3
N°. 394.
Zaterdag 28 Januari.
1893.
EN
°m
J. M. C. POT,
Pu blicatiëu.
m
DE STAATSLOTER
FEUILLETON.
ene vrouw aan boord:
IERSEKSGHE
Thoolsche Conrant,
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
0 (Prijs per 3 maanden, franco per post 65 cents.
Voor het buitenland 90 èents.
Ingazonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
>0,it bureau te Tholen of vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER:
Tholen.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht.
,e irgemeester en Wethouders van Tholen brengen,
rolge art. 83 der algemeene politie-verordening,
..|,:ennis van de ingezetenen dezer gemeente dat het
>cr van secreetmest kan plaats hebben gedurende
■y nacht van
I Joensdag 1 op Donderdag 2,
onderdag 2 op Vrijdag 3 en
rjjdag 3 op Zaterdag den 4 Febr.
en, den 28 Januari 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. J. DE V. VAN NOORDEN.
M. G. VAN STAPELE, Wethouder.
Dlj INRICHTINGEN
'sfGevaarSchade of Hinder kunnen veroorzaken.
3 k?
U^gemeester en Wethouders der Gemeente Tholen
jen ter algemeene kennis, dat het verzoek van
Zetten wonende alhier, om op het perceel,
U1'«traal bekend Sectie G, No. 449, een overdekte
«rplaats van meststoffen te mogen daarstellen,
-> «hen is toegestaan,
riitolen, den 27 Januari 1893.
roi> burgemeester der Gemeente Tholen, brengt bij
.rus ter kennis van de Ingezetenen, dat bij hem
jleAügen en aan den Ontvanger der Directie Be
lgen ter invordering is verzonden, het kohier der
^idbelasting op de gebouwde en ongebouwde
.■ommen, voor het dienstjaar 1893, met uitnoo-
1 'ig aan een iegelijk wiens zulks aangaat, om na
mene kennisgeving van zijnen aanslag, ten spoe-
e het door hem verschuldigde te kwijten, met
iinering tevens, dat de bezwaren, welke dieaan-
rtie mochten bestaan, binnen drie maanden na
n behooren te worden ingediend.
ïolen, den 24 Januari 1893.
De Voorzitter van den Gemeenteraad voornoer
j C. J. DE V. VAN NOORDEN.
et is een karaktertrek van den mensch,
3ori bij niemand ontbreekt, dat hij zijne bezi,
3H wenscht vermeerderd te zien. Kijk zijn
i'bfiers wensch, rijk worden ieders streven. lu
locialislische wereld, als die er eenmaal korut,
anV
zal het niet anders zijn. De natuur gaat boven
de leer.
Of dat nu een deugd of een ondeugd is,
zullen wij in het midden laten, maar zeker is
het, dat sommigen in hun streven naar rijkdom
te ver gaan, en geen ongeoorloofde, helaas! zelfs
geen misdadige middelen ontzien om hun doel
te bereiken.
Anderen willen op eene gemakkelijke manier
en liefst zoo spoedig mogelijk rijk worden, en
zien daarbij de gevaren over het hoofd, die aan
plotseling rijk worden verbonden zijn. Wie door
noeste vlijt langzamerhand zijn vermogen heeft
zien aangroeien, blijft in den regel een werkzaam
en nuttig mensch, wiens rijkdom anderen ten
zegen is en daardoor zijn bezitter de hoogste
vreugde schenkt. Wie plotseling in het bezit komt
van schatten, vervalt niet zelden in uitersten,
die hem ten verderve voeren. Zoo gewonnen,
zoo geronnen!
Een der vormen, waarin zich dat streven naar
vlug en gemakkelijk rijk worden openbaart, is
het spel. We bedoelen natuurlijk het zuiver
spelen om geld, waarin het toeval alleen de
kansen uitdeelt, en waarbij de hoogste prijs, niet
zelden een schat, den spelers in de oogen schittert
en in zenuwachtige spanning brengt, m. a. w.
de geldloterij.
Aan dit loten zijn inderdaad gevaren verbonden
Vooreerst wat wij zooeven noemden van het
plotseling rijk worden in het algemeen, stel dat
dit werkelijk de vrucht van hut s:-
ongekeerd kan de speler, als het spel tot h
tocht overslaat, even gemakkelijk, ja nog veel
gemakkelijker, doodarm worden.
Wie speelt hev-ft veel meer kans om te ver
liezen, dan om te winnen, want vooreerst strijkt
de ondernemei der loterij zelf eerst een deel
den inzet op (dit is zijn doel) en ten andere
'loeten, om groote prijzen te maken, vele inlagen
jeengevoegd worden, waardoor veel nieten ont
laai-:. Eene beschouwing van onze eigen staats-
oterij zal dit duidelijk maken.
Er zijn daarbij 21000 loten. Slechts 510
daarvan kunnen winnen. Eigenlijk zijn daar nog
230 winsten bij, die tamelijk onbeduidend mogen
heeten, maar laten we maar zeggen 510. Tegen
over die 510 kansen om te winnen staan er
Uil het Duilsch
HEINRICH BaCKElR.
ivl'ij Fina hadden zich onderwijl die personen
i/snigd, die in een codicil var: het testament
letBgenamen genoemd waren; alleen Ralf out-
■nog. De groote klok in 'de kamer sloeg
rlJ De notaris, die met de peniug van het
ï^Bjent belast was, wenkte z:jn' klerk; juist
men beginnen, toen Ralf .innentrad. Zijn
blik viel op Peter Peter.sen, die hem met
ïtschen en spottendcu tr,ek aanzag. Doch
jeek nauwelijks naar h'em, zijn oog ging
ld door de kamer en da ar in een hoekje zat
m verborg haar gelaat in den zakdoek,
iel dezer bijeenkomst had de nogfrissche,
ide wonde cin den dood v: n den geliefden
vader opnieuw geopend, maar toen zij het hoofd
ophief en Ralf op zich toekomen zag, scheen
haar gelaat een oogenblik van blijdschap te
stralen. Toch reikte zij den geliefde stom de
hand en wees op een' stoel naast den haren.
Christiaan Skjörn hield den blik onafgewend
op zijn' kameraad en Fina, toen dezen elkaar
begroetten en hij den glans van geluk op beider
gelaat zag, knipoogde hij zeer vergenoegd en liet
tusschen de tanden een heel zacht gefluit hooren.
Nu keek hij naar Peter om, die bij den haard
stond en met een boosaardigen glimlach zijn
blik op het paar in den hoek gericht hield.
De oude stuurman was goedig van aard, maar
in dit oogenblik gevoelde hij toch een triumfeerend
leedvermaak. Hij ging eveneens naar den haard
en terwijl hij zijn mond kort bij Peters oor
bracht, als moest hij hem een geheim toever
trouwen, fluisterde hij
„Wel, mijnheer Pelerseu, een knap paar, vin
je niet? Dat zal een vroolijke bruiloft geven
,,'k Heb niets met je te makensiste Peterseu
woedend; doch Skjörn voegde er bedaard aan loe
„Nu, nu, ik wou je alleen maar gelukwenschen
met de verloving van je nicht; zij krijgt een
10500 om te verliezen (precies de helft zijn
nieten) en 9990 kansen om ongeveer zijn inzet
terug te krijgen. Dus 1 winstkans tegen ruim
20 verlieskansen. Rekent men alleen de prijzen
van 1000 gld. en daarboven dan wordt de
verhouding nog veel ongunstiger. Dan wordt de
winstkans precies 1 op de 100, of rekent men
alle loten, 1 op de 200. Het wordt zoodoende
begrijpelijk, dat men zijn leven lang in de loterij
kan spelen zonder een prijs van belang te trekken.
Maar we gaan verder.
Bij iedere staatsloterij wordt minstens 1 mill.
246 duizend gld. ingelegd (het kan aanmerkelijk
meer zijn, als in de 5e klasse de hoogste prijzen
tot de 3e of 4e week blijven zitten, maar we
zullen weer maar het minste neruen 1.24G.000).
En er wordt slechts 1 mill. 36 duizend gld.
uitgeloot. Dus een verschil van minstens 210
duizend gld.
Maar dat is nog niet alles. De Staat kort van
de prijzen 10 of 15 ten honderd, samen f 129.325.
Dat maakt met de 210 duizend van daareven
zeer ibij 340 duizend, dus ruim van den
een kleinigheid voorwaar 1
Jij ven die 31/2 ton gouds, in een jaar
(vu vj 'l oen?
Die komen voor een gedeelte aan den Staat
(daarvoor is hij ondernemer, opperste loterijbaas
zou meu kunnen zeggen) maar voornamelijk
dienen zij om eenige honderden ambtenaren te
betalen.
Wie dus in de staatsloterij meespeelt, helpt
de schatkist stijven en een legertje beambten in
het leven houden.
Dat is zeker niet het doel der spelers, maar
velen denken er niet aan, anderen weten het
niet eens en wie liet weten getroosten het zich.
Er staat ook tegenover, dat men rekenen kan op
eerlijk spel en dat de Slaat de uitbetaling der
prijzen waarborgt. Dat is inderdaad voor spelers
niet gering te schatten.
Men mag dus het loterijspel noemen goed
geld naar kwaad geld gooien, vooral als men
daarbij bedenkt, dat de gelukkigen met hun prijs
wel eens dood ongelukkig werden.
Het is dus geen wonder, dat menigeen
de staatsloterij als hoogst onzedelijk veroordeelt
en op de afschaffing aandringt. Maar hier blijkt
fermen manDaarop ging hij weer bedaard
naar zijne plaats terug, want juist was de notaris
met de voorlezing van kaptein Attersons testa
ment begonnen.
In het eerste, deel daarvan waren de legaten
beschreven, die de oude walvischjager aan zijne
getrouweu, die met hem storm en gevaren ge
deeld hadden, vermaakte. Niemand was vergeten,
zelfs de scheepsjongen niet; alleen Ralf en
Skjörn waren er niet bij genoemd. Verder luidde
het testament:
„Na aftrek van het reeds genoemde blijven
in de bank van Christiania nog 24000 rijksdaal
ders. Daarvan ontvangen mijn bootsman Christi
aan Skjörn en mijn neef Peter Petersen ieder
2000 rijksdaalders. Als ik mij niet vergi.-t heb,
beuiinl mijn stuurman Ralf Suren mijne dochter
Christina Atterson."
Een onbetamelijk rumoer verhinderde hier den
notaris verder te lezen; achter hem hoorde hij
stampvoeten en vloeken, een stoel viel dreunend
op den vloer, en toen hij verb asd omkeek, om
de oorzaak te kennen, zag hij een jongen man
als wild de kamer uitstormen. Toen hij evenwel
den blik weer omkeerde, had hij een bekoorlijker
weer hoe moeilijk het gaat met bestaande toe
standen te breken. Ministeries van verschillende
richtingen, ook het tegenwoordige, hebben zich
in beginsel tegen de staatsloterij verklaard, maar
toch blijft zij bestaan. Onder het ministerie-
Lohraan evenmin als onder het ministerie-Tak
werd zij opgeheven. En zoo zal het denkelijk
nog lang blijven.
Er is trouwens ook wel wat voor deze in
richting te zeggen. Men kan alle dingen uit meer
dan één standpunt beschouwen. Elke medalje
heeft haar keerzijde.
Het is hoogst onzedelijk het kwaad in de hand
te werker maar het is aanbevelenswaardig het
kwaad, als het niet uit te roeien is, in de minst
schadelijke richting te sturen. En dit doet de
Staat dooi' zich met het spelen om geld te be-
UlOcieu. rc iuudon nipt. diirvnn boworpn, dat
dit zijn doei is, maar hij doet het toch, zij het
dan onbewust of zijns ondanks.
Spelen wil nu eenmaal een groot deel van bet
volk. Ik ken menschen, die de loterij uit een
zedelijk en een economisch oogpunt afkeuren,
maar toch spelen. Schaf de staatsloterij af en gij
zijt nog geen stap verder. Het kwaad zal op een
andere en gevaarlijker plaats uitbarsten. Men
zal zich overgeven aan vaak buitenlandsche of
particuliere loterijen, waarbij alle waarborgen van
eerlijkheid en zekerheid ontbreken, en waarbij de
ondernemer nog grovere winsten beoogt. De
strengste wetten zullen dit niet kunnen verhoeden.
En als er dan toch gespeeld wordt, dan is het
beter, dat de voordeelen in onze eigen schatkist
dan in vreemde vloeien; dan blijven zij althans
in het land en komen weer ten algemeene» nutte.
Als we deze beschouwing als de ware mogen
aannemen, dan is het voortbestaan der staats
loterij best te verdedigen. Want wat doe», de Staat
dan? Niets dan van twee kjvaden het minste
kiezen. Ook zon de opruiming vele moeilijk
heden baren. Vele ambtenaren zouden aan den
dijk gezet worden en de schatkist zou de baten
missen waarop zij tot heden zeker kon rekenen.
Bovendien, het moge waar zijn, dat sommigen
door plotseling rijk te worden aan 't begin van
hun ongeluksweg komen te staan, het is omge
keerd niet te ontkennen, dat niet allen zich zelf
daarhij vergeten en dat ook wel eens iemand
beeld voor oogen. Ralf en Fina waren opge
sprongen en het meisje verborg haar betraand
gelaat tegen de borst van den stuurman, die
ten hoogste verrast naar Christiaan Skjörn keek.
Doch deze zat bedaard in zijn' leuningstoel,
speelde met de vingers, knikte zijn' vriend toe
en zei
,/k Heb 't wel gedacht, dat het zoo afloopen
zou; voor den dood wordt het oog dofl"
„Mag ik de heeren verzoeken, wat stil te
zijn9" liet thans de notaris zich hoorendaarna
ging hij met het voorlezen door.
In zijn testament vermaakte Fina's vader aan
den stuurman de helft van de brik Midgard of,
naar weusch 5000 Rijksdaalders.
Ingeval de testateur zich in zijne vermoedens
mocht vergist hebben en er dus van het huwelijk
niets komen kon, bleef het testament toch van
kracht, daar Ralf Suren hem steeds zoo dierbaar
was geweest als een eigen zoon; mocht het echter
anders zijn, dan schonk hij het paar zijn vader
lijken zegen.
Van het overige van zijn vermogen, zijn huis
en inventaris, enz. was zijn dochter universeele
erfgename. Met een' zegenwensch aan Fina ein-
