nlM, piijfl aai ie klaipi Tan eesterteelt, laiiloii, enz.
N°. 436.
Zaterdag 4 November 1893.
Elfde jaargang.
EN
J. M. C. POT,
Publicatie n.
Jeugdige veroordeelden.
FEUILLETON.
WAARHEID SPREKEN.
Van onze berichtgevers.
IERSEKSCiS
Thoolsche Goarant
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per 3 maanden, franco per post 65 cents.
Voor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan
het bureau te T h o I e n of vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER:
T H O L E N.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents j iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht.
Burgemeester en Wethouders van Tholen
Brengen ter kennis, dat het suppletoir kohier van
Jen hoofdelijken omslag in deze gemeente, voor 1893,
in afschrift gedurende vijf maanden, op de secretarie
Ier gemeente, voor een ieder ter lezing is nedergelegd.
Tholen, den 4 November 1893.
Burgemeester en Wethouders van Tholen,
C. J. DE V. VAN NOORDEN,
M. G. VAN STAPELE, Wethouder.
Het N. v. d. D. bracht pas een onderwerp
Ier sprake, dat in de laatste algem. verg. van
't Ned. Genootsch. tot zedelijke verbetering der
jLj gevangenen behandeld werd. Daar dit blad, en
zeker ook die vereeniging, het wenschelijk
wrdeelen, dat hunne denkbeelden in ruimer
;ring bekend worden, ja zelfs de publieke openie
willen bewerken, willen wij ook even dat onder
werp bezien, te meer daar genoemde vergadering
:en greep heeft gedaan in onze eigen overleg
gingen en overtuiging.
Men hoort niet zelden door menschen op leeftijd
dagen, dat de jeugd tegenwoordig zoo verschrikke
lijk ondeugend, onverschillig, baldadig, brutaal
in nog al erger is. Dit is het oude liedje, dat
loor alle eeuwen heen gezongen is en nog lang
ia dezen gezongen zal worden. Mooi is het
liet, maar is het ook waar?
Als men al die leelijke woorden niet al te
jjroote menschachtig opvat en dat tegenwoordig
ïit de jeremiade weglaat, ja, dan zal het wel
mgeveer waar zijn. De jeugd is ondeugend
enz. Een jongen van 10 of 12 jaar zit, als
ij niets beters te doen heeft, met het grootste
'enoegen zijn potlood te versnipperen tot er geen
stuk van over is, of hij zit midden in een pracht
werk van zijn vader mannetjes te teekenen, of
:en kat de oogen uit te krabben of een man
)en bril op te zetten, alles indien hem dit niet
lelet wordt. In school mag hij graag zijn kame-
a> aad aan het haar trekken of met een griffel-
m punt prikken, en als hij op straat een hond en
lDl :en kat tegen elkaar in het harnas kan jagen,
dan heeft hij schik voor een heelen dag. Deze
Naar het Duitsch.
Baron D en diens echtgenoolewerd aan-
;ediend, en een oogenblik later traden de beide
lezoekers de kamer binnen.
Heinrich nam zijn hoed in de hand en wilde
p. leengaan.
„Neen, wees zoo goed nog een oogenblikje
e wachten," fluisterde Helene hem haastig toe.
»Ik heb u nog zooveel te vragen en te zeggen.
Ilijf dus nog even, totdat mijne gasten weg zijn."
Met een kloppend hart maakte Heinrich eene
luiging en week terug naar het uiterste einde
Ier kamer, waar hij met zeer veel aandacht de
childerijen aan den wand ging bekijken.
Mevrouw kwam met de grootst mogelijke
vriendelijkheid bij Helene, nam haar bij de hand
a kuste haar met bijzondere hartelijkheid. Tot
ïeinrich's groote verbazing want hij kon
en dergelijke stoutigheden en nog wel ergere,
waaruit totale afwezigheid van ervaring, nadenken
of barmhartigheid spreekt, begaan de kinderen,
jongens vooral, tegenwoordig gaarne. Maar dat
zij dit nu meer doen dan vroeger, zie, dat wil
er nu bij ons maar niet in. Och, bestraffende,
zwaartillende oude, zijt gij dan heelemaal uw
eigen jeugd vergeten Weet gij er dan vol
strekt niets meer van, hoe gaarne ge u door een
rijtuig liet voortslepen, hoe de rijpende appelen
in den boomgaard van uw buurman u de oogen
uitstaken, of hoe ge een pak slaag van uw
moeder kreegt omdat ge voor de zooveelste maal
met gescheurde broek of kiel thuis kwaamt
Dat ge straf verlangt voor wat de jeugd verkeerds
doet, is goed, maar zoek achter dat verkeerde
niet meer kwaad dan achter uw eigen kattekwaad
stak, opdat de straf billijk zij.
Dat vergeten van eigen jeugd, van wat men
toen deed en dacht kan veel kwaad stichten.
Kinderkennis is voor ieder opvoeder een eerste
eisch en voor die kennis is een heldere herinne
ring van de eigen kinderjaren de voornaamste
factor. Het is voor een opvoeder van de hoogste
beteekenis te weten uit welke beweegreden een
daad van zijn pupil voorkomt, want daarvan is
de straf en van deze weer zijn zedelijke verbete
ring afhankelijk.
Nu is het de vraag, mag men van den rechter,
en van den wetgever eischen, dat hij opvoeder
zij Ons dunkt zeer zeker, vooral van den
laatste. De wet moet, voor zoover zij betrekking
heeft op overtredingen van kinderen, in de eerste
plaats hunne zedelijk verbetering beoogen, en
dus raag de wet niet in strijd zijn met de be
ginselen eener gezonde opvoedkunde. Dit nu is
zij, volgens de meening van bovenbedoelde ver
gadering, wel degelijk. De strafwet brengt het
kind veel te lichtvaardig in aanraking met den
rechter en eischt veel te vaak gevangenisstraf.
Dat dit fouten zijn, daarvan zijn wij al lang
overtuigd. De verbeeldingskracht van het kind
schept de gevangenis om in een plaats vol ver
schrikking en de gedachte voor het gerecht te
moeten verschijnen vervult hem met vreeze en
beving. En nu is het een erkende waarheid,
dat niets gemakkelijker een kind bederft, dan
het bloot te stellen aan den hevigsten prikkel.
toch niet zijne aandacht uitsluitend bij de schil
derijen bepalen scheen Helene deze vriende
lijkheid bijzonder aangenaam te vinden en zich
daardoor zeer gevleid te gevoelen.
Ook de Baron was zeer oplettend en voor
komend jegens de vrouw des huizes. Het ge
sprek liep over hof-feesten, bals, concerten en de
nieuwste opera's, en de beide bezoekers betuigden
hunne verwondering, dat juffrouw Holld niet naar
Berlijn overkwam om ook aan dat alles deel
te nemen. Na nog eenige opmerkingen over
soortgelijke aangelegenheden nam zij wederom
met dezelfde hartelijkheid afscheid, terwijl zij zeer
sterk er op aandrongen om ook eens een contra-
bezoek te ontvangen.
„Welnu," zeide Helene tot Heinrich, zoodra
het tweetal weg was, „wat zegt gij daarvan?"
„Ik geloof," antwoordde Morris, „dat deze
dame stellig eene zeer gewichtige bedoeling moet
hebbenanders zou zij zich niet verwaardigen
hier te komen en zoo buitengewoon vriendelijk
jegens u te zijn."
„Dat is zeker niet zeer vleiend voor mij,"
zeide Helene. „Maar hoe weet gij met zoo
stellige zekerheid, dat het hun niet todoen kan
Als het eens mogelijk was, om uw kind het
mooiste te geven, wat het zich voorstellen kan,
dan zoudt gij veel kans loopen, het onverschil
lig te maken voor alles wat minder mooi is.
Als de rechter een kind in de gevangenis brengt,
dan zal of die plaats beantwoorden aan het ver
schrikkelijke, wat het er zich van voorgesteld
heeft, of, wat waarschijnlijker is, het zal die
plaats nog zoo heel kwaad niet vinden. Iu beide
gevallen heeft het de hoogste schande moeten
verduren, in het laatste geval is bovendien zijn
naïviteit gekrenkt, gezwegen verdei van het
kwaad, dat het in de gevangeuis kan leeren van
anderen. De naam van in de gevangeuis ge
zeten te hebben is voor volwassenen zelfs vaak
nog zulk een schrikbeeld, dat velen eeu moeilijk
bijeen te brengen boete verkiezen boven den
kerker. Hoe moet dat dan niet bij een kind
zijn, welks verbeelding nog niet door de werke
lijkheid is gelogenstraft.
Het kind zoo min mogelijk voor den rechter
te brengen en het alleen in den uitersten nood
tot gevangenisstraf te veroordeelen, dat was de
hoofdgedachte van de meer bedoelde vergadering.
Wat daarvoor in de plaats moet treden, m.a.w.
de toepassing van dit beginsel, daarover kunnen
wij nu niet meer uitwijden. Dit alleen nog,
een verstandige politie kan in dit opzicht on
eindig veel goeds uitwerken en veel kwade in
werking op de jeugdige gemoederen voorkomen.
Maar daarvoor is noodig, dat de dienaar des
gerechts, en de rechter volge dat voorbeeld na,
zich de jeugd niet boozer voorstelle, dan zij
werkelijk is, en dat hij niet meedoe aan het
gejammer, dat de kinderen tegenwoordig zoo
slecht zijn, maar integendeel verplaatse hij zich
gedurig in zijne eigen kinderjaren, welke her
innering hem o.a. zal leeren dat ontzag en vrees
voor de politie veel meer kwaad voorkomen, dan
gerechtelijke straffen verbeteren.
IERSEKE. Mej. A. E. W. van Swieten heeft hare
benoeming tot onderwijzeres alhier aangenomen.
De nieuw benoemde gemeente-veldwachter
H. Slotboom heeft den len November zijne be
trekking aanvaard.
zijn om mijne persoonlijke eigenschappen?"
„Omdat ik weet, Helene, dat uwe persoonlijke
eigenschappen, ook al waren die nog tienmaal
uitmuntend er dan zij zijn, deze dame niet tot u
zouden hebben aangetrokken, indien gij nog slechts
een arme onderwijzeres waart. Ik dacht, dat gij
dit even goed wist als ik En zelfs nu, nadat
er zulk eene schitterende verandering in uwe
omstandigheden gekomen is, moet het een bepaalde
en zeer gewichtige reden zijn, welke hen kan
bewegen om u te bezoeken en met zooveel
voorkomendheid te bejegenen. De dames uit den
hoogen adelstand laten zich gewoonlijk niet in met
de rijke erfdochters uit den handelsstand, ook
al bezitten zij de grootste kapitalen 1"
„Gij zijtbuitengewoon openhartig, moet
ik zeggen. Eu welke bepaalde bedoeling meent
gij nu, dat deze menschen met haar bezoek
kunnen gehad hebben?"
„Om een aanval te doen op uw groote ver-
moger teneinde daarmede mettertijd de schulden
af te doen van hun verkwistenden joogsten zoon,
j'iaro.i. George, wiens slechte reputatie oorzaak
is, dat zelfs de machtige invloed zijner moeder
hem niet een rang kan bezorgen, noch in het
Op 't telegraafkantoor werden in October
behandeld 1388 telegrammen waarvan 283 ver
zonden en 1105 ontvangen. Inde postspaar
bank werd ingelegd f 1284,85 (82 inlagen) en
teruggenomen f 1657,05 (19 terugbetalingen).
Aangevraagd 6 nieuwe boekjes.
OESTERS.
Volgens de laatste statistiek bedraagt het ver
bruik van oesters in Erankrijk 823 millioen.
Bovendien zijn er 347 millioen uitgevoerd en
184 millioen overgebracht naar de kweekplaatsen.
Dit maakt te zamen een getal van 1354 millioen,
die voor Erankrijk hebben opgebracht ÏS1/^
millioen fr.
Parijs heeft in 1892 geconsumeerd ruim 8y2
millioen KG. oesters. In de Halles werden ver
kocht bijna 33 millioen stuks.
De prijzen waren zeer uiteenloopend naar ge
lang van de plaats waarvan de oesters afkomstig
waren. De beste soorten zijn die van Maren nes,
Arraoricaines, Cancale en Courseulles St. Wast,
waarvan de maximum-prijzen successivelijk be
droegen 137 fr., 150 fr., 167 fr. en 167 fr.
Ieder jaar breidt de oesterindustrie zich uit;
op 't oogenblik houdt zij meer dan 300 duizend
menschen bezig. De geconcessioneerde gronden
beslaan een oppervlakte van ruim 15000 HA.
waarvan 13000 aan het domein en 2000 aan
particulieren behooren.
De banken van Arcachon beslaan ruim 15000
HA., doch nog slechts een klein gedeelte is
daarvan in exploitatie. Dit gedeelte levert ruim
270 millioeu oesters.
De nachtmerrie der Eransche oesterteelt is de
Portugeesche oester. Deze breidt zich verbazend
uit. In 1S89 bedroeg de opbrengst fr. 813000,
in 1892 reeds ruim fr. l1/^ millioen.
ST. MAARTENSDIJK. Tot lid van het
kiescollegie bij de Hervormde Gemeente alhier,
is bij herstemming gekozen de heer M. P.
Groenewege.
OUD-VOSMEER. De kans bestaat dat binnen
korten tijd het getal onderwijzers, door de wet ver-
eischt, zal aanwezig zijn, daar zich voor de betrek
king van onderwijzeres eene sollicitante aanmeldde.
Is dit in het belang van het onderwijs, minder
leger, noch bij de vloot, noch in het land. Gij
kunt er zeker van zijn, dat deze dame meent,
dat gij u zeer vereerd zult achten den geruï-
neerden zoon met uw vermogen weder op de
been te mogen helpen, alleen om daardoor de
schoondochter der hooggeboren baron te worden."
„In dat geval zou ik slechts éene schrede
verwijderd zijn van de Gravenkroon, welke mij
zou ten deel vallen wanneer de oudere broeder
kwam te overlijden. Gelooft gij niet, dat die
kroon mij goed zou staan
„Neen, Helene."
„Waarom niet?"
„Omdat gij daarvoor, zooals men dat noemt,
niet in de wieg gelegd zijt. Daartoe ontbreekt
u bet uiterlijk, de eigenaardige manieren, de
ja, hoe zal ik het noemen?kortom, dat
onbeschrijfelijke iets, het fijne eener hooge geboorte."
„Ik moet zeggen, Norris," antwoordde Helene,
ten uiterste verbaasd, „dat ik nog niet recht
weet of uwe oordeelvelling zich voornamelijk
door beleefdheid of door scherpzinnnigheid
onderscheidt 1"
„Ik weet, dat mijne woorden voor onbeleefd
kunnen gehouden worden. Maar de waarheid,
