stijl en de wijze
voorstelling zijn degelijk populair.
ie Ti nkcle jaren geleden las tnen voor sommige winkels
ouden: „Hier verkoopt men geen Hollandsche
Deze woorden werden, helaas, beschouwd als
aanbeveling. Moge dit, door goede, practischc
tnr en alom verbreid landbouwonderwijs, spoedig
anders worden. De flinke landbouwer en ook
vel onderwezen boerin leze o. a. de heldere op-
van Doornbos' werk over melk en boter,
[afscheiding, margarine, boterfabrieken, melkcon-
kunstmelk; over stalmest, kunstmeststoffen,
d S o. turfstrooisel: over den aardappel, hooibergen,
kennis; over Malthus, verarming, vrijhandel of
ictie, grondbezit en grondbelasting, enz.
c landbouwer met vaardige hand en helder hoofd
>e op zijn stille hoeve dit gezellig huisboek steeds
:ijn schoorsteenmantel liggen. Als er schier geheele
in het plantenrijk heerscht, als de mollen hunne
erkwartieren formceren, de houtsnippen wegge-
ten zijn, de trekvinken verdwijnen, de loofboomen
staan, in de stille, lange winteravonden leze hij
door g en met aandacht het practische, boeiende, hoogst
kra iame werk van den heer Doornbos,
j it inderdaad rijke geschrift, vol variatie, behoort
ju in elk dorps-leesgezelschap, in de volks-bibliothcek
■het „Nut," in iedere arrondissements-bibliotheek,
e boekverzameling van eiken onderwijzer, vooral
hen, die arbeiden aan herhalingsscholen te platten
Waar de prijs voor den onderwijzer te hoog
dve erzoeke men het werk aan het gemeentebestuur.
Rijnbode.
Buiten verantwoordelijkheid der redactie.
Tholcn, Novr. '9"3u
Mijnheer de Redacteur.
stufc oen ik in uw vorig nummer den inhoud las van
jn piest door 't onderwijzend personeel alhier aan den
eenteraad gericht, dacht ik al dadelijk bij mijzelf
e zal dat betalen, zoete, lieve Gerritje?" Want
is toch bekend, dat de gemeente-financiën niet
staan of een inwilliging van 't verzoek zou in de
e plaats vrij belangrijke verhooging van den
lelijken omslag ten gevolge hebben. En daarvoor
inze vroedschap in dezen tijd van malaise en bij
achteruitgaande bevolking wel huiverig zijn,
iwel het tot hun eer moet erkend worden, dat
vroede mannen volstrekt niet krenterig zijn, waar
uitgaven voor onderwijs geldt. Toch heeft deze
le omstandigheid mij aanleiding gegeven om eens
gaan, of er in zake onderwijs niet iets kon
inigd worden. Ik dacht dan in de eerste plaats aan
kenonderwijs en 't gymnastiekonderwijs, dat buiten
oflin! ewone schooluren gegeven wordt.
neger, toen het teekenen en de gymnastiek niet
Dol e dagschool geleerd werden, was het een wezen-
voorzien in eene behoefte, dat daarvoor afzon-
ik de gelegenheid aangeboden werd. Maar thans,
oor 't teekenen op de gewone school oog en hand
aren lang geoefend worden en door de gymnastiek
keele lichaam zes jaar lang lenig en krachtig
akt wordt, nu zou men die afzonderlijke teeken-
3t hel ymnastieklessen gevoegelijk kunnen afschaffen,
voor een handwerk wenscht opgeleid te worden
genoegzaam voorbereid om een cursus in 't
'kundig teekenen (zooals die van den hr. Vriens)
algen.
Mochfen er nog genoeg liefhebbers zijn om de
teeken- en gymnastieklessen voort te zetten, dan zullen
de onderwijzers wel te vinden zyn die voor eigen
rekening te geven en de gemeente kon dan gratis
een lokaal, enz. beschikbaar stellen.
Verder kon de belooning voor de avondschool zoo
geregeld worden, dat die afhing van 't ontvangen school
geld, omdat het eigenlijk een inrichting van weelde
is, daar de dagschool gelegenheid genoeg aanbiedt
om onderwijs le genieten.
Let wel, dat ik hier spreek van de avondschool en
niet van de herhalingschool. Ook bij 't onderwijs in 't
Fransch ware nog iets te bezuiningen door te bepalen,
dat de leerling boeken en schriften zelf moest koopen.
De schoolkasten worden dan niet opgevuld met oude
boeken en de leerling heeft later gelegenheid zijn
Fransch nog eens op te frisschen.
En dan 't onderwijs in de handwerken.
Op de meeste scholen wordt dat gedurende de ge
wone schooluren door de onderwijzeressen der school
gegeven en hier geschiedt dit door dames, die niet eens
een wettelijke bevoegdheid bezitten. Ik wil daarmee
niet zeggen dat het niet goed gaat, maar wel, dat het
goedkooper in te richten was.
Zie M. d. R., ging men op den aangewezen weg
bezuinigen, dan zouden er middelen gevonden worden
om de traktementen der onderwijzers billijker te regelen
dan thans 't geval is. Ik zeg billijker, want wie heeft
niet verbaasd gestaan over de evenredig karige bezoldi
ging die de heer van Dijk, no. 1 op uw lijstje der
vorige week, geniet?
Ten slotte ben ik zoo vrij om óók eene regeling
der onderwijzersjaarwedden aan de hand te geven, daar
de voorgestelde mij maar weinig toelacht: Het tracte-
ment van een onderwijzer bedraagt f 500, dat voor
elke vijf jaar dienst bij 't onderwijs wordt verhoogd
met f25, tot ten hoogste f 550. Het bezit der hoofdacte
vermeerdert dit traktement met f 150, die der verplichte
hoofdakte met f175. Aan den titel van plaatsverv.
hoofd wordt geen afzonderlijke belooning verbonden
wijl hij geen werkzaamheden met zich brengt. Echter
zou het billijk zijn, dat na elke vervanging van 't
hoofd langer dan 8 dagen eene gratificatie genoten werd.
Iedere speciale akte in eenig vak van 't gewone lager
onderwijs, bijv. teekenen, wordt beloond met f25.
Voor 't Fransch onderwys wordt f 100 gegeven.
Mocht het bovenstaande er iets toe bijdragen een
billijker traktementsverhouding in 't leven te roepen,
dan zou mij dat zeer verheugen, want ik vind, dat den
onderwijzer, die door den wetgever gebonden is, zich
alleen met het onderwijs bezig te houden, ook de ge
legenheid moet geboden worden zich alleen door het
onderwijzen een fatsoenlijk-burgerlijke positie te ver
werven, daar niet alle onderwijzers met hoofdakte
hoofd eener school kunnen worden.
U, mijnheer de Redacteur, vriendelijk dank voor de
verleende plaatsruimte.
Hoogachtend teeken ik,
VERITAS.
Gem. ST. ANNALAND, van 1 Scpt. tot 1 Nov. 1893.
Gehuwd: J. den Engelsman, 23 j. jm. met M.
Gunter, 21 j. jd.
Bevallen: C. Snoep geb. Berkey, d. A. Groene-
wege geb. Goedegebuure, z. M. den Haan geb. den
Engelsman, d. J. van Vossen geb. Kurvink, d. C. A.
Goedegebuure geb. Geluk, d. K. W. van der Male
geb. Goedegebuure, z. A. B. Gunst geb. van Luijk, d.
E. Rijnberg geb. Fase, d. R. Kaashoek geb. Uude-
sluijs, z. M. Slootmaker geb. van 't Hof, z. M. van
Dijke geb. Moerland, z. J. van den Heuvel geb. Knuist,
d. J. van 't Hof geb. Goedegebuure, d.
Overleden: K. Duijzer, 3 w. d., R. Moerland
25 j. van Tholen, man van M. J. Schoonaard., F.
Stols, 11 j. z., J. Gunst, 66 j. man van C. Paape.
C. Paape, 61 j. weduwe van J. Gunst., H. Giljam,
52 j. man van J. Moelker., J. den Haan, 7 w. d.
Levenloos aangegeven een d. van J. Quist en Neeltje
Heijboeridem een z. van J. M. Kwaak en H. Pape
idem een d. van M. Dijke en A. Kaashoek.
PREDIKBEURTEN.
Nederl. Protest. Bond, afd. Tholen. Zondagavond
7 uur Dr. A. H. van der Meulen, van Haastreeht.
Stoelen worden in ontvangst genomen Zaterdag
middag van 4 tot 5 uur.
Ned. Herv. Kerk te Ierseke. Des voormiddags 9
uur Ds. Callenbach, des namiddags half 2 de ouder
ling Van der Endt.
Vr. Ev. Gem. Ds. Timmerman driemaal op de
gewone uren.
THOLEN, 11 Nov. 1893.
EIEREN f5.25 per 100.
BOTER, f 0,621/2 per 1f2 kilo.
Per Telegram.
IERSEKE, 10 Nov. 1893.
c <M rH C* CO
O -
2 S
O «O
O "5
I» t—
~-D OO
s
CO CO r-l
lO
C» oT o"
Oi -f t—
<N_
co" af o
v© o «o
co_ co
af co" -r
e* v© o»
of co" V
CO CO r—t
C* f-H C*
af af
N W ifl
i. s
5
n s 5
Ondertrouwd
C. A. H. WAGTHO,
Wedr. van J. J. Kolff,'
en
NELLY VAN DER BURGHT.
Tholen, 10 Nov. '93.
Getrouwd
D. VAN DE VELDE
en
JOHANNA BLAAS,
die, mede namens wederzijdsche familie, hunnen
hartelijken dank betuigen voor de belangstelling,
bij hun huwelijk ontvangen.
Tholen, 9 November 1893.
Heden overleed, na eene langdurige
ongesteldheid, onze geliefde echtgenoot,
vader en broeder, de heer
M. G. DE VRIES,
in den ouderdom van 67 jaar.
Wed. A. DE VRIES—de Looze.
J. P. DE VRIES.
R. L. DE VRIES.
Tholen, 10 November 1893.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Yerseke, zullen op Maandag den 20 November
1893, des namiddags te twee uur in het Ge
meentehuis aldaar AANBESTEDEN
Het vergrooten der beide openbare
scholen (school I met 2 lokalen
en school II met I lokaal.
Bestekken en teekeningen liggen ten gemeente-
huize ter inzage.
Inlichtingen worden verstrekt door den ge
meente-opzichter den heer H. SNIJDER.
Aanwijzing geschiedt op den dag der besteding
des voormiddags te 10 uur.
Yerseke, den 24 October 1893.
VERBOON, Burgemeester.
5456 P. DE VEIJ, Secretaris.
Departement Tholen.
op WOENSDAG 29 NOVEMBER 1893, des
avonds te half acht ure, ten huize van Mejuffr.
de Wed. A. Hoek.
Spreker: Mr. H. SMEENGE, lid der Tweede
Kamer van de Staten-Generaal.
OnderwerpDe opleiding van den ioekomstigen
ambachtsman.
TOEGANG VRIJ
voor ieder belangstellende boven den leeftijd
van 16 jaren.
Het Bestuur,
Iz. VAN GORSEL, Voorz.
J. M. C. POT, Secretaris.
aangeboden door Gebr. KOSTER, BOLLE,
COHEN cn anderen, worden
geleverd door J. M. C. POT, Tholen
TE KOOP GEVRAAGD,
liefst groote partijen. Aanbiedingen onder lett.
A. Z. bureau dezer Courant. 5472
Aan het publiek wordt kennis
gegeven dat de Omnibus „Voer-
mansbelang", van af heden tot
April, elkenW oensdag en Zaterdag, des middags
12.30 van Tholen naar St. Maartensdijk en ook
12.30 van St. Maartensdijk naar Tholen zal rijden.
De Ondernemers,
D. HAGE, I.Cz.
5468 Wed. A. HOEK.
Een 1ste hyphotheekje op een huisje.
Een Vk ged. in een scheepje.
Een y16 ged. vruchtgebruik.
Een ged. in eene vordering.
Adres den uitgever dezer onder lett. P. W.
D. G. Z. Z. 54,71
De goedkoopste en beste Meststof is de
VOGESER PHOSPHAAT bevonden.
Monsters, prijzen en inlichtingen te bekomen bij
J. F. ULMERS Co.
5365 Rotterdam.
ASSMANN'S BR1EFHOUDER dient om de
correspondentie, Rekeningen, Quitantiën, enz.
naar tijdorde en alphabetisch te rangschikken
en te bewaren.
Alle papieren zijn als in een boek gebonden,
en toch liggen zij zoo, dat men elk stuk er oogen-
blikkelijk kan uitueraen en weder terugleggen,
zonder het te scheuren.
Prijs 90 cent. Bijbehoorende perforateur
eveneens 90 cent.
Verkrijgbaar bij den boekhandelaar
5473 D. VOGEL te Ierseke.
DE NEDERLANDSCHE
te Amsterdam levert de fijnste
tegen de b i 11 ij k s t e p r ij z e n.
Vraagt Brijscourant. 5469
CITY PRESS CHAMBERS
LONDEN E.C.
Handel in OESTERS, MOSSELEN, ENZ.,
beveelt zich ook minzaam aan voor den verkoop
in commissie. 5451
H.H. Oesterkweekers welke gebruik wenschen
te maken van de
gelieven baar tijdig te bevragen bij
J. BERGMAN Co.
Ierseke, October 1893. 5420
LOTEN verkrijgbaar ten kantore van den
Collecteur J. A. LEGEMAAT te Zier ik zee, tegen
toezending van postwissel. 5450
HET
voor dagelijksche aanfeekeningen, door A. GE
LUK, J.Az., bevat: tabellen ter noteering van
daggelden, geleverd graan of andere voorschotten
aan arbeiders, veelijst, oogst, enz. enz.
Wie dit zeer practisch inge
richte zakboek in gebruik genomen heeft,
kan het niet meer missen.
Te bekomen bij den uitgever J. M. C. POT.
te Tholen, en verder in eiken soliden boekhandel
Prijs, ingebonden als portejeuille f 1., franco
per post f 1.10 na ontvangst van